The Effects of Early Republican Period Political System on Democracy in Türkiye in the Context of Elite Power and Political Culture in Contemporary Political Sociology

Year 2024, Volume: 24 Issue: 2, 301 - 320, 25.05.2024

Nureddin Nebati

https://doi.org/10.21121/eab.1447989

Abstract

The issue of elitist power, one of the important issues of political sociology, is based on a dual form of power in which a minority that considers itself privileged manages, decides, and manipulates large masses because they are "not mature enough politically". This distinction also emerges in differentiating the norms that make up the political culture between the elites and the masses. The elitist tendencies that have left their mark on the political life of Türkiye since the Ottoman modernization experienced its historical peak in the single-party period. According to T. H Marshall's category of citizenship processes, in the early republican period, rights were formed mostly at the economic level, and there was an ongoing historical struggle to reverse the teaching of the elitist center over political power for the development of civil and political rights that constitute the mature mechanisms of citizenship. Since the 1980s, concepts such as demilitarization, identity, belonging, and citizenship rights have historically increased at global and national levels. The period between 1980-2000 created a fertile climate even though it progressed with breaks and returns regarding civil society and citizenship concepts. However, a process emerged where economic models and economic development did not progress in coordination with this breakthrough, the function of the state to protect social welfare was eroded, and thus democracy was blocked. However, after the 2000s, a political climate was created in which economic stability was established, welfare policies were strengthened, identity policies made a breakthrough besides social rights, and inclusive citizenship was established in which elitist politics were eliminated and demilitarization increased.

