Yenilenebilir Enerji Sistemlerinde CBS Kullanımı; Bingöl İli GES (Güneş Enerji Sistemleri) Alanlarının Uygunluk Analizi

Year 2022, Volume: 18 Issue: 2, 444 - 460, 31.12.2022

Alperen Meral

Abstract

Bu çalışmada Bingöl ilinde GES (Güneş Enerji Sistemleri) kurulumları için uygun alanlar CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri), AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) ve ağırlıklı çakıştırma metodları kullanılarak haritalanmıştır. Haritalama yapılırken akarsulara uzaklık, CORINE arazi kullanımı, bakı grupları, eğim grupları, enerji nakil hatlarına uzaklık, fay hatlarına uzaklık, jeolojik formasyon, solar radyasyon indisi, yerleşim yerlerine uzaklık ve yollara uzaklık ana kriterleri kullanılmış ve bunlardan üretilen 77 alt kriter ile çalışma tamamlanmıştır.
Çalışma sonucunda Bingöl ilinde toplam 5223.753ha alanın GES kurulumu için uygun yapıda olduğu belirlenmiştir. Enerji veriminin arttırılması için Bingöl’de kurulan Aşağı Kaleköy Barajı Hibrit Santrali gibi hibrit enerji üretimine imkan sağlayan santrallere yer verilmesi ön görülmüştür. Ayrıca temiz enerjinin üretilmesi için devlet politikalarının da geliştirilmesi gerektiği diğer bir öngörü olarak araştırmaya eklenmiştir.

