KUR’ÂN’DAKİ METEOROLOJİK KAVRAMLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2021, Volume: 57 Issue: 1, 75 - 104, 15.03.2021

Ahmet Vefa Temel

Abstract

Bu makale, Kur’ân’da yer alan meteorolojik kavramları âyetlerin, tefsirlerin özellikle de ilmî tefsirler ve meteoroloji biliminin ışığında ele almaktadır. Diğer taraftan bulut, yağmur, rüzgâr, şimşek, yıldırım, dolu, kar gibi hava olayları meteoroloji bilimi açısından incelenecek olup bu bağlamda tefsirlerdeki özellikle de ilmî tefsirlerdeki bu kavramlara ait yapılmış olan yorumlara yer verilecektir. Makalede ele alınacak kavramların öncelikle meteorolojik açıdan tanımları yapılarak akabinde detaylı bir şekilde açıklanmasına çalışılacaktır. Ayrıca konumuzla ilgili olan kavramlara tefsirlerde yapılan yorumlar, meteoroloji biliminin verileri açısından karşılaştırılarak örtüşen noktalar ile varsa eksik ya da hatalı bilgiler ortaya konulacaktır. Meteorolojik olaylarla ilgili diğer âyetlere de konu bütünlüğü içerisinde genel olarak yer verilecektir. Her bir meteorolojik olay ayrı başlıklar altında incelenecek olup bu başlıklar altında ele alınan konularla ilgili olarak meteoroloji biliminin kullandığı bilimsel kavramlar kullanılacaktır. Sonuç bölümünde ise ele alınan kavramlar hakkında tefsirlerdeki yorumlar ve meteoroloji biliminin verileri bağlamında varılan neticeler ortaya konulacaktır.

Keywords

Tefsir, Kur’ân, Meteoroloji, Yağmur, Bulut, Rüzgâr, Şimşek, dolu

Thanks

Bu makalenin hazırlanmasında sunmuş oldukları katkılardan ötürü Marmara Ünv İlahiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Prof Dr. Muhsin Demirci, Prof Dr. Bahattin Dartma ile İ.T.Ü Meteoroloji Mühendisi Prof Dr. Hüseyin Torun Hocalarıma şükranlarımı sunmayı bir borç bilirim.

ANALYSIS OF THE METEOROLOGICAL CONCEPTS IN THE QURAN

Abstract

This article deals with the meteorological concepts in the Qur’an in the light of verses, tafsirs (exegesis), especially scientific tafsirs and meteorological science. On the other hand, weather events such as clouds, rain, wind, lightning, lightning, hail, and snow will be examined in terms of meteorology science, and in this context, interpretations of these concepts, especially in scientific tafsirs, will be included. The concepts that will be discussed in the article will first be defined in terms of meteorological aspects and then will be explained in detail. In addition, the interpretations made in the tafsirs to the concepts related to our subject are compared in terms of meteorological data and overlapping points and any missing or incorrect information will be revealed. Other verses about meteorological events will be included in general within the context of the subject. Each meteorological event will be examined under separate headings and the scientific concepts used by meteorological science will be used in relation to the topics covered under these headings. In the conclusion part, the interpretations in tafsirs about the concepts discussed and the conclusions reached in the context of meteorological data will be presented.