Keywords

Political sociology, elites, modernization, democracy, demilitarization

References

• Acar, F. ve Uslu, H. F. (2019). Seçkincilik ve Seçkinci Kuramcılar. (Ed. F. Acar, H. F.Uslu). Siyaset Sosyolojisi Temel Yaklaşımlar-Yeni Tartışmalar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Ahmad, F. (1984). The Late Ottoman Empire. (Ed. M. Kent and F. Cass). The Great Powers and the End of the Ottoman Empire, Londra.
• Akagül, D. (2005). “L’économie turque depuis l’avenement de la République: performance ou contre-performance”, La Turquie, Paris: Fayard-CERI.
• Alptekin, M. Y. (2020). Önsöz. (Ed. Doç. Dr. M. Yavuz Alptekin). Siyaset Sosyolojisi, Ankara: Nobel Yayın.
• Arpacı, I. (2020). "Seçkinci Siyaset Bağlamında Bir 28 Şubat Analizi", Liberal Düşünce Dergisi, 97, 187-203.
• Ayata, A. ve Klujs Gölgelioğlu, Ö. (2019). Siyasi Kültür, (Ed. F. Acar, H. F. Uslu). Siyaset Sosyolojisi: Temel Yaklaşımlar-Yeni Tartışmalar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Aydın, S. ve Taşkın, Y. (2014). 1960’dan Günümüze Türkiye Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bachrach, P. (2002). The Theory of Democratic Elitism: A Critique, Maryland: University Press of America.
• Anderson, B. (1983). Imagined Communities. London: Verso.
• Benhabib, S. (2002). The Claims of Culture: Equality and Diversity in the Global Era, Princeton: Princeton University Press.
• Berger, M. (1994). “The End of the Third World?”, Third World Quarterly, 15(2), 257-275.
• Blondel, J. and Müller-Rommel, F. (2009). Political Elites, (Ed. R. Dalton, H. D. Klingemann). UK: The Oxford Handbook of Political Behaviour.
• Bottomore, T. (2020). Siyaset Sosyolojisi. (Çev. Erol Mutlu). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bouquet, O. (2016). Hâlâ Osmanlı Modernleşmesinden Söz Etmeye Gerek Var mı?. (Ed. M. Aymes, B. Gourisse, E. Massicard). Devlet Olma Zanaatı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Burchill, S. (2000). Democracy and World Order, Citizenship and Democracy in a Global Era, New York: St. Martin’s Press.
• Clayer, N. (2016). Dayatma ve Uzlaşma Arasında Bir Laiklik? Tek Parti Türkiye'sinde Din Eğitiminin İdaresi. (Ed. M. Aymes, B. Gourisse, E. Massicard). Devlet Olma Zanaati, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dalton, R. J. (1993). Politics in Germany, New York: Harper Collins.
• Daver, B. (1965). “Az Gelişmiş Ülkelerde Siyasi Elit (Şeçkinler)”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 20 (2), 517-535.
• Durkheim, E. (1997). The Division of Labor in Society, New York: The Free Press.
• Duverger, M. (1959). Political Parties: Their Organization and Activity in the Modern State. Wiley.
• Ete, H. (2009). “28 Şubat Süreci Devlet Aklında Bir Kırılmadır”, https://www.setav.org/28-subat-sureci-devlet-aklinda-bir-kirilmadir/, (10.05.2021).
• Findley, C. V. (1980). Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire, The Sublime Porte: 1789-1922, Princeton: Princeton University Press.
• Frey, F. W. (1965). The Turkish Political Elite, Cambridge, Massachusetts: MIT Press.
• Frey, F. W. (1975). Patterns of Elite Politics in Turkey. (Ed. G. Lenczowski). Political Elites in the Middle East, Washington DC: American Enterprise Institute, 41-83.
• Glasberg, D. S. and Shannon, D. (2011). Political Sociology: Oppression, Resistance and the State, California: Pine Forge Press. Göle, N. (2002). Melez Desenler, İstanbul: Metis Yayınları.
• Göle, N. (2007). 80 Sonrası Politik Kültür, (Ed. E. Kalaycıoğlu, A. Y. Sarıbay). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, İstanbul: Alfa Yayınları, 515-526.
• Groc, G. (2005). “Démocratie et société çivile”, La Turquie, Paris: Fayard-CERI.
• Gülalp, H. (2018). Laiklik, Vatandaşlık, Demokrasi: Türkiye’nin Siyasal Kültürü Üzerine Çalışmalar, İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Gürbilek, N. (2020). Vitrinde Yaşamak: 1980’lerin Kültürel İklimi, İstanbul: Metis Yayıncılık
• Gürsoy, Y. (2013). Rejim Değişiklikleri: Otoriterleşme ve Demokratikleşme. (Ed. S. Sayan, H. D. Bilgin).
• Karşılaştırmalı Siyaset Temel Konular ve Yaklaşımlar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Harvey, D. (1989). The Condition of Postmodernity: An Enquirty into the Origins of Cultural Change, Oxford: Blackwell.
• Heper, M. (1985). Türkiye’de Devlet Geleneği, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Heper, M. (1976). “The Recalcitrance of the Turkish Public Bureaucracy to "Bourgeois Politics": A Multi Factor Political Stratification Analysis”, Middle East Journal, 30 (4), 485-500.
• Hicks, A. M., Janoski, T. and Schwartz, M. A. (2005). Political Sociology in the New Millenium. (Ed. T. Janoski, R. Alford, A. Hicks, M. A. Schwartz). The Handbook of Political Sociology, UK: Cambridge University Press.
• Hobsbawm, E. (1994). The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991, New York: Vintage Books. Hourani, A. (1983). Arabic Thought in the Liberal Age, Oxford: Oxford University Press.
• İnalcık, H. (1964). The Nature of Traditional Society, Turkey. (Ed. R. Ward, D. Rustow). Political Modernisation in Japan and Turkey, Princeton: Princeton University Press.
• İncioğlu Kara, N. (2007). Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş ve Demokrasi Sorunları, (Ed. E. Kalaycıoğlu, A. Y. Sarıbay). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, İstanbul: Alfa Yayınları, 253-266.
• Judt, T. (2005). Postwar: A History od Europe since 1945, Londra: The Penguin Press.
• Kalaycıoğlu, E. (2007). 1960 Sonrası Türk Politik Hayatına Bir Bakış: Demokrasi Neo-Patrimonyalizm ve İstikrar, (Ed. E. Kalaycıoğlu, A. Y. Sarıbay). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, İstanbul: Alfa Yayınları, 471-500.
