“Köyümde Yaşamak İçin Bir Sürü Nedenim Var” Projesine Katılan Hayvancılık İşletmelerinin Genel Yapısı ve Proje Başarı Beklentisine Etkili Faktörler: Tokat Örneği

Year 2024, Volume: 17 Issue: 2, 87 - 93, 31.12.2024

Salih Çelik , Mehmet Ferit Can , Habip Muruz

https://doi.org/10.47027/duvetfd.1437107

Abstract

Türkiye’nin coğrafyası, iklimi, ekonomisi ve sosyolojisine oldukça uygun olan koyunculuk, özellikle kırmızı ette ulusal arz güvenliği ve kırsal kalkınma açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı Tokat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen “Köyümde Yaşamak İçin Bir Sürü Nedenim Var” isimli bir koyunculuk projesine katılan hayvancılık işletmelerinin genel yapısını belirlemek ve proje başarı beklentisine etkili faktörleri tahmin etmektir. Veriler 2022 yılında 297 yetiştiriciyle yüz yüze yürütülen bir anket çalışmasından elde edilmiştir. Araştırmada ortalama koyun sayısı 180 baş, tarımsal arazi büyüklüğü 38 da, borç miktar ve vadesi 136835TL ve 57 ay, ilk sıradaki maliyet ve gelir kalemleri sırasıyla yem ve kasaplık satışlar olarak bulunmuştur. Proje başarı şansını “yüksek” ve “çok yüksek” görüp olumlu değerlendirenlerin oranı %70’dir. Yetiştiricilerin proje başarı beklentisi ile “sürü büyüklüğü” (<0.01) ve “borçluluk düzeyi” (<0.05) arasında negatif ve anlamlı bir ilişki vardır. Likert ve ikili sınıflandırma ölçeğine göre proje başarı beklentisi ile seçili diğer demografik, mesleki, teknik ve mali değişkenler arasında anlamlı bir ilişki bulunamamış, bağımsız değişkenler ikili lojistik regresyon modelini anlamlı biçimde açıklayamamıştır (>0.05). Karar alıcıların bu projeyi desteklemeye devam etmesi, nispeten büyük ölçekli işletmelerin proje yükümlükleri konusundaki kaygılarının giderilmesi, sürü yönetimi hususunda etkin bir eğitim planlanması yapılması ve proje tamamlandığında bölgeye yönelik ekonomik etkilerinin yeniden değerlendirilmesi önerilebilir.

Keywords

Hayvancılık, işletme, koyun, kredi, yetiştirici

General Structure of The Livestock Enterprises Participated In The Project Of “I Have Many Reasons To Live In My Village” And Factors Affecting Project Success Expectation: The Example Tokat Province

Abstract

Sheep breeding, quite suitable for Turkey's geography, climate, economy and sociology, is especially important in terms of national red meat supply security and rural development. The study aims to determine the general structure of the livestock enterprises participating in a sheep breeding project "I Have Many Reasons to Live in My Village", conducted by Tokat Provincial Directorate of Agriculture and Forestry, and to estimate the factors affecting project success expectations. The data was obtained from a face-to-face survey conducted with 297 breeders in 2022. As a result of the study, it was found that the average number of sheep in the enterprises was 180 head; the agricultural land size was 38 acres, debt amount and maturity were 136835 TL and 57 months, and the first cost and revenue items for enterprises were feed and butchery sales, respectively. The rate of those who positively evaluated the chances of the project success as "high" and "very high" was found to be 70%. There were negatively significant relationships between breeders' project success expectations with "herd size" (<0.01) and "indebtedness level" (<0.05). According to the Likert and binary classification scale, no significant relationships were found between project success expectation and other selected demographic, professional, technical and financial variables, and the independent variables could not have significantly explained the binary logistic regression model (>0.05). It can be recommended that decision makers should continue to support this project, concerns of relatively large-scale enterprises about project liabilities should be addressed, an effective training on herd management should be planned and the the project's economic impacts on region should be reassessed after the project is completed.

