Hume And Nietzsche: A Debate on Human Nature

Yıl 2015, Sayı: 7, 77 - 90, 01.06.2015

Mustafa Efe Ateş

Öz

In this paper, focusing particularly on Hume and Nietzsche, I aim to to examine the historical aspects of the debate on human nature. Indeed, the philosophical debate regarding human nature is an old one. Between the seventeenth and eighteenth centuries, the philosophical issue regarding the problem of human nature was widely attractive and discussed extensively among British philosophers. However, at the beginning of the next century, the issue lost its significance and its attraction as well. One important reason for that is Nietzsche’s criticisms directed at the idea of human nature. Th is paper consists mainly of three parts. In the first part, I present arguments of British philosophers who attempted to build a science of human nature. In the second part, I present the arguments of Hume, in particular his understanding of history and its relation to human nature. Finally, in the third part, I discuss the criticism of the idea of the human nature given by Nietzsche

Anahtar Kelimeler

Shaftesbury, Mandeville, Hume, Nietzsche, Human Nature

İnsan Doğası Üzerine Bir Tartışma: Hume ve Nietzsche

Öz

On yedinci yüzyılın sonlarından on sekizinci yüzyılın ortalarına kadar, özellikle birçok Britanyalı filozof insan doğasına ilişkin kapsamlı bir felsefi tartışma içerisine girmiştir. Ancak bu dönemi takip eden yüzyılda söz konusu tartışma zamanla şiddetini yitirmiştir. Bu durumun ortaya çıkmasındaki önemli bir etken Nietzsche’nin insan doğası tartışmasına getirdiği eleştirilerdir. Bu yazıda özellikle on yedinci yüzyılın sonlarından on sekizinci yüzyılın ortalarına kadar kapsamlı bir şekilde tartışılan insan doğası tartışmasının tarihsel bir incelemesini yapacağım. İlk olarak insan doğasının bilimini kurmaya girişen filozofl ara değinerek, onların insan doğasına ilişkin görüşlerini ele alacağım. Daha sonra söz konusu filozofl arla aynı çizgide yer alan Hume’un insan doğasına yönelik düşüncelerini inceleyip, onun insan doğası ve tarih ile kurduğu bağlantıyı aydınlatmaya çalışacağım. Son bölümde ise Nietzsche’nin insan doğasının bilimini kurmaya girişen filozofl ara getirdiği eleştirileri gerekçeleri ile beraber ortaya koyacağım

Anahtar Kelimeler

Shaftesbury, Mandeville, Hume, Nietzsche, İnsan Doğası.

Kaynakça

• Collingwood, R. G. (1973) Th e Idea of History (Oxford: Oxford University Press).
• Gill, M. (2000) “Hume’s Progressive View of Human Nature”, Hume Studies, Vol. XXVI,
• Nietzsche’nin bu görüşünün detaylı incelemesi için bkz. Schacht, 1989. Number 1, Nisan, 87-108.
• Hume, D. (1690/1986) İnsan Zihni Üzerine Bir Araştırma, çev. Selmin Evrim (İstanbul: Milli Eğitim Basımevi)
• ˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗. (1739-40/1978) A Treatise of Human Nature, ed. K. A. Selby-Bigge & P. H. Nedditch (Oxford: Clarendon).
• ˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗. (1777/1983) Enquiry Concerning the Principles of Morals, ed. J.B. Schneewind (Indianapolis: Hackett).
• Hutcheson, F. (1726/2004) An Inquiry into the Original of Our Ideas of Beauty and Virtue inTwo Treatises, ed. Wolfgang Leidhold (Indianapolis: Liberty Fund).
• Mandeville, B. (1732/1988) Th e Fable of the Bees or Private Vices, Publick Benefits, 2 vols. ed. F.B. Kaye (Indianapolis: Liberty Fund).
• Millgram, E. (2007) “Who Was Nietzsche’s Genealogist?”, Philosophy and Phenomenological Research, Vol. 75, No. 1, 92-110
• Nietzsche, F. (1887/2011) Ahlakın Soykütüğü Üstüne, çev. Ahmet İnam (İstanbul: Say Yayınevi).
• ˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗˗. (1886/2013) İyinin ve Kötünün Ötesinde, çev. Ahmet İnam (İstanbul: Say Yayınevi).
• Pompa, L. (1990) Human Nature & Historical Knowledge (Cambridge: Cambridge University Press).
• Schacht, R. (1989) “Nietzsche on Human Nature”, History of European Ideas, 11:1-6, 883- 892
• Shaftesbury, A. A. C. (1771/2000) Characteristics of Men Manners, Opinions, Times, ed. Lawrence E. Klein (Cambridge: Cambridge University Press)