İLKOKULLARDA UYGULANAN DESTEK EĞİTİM ODASI HİZMETİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Year 2024, Issue: 52, 123 - 143, 30.03.2024

Hatice Yıldız , Nurdan Atamtürk

https://doi.org/10.33418/education.1421792

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı; ilkokullarda uygulanan destek eğitim odası hizmeti uygulamalarına ve özel eğitim gereksinimli öğrencilere katkılarına ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesidir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 2020-2021 eğitim-öğretim döneminde İç Anadolu Bölgesindeki bir ilin merkez ilçesindeki devlet ilkokullarında destek eğitim hizmeti veren 51 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan ölçüt örneklemesi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan, 11 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonunda destek eğitim hizmeti veren öğretmenlerin çoğunluğunun herhangi bir eğitim almadıkları görülmüştür. Öğretmenlerin çoğunluğunun okulunda destek eğitimi odası bulunmaktadır. Çalışma sonucuna göre öğretmenler özel eğitim gereksinimli öğrencileri desteklemek ve sınıf seviyesine yükseltmek için değişik zamanlarda destek eğitim hizmeti vermektedir. Öğretmenler destek eğitim hizmetinde başta kitap olmak üzere akıllı tahta, görsel-işitsel, yazılı-sözlü eğitim materyalleri ve dikkat geliştirici materyaller kullanmaktadır. Destek eğitim odası hizmetinde en çok gösterip yaptırma, yaparak yaşayarak öğrenme, anlatım ve soru cevap gibi yöntem ve teknikler kullanılmaktadır. Öğretmenler destek eğitim hizmetinin öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor gelişimine olumlu katkılar sağladığını düşünmektedir. Bununla birlikte destek eğitim hizmetinde birçok sorun yaşanmaktadır. Ayrıca öğretmenler destek eğitim vermenin kendilerine birçok olumlu katkıları olduğunu düşünmektedir.

Keywords

Destek eğitim odası hizmeti, ilkokul, sınıf öğretmeni

References

• Agbenyega, J.S., & Klibthong, S. (2014). Assessing Thai early childhood teachers' knowledge of inclusive education. International Journal of Inclusive Education,18(12),1247-1261. https://doi.org/10.1080/13603116.2014.886306
• Akay, E. (2011). Kaynaştırma Ortamındaki İşitme Engelli İlköğretim Öğrencilerine Sunulan Destek Eğitim Odası Sürecinin İncelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Akay, E., Uzuner, Y, ve Girgin, Ü. (2014). Kaynaştırmadaki işitme engelli öğrencilerle gerçekleştirilen destek eğitim odası uygulamasındaki sorunlar ve çözüm gayretleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(2), 43-66. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.3s3m
• Alkahtani, K.D.F. (2013). Teachers’ knowledge and use of assistive technology for students with special educational needs. Journal of Studies in Education, 3(2), 65-86. https://doi.org/10.5296/jse.v3i2.3424
• Al-Zoubi, S. (2012). The effect of resource room on improving reading and arithmetic skills for learners with learning disabilities. International Journal of Scientific Research in Education, 5(4), 269-277.
• Amr, M., Al-Natour, M., Al-Abdallat, B. & Alkhamra, H. (2016). Primary school teachers’ knowledge, attitudes and views on barriers to inclusion in Jordan. International Journal of Special Education, 31(1), 67-77.
• Anılan, H. ve Kayacan, G. (2015). Sınıf öğretmenlerinin gözüyle kaynaştırma eğitimi gerçeği. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (21-23 Mayıs 2015) Özel Sayısı s.74–90.
• Arnaiz-Sánchez, P., Escarbajal Frutos, A., Alcaraz García, S., & de Haro Rodríguez, R. (2021). Teacher training for the construction of classrooms open to inclusion. Revista de Educación, 393(1), 35-63. https://doi.org/ 10.4438/1988-592X-RE- 2021-393-485.
