DAVUTLAR KIYI DÜZLÜĞÜNDE (KUŞADASI) PALİNOLOJİK ARAŞTIRMALARA AİT İLK BULGULAR

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 1, 55 - 69, 28.06.2018

Aylin Karadaş

Öz

Bu çalışmanın amacı, Davutlar Kıyı düzlüğünde yer
alan Kadıkalesi (Anaia) höyüğü çevresinde Holosen’de meydana gelen doğal çevre
değişmelerinin palinolojik yöntemlerle belirlenmesi ve insan-çevre
ilişkilerinin değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, kıyı düzlüğünün
güneyinde Kamışlı Bataklık’ta palinolojik amaçlı bir adet delgi sondaj yapılmış
ve turba niteliğindeki bataklık sedimanlarından elde edilen 100 örneğin analizi
yapılarak polen preparatları hazırlanmıştır. Bunlardan polen tayini ve sayımı
tamamlanan örnekler bu çalışma kapsamında değerlendirilmiş ve polen diyagramı oluşturulmuştur.
Diyagramda arboreal/nonarboreal polen oranındaki değişim oldukça belirgindir.
Zaman içinde ağaç ve çalılara ait polen tiplerinin oranında azalma otsul
tiplerde ise artış görülmektedir. Ayrıca insan indikatörleri olarak
değerlendirilen tipler de artış göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadıkalesi, paleocoğrafya, palinoloji, polen analizleri

Preliminary Results of Palynological Investigations on Davutlar Coastal Plain (Kuşadası)

Öz

The aim of this study is to determine the
environmental changes around the Kadıkalesi (Anaia) mound in the Holocene and
to evaluate human-environment relationships. In accordance with this purpose, a
core drilling performed on the Kamışlı Bataklık, placed on the south part of
the plain, and a hundred of sediment samples obtained from core drillings were
analyzed by palynological laboratory methods. Some of the samples, which is
identified pollen and spore content, assessed in this study and prepared pollen
diagram. Changes in AP/NAP ratio in pollen diagram is remarkable. AP pollen
types decline conversely NAP in the diagram. In addition to this human
indicators also increases in time.

