Öz
The most important reason for movements of urbanisation in Turkey, with some exceptions, is that industrial activities produce significant progresses in various cities. Such activities create important settlements on national scale on one hand and cause new centers to appear which are of locally importance on the other. Aliağa, a district north of province of Izmir is a local center which has been rapidly industrialised since 1970’s. This process that began with industrial investment and facilities of public quality such as Petkim and Izmir Refinery plants was followed by private sector investments as well. Therefore, Aliağa of rural character until recently has turned into an industrial city based on structural transformations in its livelihood. Aliağa has been influenced by these great and rapid changes in its economic structure such as occur in many other cities where industrialisation progressed. One of these changes is the district’s substantial growth in population. The population in the district has accelerated due to external migration movements as well as its internal increase of birth, with a new structure emerging in which industries dominate significantly in the sectors where population is economically active and involved. In fact, the district, Aliağa has become a center where employment of people in industry has reached highest ratio as compared to other districts of Izmir province.
The process of industrialisation that started in 1970’s and gained momentum increasingly in various industrial forms until today is greatly likely to continue in the years to come thanks to commuting and transportation means and its proximity to Izmir. In addition to population growth induced by industrialisation, another significant development is that resort settlements have emerged along sea shores in some nearby towns and villages.
Key words: Aliağa, Izmir, Urbanisation, Population.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Balamir, E.,1997. “Aliağa’ya Sanayinin Etkisi”. Bitirme Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir.
- Coşar, G., 1992. “Aliağa Monografi Çalışması”. Bitirme Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir.
- İzmir Ticaret Odası (İTO).,1993. İzmir Stretejik Planı 1996-2002.
- Kılıç, N., 2004. “Aliağa İlçesinde Gelinen Son Nokta”. İzmir Ticaret Odası Bülteni, Mart 2004/1., 19-26. İzmir.
- Özer, T., 1999. Aliağa Rehberi. Aliağa Belediyesi Yayınları.
- Süslü, Ö., 2002. “Aliağa-Nemrut Sanayi Bölgesi”. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı, İzmir.
- DİE., Genel Nüfus Sayımları (1950,1955,1960,1965,1970,1975,1980,1985,1990,2000).
- DİE., Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, İzmir., (1980,1985,1990,2000)
Öz
Ülkemizdeki kentleşme hareketlerinin en önemli nedeni, bazı istisnalar bulunmakla beraber, sanayi faaliyetlerinin bazı kentlerimizde göstermiş olduğu önemli gelişmelerdir. Bu tür faaliyetler yer yer ülke ölçeğinde önemli merkezler yaratırken yer yer de bölgesel ölçekte önem taşıyan yeni merkezlerin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. İzmir ilinin kuzeyde yer alan Aliağa da, 1970’li yıllardan itibaren hızla sanayileşen bölgesel bir merkezdir. Başta İzmir Rafinerisi ve Petkim gibi büyük ölçekli kamu sanayi yatırımları ile başlayan bu süreci, özel sektördeki gelişmeler izlemiştir. Böylece yakın bir zamana kadar kırsal bir karakter taşıyan Aliağa, ekonomik yapısındaki yapısal dönüşümlere bağlı olarak, bugün bir sanayi kenti kimliği kazanmıştır. Türkiye’de sanayinin geliştiği birçok kentte olduğu gibi Aliağa ilçesi de, ekonomik yapısında oluşan bu büyük ve oldukça hızlı değişimden etkilenmiştir. Bu değişimin en somut göstergelerinden biri de hiç kuşkusuz ilçenin kent nüfusunda yaşanmıştır. Kent nüfusu doğal artışın yanı sıra, aldığı göçlerle hızla artmış, nüfusun ekonomik açıdan faal olduğu sektörlerde sanayinin belirgin bir biçimde üstünlük kazandığı yeni bir yapı oluşmuştur. Nitekim Aliağa ilçesi, bugün İzmir ilinin sanayide çalışan nüfus oranının en yüksek olduğu ve en yüksek nüfus artış oranına sahip ilçesi konumuna gelmiştir.
Aliağa’da 1970’li yıllardan itibaren başlayan ve günümüze doğru giderek ivme kazanarak çeşitlenen sanayileşme süreci, kentin İzmir’e olan yakınlığı ve ulaşım açısından sahip olduğu olanaklar nedeniyle gelecek yıllarda da devam edecektir. Sanayileşmeye bağlı olarak gerçekleşen nüfustaki değişimlere ek olarak, ilçenin kıyı kesiminde yer alan bazı yerleşmelerinde ise daha çok yazlık konutlardan oluşan bir gelişme yaşanmaktadır.
Anahtar kelimeler: Aliağa, İzmir, Kentleşme, Nüfus.
Kaynakça
- Balamir, E.,1997. “Aliağa’ya Sanayinin Etkisi”. Bitirme Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir.
- Coşar, G., 1992. “Aliağa Monografi Çalışması”. Bitirme Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir.
- İzmir Ticaret Odası (İTO).,1993. İzmir Stretejik Planı 1996-2002.
- Kılıç, N., 2004. “Aliağa İlçesinde Gelinen Son Nokta”. İzmir Ticaret Odası Bülteni, Mart 2004/1., 19-26. İzmir.
- Özer, T., 1999. Aliağa Rehberi. Aliağa Belediyesi Yayınları.
- Süslü, Ö., 2002. “Aliağa-Nemrut Sanayi Bölgesi”. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı, İzmir.
- DİE., Genel Nüfus Sayımları (1950,1955,1960,1965,1970,1975,1980,1985,1990,2000).
- DİE., Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, İzmir., (1980,1985,1990,2000)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2005 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2005 Cilt: 14 Sayı: 1-2 |