• Aslan, S. T. (2019). Kaynaştırma eğitimine devam eden işitme yetersizliği olan öğrenciler verilen destek eğitim hizmetlerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Aydın, A. (2015). Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere destek eğitim odasında verilen eğitim hizmetlerine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Aydın Dalga, R. (2019). Destek eğitim odasında görev alan öğretmenlerin özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle yaptıkları eğitim öğretime ilişkin görüş ve önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Balli, D. (2016). Importance of parental involvement to meet the special needs of their children with disabilities in regular schools. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 5(1), 147-152. Doi:10.5901/ajis.2016.v5n1p147
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi, 2(4), 35-45.
• Batu, S., Kırcaali İftar, G., ve Uzuner, Y. (2005). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 33-50.
• Bozak, B. & Çay, E. (2023). Destek eğitim odalarının kaynaştırma uygulamasındaki yeri ve önemine ilişkin öğretmen görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 7 (11) , 1-18 . DOI: 10.56677/mkuefder.1321255
• Buell, M.J., Hallam, R., Gamel-Mccormick, M., & Scheer, S. (1999). A survey of general and special education teachers' perceptions and inservice needs concerning inclusion. International Journal of Disability, Development and Education, 46(2), 143-156. https://doi.org/ 10.1080/103491299100597
• Burunsuz, E., ve İnce, M. (2020). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programının uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 530-544.
• Camadan, F. (2012). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ve bep hazırlamaya ilişkin özyeterliklerinin belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 128-138.
• Cankaya, Ö., ve Korkmaz, İ. (2012). İlköğretim I. kademede kaynaştırma eğitimi uygulamalarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-16.
• Cengizhan, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin özel yetenekli öğrenciler için etkinlik tasarlamada-uygulamada karşılaştıkları güçlükler ve eğitime ilişkin görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5) , 27-36 . https://doi.org/10.18506/anemon.506421
• Çağlar, N. (2016). İlköğretim kurumlarındaki “destek eğitim odası (deo)” uygulamasına ilişkin okul yöneticileri ve öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Çolak, A., Vuran, S. ve Uzuner, Y. (2013). Kaynaştırma uygulanan bir ilköğretim sınıfındaki sosyal yeterlik özelliklerinin betimlenmesi ve iyileştirilmesi çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 14(2), 33-49.
• Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim okulu 1-5. sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenleri ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
• Çulha, S. (2010). Zihinsel yetersizliği olan ilköğretim kaynaştırma öğrencilerine yabancı dil öğretiminde eşzamanlı ipucuyla sunulan bireysel destek eğitimin etkililiği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Dapudong, R. C. (2014). Teachers’ knowledge and attitude towards inclusive education: Basis for an enhanced professional development program. International Journal of Learning and Development,4(4),1-24. https://doi.org/10.5296/ijld.v4i4.6116
• Datta, P. (2013). An exploration into the support services for students with a mild intellectual disability. International Journal of Inclusive Education, 19(3), 235-249, https://doi.org/10.1080/13603116.2014.929185
• Demirbilek, M. ve Levent, F. (2020). Kaynaştırma sınıflarında özel eğitim alan öğrencilere yönelik öğretmen davranışlarına ilişkin rehberlik öğretmenlerinin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(3), 479-511. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.578454
• Deniz, E. ve Çoban, A. (2019). Kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70), 734-761.
• Ekin Kotil, B. (2019). Destek eğitim odası uygulamalarının ve fiziki koşullarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Elkins, J., Kraayenoord, C.E., & Jobling, A. (2003). Parents’ attitudes to inclusion of their children with special needs. Journal of Research in Special Educational Needs, 3(2), 122-129. https://doi.org/10.1111/1471-3802.00005
• Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
• Eskay, M., & Oboegbulem, A. (2013). Designing appropriate curriculum for special education in urban school in Nigeria: implication for administrators. US-China Education Review A, 3(4), 252-258.
