Mehmet Naim (Fraşiri)’nin İhtirâʻat ve Keşfiyyât (İcatlar ve Keşifler) Risalesi

Year 2021, Issue: 20, 7 - 38, 29.12.2021

Yavuz Selim Dokumacı

Abstract

Mehmet Naim (Fraşiri) Bey hem Osmanlı Devleti’nin hem de Arnavutluk’un fikir dünyasında etkili olmuş önemli düşünürlerden biridir. Kendisi, Türkçenin büyük hizmetkarı, Kamûs-i Türkî’nin yazarı Şemseddin Sami Bey’in abisi, Arnavutluk’un milli kahramanı Abdül Fraşiri’nin de kardeşidir. Arnavutluk’ta Fraşiri (Frashëri) köyünde doğduğu için bu isimle birlikte de anılmaktadır. Mehmet Naim Bey Türkçe, Farsça, Yunanca ve Arnavutça’ya son derece hakim olup, tüm bu dillerle ilgili eserler yazmıştır. Ayrıcı o, Arnavutluk çocuk edebiyatının kurucularından olarak ta sayılmaktadır.
Mehmet Naim Bey’in ‘Cep Kütüphanesi’ yayınlarından çıkan ‘İhtirâʻat ve Keşfiyyât’ adlı risalesi, bize göre ülkemizdeki modern ‘teknoloji tarihi yazıcılığının’ başlangıç aşamasındaki bilgi düzeyinin seviyesini ve niteliğini anlamamıza yardımcı olabilecek bir yayındır.
Bu makalede, Mehmet Naim Bey’in hayatına ve çalışmalarına değinilecek olup, söz konusu eserin de çevrimyazı metni verilecektir.

Keywords

Mehmet Naim (Fraşiri), İhtiraat ve Keşfiyyat, Teknoloji Tarihi

References

• Aruçi, M. (1996). İslam Ansiklopedisi (Cilt 13). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Bursalı Mehmed Tahir Bey. ((1915)1972). Osmanlı Müellifleri (Cilt 2). (A. Yavuz, İ. Özen, Dü, & İ. Özen , Çev.) İstanbul: Meral Yayınevi.
• Dhima, E., & Kashahu, E. (2013). Homer’s Influence on Naim Frashëri’s Poem ‘History of Skanderbeg’. Mediterranean Journal of Social Sciences, 4(4), 235-238.
• Mahmud Esat. (1306/1891). Tarih-i Sanayi. İstanbul.
• Mehmet Ziya. (1307/1892). Tarih-i Sanayi. İstanbul.
• Ülken, H. Z. (2015(1966)). Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi (3 b.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.