Keywords

Tafsir, Qur’an, Meteorology, Rain, Cloud, Wind, Lightning, Hail

References

• Ackerman, Steven vd. Meteoroloji-Atmosferimizi Anlamak. 3. Basım, çev. Ceyhan Kahya vd. (Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2015).
• Bayraklı, Bayraktar. Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri. 13 Cilt. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 2004.
• Beyzâvî, Nâsırüddîn Ebû Saîd (Ebû Muhammed) Abdullâh b. Ömer b. Muhammed. "Envârü’t-tenzîl ve esrârü’t-teʾvîl". 6. Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1984.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl. el-Câmiu’s-sahîh. İstanbul: 1981.
• Çelebi, İlyas. "Sünnetullah" Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 38/159. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
• Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’ân Dili. 9 Cilt. İstanbul: ty.
• Ertüre, Semra. Meteoroloji. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Yayınevi, 1986.
• Kazar, Erman. Kur’an’ın Allah’tan Geldiğinin Delilleri. İstanbul: 2018.
• Koçyiğit, Talat. Kur’ân-ı Kerîm Meal ve Tefsiri. 7 Cilt. Ankara: TDV Yayınları, 2016.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd es-Semerkandî. Teʾvîlâtü’l-Ḳurʾân. thk. Fâtıma Yûsuf el-Hıyemî. 5 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle en-Nâşirûn, 2004.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyn b. Haccâc. el-Câmiu’s-sahîh. İstanbul: 1992.
• Neccâr, Zağlûl Râğıb Muhammed. Tefsîrü’l-Âyâti’l-kevniyye fi’l-Kur’âni’l-Kerîm. 4 Cilt. Kahire: Mektebetü’ş-Şürûki’d-Devliyye, 2007.
• Nesefî, Ebü’l-Berekât Hâfızüddîn Abdullâh b. Ahmed b. Mahmûd. "Medâriku’t-tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl". 5 Cilt. Beyrut: 1998.
• Özdemir, Emrah Tuncay. Storms and Meteorological Parameters Affectıng The Aviation, (Fırtınalar ve Havacılığı Etkileyen Meteorolojik Parametreler). Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, 2016.
• Râzî, Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn. "et-Tefsîrü’l-kebîr". 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
• Şen, Zekâi. Kur’an-ı Kerîm ve Su Bilimi. İstanbul: Su Vakfı Yayınları, 2006.
• Tantâvî Cevherî el-Mısrî, el-Cevâhir fî tefsîri’l-Kur’ân. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ty.
• Tantâvî, Muhammed Seyyid. "et-Tefsîru’l- vesît li’l-Kur’âni’l- Kerîm". 10 Cilt. Kahire: Dârü’l-Ma’ârif, 1992.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî. el-Keşşâf an hakâikı gavâmidı’t-tenzîl ve ‘uyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t-te’vîl. 4 Cilt. Beyrut: 1987.
• A.Ü, Ankara Üniversitesi, "Meteoroloji, Bulutlar", Erişim, 26 Temmuz 2018. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/3486/mod_resource/content/0/meteoroloji_7_ASA.pdf.
• Açık Öğretim İstanbul, "Atmosferik afetler; hortum, tayfun", Erişim: 14 Kasım 2020 https://cdn-acikogretim.istanbul.edu.tr/auzefcontent/ders/afetler_cografyasi/9/index.html.
• En.wikipedia.org. "wiki/Water_ cycle". Erişim: 5 Şubat 2019. http://en.wikipedia.org/wiki/Water_ cycle.
• Havadurumubul.com. "dolu". Erişim: 10 Şubat 2019. http://havadurumubul.com/dolu.
• Havaforum.com. "kar-nedir-kar-yagisi-nedir-kar-nasil-olusur". Erişim: 14 Şubat 2019. http://www.havaforum.com/kar-nedir-kar-yagisi-nedir-kar-nasil-olusur.
• Islandnet.com. "see/weather/history/lenard.htm". Erişim: 6 Şubat 2019.
• http://www.islandnet.com/~see/weather/history/lenard.htm.
• Kisabilgi.org. "yagis-ve-yagmur-cesitleri-nelerdir". Erişim: 19 Ocak 2019. https://www.kisabilgi.org/yagis-ve-yagmur-cesitleri-nelerdir.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü. "arastirma/dogal-afetler.aspx?s=dolu". Erişim: 10 Şubat 2019. https://www.mgm.gov.tr/arastirma/dogal-afetler.aspx?s=dolu.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü. "FILES/arastirma/afetler/hortum.pdf". Erişim: 16 Aralık 2018. https://www.mgm.gov.tr/FILES/arastirma/afetler/hortum.pdf
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü. "genel/sss.aspx?s=simsekyildirim". Erişim: 10 Ocak 2019. https://www.mgm.gov.tr/genel/sss.aspx?s=simsekyildirim.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü. "genel/meteorolojisozlugu.aspx?m=Y&k=aa2". Erişim: 19 Ocak 2019. https://www.mgm.gov.tr/genel/meteorolojisozlugu.aspx?m=Y&k=aa2.
• Msxlabs.org. "forum/cografya/22563-bulut-nedir-bulut-tipleri-ve-olusumlari-hakkinda.html". Erişim: 18 Ekim 2018. https://www.msxlabs.org/forum/cografya/22563-bulut-nedir-bulut-tipleri-ve-olusumlari-hakkinda. html.
• Nedir.org. "rüzgârlar". Erişim: 14 Kasım 2018. http://ruzgarlar.nedir.org.
• Seyrü Sefer Dairesi Başkanlığı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi. "Documents/METWEB29082018.pdf". Erişim: 13 Ekim 2018. https://ssd. dhmi.gov.tr/Documents/METWEB29082018.pdf.
• Tubaterim.gov. "konvektif". Erişim: 13 Kasım 2020. http://www.tubaterim.gov.tr.
• Windows2universe.org. "images/cumulus_cloud." Erişim: 18 Ekim 2018. https://www.windows2universe.org/earth/Atmosphere/clouds/images/ cumulus_cloud_di00168_big_jpg_image.html.