BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI

Ayşehan Çakıcı

BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI

Year 2014, Volume: 4 Issue: 1, 56 - 82, 23.07.2016

Abstract

Bu araştırmanın amacı, büyük ölçekli işletmelerde insan kaynakları (İK) süreç ve işlevlerinde sağlanan gelişme konusunda durum tespiti yapmaktır. Araştırma, değişik sektörlerde farklı iş kollarında uğraş veren, 57 büyük işletme İK yöneticisinin perspektifini yansıtmaktadır. Araştırmada veriler, yapılandırılmış görüşme yöntemiyle elde edilmiştir. Araştırma yapılan büyük işletmelerin tamamına yakınında İK bölümünün bulunduğu, genelinde insan kaynakları yönetimi (İKY) konusunda giderek artan bir bilinç oluştuğu söylenebilir. Bu işletmeler, İKY işlevlerini yerine getirirken büyük ölçüde bilimsel yöntemlerden yararlanmaktadırlar. Sektörlere göre bir farklılık olduğu söylenemezse de uluslararası ölçekte iş yapan büyük işletmeler, İK uygulamaları açısından daha öndedir. İK işlevleri açısından genel bir değerlendirme yapmak gerekirse; işgören eğitimi ve performans değerlemesi içerik ve uygulama bakımından daha kapsamlı olup, hemen hemen tüm işletmelerde önemsenmektedir. İşgören temini, ücret yönetimi, iş güvenliği ve işgören sağlığı, işgören planlaması görece daha dar kapsamda tutulmaktadır denilebilir. Üst yönetimin müdahalesine en açık işlev, ücret yönetimi olup ardından işgören temini gelmektedir

Keywords

Büyük Ölçekli İşletme, İnsan Kaynakları (İK), İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY)

References

Acar, A.C. (2008), ‘İnsan Kaynakları Planlaması ve İşgören Seçimi’ içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss. 99-180, 3. Baskı, : Beta Yayınları, İstanbul.
Ardıç, K. ve Döven, M. (2004), Türkiye’de İnsan Kaynakları Uygulamalarının Değerlendirilmesi (Amasya İli Çevresinde Bir Uygulama), Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), ss. 80-99.
Ataay, İ.D. (2008), ‘İş Değerlemesi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss. 343-395, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Ataay, İ. D. ve Acar, A.C. (2008), ‘Ücret Yönetimi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.399-474, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Aycan, Z. ve Kanungo, R.N. (2000), ‘Toplumsal Kültürün Kurumsal Kültür ve İnsan Kaynakları Uygulamaları Üzerine Etkileri’, içinde Aycan, Z. (Editör), Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, ss. 25-53, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 21, Ankara.
Balaban, Ö. ve Özdemir, Y. (2012), Stratejik İKY Uygulayan İşletmelerde Öne Çıkan Faaliyetler ve Fark Yaratan İK Uygulamaları, 20.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.452-454, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi, İzmir.
Bakanlar Kurulu Kararı. (2005), ‘Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’, (11.6.2013).
Bayraktaroğlu S. ve Ersoy S. (2010), Türkiye’de Büyük İşletmelerin Açıkladıkları Etik Kodlarda İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, 18.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.120-127, Adana.
