Öz
XIV. yüzyılda yaşamış olan Hâfız-ı Şîrâzî, klasik Fars edebiyatının en büyük ve en önemli şairlerinden biridir. Kaside, kıta ve rubai nazım şekillerinde şiirler yazmış olmasına rağmen sade ve akıcı bir dil kullanarak kaleme aldığı ilmî, ahlâkî ve felsefî mazmunları içeren gazelleriyle ün kazanmıştır. Gazellerinden oluşan bir Divan’ı vardır. Hem yaşadığı zamanda hem de sonraki dönemlerde pek çok şairi etkisi altında bırakan şairin Divan’ına şerhler yazılmış, çeşitli dillere tercümeleri yapılmış ve onun etkisiyle şiirler kaleme alınmıştır.
İran’ın önemli akademisyen ve edebiyatçılarından Muhammed Rıza Şefîî Kedkenî bu yazısında Doğu Türkistan’da yaşamış olan Evlad Hüseyin Han Tecellî’nin Fars edebiyatının en büyük gazel şairlerinden Hâfız-ı Şirâzî’nin şiirlerinden etkilenerek kaleme aldığı Berk-i Tecellî adlı divanını tanıtmış ve şiirlerinden örnek beyitler getirmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abdollahifard, Pouneh. “Çağdaş İran Şiirinde Ana Akımlar”, Doğu Esintileri: İranoloji, Fars Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, ( 10. Sayı). Erzurum: 2019, 329-343.
- Aclûnî, İsmâil b. Muhammed. Keşfü'l-hafâ’ ve müzîlü'l-ilbâs amme’ş-tehere mine'l-ehâdîsi alâ elsineti’n-nâs, thk. Ahmed Kalaş, I-II. Haleb: Mektebetü't-Türasi'l-İslâmî, [t.y.])
- Anay, Harun. “ Findiriskî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1996, 13 / 109-111.
- Berkaî, Seyyid Muhammed Bakır. Sohenverân-ı Nâmî-yi Muâsır-ı İran, I-VI. Kum: Neşr-i Hürrem, 1373.
- Bîdil, Ebu’l-Meânî Mirza Abdülkâdir. Külliyât: Gazeliyyât, I-II. Kabil: Depohini Vezâret ve Dârü’t-telîf-i Riyâset, 1341.
- Ferhâdî, Abdülgafûr Revân. “Bîdil”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1992 ,6 / 134-135.
- Ferruhzâd, Furûğ. Bir Başka Doğuş, çev. Ali Güzelyüz. İstanbul: Demavend Yayınları, 2020.
- Fesâyî, Mansur Restgâr. Envâî Şi’r-i Fârsî: Mebâhisî der Surethâ ve Meânî-yi Şi’r-i Kohen ve Nov-i Pârsî. Şiraz: İntişârât-ı Nevîd-i Şiraz, 1380.
- Hâfız, Şemseddin Muhammed. Dîvân-ı Gazeliyyât-ı Hâce Hâfız-ı Şîrâzî, thk. Halîl Hatîb Rehber. Tahran: İntişârât-ı Safi Alişâh, 1395.
- Kanar, Mehmet. “Bahâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1991, 4 / 469-470.
- Kanar, Mehmet. “Îrec Mirza”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2000, 22 / 442-443.
- Karaismailoğlu, Adnan. “Hâtif-i İsfahânî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1997, 16 / 467-468.
- Karayev, Yaşar; Yavuz Akpınar. “Şehriyâr, Mehemmed Hüseyin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 2010, 38 / 471-472.
- Kedkenî, Muhammed Rıza Şefîî. “Şi’r-i Hâfız der Kaşgar-ı Çin”, Buhara: Mecelle-i Ferhengî-yi Hünerî, (yıl. 21, sayı. 122, Tahran, 2018, 9-15.
- Kırlangıç, Hicabi. Meşrutiyetten Cumhuriyete İran Şiiri ( Genel Bir Bakış ve Güldeste). Ankara: Hece Yayınları, 2014.
- Savi, Saime İnal. “Nîmâ Yûşîc”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2007, 33 / 126.
- Senâî, Mecdûd Bin Âdem. Divân-ı Hakîm Ebu’l-Mecdûd bin Âdem Senâî-i Gaznevî, tah. Müderris Rızavî. Tahran: İntişârât-ı Senâî, 1388.
- Sparham, Davood. Çağdaş İran Edebiyatı (Şiir). İstanbul: Demavend Yayınları, 2020.
- Tecellî, Evlâd Hüseyin Han. Berk-i Tecellî ve Sebk-i Mücellî, Kaşgar, 1900.
- Topuzoğlu, Tevfik Rüştü. “Mütedârek”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2006, 32 / 182-183.
