PANDEMİ DÖNEMİNDE BANKACILIK SİSTEMİNDEKİ DEĞİŞİMLERİN BANKA YÖNETİM VE ORGANİZASYONUNA ETKİLERİ

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 98 - 119, 30.06.2025

Ömer Çınar , Gürol Özdemir

https://doi.org/10.46482/ebyuiibfdergi.1700684

Öz

Covid-19 salgını, sosyal ve ekonomik açıdan benzeri görülmemiş bir krize neden olmuş ve kurumlarda geçici/kalıcı etkiler bırakmıştır. İnsan hayatına olan menfi etkilerine ilaveten, aşırı yüklenmiş sağlık hizmetleri, kısıtlama politikaları, ekonomik faaliyetlerin sekteye uğraması sonucunda oluşan üretim kısıtlamaları ve işten çıkarmalar, önceki krizlerle karşılaştırılamayacak düzeyde sonuçlar doğurmuştur. Salgın, çalışanlara yönelik riskler, kuruluşların benimsemesi gereken önlemler ve yeni uygulamalar, hükümetin kapanma ve karantina uygulamalarına neden olmuştur. Mevcut bilgiler yetersiz ve çelişkili olduğu için kuruluşların belirsizlikleri yönetmesi zorlaşmıştır. Özellikle faaliyetlerini durdurmaması gereken bankacılık sektörü, salgından çok etkilenmiş ve yönetimsel açıdan değişikliklere gitmiştir. Bu nitel çalışmanın amacı pandemi döneminde bankacılık sektörünün etkilenme düzeyini ve yönetim ve organizasyonunda yapmak zorunda kaldığı değişiklikleri araştırmaktır. TRA (Kuzeydoğu Anadolu) bölgesinde yer alan Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan illerinde bulunan 22 banka yöneticisinin 17’si ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen mülakatla, pandemi döneminde bankacılık yönetim süreçleri, kazanımları ve yönetici beklentileri, pandemi sonrası geçiş döneminde bankacılık yönetim süreçleri ve yönetim süreçlerine yönelik pandeminin gelecekteki olası etkileri incelenmiştir. Bulgular, pandeminin bankacılık sektöründe etkili olduğu yönündedir. Pandemide yaşanılan tecrübenin yönetimsel ve organizasyonel anlamda gelecek dönemlere aktarılması, çalışmanın önemini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık , Covid-19 Salgını , Yönetim Süreçleri.

Etik Beyan

Mülakat tekniği kullanıldığı için, Etik Kurul Kararı alınmıştır.

