Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Görev Karşılaştırması: Türkiye, Amerika ve Kanada Örnekleri

Year 2021, Volume: 1 Issue: 1, 3 - 10, 18.03.2021

Bektaş Sarı

Abstract

Giriş: Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri (ASH); hastalık veya yaralanmaya bağlı olarak acil tıbbi yardıma ihtiyacı olan bireye, yer ve zaman kısıtlaması olmaksızın acil sağlık hizmetinin hastane dışında ulaştırılmasıdır. Söz konusu insan hayatı olduğunda, acil sağlık hizmetleri çalışanlarının görev ve sorumluluklarının önemi ortaya çıkmaktadır. Yöntem: Bu çalışmanın amacı; hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde çalışan paramedik ve diğer çalışanların görevlerinin karşılaştırmasını yapmaktır. Bu çalışma nitel araştırma deseni içerisinde yer alan doküman incelemesi yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Bulgular: Amerika’da görev yapan ASH çalışanlarının görevlerinin oldukça detaylı olarak belirlendiği görülmektedir. Belirlenen her bir iş, farklı düzeydeki Acil Tıp Teknisyeni (ATT) ve Paramedik için ayrı ayrı sunulmuştur. Bu durumun işin niteliği ve sorumluluğu açısından olumlu olduğu söylenebilir. Kanada’da paramedikler üç seviyeye ayrılmaktadır. Kanada’da görev yapan paramediklerin görevlerinin, Amerika’ya kıyasla daha genel ifadelerle belirlendiği görülmektedir. Türkiye’de paramedikler için belirlenen görevlerin daha kısıtlı, daha az sayıda ve genel ifadelerle belirtildiği görülmektedir. Sonuç: paramedik görevleri Amerika örneğinde olduğu gibi, modüler ve detaylı olarak belirtilmelidir. Her bir iş için uygulama yeterliliği ölçülmelidir. Ayrıca Türkiye’de, diğer ülke örneklerinde olduğu gibi ASH çalışanları derecelendirilmeli ve kademeli hale getirilmelidir. Bu derecelendirme yapılırken, paramedik eğitiminin üst öğrenimi olan Acil Yardım ve Afet Yönetimi lisans programı değerlendirilmelidir.

Keywords

Acil Sağlık, Hastane Öncesi, Acil Tıp Teknisyeni, Paramedik.

Comparison of the Tasks of Employees Working in Pre-Hospital and Emergency Medical Services: Turkey, the USA and Canada Examples

Abstract

Introduction: Pre-hospital emergency medical services (EMS) is the delivery of emergency health services outside the hospital to the individual who needs urgent medical assistance due to illness or injury, without time and place restrictions. When it comes to human life, the importance of the duties and responsibilities of emergency healthcare workers becomes evident. Method: The aim of this study is to compare the duties of paramedic and other employees working in pre-hospital emergency services. This study was created using the document review method included in the qualitative research design. Findings: It is seen that the duties of EMS employees working in the USA are determined in detail. Each job identified is presented separately for different levels of Emergency Medical Technician (EMT) and Paramedic. It can be said that this situation is positive in terms of the nature and responsibility of the job. Paramedics in Canada are divided into three levels. It can be said that the duties of paramedics working in Canada are determined with more general expressions compared to America. The tasks identified for paramedics more restricted in Turkey, it is observed as indicated by fewer and general expressions. Conclusions: The paramedic tasks should be specified in modular and detailed, as in the case of America. Application competence should be measured for each job. Also in Turkey, EMS workers as well as examples from other countries should be graded. While making this grading, the Emergency Aid and Disaster Management undergraduate program, which is the top education of paramedic education, should be evaluated.

