TUTUKLAMA VE TÜRKİYE'DEKİ TUTUKLAMA KARARLARININ GEREKÇESİZLİĞİ SORUNU

Year 2019, Volume: 3 Issue: 5, 46 - 81, 02.09.2019

Muhammet Polat İçten

Abstract

Bir koruma tedbiri olarak tutuklama, birçok ülkenin
ceza muhakemesi hukukunda yer bulduğu gibi Türkiye Ceza Muhakemesi Kanunu’nda
da düzenlenmiştir. Düzenleme ile tutuklama tedbirinin sınırları çizilmiştir.
Her ne kadar kanuni düzenleme ile sınırları kesin bir şekilde çizilmiş ve
tutuklama kararlarının gerekçesiz olamayacağı hususu düzenlenmiş ise de Türkiye
ceza adalet sisteminde yerleşik bir “gerekçesiz tutuklama” teamülü oluştuğundan
bahsetmek abartı olmayacaktır. Gerekçesiz tutuklama ve uzun süreli tutuklama,
Türkiye ceza adalet sisteminin en büyük sorunlarındandır. Bu soruna ilişkin
gerçekleştirdiğimiz bu incelemede ilk olarak, tutuklama tedbirine ilişkin yerel
mevzuat, AİHS ve kısmen  mukayeseli hukuktaki düzenlemeler incelenmiş ve
AİHM kararlarına değinilmiştir. Bu bilgiler ışığında, 197 adet tutuklamaya
ilişkin sulh ceza hâkimliği kararı incelenmiştir. İncelenen kararlar,
“gerekçesiz karar”, “sözde gerekçeli karar”, “eksik gerekçeli karar” ve “tam
gerekçeli karar” olarak kategorize edilmiştir. İnceleme neticesinde ise elde
edilen veriler ve AİHM’in Türkiye aleyhine yapılan başvurularda verdiği
kararlar ışığında sorunlar tespit edilmeye ve çözüm önerileri oluşturulmaya
çalışılmıştır.

Keywords

Tutuklama, Tutuklama Kararı, Türkiye’deki Tutuklama Kararları, Gerekçesiz Tutuklama, AİHM Kararları

References

• ALDEMİR, Hüsnü: Tutuklama, Terazi Hukuk Dergisi, Aralık 2014, s. 441-460. BALCI, Murat: Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Bağlamında Makul Sürede Serbest Bırakılma Hakkı, Ceza Hukuku Dergisi, Nisan 2010, s. 173 – 185. CENTEL, Nur: Tutuklama Uygulamasında Sorunlar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2013, s. 193 – 206. CENTEL, Nur / ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2016. EREL, Kemalettin: AİHM, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay Kararları Işığında Tutuklama, Terazi ...