The Problem of Objectivism About Natural Sciences

Yıl 2017, Sayı: 12, 105 - 116, 01.12.2017

Caner Çiçekdağı

Öz

The argument that the natural sciences do not go beyond the facts and are objective is to argue philosophically. This close adherence to facts of positivism brings about the objectivity of the data about the fact and the case, the problem of universality and a sharp break between the fact and the value. The appropriate method to be applied in case of obtaining data of facts is another. But even more important is the transformation of the data obtained from the fact into general and universal laws or theories. Because this stage is now abandoned, the abstract explanation of the idea is revealed, the universality and assertion of certainty brings with it. It is not a coincidence that the perception of science, in which such a value is broken off from the point of view, has been subjected to many criticisms in the history of science and philosophy of science. In its simplest form, it can be seen clearly that authorities distorted reality in the medieval way of thinking. The assumption that science, therefore, operates entirely with facts and facts does not seem right. Besides, very sharp boundaries between facts and value lead to some troubles. Because of the consequences of science and its environmental and ethical deviations, especially in the last few centuries, are not entirely excluded from the scientific mechanism. As a result, science should be viewed as a humanitarian approach to criticism as it is not an act of human being, a product that is totally independent of man and values. Today, it is the main purpose of this work to reconsider the perception of continuity and objectivity, and to evaluate the conditions of daily life and scientists and to pass them through the critical filter

Anahtar Kelimeler

Data, Fact, Method, Positivism, Science, Theory, Value

Doğa Bilimlerinin Nesnellik Sorunu

Öz

Doğa bilimlerinin olguların dışına taşmadığı ve nesnel olduğu savı felsefi açıdan tartışmalıdır. Pozitivizm kaynaklı olgulara olan bu sıkı bağlılık, olgunun ve olguya ait verinin objektifliği, evrenselliği sorununu ve olgu ile değer arasında keskin bir kopuşu beraberinde getirir. Olgulara ait verilerin elde edilmesinde uygulanacak uygun yöntem sorunu ise bir diğeridir. Fakat daha da önemli olanı, olgulardan elde edilen verilerin genel ve tümel yasalar ya da kuramlar haline dönüştürülmesidir. Çünkü bu aşama artık olgunun terkedilerek soyut açıklamaların ortaya konduğu bir düşünceyi, evrenselliği ve kesinlik iddiasını da beraberinde getirmektedir. Olgu ile değerin böylesine birbirinden koparıldığı bir bilim algısının, bilim tarihi ve bilim felsefesinde pek çok eleştiriye maruz kalmış olması tesadüf değildir. En basit haliyle Ortaçağ düşüncesine bakıldığında, otoritelerin gerçekliği nasıl çarpıttığı apaçık görülebilmektedir. O halde bilimin tümüyle olgu ve verilerle işlediği varsayımı tam olarak haklı görünmemektedir. Bunun yanı sıra olgu ile değer arasına çok keskin sınırlar çekmek birtakım sıkıntılara yol açmaktadır. Çünkü özellikle son birkaç yüzyılda bilimin sonuçlarının ve uygulamalarının yol açmış olduğu çevresel ve etik tahribatlar da tümüyle bilim mekanizmasının dışında tutulamamaktadır. Sonuçta bilim, insan varlığının bir eylemi, bir ürünü olarak insandan ve değerlerden tümüyle bağımsız bir yapıya sahip olmadığı için eleştiri ile ele alınması da yine insani bir yaklaşım olarak görülmelidir. Günümüzde de süregiden nesnellik ve salt olgusallık algısını yeniden ele alarak, günlük hayatta ve bilim insanları arasındaki koşullandırmalarını değerlendirmek ve eleştirici süzgecinden geçirmek bu çalışmanın ana amacıdır

Anahtar Kelimeler

Bilim, Değer, Kuram, Olgu, Pozitivizm, Veri, Yöntem

Kaynakça

• Aristoteles (1996). Metafizik (Çev. A. Aslan,). İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
• Aslan, A. (2008). İlkçağ Felsefe Tarihi 1 (2. Baskı). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Cevizci, A. (2006). Felsefe Ansiklopedisi 4. Ankara: Ebabil Yayınları.
• Cevizci, A. (2010). Felsefe Tarihi (2. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Çüçen, A. K. (2001). Felsefeye Giriş (2. Baskı). Bursa: Asa Yayınları.
• Feyerabend, P. (1999). Yönteme Karşı. (Çev. E. Başer,) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Heımsoeth, H. (1986). Immanuel Kant’ın Felsefesi. (Çev. T. Mengüşoğlu,). Ankara: Remzi kitabevi.
• Kuhn, T. S. (1995). Bilimsel Devrimlerin Yapısı. (Çev. N. Kuyaş,) İstanbul: Alan Yayıncılık.