- Yıldırım, Nimet. “Ahmed Şamlû”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2010, 38 / 333-334.
- Yûsufî, Gulâmhüseyin. Çeşme-i Rûşen: Dîdârî ba Şâirân. Tahran: İntişârât-ı İlmî, 1369.
- http://www.demavend.com.tr/e-kitap/iranedebiyati_siir.pdf. ( Erişim tarihi: 18.08.2022)
- https://catalog.princeton.edu/catalog/9929557143506421. ( Erişim tarihi: 16.08.2022)
Öz
Kaynakça
- Abdollahifard, Pouneh. “Çağdaş İran Şiirinde Ana Akımlar”, Doğu Esintileri: İranoloji, Fars Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, ( 10. Sayı). Erzurum: 2019, 329-343.
- Aclûnî, İsmâil b. Muhammed. Keşfü'l-hafâ’ ve müzîlü'l-ilbâs amme’ş-tehere mine'l-ehâdîsi alâ elsineti’n-nâs, thk. Ahmed Kalaş, I-II. Haleb: Mektebetü't-Türasi'l-İslâmî, [t.y.])
- Anay, Harun. “ Findiriskî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1996, 13 / 109-111.
- Berkaî, Seyyid Muhammed Bakır. Sohenverân-ı Nâmî-yi Muâsır-ı İran, I-VI. Kum: Neşr-i Hürrem, 1373.
- Bîdil, Ebu’l-Meânî Mirza Abdülkâdir. Külliyât: Gazeliyyât, I-II. Kabil: Depohini Vezâret ve Dârü’t-telîf-i Riyâset, 1341.
- Ferhâdî, Abdülgafûr Revân. “Bîdil”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1992 ,6 / 134-135.
- Ferruhzâd, Furûğ. Bir Başka Doğuş, çev. Ali Güzelyüz. İstanbul: Demavend Yayınları, 2020.
- Fesâyî, Mansur Restgâr. Envâî Şi’r-i Fârsî: Mebâhisî der Surethâ ve Meânî-yi Şi’r-i Kohen ve Nov-i Pârsî. Şiraz: İntişârât-ı Nevîd-i Şiraz, 1380.
- Hâfız, Şemseddin Muhammed. Dîvân-ı Gazeliyyât-ı Hâce Hâfız-ı Şîrâzî, thk. Halîl Hatîb Rehber. Tahran: İntişârât-ı Safi Alişâh, 1395.
- Kanar, Mehmet. “Bahâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1991, 4 / 469-470.
- Kanar, Mehmet. “Îrec Mirza”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2000, 22 / 442-443.
- Karaismailoğlu, Adnan. “Hâtif-i İsfahânî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1997, 16 / 467-468.
- Karayev, Yaşar; Yavuz Akpınar. “Şehriyâr, Mehemmed Hüseyin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 2010, 38 / 471-472.
- Kedkenî, Muhammed Rıza Şefîî. “Şi’r-i Hâfız der Kaşgar-ı Çin”, Buhara: Mecelle-i Ferhengî-yi Hünerî, (yıl. 21, sayı. 122, Tahran, 2018, 9-15.
- Kırlangıç, Hicabi. Meşrutiyetten Cumhuriyete İran Şiiri ( Genel Bir Bakış ve Güldeste). Ankara: Hece Yayınları, 2014.
- Savi, Saime İnal. “Nîmâ Yûşîc”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2007, 33 / 126.
- Senâî, Mecdûd Bin Âdem. Divân-ı Hakîm Ebu’l-Mecdûd bin Âdem Senâî-i Gaznevî, tah. Müderris Rızavî. Tahran: İntişârât-ı Senâî, 1388.
- Sparham, Davood. Çağdaş İran Edebiyatı (Şiir). İstanbul: Demavend Yayınları, 2020.
- Tecellî, Evlâd Hüseyin Han. Berk-i Tecellî ve Sebk-i Mücellî, Kaşgar, 1900.
- Topuzoğlu, Tevfik Rüştü. “Mütedârek”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2006, 32 / 182-183.
- Yıldırım, Nimet. “Ahmed Şamlû”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2010, 38 / 333-334.
- Yûsufî, Gulâmhüseyin. Çeşme-i Rûşen: Dîdârî ba Şâirân. Tahran: İntişârât-ı İlmî, 1369.
- http://www.demavend.com.tr/e-kitap/iranedebiyati_siir.pdf. ( Erişim tarihi: 18.08.2022)
- https://catalog.princeton.edu/catalog/9929557143506421. ( Erişim tarihi: 16.08.2022)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Translation |
| Çevirmenler | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 2 Sayı: 26 |
Kaynak Göster
Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir.
Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.
Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.
Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.