References

• 1. Sağlık Bakanlığı. Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği. Turkey: Resmi Gazete; 2016. https://www.mevzuat.gov. tr/mevzuat?MevzuatNo=4798&MevzuatTur=7&Mevzu- atTertip=5
• 2. Ekşi A. Kitlesel Olaylarda Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri Yönetimi. 5. Basım. İzmir: kitapAna; 2017.
• 3. Wilson MH, Habig K, Wright C, Hughes A, Davies G, Imray CHE. Pre-hospital emergency medicine. Lan- cet. 2015;386(10012):2526–2534. doi:10.1016/S0140- 6736(15)00985-X
• 4. Wolfgang DF. Anglo-American vs. Franco-German Emergency Medical Services System. Prehosp Disas- ter Med. 2003;18(1):29–37. doi:https://doi.org/10.1017/ S1049023X00000650
• 5. NHTSA. Education Agenda for the Future: A Systems Approach.; 2019. https://www.ems.gov/pdf/education/ EMS-Education-for-the-Future-A-Systems-Approach/ Paramedik Görevlerinin Karşılaştırması EMS_Education_Agenda.pdf.
• 6. AAOS. Emergency Care and Transportation of the Sick and Injured. 11th baskı (Pollak AN, Edgerly D, McKenna KD, Witberg DA, ed.). American Academy of Orthopa- edic Surgeons; 2016.
• 7. National Academy of Sciences. Accidental Death and Disability: The Neglected Disease of Modern Society. National Academies Press; 1966. doi:10.17226/9978
• 8. NHTSA. 50 Years of Modern EMS. https://www.ems. gov/OEMShistory.html. Published 2020. Erişim Eylül 28, 2020.
• 9. Shah MN. The Formation of the Emergency Medical Services System. Am J Public Health. 2006;96(3):414– 423. doi:10.2105/AJPH.2004.048793
• 10. Ontario Paramedic Association. History of Paramedics in Ontario: A Timeline History of Paramedics in Onta- rio. https://www.ontarioparamedic.ca/before-9-1-1/his- tory-of-paramedics-in-ontario. Published 2020. Erişim Eylül 28, 2020.
• 11. Bowles RR, Beek C van, Anderson GS. Four dimensions of paramedic practice in Canada: Defining and descri- bing the profession. Australas J Paramed. 2017;14(3):1– 11. doi:10.33151/ajp.14.3.539
• 12. Türk Kızılay. Tarihçemiz. https://www.kizilay.org.tr/ Kurumsal/tarihcemiz. Published 2020. Erişim Eylül 28, 2020. 13. Resmi Gazete. Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun. Türkiye: Resmi; 1961. https://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.224.pdf.
• 14. Çelikli S. Kuruluştan Bugüne Paramedik Eğitiminde Standardizasyon Çabaları ve Kırılma Noktaları. Hastan Öncesi Derg. 2016;1(2):39–54.
• 15. Ünlüoğluİ,EkşiA,AnıkN.YeniBirSağlıkMeslekGru- bu; Paramedikler. Sted. 2002;11(4):308.
• 16. Ünlüoğlu İ, Ekşi A, Elçioğlu Ö. Acil Tıp Hizmetle- ri Paralelinde Ambulansların Gelişimi. Sendrom. 2002;14(2):18–24.
• 17. Creswell JW, Creswell DJ. Research Designs: Qua- litative, Quantitative, and Mixed Methods Appro- aches. Fifth Edit. SAGE Publications, Inc; 2018. doi:10.1891/9780826146373.0007
• 18. Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı. Seçkin Yayıncılık; 2013.
• 19. Forster A. The Analysis of Company Documentation. Içinde: Cassell C, Symon G, ed. Qualitative Methods in Organizational Research: A Practical Guide. London: Sage; 1995.
• 20. EMS NA of SO. National EMS Scope of Practice Model. Washington, DC; 2019. www.ntis.gov.
• 21. Ontario C. Ambulance Act ONTARIO REGULATION 257/00. Canada: https://www.ontario.ca/laws/regu- lation/000257#BK10; 1990. https://www.ontario.ca/ laws/regulation/000257#:~:text=(1) The operator of an,257%2F00%2C s.
• 22. Koçak H, Çalışkan C. İlk ve Acil Yardım (Paramedik) Lisans Eğitimi Tartışmaları ve Acil Yardım ve Afet Yönetimi Eğitimi. Hastan Öncesi Derg. 2017;2(1):63–66.