AKDENİZ BÖLGESİ’NDE MUZDA PESTALOTİOPSİS YAPRAK LEKE HASTALIĞI

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 36 - 39, 26.06.2019

Mümine Özarslandan , Tahsin Ay , Davut Soner Akgül

Öz

Muz, tropik ve subtropik alanlarda yetiştirilen önemli bir tarımsal üründür. Ülkemizde Akdeniz bölgesi sahil şeridinde muz yetiştiriciliği yapılmakta ve her geçen gün üretim alanı artmaktadır. Bu artışla birlikte muz bitkisinde birçok hastalık görülmeye başlanmıştır. Bazı fungal patojenlerin yaprak dokularında ölüme sebep olması sonucu bitkinin fotosentez kapasitesi düşmekte ve meyvenin fizyolojisi bozularak erken olgunlaşmasına ve küçük kalmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada Akdeniz Bölgesi Mersin ilinde Bozyazı ilçesinde muz alanlarında 2018 yılında yapılan survey çalışmalarında, bazı bitkilerin yapraklarında lekeler görülmüş, bu lekelenmeye sebep olan etmenin tanılanması ve karakterizasyonu üzerine bir çalışma yapılmıştır. Fungalizolatları elde etmek için,yaprakta siyah lekeler ve lezyon ortasında gri renkte olan ölü dokuların olduğu yapraklardan örnekler alınarak standart mikolojik izolasyonlar yapılmıştır. Gelişen koloniler morfolojik ve mikroskobik olarakPestalotiopsis sp. olarak tanılanmıştır. Klasik tanıyı doğrulamak amacıyla saf olarak elde edilen kültürlerden genomik DNA’lar elde edilmiş, ribozomal RNA gen bölgeleri (rRNA), ITS1/ITS4 primerleri ile çoğaltılarak sekans analizleri yapılmıştır. Böylece morfolojik ve mikroskobik özellikleri ile hastalığa neden olan tür Pestalotiopsis sp. olarak tanılanmış, izolatların moleküler olarak P. uvicola olduğu doğrulanmıştır. Patojenisite çalışmasında, saksılarda bulunan 4-6 yapraklı muz fidanlarının yapraklarına, patojenin spor süspansiyonu (106konidi/ml) püskürtülerek sera koşullarında inkübe edilmiş ve 7-15 gün içerisinde yapraklarda lekeler oluşmuştur. Bu lekelerin arazi koşullarında görülen lekeler ile aynı olduğu görülmüştür. Patojenisite testini doğrulamak amacıyla, inokulasyon yapılan bitkilerdenP. uvicolafungusu yeniden izole edilmiş ve bu türün patojen olduğu ispatlanmıştır. Buna göre muz yapraklarında lekelenmelere sebep olan P. uvicola türünün varlığı ülkemizde ilk kez kanıtlanmış ve ülkemiz için ilk kayıt olarak bildirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akdeniz Bölgesi

Kaynakça

• Bate-Smith EC, Metcalfe CR (1957) Leucanthocyanins .3. Thenatureandsystematicdistribution of tannin in dicotyledonousplants. J LinnSoc (Bot) 55:669–705 DasRanjana, Chutia M, Das K, Jha DK (2010) Factorsaffectingsporulation of Pestalotiopsisdisseminatacausinggreyblightdisease of PerseabombycinaKost.,theprimaryfoodplant of mugasilkworm. CropProt 29:963–968 Hu HL, Jeewon R, Zhou DQ, Zhou TX, Hyde KD (2007) Phylogeneticdiversity of endophyticPestalotiopsisspecies in PinusarmandiiandRibesspp.:evidencefromrDNAand βtubulin gene phylogenies. FungalDivers 24:1–22 Li E, Tian R, Liu S, Chen X, Guo L, Che Y (2008a) Pestalotheols A– D, bioactivemetabolitesfromtheplantendophyticfungusPestalotiopsistheae. J NatProd 71(4):664–668 Liu AR, Wu XP, Xu T, Guo LD, Wei JG (2006) Notes on endophyticPestalotiopsisfromHainan, China. Mycosystema 25:389–397 Maharachchikumbura S, Guo L, Chukcatirote E, Bahkali A, Hyde K, 2011. Pestalotiopsis - morphology, phylogeny, biochemistryanddiversity. FungalDivers 50: 167-187. https://doi.org/10.1007/s13225-011-0125-x Stone, J. K. Bacon C. W.,and White J., 2000. in: MicrobialEndophytes, MarcelDeckerInc., New York, pp. 29–33. ZhangH. W.,Song Y. C., and Tan R. X., 2006. Nat. Prod. Rep., 23, 753. Xu J.,Yang X. B., and Lin Q.,2014. FungalDivers., 66, 37. Watanabe K, Motohashi K, Ono Y (2010) Description of Pestalotiopsispallidotheae: a newspeciesfrom Japan. Mycoscience 51:182–188 Wei JG, Xu T, Guo LD, Liu AR, Zhang Y, Pan XH (2007) EndophyticPestalotiopsisspeciesassociatedwithplants of Podocarpaceae, TheaceaeandTaxaceae in southernChina. FungalDivers 24:55– 74