ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ (AHP) VE PROMETHEE TEKNİKLERİYLE AKILLI TELEFON SEÇİMİ

Year 2016, Issue: 49, 46 - 62, 28.07.2016

Gülnur Keçek Rıdvan Yüksel

Abstract

Bilgisayar teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte
akıllı cep telefonu sektörü de benzer oranda gelişme göstermektedir. Günümüzde
akıllı telefonlar, günlük hayatın ve iş hayatının getirdiği şartlar sebebiyle
özellikle bilişim ve iletişime büyük ilgi duyan genç nüfus için artan bir öneme
sahiptirler. Cep telefonu pazarındaki hızlı değişimin sonucunda toplum baskısının da etkisiyle tüketiciler
bu yeni teknolojiyi satın almaya ve kullanmaya yönelmektedirler. Bu
çalışmada, akıllı cep telefonu sektöründeki mevcut alternatiflerin 18- 25 yaş
aralığındaki gençler tarafından tercih sıralaması araştırılmıştır. Çalışmada çok
kriterli karar verme tekniklerinden olan Analitik hiyerarşi süreci (AHP) ve
PROMETHEE kullanılmıştır. Kriter ağırlıkları AHP ile hesaplanmış, alternatiflerin
sıralanmasında ise PROMETHEE tekniğinden yararlanılmıştır. Elde eden sonuçlara
göre, servis imkanı, telefon alımında en önemli kriter olarak belirlenmiştir. Ankete
katılan kişilerin en çok tercih ettiği model, Samsung S6 Edge Plus olmuştur.

Keywords

Analitik Hiyerarşi Süreci, PROMETHEE Tekniği

SMARTPHONE SELECTION WITH ANALYTICAL HIERARCHY PROCESS (AHP) AND PROMETHEE METHODS

Abstract

Along
with the development of computer technology, smartphone sector also shows
improvement at a similar rate. Nowadays, smartphones have an increasing
importance especially for young population, who is strongly interested in
information technology and communication, owing to the conditions of daily life
and business life. As a result of the rapid change in smartphone market, along
with the effect of social pressure, consumers tend to buy and use this new
technology. In this study, preference order of existing alternatives in
smartphone sector by young people aged between 18 and 25 is investigated.
Analytical hierarchy process (AHP) and PROMETHEE which are multi-criteria
decision making methods are employed in the study. Weights of criteria are
calculated with AHP and PROMETHEE method is used in the ordering of
alternatives. According to the obtained results, service support is determined
to be the most significant criterion in purchasing smartphone. Samsung S6 Edge
Plus is the most preferred smartphone by the people participated in the study.

