Determination of Earthquake Risk with A Multi Factor Model

Year 2022, Volume: 10 Issue: 4, 2052 - 2066, 25.10.2022

Ercan Ozgan , Hüseyin Bayraktar , Sinan Gül

Abstract

In this study, 12 buildings which were built between 1967 and 1999 earthquakes in Akyazi district center have been determined with a multi-factor model. With this purpose, firstly, the buildings which are considered riskier have been determined through investigation on site and observation in accordance with the order of priority. Secondly, these buildings have been evaluated with multi-factor P-25 Method and the earthquake risk scores have been calculated for these buildings. As a third step, the buildings which are determined risky have been graded by working on their architectural and static projects and the total risk scores have been displayed. Accordingly, it is displayed that, 8% of the buildings are at low risk group, 58% are at medium risk group, 34% are at high risk group and medium and high risk buildings constitute the 92% of these buildings in total. Considering the results reached in this study, it is aimed to start the urban transformation works in Akyazi District in the areas where these risky buildings are located, prevent potential loss of life and property, apply this study in other earthquake zones as an example and contribute to the urban transformation of the buildings in similar settlements after determining their potential earthquake risk status. 

Keywords

Earthquake risk, Urban transformation, P25 Method, Akyazi

Binaların Deprem Risk Durumlarının Çok Faktörlü Bir Modelle Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Sakarya İli, Akyazı ilçe merkezinde 1967-1999 depremleri arasında yapılan 12 eski binanın deprem risk durumları çok faktörlü bir model ile belirlenmiştir. Bu amaçla, ilk olarak yerinde inceleme ve gözlem yapılarak öncelik sırasına göre riskli olduğu düşünülen binalar tespit edilmiştir. İkinci aşamada, bu yapılar çok faktörlü P-25 metodu ile değerlendirilmiş ve yapıların ilk deprem risk puanları oluşturulmuştur. Üçüncü aşamada ise riskli olduğu belirlenen yapıların mimari ve statik projeleri de incelenerek puanlandırılmış ve toplam risk puanları elde edilmiştir. Buna göre binaların yaklaşık %8’ inin düşük riskli, %58’nin orta riskli ve %34’ünün de yüksek riskli olduğu, orta ve yüksek riskli binaların ise toplamda %92 oranında olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar dikkate alınarak Akyazı ilçesinde kentsel dönüşüm çalışmalarına riskli olan binaların olduğu alanlardan başlanılması, olası bir depremde can ve mal kayıplarını önlenmesi, bu çalışmanın deprem bölgelerinde örnek olarak uygulanması, benzer yerleşim alanlarındaki yapıların muhtemel Deprem Risk durumlarının tespit edilerek bu yerler için kentsel dönüşüme katkı sağlanması amaçlanmıştır.   

Keywords

Deprem riski, Kentsel dönüşüm, P25 Metodu, Akyazı

References

• [1]A. H. Aydın ve Ö. Çamur , "Kentsel dönüşüm uygulamalarında başarılı dünya örnekleri: Danbara, Solidere, Rio de Janeiro", Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 6, sayı. 1, ss. 53-68, 2016.
• [2]R. Temur, "Hızlı Durum Tespit (DURTES) yöntemi ve bilgisayar programının geliştirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2006.
• [3]K. Unat, “1943 Adapazarı-Hendek Depremi ve Yankıları”, Ankara Üniversitesi Türk İnkilap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, c. 16, sayı. 63, ss. 365-385, 2018.
• [4]Ö. F. Nemutlu, B. Balun ve A. Sarı, "Mevcut yapıların depreme hazırlık değerlendirmesi: Bingöl ili örneği", Türk Deprem Araştırma Dergisi, c. 3, s. 1, ss. 92-109, 2021.
• [5]B. Özmen, “Türkiye deprem bölgeleri haritalarının tarihsel gelişimi”, Türkiye Jeoloji Bülteni, c. 55, s. 1, ss. 43-55, 2012. [6]Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Türkiye Deprem Tehlike Haritası, Ankara,, 2018. (https://www.afad.gov.tr/turkiye-deprem-tehlike-haritasi.
• [7]5393 sayılı Belediye Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı: 25874, 3/7/2005.
• [8]6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, T.C. Resmi Gazete, Sayı: 28309, 16/5/2012.
• [9]S. Tüysüz, ”Betonarme binaların göçme riskinin hızlı değerlendirme yöntemleri ile belirlenmesi P25 puanlama yöntemi, Yüksek Lisans Tezi”, İnşaat Mühendisliği Bölümü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2007.
• [10]Ö. A. Erşahan, M. M. Köse, ve S. Avğın, “P25 metodu ile Kahramanmaraş yapı stokunun incelenmesi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, c. 23, s. 1, ss. 9-21, 2020.
• [11]Akyazı Belediyesi. (2022, 02 Şubat). Kent Bilgi Sistemi. [Çevrimiçi]. Erişim: http://kentrehberi.akyazi.bel.tr/
• [12]Adres Kayıt Sistemi. (2022, 02 Şubat). [Çevrimiçi]. Erişim: https://adres.nvi.gov.tr/
• [13]Adatok Mühendislik, “Akyazı ilçe merkezi mikrobölgeleme etüt raporu”, Türkiye, Rap. 2015.
• [14]Boğaziçi Üniversitesi. (2022, 02 Şubat). Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü. [Çevrimiçi]. Erişim: http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/tr/
• [15] TBMM, “Araştırma komisyon raporu”, Türkiye, Rap. Tem, 2010.
• [16] Akyazı Kaymakamlığı, Afet acil yardım planı raporu, 2002.