SEYDA MUHAMMED KONYEVÎ (ö. 2022) VE MANEVÎ HASTALIKLAR ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Year 2021, Volume: 24 Issue: 2, 190 - 210, 20.03.2022

Murat Özaydın

Abstract

1942 yılında Mardin’de dünyaya gelen Seyda Muhammed Konyevî Hazretleri, Doğu medreselerinin ilmi geleneğine uygun olarak küçük yaştan itibaren çeşitli âlimlerden, tefsir, hadis, fıkıh gibi zahiri ilimleri öğrenmiştir. Bunun yanı sıra tasavvuf ilim ve edebini de başta Gavs-ı Bilvanisi’nin halifelerinden Abdu’s-Samed-i Ferhendi Hazretleri olmak üzere çeşitli sadatlardan tahsil etmiştir. İnsanları samimi bir tevbeyle Allah yoluna yönelmeye çağıran Seyda Hazretleri, daima sevenlerini nefsin hilelerine uymamak gerektiği konusunda ikaz etmiştir. Manevi bir terbiye ile nefsi kin, hased ve husumet gibi kötü ahlaklardan temizlemek gerektiğini anlatarak, kurtuluşun Kur’an ve Sünnet çizgisindeki bir yaşamla gerçekleşeceğini ifade etmiştir. Yürüttüğü hizmetlerde hiçbir dünyevi hesap peşinde olmayıp, sadece Allah rızasını hedeflemiştir. Sohbetlerinde ve eserlerinde; İnsanlara karşı adaletsizlik yapmamak, kul hakkından sakınmak ve her türlü haksızlıktan kaçınmak, düsturlarının insanlara yardım etmekten daha öncelikli bir kulluk görevi olduğunu ve Allah katında makbul amelin ancak ihlasla yapılan amel olduğunu vurgulayarak, ihlasla yapılan az amelin, hesapçı olarak yapılan çok amelden üstün olduğuna dikkat çekerek, özellikle, riyâ, kibir, gurur, hased, öfke, kin gibi manevi hastalıklara ve azaların afetlerine dikkat çekerek, nefsin ve şeytanın hilelerine uymamak gerektiği konusunda uyarılarda bulunmuştur.

Keywords

Tasavvuf, Kalp, İhlâs, Gurur, Konyevî

SAYDA MOHAMMED KONYEVÎ (d. 2022) and AN EVALUATION ON SPIRITUAL DISEASES

Abstract

Sayda Mohammed Konyevi, who was born in Mardin in 1942, learned the outward sciences such as tafsir, hadith and fiqh from various scholars from a young age in accordance with the scientific tradition of Eastern madrasahs. In addition to this, he received Sufi science and literature from various sadats, especially Abdu's-Samed-i Ferhendi, one of the caliphs of Gavs-ı Bilvanisi. Calling people to turn to the way of Allah with sincere repentance, His Holiness Seyda always warned his fans that they should not follow the tricks of the nafs. Explaining that it is necessary to cleanse the soul from bad morals such as hatred, envy and enmity with a spiritual education, he stated that salvation will be achieved by a life in line with the Qur'an and Sunnah. He did not pursue any worldly calculations in his services, but aimed only at Allah's approval. In his conversations and works; Emphasizing that the motto of not doing injustice to people, avoiding the rights of the servant and avoiding all kinds of injustice is a duty of worship that takes precedence over helping people, and that the only good deed in the sight of Allah is the one done with sincerity, noting that little deeds done with sincerity are superior to many deeds done calculating. In particular, he drew attention to the spiritual diseases such as riyâ, arrogance, pride, envy, anger, hatred and the disasters of the members, and warned that one should not follow the tricks of the soul and the devil.

Keywords

Mysticism, Heart, Sincerity, Pride, Konyevî

References

• Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ (nşr. Ahmed el-Kalâş), Beyrut 1985 I/310; Türkçe çev, Mustafa Genç, Beka Yayınları, İstanbul 2019.
• Ahmed b. Hanbel, Müsned, III cilt, Ocak Yayınları, Ankara, 2013.
• Beyhâki, Şuâbu’l-İman, X cilt, Ocak Yayınları, Ankara, 2015.
• Buhârî, el-Edebü'l-müfred, II cilt, der. Prof. Dr. Mehmet Yaşar Kandemir, Tahlil Yayınları, İstanbul, 2011.
• Canan, İbrahim (Prof. Dr.), Kutûb-i Sitte, XIX cilt, (Tirmizî, Müslim, Nesâî hadisleri), Akçağ Yayınları, Ankara, 2016
• Cebecioğlu, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimler, Sözlüğü, Anka Yayınları, İstanbul, 2005.
• Deylemî, Firdevsu’l-Ahbâr, (nşr. Saîd b. Besyûnî Zağlûl), Beyrut 1406/1986.
• DİA, Kalb maddesi, Süleyman Uludağ, Diyanet Yayınları, İstanbul, 2001.
• Ebû Dâvûd, Kitâbu’l-Edeb, çev. Ahmet Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, Şâmil Yayınları, İstanbul, 2013.
• Hucvîrî, “Keşfu’l-Mahcûb”, haz. Süleyman Uludağ, Dergah Yayınları, İstanbul, 1996.
• İbnü'l-Esîr Câmiu’l-Usûl li Ehâdîsi’r-Resûl, XIX cilt, çev. S. Kemal Sandıkçı, Prof. Dr. Muhsin Koçak, Ensar Yayıncılık, İstanbul 2008.
• İbn-i Mâce, “Sünen, Tercüme ve Şerhi”, X cilt, çev. Haydar Hatipoğlu, Kahraman Yayınları, İstanbul, 2013.
• Konyevî, Muhammed, Nefse Hitâb, Reyhani Yay. İstanbul. 2012.
• ------ Âdâb, Reyhani Yayınları, İstanbul, 2012.
• ------ Ayet ve Hadislerle Tasavvuf, Reyhani Yayınları, İstanbul, 2007.
• ------ Kur'an ve Sünnet Işığında Âdâb, Reyhâni Yayınları, İstanbul, 2010.
• ------ Mü’minin Kendine Nasihatı ‘Nefse Hitap’, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2008.
• ------ Tasavvuf Risâlesi, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2012.
• ------ Üç Büyük Düşman ‘Nefs, Şeytan, Dünya’, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2006.
• ------ Mü’minin Kurtuluşu ‘İlim, Amel, İhlas’, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2014.
• ------ Hz.Peygamber (s.a.v)’in Üstün Ahlakı, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2013.
• ----- Dünya Bizi Aldatmasın, Reyhani Yayınları, İstanbul. 2015.
• ----- Âzâların Afetleri, Reyhani Yay. İstanbul, 2010
• Kuşeyrî, Risâle, haz. Süleyman Uludağ, Emek Matbaası, İstanbul, 1999.
• Serrâc, et-Tûsî, el-Lumâ’, çev. Prof. Dr. Hasan kamil Yılmaz, Altınoluk Yayınları, İstanbul, 1996
• Suyûtî, Câmiu's-Sağîr, III cilt, çev. Dr. Seyit Avcı, Serhat Kitabevi, İstanbul, 2014.
• Sühreverdî, “Avârifu’l-Meârif”, çev. Yahya Pakiş, Dilaver Selvi, Metinler Matbaacılık, İstanbul, 1988.
• Taberânî, el-Mu’cemus-Sağîr, Hüner Yayıncılık, Konya, 2019.