OECD KURUCU ÜLKELERİNİN EN ÇOK ZİYARET EDİLEN İNTERNET GAZETECİLİK SAYFALARININ TASARIM, PERFORMANS VE İBE BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Year 2025, Volume: 13 Issue: 2, 856 - 886, 30.09.2025

Hüseyin Bilal Macit

https://doi.org/10.19145/e-gifder.1680647

Abstract

Tarih öncesi dönemde kulaktan kulağa aktarılarak, yakın tarihimizde ise kağıtlara yazılarak dağıtılan haberler, günümüz dijital dünyasında internet üzerinden okuyucusuna ulaşmaktadır. Bu dönüşüm, haberin hedefine ulaşma hızını, güvenilirliğini ve fiyatını hızla değiştirmiştir. Haberin artık tamamen ticari bir ürün haline gelmiş olmasında günümüz dijital teknolojilerinin sağladığı imkânların payı büyüktür. Bugün, habere ulaşmanın en pratik yollarından biri çevrimiçi gazetecilik platformlarıdır. Literatürde bu platformlar üzerinde yapılmış yerel veya ulusal düzeyde çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada ise bu platformlar üzerinde uluslararası interdisipliner bir araştırma yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü’nün kurucusu olan 20 ülkenin en çok ziyaret edilen çevrimiçi gazetecilik siteleridir. Bu siteler; ücretli abonelik hizmetleri, reklam türleri, arama motoru optimizasyonu, tasarım ilkeleri, insan-bilgisayar etkileşimi prensipleri, gazetecilik etiği ilkeleri gibi çeşitli parametrelerle incelenmiştir. Ayrıca sitelerin kaynak kod organizasyonları, ziyaretçi sayısı ve yükleme performansı değerleri, kabul görmüş evrensel metrikler ile ölçülmüştür. Elde edilen tüm sonuçlar tablolar ve grafikler ile sunulmuş ve yorumlanmıştır.

Keywords

Çevrimiçi gazetecilik , Web tasarımı , İnsan bilgisayar etkileşimi , Haberler

COMPARATIVE ANALYSIS OF OECD FOUNDER COUNTRIES' MOST VISITED INTERNET JOURNALISM PAGES IN TERMS OF DESIGN, PERFORMANCE AND HCI

Abstract

News, which was distributed by word of mouth in prehistoric times and written on paper in recent history, reaches its readers via the internet in today’s digital world. This transformation has rapidly changed the speed, reliability and price of news. The opportunities provided by today’s digital technologies have a great share in the fact that news has become completely a commercial product. Today, one of the most practical ways to access news is online journalism platforms. There are many studies in the literature on these platforms at local or national level. In this study, an international and interdisciplinary research was conducted on these platforms. The sample of the research is the most visited online journalism sites of the 20 founding countries of the Organization for Economic Co-operation and Development. These sites were examined with various parameters such as paid subscriptions, advertisements, search engine optimization, design principles, human-computer interaction, and journalism ethics principles. In addition, source code organizations, the number of visitors and upload performance of the sites were measured with universal metrics. All the results obtained were presented and interpreted with tables and graphs.

Keywords

Online journalism , Web design , Human computer interaction , News

References

• Aktaş, C. (2007). İnternetin gazeteciliğe getirdiği yenilikler. Selçuk Üniversitesi Selçuk İletişim Dergisi, 5(1), 30-41. Alanka, D. (2024). Nitel Bir Araştırma Yöntemi Olarak İçerik Analizi: Teorik Bir Çerçeve. Kronotop İletişim Dergisi, 1(1), 62-82. Alemdar, K., & Uzun, R. (2013). Herkes için gazetecilik. Tanyeri Kitap.
• Ambrose, G., & Paul, H. (2014). Grafik tasarımda ızgaralar. Literatür Yayınları. Amižić, V., Kazi, L., Radosav, D., Glušac, D., Bhatt, M., & Chotaliya, N. (2023). User experience evaluation metric model based on graphical and content elements estimation. International Conference on Information Technology and Development of Education. Zrenjanin, Republic of Serbia: Mihajlo Pupin.
• Amos, S. (1978). CEEFAX, Its history and the record of its development,. BBC Engineering. Araslı, O. (2011). İnternet ve internet haberciliği: Türkiye’deki popüler haber sitelerinin etiksel açıdan incelenmesi, master's thesis. (Publication No. 308860) [Master's thesis, Selçuk University]. YÖK National Thesis Center.
• Atikkan, Z., & Tunç, A. (2011). Blogdan al haberi: Haber blogları demokrasi ve gazeteciliğin geleceği üzerine. Yapı Kredi Yayınları. Avanaş, E. (2021). Yeni medyada manipülatif haber dili, master thesis. (Publication No. 673306) [Master's thesis, İstabbul Medipol University]. YÖK National Thesis Center.
• Becer, E. (2011). İletişim ve grafik tasarım. Dost Yayınevi. Bernard, M., Liao, C., & Mills, M. (2001). The effects of font type and size on the legibility and reading time of online text by older adults. Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems. New York: Marilyn (Mantei) Tremaine. Bolbakov, R., Sinitsyn, A., & Tsvetkov, V. (2020). Methods of comparative analysis. Journal of Physics: Conference Series, 1679(5), 1-6. Bronakowski, M., Al-khassaweneh, M., & Al Bataineh, A. (2023). Automatic detection of clickbait headlines using semantic analysis and machine learning techniques. Appl. Sci., 13(1), 1-14. Bulut, S. (2019). Dijital medyada haber: Gazetecilikte arama motoru optimizasyonu uygulaması üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(9), 1087-1105.
• Cahyono, N., Saputro, U., & Salim, M. (2024). Perbandingan efektivitas metode minifikasi kode dalam meningkatkan speed index dan largest contentful paint. Jurnal Mahasiswa Teknik Informatika, 8(6), 11839-11845. Caplı, B. (2002). Medya ve etik. İmge Kitabevi. Cağlak, E. (2013). Cağlak, E. Kitle iletişim araçlarındaki teknolojik gelişmelerin haber üzerine etkileri (Publication No. 345114) [PhD dissertation, Marmara University]. YÖK National Thesis Center.
• Cerrato, H. (2012). The meaning of colors. The graphic designer. Dağtaş, E., & Belikara, B. (2023). Dijital medyada izleyici metası: Haber siteleri üzerine bir değerlendirme. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 5(1), 1-26. Deniz, Ş., & Korap Özel, E. (2018). Google gazeteciliği: Dijital çağda bir ‘gerekli kötü’ olarak SEO haberleri ve haberin ‘tık’ uğruna deformasyonu. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 55(1), 77-112. Dilay, S. (2023). Temel tasarım ilkeleri ve seramik sanatındaki uygulamaları. International Journal of Social Sciences & Humanities, 7(1), 184-194.