Öz
Eski dünyanın büyük peygamberlerinden Zerdüşt/Zoroaster, Doğu İran’da yaşamış bir reformcudur. Eski İran’a tek tanrıcılık/tevhîd inancını getirmiştir. Eski İran peygamberi olarak kabul edilen Zerdüşt, Büyük İskender’den 258 yıl önce ortaya çıkmıştır. MÖ. 628 yılında dünyaya geldiği kabul edilir. Zerdüşt’ün yaşadığı dönem İran dinî inanışlarından etkilenmiş olsa da yeni getirmiş olduğu inanç sistemi, halkın inançlarında köklü yenilikler ortaya koymuştur. Zerdüşt öğretilerine göre; en büyük tanrı Ahuramazda’dır. Görünen ve görünmeyen evrenlerin yaratıcısı odur. O kutsal ve arıdır. Kötülükler ona erişemez ve asla yol bulamaz. Varlık iki güç arasında paylaşılmaktadır. Birisi “Asha: takva/doğruluk”; diğeri de “Durûğ: yalan”dır. Asha, Ahuramazda tarafından yaratılmıştır. Ahuramazda’nın yaratıkları özgür yaratılmışlardır. Doğru ya da yalandan birini seçebilirler. Ehrimen ve şeytanların saldırısıyla yeryüzünde kötülük ve şer yayılmaya başlamıştır. Ancak sonuçta Ahuramazda galip gelecek, temizlik, ilk dönemlerdeki saflık yeniden dünyaya dönecektir
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Âbâdânî, Abdullâh Mubelliğî, Târîh-i Edyân ve Mezâhib-i Cihân, Tahran 1377 hş., I-III.
- Afîfî, Rahîm, Esâtîr ve Ferheng-i Îrân Der Niviştehâ-yi Pehlevî, Tahran 1374 hş.
- Âştiyânî, Abbâs İkbâl, Târîh-i Muhtasar-i Edebiyyât-i Îrân, Tahran 1376 hş.
- Âştiyânî, Celâluddîn, Zertuşt, Mezdiyesnâ ve Hukûmet, Tahran 1381 hş.
- Bahâr, Melikuşşuarâ, Sebkşinâsî/Târîh-i Tatavvur-i Nesr-i Fârsî, Tahran 1373 hş.
- Bahâr, Mihrdâd, Ez Ustûre Tâ Târîh (nşr. Ebu’l-Kâsım-i İsmâîlpûr), Tahran 1377 hş.
- Bausani, Alessandro, Îrâniyân (çev. Mes’ûd-i Recebniyâ), Tahran 1359 hş.
- Bedreî, Ferîdûn, Te‘âlîm-i Muğân, Tahran 1382 hş.
- Beyânî, Şîrîn, Târîh-i Îrân-i Bâstân, Tahran 1381 hş.
- Boyce, Mary, Târîh-i Kîş-i Zerdüşt, (çev. Humâyûn San’atîzâde), Tahran 1374 hş., II, 270, 271.
- Dusthâh, Celîl, Avestâ, Tahran 1381 hş.
- Eliade, Mircea, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, İstanbul 2003.
- Eliade, Mircea-Couliano, Ioan P., Dinler Tarihi Sözlüğü (çev. Ali Erbaş), İstanbul 1997.
- Firdevsî, Ebu’l-Kâsım, Şâhnâme (nşr. Mohl, Julius), Tahran 1377 hş.
- Ghirshman, R., Îrân Ez Âğâz Tâ İslâm, (çev. Muhammed-i Muîn), Tahran 1364 hş.
- Hacaloğlu, Haluk, Zerdüşt “Ahura Mazda”, İstanbul 1995.
- Hayum, Robert. E., Edyân-i Zinde-yi Cihân, (çev. Abdurrahîm-i Gevâhî), Tahran 1375 hş.
- Humâyî, Celâluddîn, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân (nşr. Mâhduht-i Bânû Humâyî) Tahran 1375 hş.
- İsfehânî, Rızâ, Îrân Ez Zerdüşt Tâ Kıyâmhâ-yi Îrânî, Tahran 1369 hş.
- İsmâîlpûr, Ebu’l-Kâsım, “Pîşdâdîyân”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran hş. John B. Noss, Târîh-i Câmi-‘i Edyân (çev. Alî Asğar-i Hikmet), Tahran 1375 hş.
- Karatay, Osman, İran İle Turan, Ankara 2003.
- Kezzâzî, Mîr Celaluddîn, Nâme-yi Bâstân, Tahran 1381 hş
- Mâzenderânî, Huseyn Şehîdî, Ferheng-i Şâhnâme/Nâm-i Kesân ve Câyhâ, Tahran 1377 hş.