Keywords

Breeder, credit, enterprise, livestock, sheep

References

• Günaydın G (2009). Koyun yetiştiriciliğinin ekonomi politiği. Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg. 23(2): 15-32.
• Demir PA, Işık SA, Aydın E, Yazıcı K, Ayvazoğlu C (2015). Socioeconomic importance of sheep breeding farms in Ardahan Province. Van Vet J. 26(3): 141-146.
• Yıldız A, Aygün T (2021). Van İli Merkez İlçede Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetleri ve Genel Sorunlar: I. İşletmelerin Yapısal Özellikleri. JASP. 4(1): 23-36.
• FAO (2020). Statistical Yearbook, Food and Agriculture Organization of the United Nations Rome.
• TUİK (2024). 2023 Yılı Hayvansal Üretim İstatistikleri Erişim: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayvansal-Uretim-Istatistikleri-2023-49681 Erişim tarihi: 14.02.2024.
• Can MF (2023). A cluster analysis on the potential of livestock farming: Türkiye in a global context. Trop Anim Health Prod. 55(5): 338.
• Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (2023). Erişim: http://turkiyekoyunkeci.org/tr/HaberIcerikDetay/kucukbas-hayvancilik-destek-miktarlarinda-artis-saglandi/61865 Erişim tarihi: 14.02.2024.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (2023). Hayvansal üretim verileri Erişim: https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/HAYGEM.pdf Erişim tarihi: 13.11.2023.
• Tokat Valiliği (2020). Erişim: http://www.TOKAT.gov.tr/5-yilda-500-bin-koyun-projesi-kapsaminda-100-bin-koyunun-dagitim-toreni-gerceklestirildi Erişim tarihi: 01.04.2023.
• Tokat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü İstatistikleri (2022). Erişim: https://TOKAT.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C4%B0statistikler/%C4%B0STAT%C4%B0ST%C4%B0KLER%202022.pdf Erişim tarihi: 13.11.2023.
• Hayvancılık Bilgi Sistemi (2023). Hayvan Sayısı Raporları. Erişim https://hbsapp.tarbil.gov.tr/Modules/TURKVET/Reports/AnimalNumber/DailyAnimalCountReport.aspx Erişim tarihi : 13.11.2023.
• TUİK (2022). İstatistik Veri Portalı. Hayvansal üretim İstatistikleri. Erişim: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 Erişim tarihi:13.11.2023.
• Israel GD (1992). Determining sample size. Fact Sheet PEOD-6, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. Florida, US: University of Florida.
• Demir E, Saatçioğlu Ö, İmrol F (2016). Uluslararası dergilerde yayımlanan eğitim araştırmalarının normallik varsayımları açısından incelenmesi. Curr Res Educ. 2(3): 130-148.
• Hosmer DV, Hosmer T, Cessie L, Lmeshow S (1997). A comparison of goodness of fit tests for the logistic regression model. Stat Med. 16 (9):965-980.
• Kılıç S (2015). İki durumlu lojistik regresyon analizi. J Mood Disord. 5(4):191-194.
• Can MF, Günlü A, Aral Y, Sarıhan Şahin T, Arıkan MS (2021). Mediator margins in the dairy supply chain and factors influencing marketing preferences in Eastern Mediterranean region of Turkey. Turk J Vet Anim Sci. 45(4):657-667.
• Kul S, Şeker İ, Köseman A (2022). Elazığ İlindeki Koyun Yetiştiricilerinin Sosyodemografik Durumu ve İşletmelerdeki Hayvan Sağlığı Faaliyetleri. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 19(3):195-202.
• Soya, H, Avcıoğlu R, Geren H (2004). Yem bitkileri. Hasad Yayıncılık, 2.Baskı, İstanbul.
• Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü (2023). Bitkisel üretim verileri Erişim: https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf Erişim tarihi:13.11.2023.
• TUİK (2023). Tarım ve orman alanları. Erişim: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 Erişim tarihi: 12.02.2024.
• Arıtunca D, Karabacak A (2020). Konya Merkez İlçelerinde Koyunculuk İşletmelerinin Durumu. BDHAD. 9(1):13-24.
• Bilginturan S, Ayhan V (2009). Burdur ili damızlık koyun ve keçi yetiştiriciler birliği üyesi koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim. 50(1):1-8.
• Can MF (2014). A socio-economic analysis of small ruminant breeders’ membership relations and organizational effectiveness. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 61(2):119-124.
• Demiral K, İşcan KM (2012). Akkaraman Irkı Koyunlarda Flushing Uygulamasının Döl Verimi Özelliklerine Etkisi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 9(1):23-28.
• Kaymakçı M (1980). Koyunlarda Döl Verimini Arttırma Yolları. Hayvansal Üretim. 15(1):9-13.
• Çiçek A, Ayyıldız M (2020). Üretici Şartlarında Sözleşmeli Küçükbaş Hayvancılık Projesinin Tokat İli Açısından Değerlendirilmesi. JIST. 10(2):1329-1337.
• Anadolu Ajansı (2022). Ekonomi Haberleri. Tokattan Türkiye’ye Yayılan Proje Erişim: https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/TOKATtan-turkiyeye-yayilan-proje-ile-kentteki-hayvan-varligi-ikiye-katlandi/2771691 Erişim tarihi: 13.11.2023.
• Ziraat Bankası Basın Bülteni (2021). Erişim: https://www.ziraatbank.com.tr/tr/Bankamiz-ZB/basin-odasi/BasinBultenleri/basin-aciklamasi-01032021.pdf Erişim tarihi: 13.11.2024.
• Tokat Valiliği (2022). Erişim: http://www.TOKAT.gov.tr/koyumde-22yasamak-icin-bir-suru-nedenim-var Erişim tarihi: 13.11.2024.
• Tokat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü (2022). Haberler. Erişim: https://TOKAT.tarimorman.gov.tr/Haber/862/Anac-Koyun-Keci-Desteklemesi-Odenmek-Uzere-Bakanliga-Gonderildi Erişim tarihi : 12.02.2024.
• Montossi F, Furnols MF, Campo MD, Julián RS, Brito G, Sañudo C (2013). Sustainable sheep production and consumer preference trends: Compatibilities, contradictions, and unresolved dilemmas, Meat Sci. 95(4):772-789.