• Fernández-López, A., Rodríguez-Fórtiz, M. J., Rodríguez-Almendros, M. L., & Martínez-Segura, M. J. (2013). Mobile learning technology based on iOS devices to support students with special education needs. (2012). Computers & Education, 61, 77–90. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.09.014
• Filik, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin destek eğitim odaları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi. Francisco, M. P. B., Hartman, M., & Wang, Y. (2020). Inclusion and special education. Education Sciens, 10, 238. https://doi.org/10.3390/educsci10090238.
• Glomb, N. K., & Morgan, D. P. (1991). Resource room teachers' use of strategies that promote the success of handicapped students in regular classrooms. The Journal of Special Education, 25(2), 221-235. https://doi.org/10.1177/002246699102500206
• Guba, E. G. (1981). Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Technology Research and Development, 29(2), 75−91.
• Güler, N. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. 4. Baskı. Pegem Akademi.
• Gür, P. (2018). Kaynaştırma öğrencisi olan sınıf öğretmenlerinin öğretimsel uygulama ve değerlendirmeye ilişkin yaptıklarının belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yakın Doğu Üniversitesi.
• Gürgür, H. (2008). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı ilköğretim sınıfında işbirliği ile öğretim yaklaşımının incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Güven, D. (2021). Zihin yetersizliği olan öğrencilerin devam ettiği destek eğitim odası hizmetine yönelik bir durum çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(4), 895-919. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.731858
• Juvonen, J., & Bear, G. (1992). Social adjustment of children with and without learning disabilities in integrated classrooms. Journal of Educational Psychology, 84(3), 322-330. https://doi.org/10.1037/0022-0663.84.3.322
• Kale, M., ve Demir, S. (2017). İlkokullardaki destek oda eğitiminin Türkçe ve matematik derslerindeki başarı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Türk Bilim Araştırma Vakfı, 10(4), 47-57.
• Kaptan, Ö. (2019). Kaynaştırma okullarındaki özel gereksinimli bireylere destek eğitim odasında eğitim veren öğretmenlerin süreç içerisinde karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Karaca, M. A. (2018). Kaynaştırma eğitimi programının öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarındaki mesleki yeterliliklerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. (17. Basım). Nobel Yayın Dağıtım.
• Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 1-13.
• Kargın, T. (2007). Baş makale: eğitsel değerlendirme ve bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama süreci. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 1-13.
• Kırkıç, K. A., ve Sayan, A. (2020). Destek eğitim odalarında verilen eğitimin okul öncesi kaynaştırma öğrencilerinin gelişimine olan etkisinin incelenmesi. Turkish Studies, 15(2), 1121-1136. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.29348
• Krishnakumar, P., Jisha, A.,M., Sukumaran, S.,K., & Nair, M. (2011). Developing a model for resource room training for slow learners in normal schools. Indian J Psychiatry, 53, 336-9.
• Kurz, A., Elliott, S. N., Wehby, J. H., & Smithson, J. L. (2010). Alignment of the intended, planned, and enacted curriculum in general and special education and its relation to student achievement. The Journal of Special Education, 44(3), 131–145. https://doi.org/10.1177/0022466909341196
• Kutluca Canbulat, A., N., ve Tuncel, M. (2012). Okula alma uygulamaları ve bireyselleştirilmiş destek eğitiminin etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2059-2089.
• Loiacono, V., & Valenti, V. (2010). General education teachers need to be prepared to co-teach the increasing number of children with autism in inclusive settings. International Journal of Special Education, 25(3), 24-32.
• Lubin, J., & Fernal, F.S. (2021). Barriers to inclusion: insights of special and general educators from the US and St. Lucia. Journal of Research in Special Educational Needs, 21(1). https://doi.org/10.1111/1471-3802.12552
• McLoughlin, J. A., & Kelly, D. (1982). Issues facing the resource teacher. Disability Quarterly, 5(1), 58-64. https://doi.org/10.2307/1510617
• Nar, B. (2017). Üstün/özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulaması: sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Neilson, W., & Brink, A. (2008). The importance of educating student teachers in inclusive education. Kairaranga, 9(2), 16-21.