• Kara, İ. (2008). Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslam, İstanbul: Dergah Yayınları.
• Karabelias, G. (1999). “The Evolution of Civil-Military Relations in Post-War Turkey, 1980-95”, Middle Eastern Studies, Seventy-Five Years of the Turkish Republic, 35(4), 130-151.
• Karpat, K. (2004). Studies on Turkish Politics and Society: Selected Articles and Essays, Leiden: Boston.
• Kaynar, M. K. (2019). Türkiye’nin Ellili Yılları Üzerine Bazı Notlar. (Ed. M. K. Kaynar). Türkiye’nin 1950’li Yılları, İstanbul: İletişim Yayınları, 15-38.
• Kazancıgil, A. (2007). Türkiye’de Modern Devletin Oluşumu ve Kemalizm, (Ed. E. Kalaycıoğlu, A. Y. Sarıbay). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, İstanbul: Alfa Yayınları, 171-192.
• Keyder, Ç. (1998). 1990’larda Türkiye’de Modernleşmenin Doğrultusu, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Kurtbaş, İ. (2017). “Türkiye’de Politik Değişim ve Siyasi Elitler: Merkez-Çevre Kuramının Gözden Geçirilmesi ve Türkiye’de Bir ‘Elit Koalisyonu Olarak Yeni Elitler’”, The Journal of Academic Social Science Studies, 54, 179-204.
• Lewis, B. (1993). Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara: TTK Yayınları.
• Lipset, S. M. (1981). Political Man: The Social Bases of Politics. The Johns Hopkins University Press.
• Lukes, S. (2010). İktidar ve Otorite. (Ed. T. Bottomore, R. Nisbet). Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Mann, M. (1987). “Ruling Class Strategies and Citizenship”, Sociology, 21(3), 339-354.
• Mardin, Ş. (1997). 19. Yüzyılda Düşünce Akımları ve Osmanlı Devlet, Türk Modernleşmesi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Marshall, T. H. (1967). Citizenship and Social Class, Class, Citizenship and Social Development, New York: Doubleday and Company.
• Mills, C. W. (1959). The Power Elite, New York: Galaxy Book.
• Nash, K. (2010). Contemporary Political Sociology, Oxford: Wiley-Blackwell.
• Nebati, N. (2020). Hâkim Parti Sistemi ve Türkiye’nin İlk Hakim Partisi Olarak AK Parti, İstanbul: İşaret Yayınları.
• Nesbitt-Larking, P. (1992). "Methodological Notes on the Study of Political Culture", Political Psychology, 13(1), 79-90.
• Özbudun, E. (1995). Türkiye’de Devlet Seçkinleri ve Demokratik Siyasi Kültür, Türkiye’de Demokratik Siyasi Kültür, Ankara: Türk Demokrasi Vakfı, 1-42.
• Parsons, T. (1967). The Structure of Social Action, Free Press, New York.
• Pustu, Y. (2007). “Osmanlı Türk Devlet Geleneğinde Modernleştirici Unsur Olarak Bürokratik Elitler”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 197 – 214.
• Roskin, M. vd. (1994). Political Culture, (Ed. M. Roskin). Political Science: An Introduction, New Jersey: Prentice Hall,
• Rousseau, J. J. (2006). Toplum Sözleşmesi. (Çev. Vedat Günyol). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• Rush, M. (1992). Politics and Society: An Introduction to Political Sociology, New York: Prentice Hall.
• Rustow, D. A. (1964). The Military: Turkey, (Ed. R. E. Ward, D.t A. Rustow). Political Modernization in Japan and Turkey, Princeton: Princeton University Press.
• Schumpeter, J. (2003). Capitalism, Socialism and Democracy, Londra: Taylor & Francis.
• Sokullu, E. C. Ş. (2013). Siyasal Kültür, Karşılaştırmalı Siyaset: Temel Konular ve Yaklaşımlar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Skocpol, T. (1979). States and Social Revolutions: A Comparative Analysis of France, Russia and China, Cambridge University Press.
• Şaylan, G. (1984). Cumhuriyet Bürokrasisi, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 2, İstanbul: İletim Yayınları, 298-308.
• Özçelik, T. G. (2019). “Batı-Dışı Modernleşme Kavramı Temelinde Türkiye’de Cumhuriyetin İlk Yıllarında Modernleşme Çabaları”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 308-326.
• Taylor, G. (2010). The New Political Sociology, Power, Ideology and Identity in an Age of Complexity, UK: Palgrave.
• Taylor, C. (1994). The Politics of Recognition, Multiculturalism: Examining the Politics of Recognition, Princeton: Princeton University Press.
• Therborn, G. (1976). "What Does The Ruling Do When It Rules? Some Reflections on Different Approaches to The Study of Power in Society", Critical Sociology, 25 (2/3).
• Touraine, A. (1977). The Self-Reproduction of Society, Chicago: University of Chicago Press.
• Trimberger E. K. (1978). Revolution From Above, Mİlitary Bureaucrats and Development in Japan, Turkey, Egypt and Peru, New Brunswick: Transaction Publishers.
• Uslu, H. F. (2019). Giriş. (Ed. F. Acar, H. F. Uslu). Siyaset Sosyolojisi Temel Yaklaşımlar-Yeni Tartışmalar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Vaner, S. (2005). “La démocratie et l’autoritanisme vont de pair”, La Turquie, Paris: Fayard-CERI.
• Varel, A. (2019). 50’li Yıllarda Muhalefet: Hükümete Yönelik Temel Eleştiriler ve DP Karşısında CHP’nin İdeolojik Konumlanışı. (Ed. M. K. Kaynar). Türkiye’nin 1950’li Yılları, İstanbul: İletişim Yayınları, 203-234.
• Weber, M. (2006). Sosyoloji Yazıları, çev. Taha Parla, İstanbul: İletişim Yayınları
• Yavuz, H. (2005). Modernleşen Müslümanlar: Nurcular, Nakşiler, Milli Görüş ve AK Parti, İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Yılmaz, N. (2011). 2000’li Yıllarda Elitlerin Dönüşümü: Devlet, Siyaset ve Batı. (Ed. A. Demirhan), 2000’li Yıllar: Türkiye’de Toplum, İstanbul: Meydan Yayıncılık, 51-74.
• Yücekök, A. (1976). Türkiye'de Din ve Siyaset, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Zürcher, E. J. (2009). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları.