Kızılçam Açık Artırmalı Dikili Ağaç Satışlarının Analizi: İzmir Orman Bölge Müdürlüğü

Year 2025, Volume: 13 Issue: 2, 655 - 666, 30.04.2025

Güçlü Müftüoğlu , Yaşar Selman Gültekin

Abstract

Yapılan çalışmada İzmir Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı 10 orman işletme müdürlüğünde gerçekleştirilen Kızılçam açık artırmalı dikili satışlarının tamamı 2020-2024 yılları arası analiz edilmiştir. Orman Genel Müdürlüğünün Covid-19 pandemi süreciyle birlikte Mart 2020 tarihi itibariyle açık erişimde olan yeni e-ihale sisteminden Haziran 2024 tarihine kadar gerçekleştirilen tüm kızılçam açık artırmalı dikili satış verileri analize konu olmuştur. Orman işletme müdürlüklerinin açık artırmaya konu olan kızılçam dikili satışlarının analizi için TÜİK tarafından yayınlanan Orman Ürünleri ve ilgili hizmetlerin üretici fiyat endeksine (ÜFE) göre ilgili yıllarda yapılan açık artırmalı kızılçam dikili satış gelirleri 2020 yılına sabit fiyatlandırma yöntemiyle dönüştürülmüştür. Çalışmada analize konu olan 818 açık artırmalı kızılçam satış gelirleri incelendiğinde sırasıyla Bergama, Akhisar ve Manisa orman işletme müdürlükleri ilk 3 sırada yer almıştır. İşletmelerin açık artırmalı kızılçam satışlarındaki ihale sayılarına bakıldığında ise bu sıra Manisa, Gördes ve Akhisar orman işletme müdürlükleri şeklinde olmuştur. Açık artırmalı kızılçam dikili satışlarında satışa çıkan emvalin m³ cinsinden toplam hacmine bakıldığında ise Manisa, Akhisar ve Gördes Orman işletme müdürlükleri diğer işletmelerin önünde gelmektedir. Elde edilen birim başına gelir karşılaştırıldığında ise Bergama, Salihli ve Akhisar orman işletme müdürlükleri diğer işletmelerle kıyaslandığında ilgili yıllarda daha kârlı bir üretim süreci geçirmişlerdir.

Keywords

Kızılçam , Açık Artırmalı Dikili Satış , İzmir Orman Bölge Müdürlüğü

Analysis of Turkish Pine Stumpage-based Auction Sales: A Case Study of İzmir Regional Directorate of Forestry

Abstract

The study analyzed all Turkish pine stumpage-based auction sales conducted by 10 forest management directorates under the İzmir Regional Directorate of Forestry between 2020-2024. The analysis included all data on Turkish pine stumpage-based auction sales carried out from March 2020—when the General Directorate of Forestry introduced the new open-access e-auction system during the Covid-19 pandemic—until June 2024. To analyze the stumpage-based auction sales of Turkish pine by the forest management directorates, the auction revenues were converted to 2020 constant prices using the Producer Price Index for forest products and related services published by TUIK. When examining the 818 Turkish pine stumpage-based auction revenues analyzed in the study, the Bergama, Akhisar, and Manisa Forest Management Directorates ranked as the top three, respectively. In terms of the number of auctions, the ranking shifted to Manisa, Gördes, and Akhisar Forest Management Directorates. Regarding the total volume (m³) of standing timber offered for auction, the Manisa, Akhisar, and Gördes Forest Management Directorates outperformed the others. Lastly, when comparing revenue per unit, Bergama, Salihli, and Akhisar Forest Management Directorates achieved a more profitable production process in the relevant years compared to other directorates.