• Ozan, C., ve Kıncal, R. Y. (2016, 27-30 Ekim). Biçimlendirici değerlendirmenin öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisi [Sözlü bildiri]. 4. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Antalya.
• Öpengin, E. (2021). Destek eğitim odası hizmetine ilişkin görüşlere odaklanan lisansüstü tezlerin sistematik incelemesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 633-663.
• Özan, S., ve Sarıca, A. D. (2021). Bireyselleştirilmiş eğitim programı: sınıf ve rehberlik öğretmenlerinin deneyimleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(1), 147-174.
• Özaydın, L., ve Çolak, A. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ve “okul öncesi eğitimde kaynaştırma eğitimi hizmet içi eğitim programı”na ilişkin görüşleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 189-226.
• Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018-07 Temmuz Cumaartesi). Resmi Gazete, 7 Sayı : 30471 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm
• Özel Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi. (2013). “Birlikte Başarırız” bütünleştirme kapsamında eğitim uygulamaları öğretmen kılavuz kitabı. Ankara.
• Öztürk, C. Ç., ve Eratay, E. (2010). Eğitim uygulama okuluna devam eden zihin engelli öğrencilerin öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hakkında görüşlerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), 145-159.
• Pemik, K., ve Levent, F. (2019). Üstün yetenekli öğrencilere destek odasında verilen eğitime ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 313-338. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.446598
• Pesen, H. (2019). Destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
• Pretti Frontczak, K., & Bricker, D. (2000). enhancing the quality of ındividualized education plan (IEP) goals and objectives. Journal of Early İntervention, 23(2), 92-105. https://doi.org/10.1177/105381510002300204
• Reich, S.M. (2010). Individualized education plan (IEP). Caroline S. Clauss-Ehlers (Ed.) Encyclopedia of Cross-Cultural School Psychology. (s. 540542). Springer New York.
• Sadioğlu, Ö. Bilgin, A., Batu, S., ve Oksal, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin sorunları, beklentileri ve önerileri. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(3), 1743-1765. https://doi.org/10.12738/estp.2013.3.1546
• Saloviita, T. (2020). Teacher attitudes towards the inclusion of students with support needs. Journal of Research in Special Educational Needs.20(1), 64-73.
• Sarı, H. ve Karamuklu, S. (2021). Destek eğitim odalarında ders veren öğretmenlerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik kullanılan materyal ve teknolojik aletlerin teminine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(2), 1-26.
• Sayan, A. (2019). Destek eğitim odalarında eğitim alan okul öncesi kaynaştırma öğrencilerinin gelişimlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Marmara Üniversitesi.
• Semiz, N. (2018). Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin öğretmen ve aile görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Sevim, O, Kayman, F., ve Kaya, M. (2021). Türkçe öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı’nın (bep) uygulanabilirliği hakkındaki görüşleri. International Journal of Language Academy, 9(1), 159-174
• Sucuoğlu, B. (2004). Türkiye’de kaynaştırma uygulamaları: yayınlar/araştırmalar (1980-2005). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 15-23.
• Şahin, A. (2010). Kaynaştırma yoluyla eğitim gören öğrencilerin sosyalleşme sürecinde karşılaştığı sorunların öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Erzurum ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Şahin, A., ve Gürler, B. (2018). Destek eğitim odasında ve kaynaştırma ortamlarında çalışan öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama sürecinde yaşadıkları güçlüklerin belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(29), 594-625
• Talas, S, Kaya, F., Yıldırım, N., Yazıcı, L., Nural, H., Çelebi, İ., Keskin, Ş., Söylemez T., ve Nugay, E. (2016). Destek eğitim odaları ve öğretmenler üzerine betimsel bir çalışma: Tokat ili örneği. Journal of European Education, 6(3), 31- 52.