Kaynakça

• AKAR, A. (2022), Covid-19 Sürecinde Bankacılık Sektöründe Uzaktan Çalışmanın Tükenmişlik Üzerindeki Etkisi: İstanbul İlinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• AKÇA, M. ve TEPE KÜÇÜKOĞLU, M. (2020), Covid-19 ve İş Yaşamına Etkileri: Evden Çalışma, Journal of International Management Educational and Economics Perspectives, 8(1), 71-81.
• AKIN, F. (2020), Dijital Dönüşümün Bankacılık Sektörü Üzerindeki Etkileri, Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences (BNEJSS), 6(2), 15-27.
• ARABACI, H. ve YÜCEL, D. (2020), Covid-19 Pandemisinin Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Etkisi, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(3), 196-208.
• ASLAN KELEŞ, G. (2021), Covid-19 Pandemi Sürecinin İş Yaşamına Etkileri: Banka Çalışanları Üzerine Nitel Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, On dokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• AYDIN GÖKTEPE, E. (2020), Kriz Döneminde İş Sürdürülebilirliğine Yönelik Yönetim Uygulamaları; Cavid19 Pandemi Araştırması, Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(26), 630-638.
• BAŞAR, D. (2021), Covid-19 Pandemisinin Dünya Merkez Bankalarının Eğitim ve Gelişim Faaliyetleri ile Performans Süreçleri Üzerine Etkisi, Research Journal of Business and Management, 8(4), 260-270.
• BAŞARAN, E.Y. ve ÜNAL, H.T. (2021), Covid-19 Pandemi Döneminde Özel Bankaların Çalışan Deneyimi Tasarımı, Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(39), 654-672.
• BERK, N. (2001), Bankacılıkta Pazara Yönelik Kredi Yönetimi, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• BEYBUR, M. ve ÇETİNKAYA, M. (2020), Covid-19 Pandemisinin Türkiye’de Dijital Bankacılık Ürün ve Hizmetlerinin Kullanımı Üzerindeki Etkisi, Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 148-163.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E.K., AKGÜN, Ö.E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2014), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• ÇAKAN, S. (2021), Uzaktan/Evden Çalışmanın İş Tatminine ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma: Bankacılık Sektörü Örneği, International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries, 5(9), 227-244.
• DEMİREL, S. (2021), Covid-19 Pandemi Sürecinin Dijital Bankacılık İşlemleri Üzerinde Etkisi, Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 5(11), 49-64.
• DEMİREL, S., ve ULUSOY, A. (2021), Bankacılık Sektöründe Dijital Dönüşümün İstihdam Üzerine Etkisi, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 10(27), 256- 267.
• DOĞAN, E. (2013), Banka Kavramı ve Bankacılık, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• DURMUŞ, S. ve AYAYDIN, H. (2016), Banka ve Finansal Sistemi, Ekin Basım Yayın, Bursa.
• ERDEM, E. (2010), Para Banka ve Finansal Sistem, Detay Yayıncılık, Ankara.
• FILOTTO, U. ve CARATELLI, M. (2020), Shaping the Digital Transformation of the Retail Banking Industry, Empirical Evidence from Italy, European Management Journal, 1-10.
• FİLİKCİ, C. (2023), Covid-19 Salgın Sürecinde Banka Çalışanlarının Stres ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• GEORGE, A. (2018), Perceptions of Internet Banking Users A Structural Equation Modelling (SEM) Approach, IIMB Management Review, 30(4), 357–368.
• GÜLTEKİN, Z. (2021), Covid-19 Pandemisi Sürecinde Bankaların İnsan Kaynakları Stratejilerinin İçerik Analizi ile Belirlenmesi, Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 15-30.
• GÜNDOĞDU, A. (2016), Finansal Piyasalar ve Kurumlar, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• GÜNEY, A. (2012), Banka İşlemleri, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• GÜNGÖR, B. (2020), Türkiye’de Covid-19 Pandemisi Süresince Alınan Önlemlerin Kriz Yönetimi Perspektifinden Değerlendirilmesi, Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (4), 818-851.
• JEBARAJAKIRTHY, C. ve SHANKAR, A. (2021), Impact of Online Convenience on Mobile Banking Adoption Intention: A Moderated Mediation Approach, Journal of Retailing and Consumer Services, 58(7), 102323.
• KAMPF, G., TODT, D., PFAENDER, S. ve STEINMANN, E. (2020), Persistence of Coronaviruses on Inanimate Surfaces and their Inactivation with Biocidal Agents, Journal of Hospital Infection, 104(3), 246-251.
• KARYAĞDI, N.G. (2022), Bankacılık sektöründe Dijital Dönüşümün Verimliliğe Olan Etkileri: TRB2 Bölgesinde Nitel Bir Çalışma, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 852-870.