- Mes‘ûdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Huseyn, Murûcu’z-zeheb ve ma‘âdinu’l-cevher (çev. Ebu’l- Kâsım-i Pâyende), Tahran 1374 hş., I-II.
- Mu’în, Muhammed, Ferheng-i Fârsî, Tahran 1375 hş., I-VI.
- Mu’în, Muhammed, Mezdiyesnâ ve Edeb-i Fârsî, Tahran 1338 hş., I-II.
- Muazzamî, Mehnâz, “Dunyâ-yi Hayvânât Der Îrân-i Bâstân”, Îrânnâme, XVII/2, (Bethesda ), s. 254. Neyyir Nûrî, Abdulhamîd, Sehm-i Erzişmend-i Îrân, Tahran 1377 hş.
- Oşîderî, Cihângîr, Dânişnâme-yi Mezdiyesnâ, Tahran 1371 hş.
- Perveşânî, Îrec, “Pîşdâdîyân”, Dânişnâme-yi Cihân-i İslâm/DCİ, Tahran 1377 hş.
- Râzî, Abdullâh, Tarîh-i Kâmil-i Îrân, Tahran 1373 hş.
- Rezmcû, Huseyn, Kalemrov-i Edebiyyât-i Hamâsi-yi Îrân, Tahran 1381 hş.
- Rypka, Jan, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân (çev. Kerîm-i Keşâverz), Tahran 1370 hş.
- Sâdıkî, Ferîdûn, “Zerduşt”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran 1375 hş.
- Sâdıkî, Ferîdûn, “Zerduşt”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran 1375 hş.
- Safâ, Zebîhullâh, Hemâseserâyî Der Îrân, Tahran 1367 hş.
- Schimmel, Annamarie, Dinler Tarihine Giriş, İstanbul 1999.
- Sıddîk, Îsâ, Târîh-i Ferheng-i Îrân, Tahran 1338 hş.
- Sıddîkiyân, Mehînduht, Ferheng-i Esâtîrî-Hemâsî-yi Îrân, Tahran 1375 hş.
- Şâhruhî, Nûşîn, “Ustûre-yi Âferîniş”, Îrânşinâsî, (Bethesda 2000), XII/2, s. 350.
- Şemîsâ, Sîrûs, Ferheng-i Telmîhât, Tahran 1375 hş.
- Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Costucû Der Tasavvuf-i Îrân, Tahran 1357 hş.
- Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Târîh-i Merdom-i Îrân, Tahran 1371 hş.
Öz
Zoroaster/Zarathustra was known as a sage, magician, and miracle-worker in post-Classical Western culture. The traditional Zoroastrian date for Zarathushtra's birth and ministry is around 600 B.C. These scholars generally try to compare the social aspects of life during Zarathushtra as can be deducted from the Gathas and compare it with the first accurately known times, namely, the Achaemenian era, and then place a date. Zoroastrianism is a religion and philosophy based on the teachings of prophet Zoroaster. The term Zoroastrianism is, in general usage, essentially synonymous with Mazdaism, the worship of Ahura Mazda, exalted by Zoroaster as the supreme divine authority. Along with Hinduism, Zoroastrianism is considered to be among the oldest religions in the world. In the Gathas, Zoroaster sees the human condition as the mental struggle between aša truth and druj lie . The most important texts of the religion are those of the Avesta, of which a significant portion has been lost, and mostly only the liturgies of which have survived. The lost portions are known of only through references and brief quotations in the later works of primarily the 9th-11th centuries
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Âbâdânî, Abdullâh Mubelliğî, Târîh-i Edyân ve Mezâhib-i Cihân, Tahran 1377 hş., I-III.
- Afîfî, Rahîm, Esâtîr ve Ferheng-i Îrân Der Niviştehâ-yi Pehlevî, Tahran 1374 hş.
- Âştiyânî, Abbâs İkbâl, Târîh-i Muhtasar-i Edebiyyât-i Îrân, Tahran 1376 hş.
- Âştiyânî, Celâluddîn, Zertuşt, Mezdiyesnâ ve Hukûmet, Tahran 1381 hş.
- Bahâr, Melikuşşuarâ, Sebkşinâsî/Târîh-i Tatavvur-i Nesr-i Fârsî, Tahran 1373 hş.
- Bahâr, Mihrdâd, Ez Ustûre Tâ Târîh (nşr. Ebu’l-Kâsım-i İsmâîlpûr), Tahran 1377 hş.
- Bausani, Alessandro, Îrâniyân (çev. Mes’ûd-i Recebniyâ), Tahran 1359 hş.
- Bedreî, Ferîdûn, Te‘âlîm-i Muğân, Tahran 1382 hş.
