Abstract
Amaç: Oksidatif stres prooksidan ve antioksidan sistemler arasında oksidasyon lehine bir dengesizlik olarak tanımlanır ve iskemi / reperfüzyon hasarı gibi çeşitli patolojilerden sorumlu tutulmaktadır. Eksojen antioksidanlar redoks dengesinin geri kazanılmasında faydalıdırlar. Tribulusterrestris L. (demir dikeni) güçlü antioksidan etki sergileyen flavonoidler ve saponinler açısından zengin bir tıbbi bitkidir. Bu çalışma over, böbrek ve beyinde reperfüzyon hasarında Tribulus ekstresinin redoks dengesi üzerine etkilerini araştırmayı hedeflemiştir.
Yöntemler: Dişi Wistar albino sıçanlaraTribulus veya fizyolojik salin uygulandı ve hayvanlar 60 dakika süreli over, böbrek ya da beyin iskemisini takip eden 60 dakika süreli reperfüzyona maruz bırakıldılar. Bahsedilen dokularda total antioksidan durum (TOS), total oksidan durum (TAS) ve oksidatif stres indeksi (OSI) belirlendi.
Bulgular: Tribulus’un over, böbrek ve beyinde yalnızca reperfüzyon hasarı oluşturulan hayvanlara kıyasla TOS’u düşürdüğü bulundu (sırasıyla, p<0.001, p=0.004 ve p=0.035). Aynı zamanda Tribulus uygulamasıyla her üç dokuda yalnızca reperfüzyon hasarı oluşturulan hayvanlara kıyasla redoks dengesinin önemli bir göstergesi olan OSI’de azalma sağlandı (over: p<0.001, böbrek: p=0.007 ve beyin: p=0.002).
Sonuç: Bu bulgular Tribulus’un reperfüzyon hasarının yüksek oksidatif ortamında dahi güçlü bir antioksidan etki sergilediğini ortaya koymaktadır. Oksidatif stresin reperfüzyon hasarının yıkıcı sürecine iştiraki düşünüldüğünde Tribulus’un stresi sınırlayıcı etkisi, redoks dengesinin korunmasına katkı sunmak marifetiyle reperfüzyon hasarına karşı faydalı olabileceğini göstermektedir.
Thanks
Destekleri için C. Tümer, H. Doğan, O. Tutuk ve A. Arpacı’ya teşekkür ederiz.