Keywords

Turkish Pine , Stumpage-based Auction Sales , İzmir Regional Directorate of Forestry

References

• [1] E. İlter, K. Ok, Ormancılık ve Orman Endüstrisinde Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi, 3. baskı, Ankara, Türkiye: Form Ofset Matbaacılık, 2012, ss. 344. [2] Y. S. Gültekin, “Türkiye’de Dikili Ağaç Satişi Konusunda Yapilan Çalişmalarin Değerlendirilmesi ve Yapisal Eşitlik Modellemesi (Yem) İle İlgi Gruplarinin Modellenmesi,” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,, c. 15, s. 56, ss. 155, 2016.
• [3] İ. Çevik, A. Taşçı, G. Şirin, “Kızılçam Ormanlarında Ağaçların Dikili Olarak Satılması Üzerine Araştırmalar,” 3. baskı, İzmir, Türkiye: Ege Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1996, ss. 95.
• [4] S. Ünal, A. Karakaya, “Orman Ürünleri Üretiminde Dikili Ağaç Satışı ve Uygulamada Kooperatiflerin Yeri,” 1. Ulusal Ormancılık Kooperatifleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Kastamonu, Türkiye, 2002, ss. 22–23.
• [5] E. Kaplan, “Orman Ürünlerinin Değerlendirilmesinde Dikili Ağaç Satışı,” 1. Çevre ve Ormancılık Şurası, c. 3, Antalya, Türkiye, 2005, ss. 99–103.
• [6] A. Karakaya, “Dikili Ağaç Satış Yönteminin Değerlendirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye, 2006.
• [7] Y. S. Gültekin, E. Çar, “Ormancılıkta Dikili Ağaç Satışı Yönteminin Uygulanması Üzerine Araştırmalar,” VI. Ulusal Orman Fakülteleri Öğrenci Kongresi Bildiriler Kitabı, Düzce, Türkiye, 2008, ss. 8-9
• [8] A. Ekizoğlu, C. Erdönmez, “Devlet Ormanlarının Mukavele Yoluyla Ve Dikili Satışlarla İşletilmesinin Ormancılık Tarihi Açısından İrdelenmesi,” I. Ulusal Batı Karadeniz Ormancılık Kongresi Bildiriler Kitabı, Bartın, Türkiye, 2009, ss. 1–8.
• [9] S. Kiniş, “Karadeniz Bölgesi’nde Orman Köylüsünün Ormancılık Sorunları ve Çözüm Önerileri,” II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, Isparta, Türkiye, 2009, ss. 19–21.
• [10] M. F. Tümerdirim, H. Karaduman, “Karadeniz Bölgesi’nde Orman Köylüsünün Ormancılık Sorunları Ve Çözüm Önerileri,” III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, c. 1, Trabzon, Türkiye, 2010, ss. 67–79.
• [11] İ. Daşdemir, “Dikili Ağaç Satışlarının Uygulanması Üzerine Değerlendirmeler,” Bartın Orman Fakültesi Dergisi, c. 13, s. 20, ss. 71–79, 2011.
• [12] S. Alkan, H. A. Şahin, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Dikili Satış Uygulamaları Konusunda İlgi Gruplarının Görüşleri, Teknik Bülten Serisi No: 10, Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Trabzon, Türkiye, 2011.
• [13] N. İslamoğlu, “Devlet Ormanlarında Yapılan Dikili Ağaç Satışının Paydaşlar Açısından İrdelenmesi (Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü Örneği),” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye, 2010.
• [14] S. Sarcan, “Dikili Ağaç Satışı Yönteminin Sanayi Kuruluşları Çerçevesinden Değerlendirilmesi,” Orman Mühendisliği Dergisi, c. 48, s. 4-5-6, ss. 78-89, 2011.
• [15] E. Demir, “Dikili Satış Uygulamalarına Yönelik Sosyo-Ekonomik Çözümlemeler,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye, 2015.
• [16] T. Özler, “Isparta Orman Bölge Müdürlüğü'nde Dikili Ağaç Satışlarının Değerlendirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye, 2013.