Keywords

Analytical hierarchy process, PROMETHEE method

References

• Akça, B.A., Doğan, A. & Özcan, U. (2015). Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanılarak Kişi Takip Cihazı Seçimi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 8(1), 20-35.
• Akkaya, G.C. & Demireli, E. (2010). Finansal Kararların Verilmesinde Promethee Sıralama Yöntemi, Ege Akademik Bakış, 10 (3), 845-854.
• Amponsah, S. K., Darkwah, K. F. & Inusah, A. (2012). Logistic preference function for preference ranking organization method for enrichment evaluation (PROMETHEE) decision analysis. African Journal of Mathematics and Computer Science Research, 5(6), 112-119.
• Aytaç, S. & Bayram, N. (2001). Üniversite Gençliğinin İş ve Eş Seçimindeki Etkin Kriterlerinin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ile Analizi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, E‐Dergi, 3(1).
• Atan, M., Atan, S. & Altın, K. (2008). İnsan Kaynakları Seçiminde Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanımı ve Bir Yazılım Önerisi. Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi,10(3), 143-162.
• Başkaya, Z. & Akar, C.(2005). Üretim Alternatifi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Süreci: Tekstil İşletmesi Örneği”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 273-286.
• Bayhan, M. & Bildik, T. (2014). Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinden Analitik Hiyerarşi Süreciyle Akıllı Telefon Seçimi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 27-36.
• Brans, J.P. & Mareschal, B. (1992). Promethee V: MCDM Problems with Segmentation Constraints, INFOR, 30(2), 85-96.
• Çelik, P. & Ustasüleyman, T. (2014). Electre I ve Promethee Yöntemleri İle GSM Operatörlerinin Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 12, 137-160.
• Çitli, N. (2006). Bulanık Çok Kriterli Karar Verme. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Dağ, S. & Yıldırım, B.F. (2014).Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Editör: Yıldırım, B.F., Önder, E., Dora Basım – Yayın, Bursa.
• Ekin, E. (2014). Promethee Yöntemi ile Personel Seçimi ve Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı Yöneylem Araştırması Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Eleren, A. (2007). Markaların Tüketici Tercih Kriterlerine Göre Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Değerlendirilmesi: Beyaz Eşya Sektöründe Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 4(2), 47-64.
• Genç, T. & Masca, M. (2013). Topsis ve Promethee Yöntemleri ile Elde Edilen Üstünlük Sıralamalarının Bir Uygulama Üzerinden Karşılaştırılması, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), 539-567.
• Guang, Yang, Huang, Wenjie & Lei, Linli (2009). NPP Conventional Island Apparatus Supplier Selection Based On AHP and TOPSIS Approaches. Management and Service Science (International Conference), 1-4.
• Güngör, İ., Bakan, H., Aksu, M., Kiremitçi, S., Göksu, A. & Göçen, S. (2010). Türkiye’de İl Olması Uygun Olan İlçelerin AHP Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-16
• Hu, J., Peng, J. (2008). Application of SupplierSelection Based on the AHP Theory. Knowledge Acquisition and Modeling Workshop (International Symposium), 1095-1097.
• İbicioğlu, H. & Ünal, Ö. F. (2014). Analitik Hiyerarşi Proses İle Yetkinlik Bazlı İnsan Kaynakları Yöneticisi Seçimi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(4), 55-78.
• Kannan, V. (2010). Benchmarking The Service Quality Of Ocean Container Carriers Using AHP. Benchmarking: An International Journal, 17 (5), 637-656.
• Keçek, G. & Yıldırım, E. (2010). 2010), Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Sisteminin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ile Seçimi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 193-211.
• Kılıç, H. S., Zaim, S. & Delen, D.(2015). Selecting ‘‘The Best’’ ERP system for SMEs using a combination of ANP and PROMETHEE methods, Expert Systems with Applications, 42, 2343-2352.
• Kuruüzüm, A. & Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları, Akdeniz İİBF Dergisi, 1, 83-105.
• Majdi, I. (2014). Comparative evoluation of PROMETHEE and ELECTRE with application to sustainability assessment. School of Graduate Studies Master of Applied Science (Quality Systems Engineering) at Concordia University Montreal, Quebec, Canada, Msc Thesis.
• Organ, A. (2013). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden Bulanık Promethee Yönteminin Konteynır Seçiminde Uygulanması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 252-269.
• Oğuzlar, A. (2007). Analitik Hiyerarşi Süreci İle Müşteri Şikayetlerinin Analizi. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 7(14), 122-134.
• Ömürbek, N. & Şimşek, A. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Cep Telefonu Tercihlerinin Analitik Hiyerarşi Prosesi ile Belirlenmesi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 116-132.
• Ömürbek, N., Büyükgebiz, E. & Başdeğirmen, A. (2013). Ürün Alternatifi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Sürecinin Bir Süt Fabrikasında Uygulanması. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 137-155.
• Ömürbek, N., Karaatlı, M., Eren, H. & Şanlı, B. (2014). AHP Temelli Promethee Sıralama Yöntemi İle Hafif Ticari Araç Seçimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 47-64.
• Öner, A. & Ülengin, F. (1995). Silah Seçiminde AHP Yaklaşımı. Kara Harp Okulu, I. Sistem Mühendisliği ve Savunma Uygulamaları Sempozyumu, Bildiriler-II, 1109-1122.
• Özbek, A. (2015). Gönüllü Kuruluşlarda Çalışanların Electre Yöntemine Göre Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 219-232.
• Özdadaoğlu, A. (2013). Üretim işletmelerinde Lazer Kesme Makinelerinin Promethee Yöntemi İle Karşılaştırılması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 305-318.
• Özdemir, S., M. & Saaty, L. T. (2006). The Unknown in Decision Making: What to Do About It. European Journal of Operational Research, 174(1), 349-359.
• Öztürk A., Kecek, G. & Söylemez Y., E. (2015),“ Personnel Selection in an Accomodation Enterprise by Promethee Method”, International Journal of Business and Commerce, 5(3), 1-19.
• Punniyamoorty, M., Ponnusamy, M. & Lakshmi G. (2012). A Combined Application of Structural Equation Modeling (SEM) and Analytic Hierarchy Process (AHP) in Supplier Selection. Benchmarking: An International Journal, 19(1), 70- 92.
• Rassam, G.,Gholami, M.R., Mellati, F., Gol, A.E. & Mashayekhan, A. (2014). Prioritizing of effective factors on development of medicinal plants cultivation using the analytic network process, Journal of The Faculty of Forestry Istanbul University, 64(2), 69-76.
• Saaty, T. L. (1980).The Analytic Hierarchy Process. USA: Mcgraw-Hill International Book Company.
• Saaty, T. L. (1990), “How To Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process”, European Journal of Operational Research, 48, 9-26.
• Soba, M. (2012). PROMETHEE Yöntemi Kullanarak En Uygun Panelvan Otomobil Seçimi ve Bir Uygulama. Journal of Yaşar University, 28(7): 4708- 4721.
• Timor M. (2011). Analitik Hiyerarşi Prosesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• Uyar Ö. O. (2012). Ulaştırma Sektöründe Faaliyet Gösteren Lojistik Firmalar İçin Araç seçimi. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Uygurtürk H. & Korkmaz T. (2015). Türkiye’deki A Grubu Seyahat Acentalarının Tercih Sıralamasının PROMETHEE Yöntemi ile Belirlenmesi. Business and Economics Research Journal, 6(2), 141-155.
• www.hepsiburada.com (E.T. 12.11.2015)
• Yaralıoğlu, K. (2010). Karar Verme Yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Zhao, JinPing, Xiong, JunXing, Peng, Lin, Tu, Haining & Liu JianSheng (2009). Research of Modeling the Evaluation Choice on Materials Suppliers Based on AHP. World Congress on Software Engineering, 416-419.