• KAYA, F. (2013), Bankacılık Giriş ve İlkeleri, Beta Yayınları, İstanbul.
• KHANBOUBI, F., BOULMAKOUL, A. ve TABAA, M. (2019), Impact of Digital Trends Using IoT on Banking Processes. The 10th International Conference on Ambient Systems, Networks and Technologies (ANT 2019) / The 2nd International Conference on Emerging Data and Industry 4.0 (EDI40 2019) / Affiliated Workshops, 151, 77– 84.
• KICIR, B. (2019), Evden Çalışma: Özgürlük mü Esaret mi?, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 173-196.
• KONG, X., ZHENG, K., TANG, M., KONG, F., ZHOU, J., DIAO, L. ve DONG, Y. (2020), Prevalence and Factors Associated with Depression and Anxiety of Hospitalized Patients with COVID-19, MedRxiv, 2020-03.
• KÖRPE, E. (2021), Dijital Dönüşüm ile Yeni Finans Çağı ve Gelecek Yaklaşımları, Uluslararası Bankacılık Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 108-131.
• MAHASE, E. (2020), Coronavirus: Covid-19 Has Killed More People Than SARS and MERS Combined, Despite Lower Case Fatality Rate.
• MARANGOZ, M. ve ÖZEN, E.K. (2021), Covid-19 Pandemi Sürecinin Farklı Alanlarda Dijitalleşmeye Etkileri: Kavramsal Bir Değerlendirme, Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 1(1), 54-68.
• NOREEN, U., SHAFIQUE, A., AHMED, Z. ve ASHFAQ, M. (2023), Banking 4.0: Artificial intelligence (AI) in Banking Industry and Consumer’s Perspective, Sustainability, 15(4), 3682.
• PATERLINI, M. (2020), On the Front Lines of Coronavirus: The Italian Response to Covid-19. Bmj, 368.
• QUILTY, B.J., CLIFFORD, S., FLASCHE, S. ve EGGO, R.M. (2020), Effectiveness of Airport Screening at Detecting Travellers Infected with Novel Coronavirus (2019-CoV), Eurosurveillance, 25(5), 2000080.
• SARI, S. (2021), Covıd-19 Salgınının Türk Bankacılık Sektörüne Etkileri, New Era International Journal of Interdisciplinary Social Researches, 6(8), 89-106.
• SONG, H., YANG, Y., ve TAO, Z. (2020), “How Different Types of Financial Service Providers Support Small-and Medium-Enterprises under the Impact of COVID-19 Pandemic: from the Perspective of Expectancy Theory”, Frontiers of Business Research in China, 14(1), 1-2.
• TAHİROĞLU, A.F. ve BOZKURT, C. (2021), Dijitalleşme ve Covid-19 Pandemisi Arasındaki İlişki: Uygulamalı Bir Analiz. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 9(2), 145-154.
• TAKAN, M. ve BOYACİOĞLU, M.A. (2011), Bankacılık Teori Uygulama ve Yönetimi, Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul.
• VAN DOREMALEN, N., BUSHMAKER, T., MORRIS, D.H., HOLBROOK, M.G., GAMBLE, A., WILLIAMSON, B.N. ve MUNSTER, V.J. (2020), Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1, New England journal of medicine, 382(16), 1564-1567.
• WANG, C., PAN, R., WAN, X., TAN, Y., XU, L., HO, C.S. ve HO, R.C. (2020a), Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the İnitial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China, International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1729.
• WANG, V., NNAJI, H. ve JUNG, J. (2020b), Internet Banking in Nigeria: Cyber Security Breaches, Practices and Capability, International Journal of Law, Crime and Justice, 62(100415) 1-11.
• YAKIN, B. (2021), Türk Bankacılık Sektörünün Dijital Dönüşümüne Pandemi Sürecinin Etkisi, Editörler: Bahattin Erden ve Bora Topal, Bankacılık ve Sermaye Piyasası Çalışmaları, (s.153-178), Efe Akademi Yayınları, İstanbul.
• YANG, Y., LI, W., ZHANG, Q., ZHANG, L., CHEUNG, T. ve XIANG, Y.T. (2020), Mental Health Services for Older Adults in China during the COVID-19 Outbreak, The Lancet Psychiatry, 7(4), e19.
• YETİZ, F. (2021), Covid-19 Pandemi Sürecinin Türk Bankacılık Sektörü Çalışanlarına ve Müşterilerine Etkileri: Swot Analizi, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (22), 109-117.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2018), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• YILDIRIM, O. (2004), Türk Bankacılık Sektöründe Yaşanan Finansal Krizler (1980-2002): Nedenleri, Sonuçları ve Ekonomik Etkileri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• YILMAZ, A.A. (2013), Bank Efficiency Analysis in Turkish Banking System, In WEU International Academic Conference Proceedings, 112-121.
• YÜKSEL, A.S., YÜKSEL, A. ve YÜKSEL, Ü. (2002), Banka Yönetimi El Kitabı, Alfa Yayınları, İstanbul.
• YÜKSEL, A.S., YÜKSEL, A. ve YÜKSEL, Ü. (2004), Bankacılık Hukuku ve İşletmesi, Beta Basım Yayın, İstanbul.