• [17] A. Aközlü, G. Şen, “Tomruk Piyasası Aktörlerinin Dikili Ağaç Satış Yönetmeliklerinde Yapılan Değişikliklere İlişkin Algıları,” Turkish Journal of Forestry, c. 24, s. 4, ss. 378–389, 2023.
• [18] H. Alkan, E. Demir, “Dikili Satış Uygulamalarına Yönelik Sosyo-Ekonomik Çözümlemeler,” IV. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi,Trabzon, Türkiye, 2015, ss. 261–272.
• [19] Y. S. Gültekin, “Devlet Orman Işletmelerinde Dikili Ağaç Satışı Uygulamasının Yapısal Eşitlik Modellemesiyle Analizi,” Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye, 2015.
• [20] L. A. Leefers, K. Potter-Witter, “Timber Sale Characteristics and Competition For Public Lands Stumpage: A Case Study From The Lake States,” Forest Science, vol. 52, no. 4, pp. 460–467, 2006.
• [21] N. D. Reep, C. R. Blinn, M. A. Kilgore, “Assessment Of Stumpage Payment Methods Used By State and County Timber Sale Programs in The United States,” Journal of Forestry, vol. 115, no. 6, pp. 513–521, 2017.
• [22] A. M. Klepacka, J. P. Siry, P. Bettinger, “Stumpage Prices: A Review of Influential Factors,” International Forestry Review, vol. 19, no. 2, pp. 158–169, 2017.
• [23] J. E. Wagner, J. Rahn, M. Cavo, “A Pragmatic Method to Forecast Stumpage Prices,” Forest Science, vol. 65, no. 4, pp. 429–438, 2019.
• [24] A. W. Ando, “The Price-Elasticity of Stumpage Sales from Federal Forests,” Discussion Paper 98-06, Resources for the Future, 1997.
• [25] B. L. Sohngen, R. W. Haynes, “The ‘Great’ Price Spike of ‘93: An Analysis of Lumber and Stumpage Prices in The Pacific Northwest,” USDA Forest Service Pacific Northwest Research Station Research Paper PNW-RP-476, 1994.
• [26] ResourceWise, “Five Causes of Stumpage Price Variation in The US South,” Retrieved from https://www.resourcewise.com/market-watch-blog/five-causes-of-stumpage-price-variation-in-the-us-south, [20.11.2024].
• [27] R. W. Haynes, “Stumpage prices, volume sold, and volumes harvested from the National Forests of the Pacific Northwest region, 1984 to 1996,” USDA Forest Service Pacific Northwest Research Station General Technical Report PNW-GTR-423, 1998.
• [28] S. Fischer, “Relative Shocks, Relative Price Variability and Inflation,” Brookings Papers on Economic Activity, vol. 1981, no. 2, pp. 381–431, 1981.
• [29] R. J. Hill, “Constructing Price Indexes Across Space and Time: The Case of The European Union,” American Economic Review, vol. 94, no. 5, pp. 1379–1410, 2004.
• [30] T. Yılmaz, M. Köse, M. Arslan, T. Okan, C. Köse, “Orman Bölge Müdürlükleri Açık Artırmalı Satışlarına Katılan Alıcıların Beklentileri: Marmara Bölgesi Örneği,” Eurasian Journal of Forest Science, c. 8, s. 4, ss. 338–352, 2020.
• [31] S. Athey, J. Levin, “Information and Competition in U.S. Forest Service Timber Auctions,” The Journal of Political Economy, vol. 109, no, 2, pp. 275–297, 2001. [32] K. Ok, “Devlet Orman İşletmelerinin Açık Artırmalı Satışlarının Etkileşimi,” DOA Dergisi, s. 3, ss. 39–62, 1997.
• [33] S. Athey, J. Levin, E. Seira, “Comparing Open and Sealed Bid Auctions: Evidence from Timber Auctions,” The Quarterly Journal of Economics, vol. 126, no. 1, pp. 207-257, 2011.