AN ESSAY ON FÂRÂBÎ'S WRITING OF AL-HALÂ'

Year 2016, Volume: 52 Issue: 1, 181 - 186, 01.03.2016

Hatice Kırmacı

Abstract

This essay is dealing
with al-Fârâbî’s writing
on al-Ḫalâ. According to
al-Fârâbî, «empty space
containing absolutely
nothing is al-ḫalâ». In this
essay, we use the word
“vacuum’’ with a sense
close to al-ḫalâ. In this
context, what al-Fârâbî
means by ‘’thing’’ is a
central question because
different meanings are
likely to lead us to different
results. For example,
is the ‘’measurement
of the space’’ a thing?
Or may the reducing
of a space to a point be
accepted as al-ḫalâ? The
absolute vacuum has
never been apparently
observed. Nevertheless
during the entire known
history of thinking, we
can say that absolute
vacuum has played a catalytic
role in movements
of mind and the outside
world. If vacuum has an
ontological state, it is
because vacuum is a sign
of being.

Keywords

al-Fârâbî al- Ḫalâ, Vacuum, Being, Thing, Space, Matter

FÂRÂBÎ’NİN EL- HALÂ' YAZISI ÜZERİNE BİR DENEME

Abstract

Çalışmamız Fârâbî’nin el-Ḫalâˈ adlı yazısı üzerine
bir denemedir. Fârâbî, el- ḫalâˈ kelimesini içinde katiyyen
hiçbir şey bulunmayan boş mekân anlamında
kullanır. Bu yazıda ‘’boşluk’’ kelimesini Fârâbî’nin
el-ḫalâˈ kelimesiyle yakın anlamda kullanmaktayız.
Bu çerçevede Fârâbî’nin “şey’’den ne kastettiği
merkezÎ bir soru olarak karşımızda duruyor zira
“şey’’in farklı anlamları meseleyi farklı sonuçlara
götürebilmektedir. Söz gelimi mekânın ölçüsü bir şey
midir? Ya da bir noktaya indirgenen bir mekân ḫalâˈ
olarak kabul edilebilir mi? Mutlak boşluk, zahiren hiç
müşahede edilmemiştir ama neredeyse bilinen tüm
düşünce tarihindeki dış dünya ile zihinsel dünyadaki
hareketliliklerde, deyim yerindeyse, katalizör rolü
oynamıştır. Şayet boşluk ontolojik bir statüye sahipse,
bu statüyü varlığa işaret etmesi sayesinde kazandığı
söylenebilir.

Keywords

el-Fârâbî, el- Ḫalâˈ, Boşluk Varlık, Şey, Mekân, Madde