• Tamas, G. (2019). Sınıf öğretmenleri ve velilerin destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bayburt Üniversitesi.
• Taş, H. (2021). Destek eğitim odasında görevlendirilen sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimine ilişkin bilgi düzeyleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(1), 207-232.
• Tekin, H. (2003). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Yargı Yayınevi.
• Tunalı Erkan, D. (2018). Ortaöğretim kurumlarındaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), 2(2), 17-30.
• Uygun, N. (2019). Matematik öğrenme güçlüğü risk grubu olan bir dördüncü sınıf öğrencisi için destek eğitim programı geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Ünal, H. (2008). Birlikte eğitim ortamındaki zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere destek eğitim odasında verilen destek eğitimin etkililiği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Ünay, E. (2012). Bireysel destek eğitiminin kaynaştırma öğrencilerinin matematik başarıları ve özyeterlilik algıları üzerindeki etkililiği [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Vaughn, S., & Klingner, J. K. (1998). Students' perceptions of inclusion and resource room settings. The Journal of Special Education, 32(2), 79-88.
• Vural, M., ve Yıkmış, A. (2008). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin öğretimin uyarlanmasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 141-159.
• Wang, M. C., & Birch, J. W. (1984). Comparison of a full-time mainstreaming program and a resource room approach. Exceptional Children, 51(1), 33-40. https://doi.org/10.1177%2F001440298405100105
• Whinnery, K. W., King, M., Evans, W. H., & Gable, R. A. (1995). (2010). Perceptions of students with learning disabilities: Inclusion versus pull-out services. Preventing School Failure, 40(1), 5-9. http://dx.doi.org/10.1080/1045988X.1995.9944643
• Yağcı, A. ve Çevik M.(2017). Destek eğitim odalarına ilişkin idareci ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri: Karaman ili örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 58 , p. 65-79.
• Yaman, A. (2017). Kaynaştırma modeli ile eğitilen öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının geliştirilmesi ve uygulamasına yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Yaylacı, Z., ve Aksoy, B. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlilikleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 19-40.
• Yazarkan, S. K. (2020). İlkokullardaki Destek Eğitim Odası Uygulamasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri Hakkında Bir Araştırma. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(3), 776-790.
• Yazçayır, G. (2020). Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarının incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi] Anadolu Üniversitesi.
• Yazıcıoğlu, T. (2019a). Destek eğitim odalarına ilişkin okul müdürlerinin görüşleri. S. Olkun, M. Engin Deniz, M. Toran, M. H. Sarı ve H. Kamışlı (Ed.). Bütünsel açıdan çocuk (s.593-612). Pegem Akademi.
• Yazıcıoğlu, T. (2019b). Rehberlik öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (bep) biriminin işleyişine ilişkin görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), 225–234.
• Yazıcıoğlu, T. (2020). Destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin destek eğitim odalarının işleyişine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2), 299-327.
• Yener, C. ve Dayı, E. (2021). Kaynaştırma öğrencileri ile çalışma yapan uzmanlar arasındaki bep sürecindeki iş birliğinin uzman ve aile görüşlerine dayalı olarak belirlenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 76-93. https://doi.org/10.24315/tred.648737
• Yıkmış, N. (2006). İl milli eğitim yöneticilerinin kaynaştırma uygulamalarına yönelik görüş ve önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E. ve Batu, S. (2016). Farklı branştan ilkokul öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı, yasal düzenlemeler ve kaynaştırma uygulamaları hakkındaki görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(3), 247-268.
• Yılmaz, G. ve Yılmaz, S. (2022). Sınıf öğretmenleri ve velilerin destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin görüşleri, Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1175-1197.
• Yılmaz, M. F. (2013). Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının (bep) uygulanmasında ilköğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin karşılaştıkları engellerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
• Yüksel, B., Oğur, Ö., ve İşbilir, A. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (bep yeterlilikleri: bir karma yöntem çalışması. Akademik Sosyal Araştırmalar, 4(14), 1-17.