- Beyânî, Şîrîn, Târîh-i Îrân-i Bâstân, Tahran 1381 hş.
- Boyce, Mary, Târîh-i Kîş-i Zerdüşt, (çev. Humâyûn San’atîzâde), Tahran 1374 hş., II, 270, 271.
- Dusthâh, Celîl, Avestâ, Tahran 1381 hş.
- Eliade, Mircea, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, İstanbul 2003.
- Eliade, Mircea-Couliano, Ioan P., Dinler Tarihi Sözlüğü (çev. Ali Erbaş), İstanbul 1997.
- Firdevsî, Ebu’l-Kâsım, Şâhnâme (nşr. Mohl, Julius), Tahran 1377 hş.
- Ghirshman, R., Îrân Ez Âğâz Tâ İslâm, (çev. Muhammed-i Muîn), Tahran 1364 hş.
- Hacaloğlu, Haluk, Zerdüşt “Ahura Mazda”, İstanbul 1995.
- Hayum, Robert. E., Edyân-i Zinde-yi Cihân, (çev. Abdurrahîm-i Gevâhî), Tahran 1375 hş.
- Humâyî, Celâluddîn, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân (nşr. Mâhduht-i Bânû Humâyî) Tahran 1375 hş.
- İsfehânî, Rızâ, Îrân Ez Zerdüşt Tâ Kıyâmhâ-yi Îrânî, Tahran 1369 hş.
- İsmâîlpûr, Ebu’l-Kâsım, “Pîşdâdîyân”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran hş. John B. Noss, Târîh-i Câmi-‘i Edyân (çev. Alî Asğar-i Hikmet), Tahran 1375 hş.
- Karatay, Osman, İran İle Turan, Ankara 2003.
- Kezzâzî, Mîr Celaluddîn, Nâme-yi Bâstân, Tahran 1381 hş
- Mâzenderânî, Huseyn Şehîdî, Ferheng-i Şâhnâme/Nâm-i Kesân ve Câyhâ, Tahran 1377 hş.
- Mes‘ûdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Huseyn, Murûcu’z-zeheb ve ma‘âdinu’l-cevher (çev. Ebu’l- Kâsım-i Pâyende), Tahran 1374 hş., I-II.
- Mu’în, Muhammed, Ferheng-i Fârsî, Tahran 1375 hş., I-VI.
- Mu’în, Muhammed, Mezdiyesnâ ve Edeb-i Fârsî, Tahran 1338 hş., I-II.
- Muazzamî, Mehnâz, “Dunyâ-yi Hayvânât Der Îrân-i Bâstân”, Îrânnâme, XVII/2, (Bethesda ), s. 254. Neyyir Nûrî, Abdulhamîd, Sehm-i Erzişmend-i Îrân, Tahran 1377 hş.
- Oşîderî, Cihângîr, Dânişnâme-yi Mezdiyesnâ, Tahran 1371 hş.
- Perveşânî, Îrec, “Pîşdâdîyân”, Dânişnâme-yi Cihân-i İslâm/DCİ, Tahran 1377 hş.
- Râzî, Abdullâh, Tarîh-i Kâmil-i Îrân, Tahran 1373 hş.
- Rezmcû, Huseyn, Kalemrov-i Edebiyyât-i Hamâsi-yi Îrân, Tahran 1381 hş.
- Rypka, Jan, Târîh-i Edebiyyât-i Îrân (çev. Kerîm-i Keşâverz), Tahran 1370 hş.
- Sâdıkî, Ferîdûn, “Zerduşt”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran 1375 hş.
- Sâdıkî, Ferîdûn, “Zerduşt”, Dânişnâme-yi Edeb-i Fârsî (ed. Hasan-i Enûşe), Tahran 1375 hş.
- Safâ, Zebîhullâh, Hemâseserâyî Der Îrân, Tahran 1367 hş.
- Schimmel, Annamarie, Dinler Tarihine Giriş, İstanbul 1999.
- Sıddîk, Îsâ, Târîh-i Ferheng-i Îrân, Tahran 1338 hş.
- Sıddîkiyân, Mehînduht, Ferheng-i Esâtîrî-Hemâsî-yi Îrân, Tahran 1375 hş.
- Şâhruhî, Nûşîn, “Ustûre-yi Âferîniş”, Îrânşinâsî, (Bethesda 2000), XII/2, s. 350.
- Şemîsâ, Sîrûs, Ferheng-i Telmîhât, Tahran 1375 hş.
- Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Costucû Der Tasavvuf-i Îrân, Tahran 1357 hş.
- Zerrînkûb, Abdulhuseyn, Târîh-i Merdom-i Îrân, Tahran 1371 hş.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ocak 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009 Sayı: 3 |
Kaynak Göster
Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir.
Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.
Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.
Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.