Anahtar Kelimeler

Kadıkalesi, paleogeography, palynology, pollen analysis

Kaynakça

• Akdeniz, E. 2007. Kadıkalesi Kazısı Miken Buluntuları. Arkeoloji Dergisi IX (2007/1),35-70, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Bottema, S. 1997. Third Millennium Climate Change in the Near East Based Upon Pollen Evidence. In: Dalfes, N., Kukla, G., Weiss, H. (eds.), Third Millennium B.C. Climate Change and Old World Collapse, NATO ASI Series I/ 49, 489-515, Springer, Berlin.
• Bottema S., Woldring H. 1984. Late Quaternary vegetation and climate of southwestern Turkey. Paleohistoria 26, 123-149.
• Eastwood, W.J., Roberts, N., Lamb, H.F., Tibby J.C. 1999. Holocene Environmental Change in Southwest Turkey: a Palaeoecological Record of Lake and Catchment-Related Changes. Quaternary Science Reviews 18, 671-695.
• İlhan, R. 2018. Samsun Dağı fiziki coğrafya özelliklerinin etek - alüvyal jeomorfolojisi üzerine etkisi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi. 376 sayfa.
• Jalut, G., Emat, A.E., Bonnet, L., Gauquelin, T., Fontugne, M. 2000. Holocene climatic changes in the Western Mediterranean, from south-east France to south-east Spain. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 160, 255–290.
• Günal, N. 1992. Bitki örtüsü açısından ilginç bir ortam: Samsun Dağı. Türk Coğrafya Dergisi 27, 105-113.
• Kayan, İ. 1997a. Bronze Age regression and change on sedimentation on the Aegean Coastal plains of Anatolia (Turkey). In: Dalfes, H. N., Kukla, G., Weiss, H. (eds.). Third Millennium BC Climate Change and Old World Collapse. NATO. ASI Series. pp. 431-450. NATO, Berlin/Heidelberg.
• Kayan, İ. 1997b. Türkiye'nin Ege ve Akdeniz Kıyılarında Deniz Seviyesi ve Kıyı Çizgisi Değişmeleri. Türkiye'nin Kıyı ve Deniz Alanları 1. Ulusal Konferansı Bildiriler Kitabı, 735-746, Ankara.
• Kayan, İ. 1999. Holocene stratigraphy and geomorphological evolution of the Aegean coastal plains of Anatolia. Quaternary Science Reviews. 18, 4-5, 541-548. Elsevier.
• Kelly, M.G., Huntley, B. 1991. An 11,000-year record of vegetation and environment from Lago di Martignano, Latium, Italy. Journal of Quaternary Science 6 (3). 209–224.
• Knipping M., Müllenhoff M., Brückner H. 2008. Human induced landscape changes around Bafa Gölü (western Turkey). Vegetation History and Archaeobotany, Volume 17, Number 4, 365-380.
• Litt, T., Krastel, S., Sturm, M., Kipfer, R., Örcen, S., Heumann, G., Franz, S. O., Ülgen, U. B., Niessen, F. 2009. PALEOVAN, International Continental Scientific Drilling Program (ICDP): Site Survey Results and Perspectives. Quaternary Science Reviews 28, 1555–1567.
• Mercuri A.M., Bandini Mazzanti M., Florenzano A., Montecchi M.C., Rattighieri E., Torri P. 2013. Anthropogenic pollen indicators (API) from archaeological sites as local evidence of human-induced environments in the Italian peninsula. Annalı dı Botanica 3, 143-153.
• Montoyo E., Rull V., van Geel, B. 2010. Non-pollen Palynomorphs from Surface Sediments along an Altitudinal Transect of the Venezuelan Andes. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 297, 169–183.
• Mudie, P.J., Rochon, A., Aksu, A.E. 2002. Pollen Stratigraphy of Late Quaternary Cores from Marmara Sea: Land-Sea Correlation and Paleoclimatic History. Marine Geology 190, 233-260.
• Müllenhoff, M., Handl, M., Knipping, M, Brückner, H. 2004. The Evolution of Lake Bafa (Western Turkey) – Sedimentological, Microfaunal and Palynological Results. Geographie der Meere und Küsten Coastline Reports 1, 55-66.
• Onar, V., Mercangöz, Z., Kutbay, L., Tok, E. 2013. Kuşadası Kadıkalesi (Anaia) Kazısında Ortaya Çıkarılan İşlenmiş Kemik Kalıntıları. 28. Arkeometri Sonuçları Toplantısı (28 Mayıs-1 Haziran 2012 Çorum) Bildiriler Kitabı, 83-91, Çorum.
• Peyron O., Combourieu-Nebout N., Brayshaw D., Goring S., Andrieu-Ponel V., Desprat S., Fletcher W., Gambin B., Ioakim C., Joannin S., Kotthoffl U., Kouli K., Montade V., Pross J., Sadori L. ve Magny M. 2017. Precipitation changes in the Mediterranean basin during the Holocene from terrestrial and marine pollen records: a model–data comparison. Clim. Past, 13, 249–265
• Roberts, N., Reed, J., Leng, M.J., Kuzucuoğlu, C., Fontugne, M., Bertaux, J., Woldring, H., Bottema, S., Black, S., Hunt, E. 2001. The tempo of Holocene climatic change in the Eastern Mediterranean region. New high-resolution crater-lake sediment data from central Turkey. Holocene 11:721–736
• Roberts, N., Brayshaw, D., Kuzucuoğlu, C., Perez, R., Sadori, L. 2011. The mid-Holocene climatic transition in the Mediterranean: Causes and consequences. The Holocene 21(1) 3–13.
• Sadori, L., Narcisi, B. 2001. The postglacial record of environmental history from Lago di Pergusa, Sicily. The Holocene 11: 655–672.
• Stock, F., Knipping. M., Pint, A., Ladstätter, S., Delile, H., Heiss, A.G., Laermanns, H., Mitchell, P.D., Ployer, R., Steskal, M., Thanheiser, U., Urz, R., Wennrich, W., Brückner, H. 2016. Human impact on Holocene sediment dynamics in the Eastern Mediterranean – the example of the Roman harbour of Ephesus. Earth Surf. Process. Landforms 41, 980–996.
• Sullivan, D.G. 1989. Human-induced vegetation change in western Turkey: Pollen evidence from central Lydia. Unpublished PhD Thesis, University of California, Berkeley. 218 pp.
• Şenkul, Ç. 2014. Anadolu ve Yakın Çevresindeki Polen Analizleri ve Anadolu’nun Kuvaterner Paleocoğrafyasına Katkıları. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 7 (1): 07-17.
• van Geel, B. 2001. Non-Pollen Palynomorphs, In: Smol, J. P, Birks, H. J. B., Last, W. M. (eds.), Tracking Environmental Change Using Lake Sediments, Volume 3: Terrestrial, Algal, and Siliceous Indicators, Kluwer Academic Publishers, 99-121, Dordrecht, The Netherlands. 250
• van Hoeve, M. L., Hendrikse, M. 1998. A Study of Non-pollen Objects in PollenSlides (The Types as Described by Dr Bas van Geel and Colleagues), Utrecht.
• van Zeist W, Woldring H., Stapert D. 1975. Late Quaternary vegetation and climate of the southwestern Turkey. Paleohistoria 17: 53-143.
• Vermoere M., Bottema S., Vanhecke L., Waelkens M., Paulissen E., Smets E. 2002. Palynological evidence for late-Holocene human occupation recorded in two wetlands in SW Turkey. The Holocene, 12, 569–584.
• Yıldız, S., Öner, E. 2014. Kadıkalesi-Anaia ve Çevresinde (Kuşadası-Aydın) Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları’, Şimşek C, Duman, B., Konakçı, E. (eds) Mustafa Büyükkolancı’ya Armağan / Essays in Honour of Mustafa Büyükkolancı, Ege Yayınları, 794 s, İstanbul.