Bingöl D., Karabey C. N. ve Timuroğlu K. (2007), İnternet Üzerinden İşe Alım (E-İşe Alım): ISO 100 Şirketlerinin İnternet Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi, 15.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.97-105, Sakarya.
Budak, G. (2013), Yetkinliğe Dayalı İnsan Kaynakları Yönetimi, Barış Yayınları, İzmir.
Dicle, Ü. (1982), Yönetsel Başarımın Değerlendirilmesi ve Türkiye Uygulaması, ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Yayınları, Ankara.
Geylan, R. (2002), Personel Yönetimi, Birlik Ofset Yayıncılık, Eskişehir.
Karadeniz, O. (2012), Dünyada ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği, (elektronik versiyon) Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2012/3(34), ss.15-75.
Kılkış, İ. (2013), İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeni Bir Dönem, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İSGK), İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15(1), ss.14-32.
Kuru, O. (2004), İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı İle İlgili Değişiklikler, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 4(22), ss.10-16.
London, M. ve Tornow. W.W. (1998), Degree Feedback More Than a Toll, Maximizing The Value of 360 Feedback, Jossey Bass, San Fransisco.
Mason, M. (2010), Sample Size and Saturation in PhD Studies Using Qualitative Interviews, FQS Forum: Qualitative Social Studies, 11(3).
Özçelik, O. (2008), ‘Eğitim ve Geliştirme’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.187-242, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Özgeldi, M. ve Günay, Ş.T. (2010), Bilişim Sektöründe İnsan Kaynakları Uygulamalarının Etkinliğinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, 18.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, ss.194-197, Çukurova Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü, Adana.
Robbins S.P. (1997), Managing Today, Prentice Hall, New Jersey.
Uyargil, C. ve Aydınlı Kulak, F. (2011), İlaç Sektöründe Firma Ölçeği Açısından İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Araştırma, 19.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.225-227, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Sadullah, Ö. (2008), ‘İnsan Kaynakları Yönetiminde Koruma İşlevi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.99-180, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Saruhan, Ş.C. ve Yıldız, M.L. (2012), İnsan Kaynakları Yönetimi Teori ve Uygulama, Beta Yayınları, İstanbul.
Sümer C. (2000), ‘Performans Değerlemesine Tarihsel Bir Bakış ve Kültürel Bir Yaklaşım’, içinde Aycan, Z. (Editör), Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, ss.57-90, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 21, Ankara.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2014), 04 Mart 2014 tarihli “Girişimcilik 2012” başlıklı haber bülteni, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16190. (Erişim 19.03.2014)
Wimer, S. (2002), The Dark Side of 360 Degree, Training and Development Magazine, September.