Keywords

Güneş Enerji Sistemleri, GIS, AHP

References

• Al Garni, H. Z., & Awasthi, A. (2017). Solar PV power plant site selection using a GIS-AHP based approach with application in Saudi Arabia. Applied Energy, 206(October), 1225–1240. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2017.10.024
• Ali, S., Taweekun, J., Techato, K., Waewsak, J., & Gyawali, S. (2019). GIS based site suitability assessment for wind and solar farms in Songkhla, Thailand. Renewable Energy, 132, 1360–1372. https://doi.org/10.1016/j.renene .2018.09.035
• Aly, A., Moner-Girona, M., Szabó, S., Pedersen, A. B., & Jensen, S. S. (2019). Barriers to Large-scale Solar Power in Tanzania. Energy for Sustainable Development, 48, 43–58. https://doi.org/10.1016/j.esd.2018.10.009
• Arca, D., & Çıtıroğlu, H. K. (2020). Güneş Enerjisi Santral (GES) Yapım Yerlerinin CBS Dayalı Çok Kriterli Karar Analizi İle Belirlenmesi: Karabük Örneği. Geomatik, 7(1), 17–25. https://doi.org/10.29128/geomatik.803200
• Demir, Y. (2022). Havza rehabilitasyonu erozyon kontrol çalışmalarında çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanılabilirliği. In Teoriden pratiğe Türkiye’de tarım ve hayvancılık uygulamaları (pp. 258–277). İksad Publications.
• Demir, Y., Demir, A. D., Meral, R., & Yüksel, A. (2015). Bingöl ovası iklim tipinin Thornthwaite ve Erinç indisine göre belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2(4), 332–337.
• Desideri, U., & Campana, P. E. (2014). Analysis and comparison between a concentrating solar and a photovoltaic power plant. Applied Energy, 113, 422–433. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2013.07.046 EPIA. (2010). Global market outlook for photovoltaics until 2014.
• Gašparović, I., & Gašparović, M. (2019). Determining optimal solar power plant locations based on remote sensing and GIS methods: A case study from Croatia. Remote Sensing, 11(12). https://doi.org/10.3390/rs11121481
• Gay, C. (2010). Accelerating solar: A look at the next decade. Renewable Energy World Magazine North America.
• Güner, E. D., Tekin, S., Çilek, M., & Çilek, A. (2021). Güneş Enerjisi Santrali için Uygun Alanların CBS Tabanlı AHP Yöntemi ile Belirlenmesi: Mersin İli Örneği. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 36(March), 11–24. https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.933209
• Guy, E. (1977). Solar Heat Storage Using Chemical Reactions. Journal of Solid State Chemistry, 22, 51–61. Hang, Q., Jun, Z., Xiao, Y., & Junkui, C. (2008). Prospect of concentrating solar power in China-the sustainable future. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 12(9), 2505–2514. https://doi.org/10.1016/j.rser.2007.06.002
• Hearps, P., & McConnel, D. (2011). Renewable energy technology cost review (Technical Paper Series). IEA. (2010). World energy outlook. IEA Publications.
• Kırbaş, İ., Çifci, A., & İşyarlar, B. (2013). Burdur İli Güneşlenme Oranı ve Güneş Enerji si Potansiyeli. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilileri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 20–23.
• Majumdar, D., & Pasqualetti, M. J. (2019). Analysis of land availability for utility-scale power plants and assessment of solar photovoltaic development in the state of Arizona, USA. Renewable Energy, 134, 1213–1231. https://doi.org/10.1016/j.renene.2018.08.064
• Malczewski, J., & Claus, R. (2015). Multicriteria decision analysis in geographic information science. Springer. Marler, T. R., & Arora, J. S. (2009). The weighted sum method for multi-objective optimization: New insights. Structural and Multidiciplinary Optimization, 41(6), 853–862.
• Meral, A., & Eroğlu, E. (2021). Evaluation of flood risk analyses with AHP , Krigingand weighted sum models : example of Çapakçur , Yeşilköy , and Yamaç microcatchments. Environmental Monitoring and Assessment, 193(8), 1–15. https://doi.org/10.1007/s10661-021-09282-w
• Özcanlı, M., Güzel, A., & Akgün, B. (2021). Şanlıurfa İli’nde kurulu GES’lerin topoğrafik özellikler (yükselti, eğim, bakı) açısından uygunluk analizi. Türk Coğrafya Dergisi, 78(2021), 127–144.
• Ozdemir, S., & Sahin, G. (2018). Multi-criteria decision-making in the location selection for a solar PV power plant using AHP. Measurement: Journal of the International Measurement Confederation, 129(July), 218–226. https://doi.org/10.1016/j.measurement.2018.07.020
• Pelay, U., Luo, L., Fan, Y., Stitou, D., & Rood, M. (2017). Thermal energy storage systems for concentrated solar power plants. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 2017(79), 82–100.
• Ramachandra, T. V. (2007). Solar energy potential assessment using GIS. Energy Education Science and Technology, 18(2), 101–114.
• Saaty, T. L. (1982). Decision making for leaders. Lifetime Learning Publications.
• Saaty, T. L. (2000). Fundamentals of decision making and priority theory with the AHP. Kluwer Academic Publishers.
• Saaty, T. L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. International of Journal Services Sciences, 1, 83–98.
• Şen, G., & Güngöl, E. (2018). Endüstriyel ağaçlandırmalar için en uygun tür seçiminde analitik hiyerarşi süreci yönteminin kullanılması: Kastamonu İli Örneği. Turkish Journal of Forestry, 19(1), 63–75.
• Shivarama Krishna, K., & Sathish Kumar, K. (2015). A review on hybrid renewable energy systems. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 52, 907–916. https://doi.org/10.1016/j.rser.2015.07.187
• Timor, M. (2004). Şehiriçi alışveriş merkezi yer seçimi faktörlerinin AHP yardımı ile sıralanması. İ.Ü. İşletme İktisadi Enstitüsü-Yönetim Dergisi, 49, 3–18.
• Timor, M. (2011). Analitik hiyerarşi prosesi. Türkmen Kitabevi.
• Triantaphyllou, E. (2000). Multi-cretiteria decision making: A comparative study. Kluwer Academic Publishers. Turney, D., & Fthenakis, V. (2011). Environmental impacts from the installation and operation of large-scale solar power plants. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15(6), 3261–3270. https://doi.org/10.1016/j.rser.2011.04.023
• URL1. (2021). Güneş enerji santralleri. https://www.enerjiatlasi.com/gunes/#:~:text=Türkiye’de bulunan Güneş Enerji,280.970 kilovatsaat elektrik üretimi yapılmıştır. Erişim Tarihi: 08.10.2022.
• URL2. (2021). Türkiye güneş haritası. https://www.gnssolar.com/icerik/860/turkiye-gunes-haritasi. Erişim Tarihi: 10.11.2022.
• URL3. (2021). Türkiye’nin ilk ve en büyük hibrit enerji santrali. Çapakçur Gazetesi. https://www.capakcurgazetesi.com.tr/82838-82838#:~:text=Bingöl’de Murat Nehri üzerinde,kurulu gücü 590 megavata ulaştı. Erişim Tarihi: 09.10.2022.
• Uyan, M. (2013). GIS-based solar farms site selection using analytic hierarchy process (AHP) in Karapinar region Konya/Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 28, 11–17. https://doi.org/10.1016/j.rser.2013.07.042
• Watson, J. J. W., & Hudson, M. D. (2015). Regional Scale wind farm and solar farm suitability assessment using GIS-assisted multi-criteria evaluation. Landscape and Urban Planning, 138, 20–31. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2015.02.001
• Yakut, M. E., & Ceylan, M. A. (2022). Bingöl ilinin idari Coğrafyası. Uluslarararsı Yönetim Akademisi Dergisi, 5(2), 381–405.
• Yalçın, C., & Yüce, M. (2020). Burdur’da Güneş Enerjisi Santrali (GES) Yatırımına Uygun Alanların CBS Yöntemiyle Tespiti. Geomatik, 5(48883), 36–46. https://doi.org/10.29128/geomatik.561962
• Zhang, H. L., Baeyens, J., Degrève, J., & Cacères, G. (2013). Concentrated solar power plants: Review and design methodology. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 22, 466–481. https://doi.org/10.1016/j.rser.2013.01.032