HUMAN RESOURCES PRACTICES AT LARGE-SIZED ENTERPRISES

Year 2014, Volume: 4 Issue: 1, 56 - 82, 23.07.2016

Ayşehan Çakıcı

Abstract

This study aims to provide a situational analysis about the development carried out in the processes and functions of Human Resources (HR) at large-sized enterprises. The research reflects the perspectives of HR Managers’ working for 57 large-sized enterprises operating in various branches of different industries. The data was collected via structured interviews. It can be said that almost all of the large-sized enterprises have a department of HR and a rising awareness of Human Resource Management (HRM) is being formed in most of them. These enterprises have mostly utilized scientific methods in HRM. Even if it is difficult to say that there are differences among the industries; large-sized enterprises, operating at international level, are preceding the others in functional implementations of HR. If a general assessment has to be done for HR functions, it can be said that employee training and performance evaluation is more comprehensive due to content and implementation, and has been given importance to in almost all of the companies. Employee procurement, pay management, employee health and safety, and employee planning are relatively being handled within a narrower content. The most open functions to top management intervention are firstly pay management and then employee procurement

Keywords

Large-scale companies, Human Resources (HR), Human Resources Management (HRM)

References

Acar, A.C. (2008), ‘İnsan Kaynakları Planlaması ve İşgören Seçimi’ içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss. 99-180, 3. Baskı, : Beta Yayınları, İstanbul.
Ardıç, K. ve Döven, M. (2004), Türkiye’de İnsan Kaynakları Uygulamalarının Değerlendirilmesi (Amasya İli Çevresinde Bir Uygulama), Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), ss. 80-99.
Ataay, İ.D. (2008), ‘İş Değerlemesi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss. 343-395, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Ataay, İ. D. ve Acar, A.C. (2008), ‘Ücret Yönetimi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.399-474, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Aycan, Z. ve Kanungo, R.N. (2000), ‘Toplumsal Kültürün Kurumsal Kültür ve İnsan Kaynakları Uygulamaları Üzerine Etkileri’, içinde Aycan, Z. (Editör), Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, ss. 25-53, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 21, Ankara.
Balaban, Ö. ve Özdemir, Y. (2012), Stratejik İKY Uygulayan İşletmelerde Öne Çıkan Faaliyetler ve Fark Yaratan İK Uygulamaları, 20.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.452-454, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi, İzmir.
Bakanlar Kurulu Kararı. (2005), ‘Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’, (11.6.2013).
Bayraktaroğlu S. ve Ersoy S. (2010), Türkiye’de Büyük İşletmelerin Açıkladıkları Etik Kodlarda İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, 18.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.120-127, Adana.
Bingöl D., Karabey C. N. ve Timuroğlu K. (2007), İnternet Üzerinden İşe Alım (E-İşe Alım): ISO 100 Şirketlerinin İnternet Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi, 15.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.97-105, Sakarya.
Budak, G. (2013), Yetkinliğe Dayalı İnsan Kaynakları Yönetimi, Barış Yayınları, İzmir.
Dicle, Ü. (1982), Yönetsel Başarımın Değerlendirilmesi ve Türkiye Uygulaması, ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Yayınları, Ankara.
Geylan, R. (2002), Personel Yönetimi, Birlik Ofset Yayıncılık, Eskişehir.
Karadeniz, O. (2012), Dünyada ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği, (elektronik versiyon) Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2012/3(34), ss.15-75.
Kılkış, İ. (2013), İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeni Bir Dönem, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İSGK), İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15(1), ss.14-32.
Kuru, O. (2004), İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı İle İlgili Değişiklikler, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 4(22), ss.10-16.
London, M. ve Tornow. W.W. (1998), Degree Feedback More Than a Toll, Maximizing The Value of 360 Feedback, Jossey Bass, San Fransisco.
Mason, M. (2010), Sample Size and Saturation in PhD Studies Using Qualitative Interviews, FQS Forum: Qualitative Social Studies, 11(3).
Özçelik, O. (2008), ‘Eğitim ve Geliştirme’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.187-242, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Özgeldi, M. ve Günay, Ş.T. (2010), Bilişim Sektöründe İnsan Kaynakları Uygulamalarının Etkinliğinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, 18.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Kongre Bildiriler Kitabı, ss.194-197, Çukurova Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü, Adana.
Robbins S.P. (1997), Managing Today, Prentice Hall, New Jersey.
Uyargil, C. ve Aydınlı Kulak, F. (2011), İlaç Sektöründe Firma Ölçeği Açısından İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Araştırma, 19.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.225-227, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Sadullah, Ö. (2008), ‘İnsan Kaynakları Yönetiminde Koruma İşlevi’, içinde C.Uyargil, A. Özçelik, Z.Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Editörler), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss.99-180, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Saruhan, Ş.C. ve Yıldız, M.L. (2012), İnsan Kaynakları Yönetimi Teori ve Uygulama, Beta Yayınları, İstanbul.
Sümer C. (2000), ‘Performans Değerlemesine Tarihsel Bir Bakış ve Kültürel Bir Yaklaşım’, içinde Aycan, Z. (Editör), Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, ss.57-90, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 21, Ankara.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2014), 04 Mart 2014 tarihli “Girişimcilik 2012” başlıklı haber bülteni, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16190. (Erişim 19.03.2014)
Wimer, S. (2002), The Dark Side of 360 Degree, Training and Development Magazine, September.

There are 26 citations in total.

Details

Other ID	JA54AG79SK
Journal Section	Articles
Authors	Ayşehan Çakıcı This is me
Publication Date	July 23, 2016
Published in Issue	Year 2014 Volume: 4 Issue: 1

Cite

APA	Çakıcı, A. (2016). BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 56-82.

Article Files

Full Text