Neolitik Dönem Kemik Aletlerin Yeniden Kullanımı: Barcın Höyük örneği

Yıl 2023, Sayı: 30, 1 - 10, 30.04.2023

Mücella Erdalkıran

Öz

Bursa’nın Yenişehir İlçesi’nde yer alan Barcın Höyük, MÖ 7. binyıl yerleşimidir. Barcın Höyük’te, bız, kaşık, spatula, olta iğnesi, mablak, kolye ucu ve boncuk gibi çok sayıda kemik alet ve kişisel süs eşyası bulunmuştur. Kemik endüstrisi içinde dikkat çekici bir grubu, ikincil kullanım aletler ve onarımlar oluşturmaktadır. İkincil kullanımı en sık rastlanılan aletler arasında çok daha farklı aletlere dönüştürülen kaşıklar yer almaktadır. Bunun dışında bız, mekik ve kolye ucu gibi eşyaların onarılarak yeniden kullanıldığı görülmektedir. Tüm bu uygulamalar Prehistorik Dönem insanının yaşamanı ve anlayışını kavramamız için bize fırsat vermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kemik Aletler, İkincil Kullanım, Geç Neolitik, Barcın Höyük, Kemik Kaşıklar .

Destekleyen Kurum

Ege Üniversitesi

Proje Numarası

BAP-2014 EDB 009

Reuse of Bone Finds in The Neolithic Period: The Case from Barcın

Öz

Located in the Yenişehir district of Bursa, Barcın Höyük is a 7th millennium BC settlement. Numerous bone tools and personal ornaments such as awls, spoons, spatulas, fishhooks, smoothers, pendants, and beads were found at Barcın Höyük. Reused tools and repairs make up a notable group within the bone industry. Among the tools with the most commonly reused group are typically spoon handles, which were converted into very different tools. Apart from this, it is seen that items such as awls, shuttles, and pendants were repaired and reused. All these practices give us the opportunity to gain insights into the lifestyles of prehistoric people.

Anahtar Kelimeler

Bone Tools, Reuse, Late Neolithic, Barcın Höyük, Bone Spoons

Proje Numarası

BAP-2014 EDB 009

Kaynakça

• Dekker 2014: K. Dekker, What Tools Can Tell the Bone Tools of Barcın Höyük, Free University of Amsterdam, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Erdalkıran Baskıda: M. Erdalkıran, “Late Neolithic Bone Shuttles from Barcın Höyük”, TÜBA-AR.
• Erdalkıran 2017: M. Erdalkıran, “Barcın Höyük 2015 Yılı Kemik Aletlerinin Ön Raporu”, Arkeometri Sonuçları Toplantısı 32: 235-249.
• Erdalkıran 2016: M. Erdalkıran, “Barcın Höyük 2014 Yılı Kemik Aletlerinin Ön Raporu”, Arkeometri Sonuçları Toplantısı 31: 207-222.
• Erdalkıran 2015a: M. Erdalkıran, “Barcın Höyük 2013 Yılı Kemik Aletlerinin Ön Raporu”, Arkeometri Sonuçları Toplantısı 30: 115-128.
• Erdalkıran 2015b: M. Erdalkıran, “Neolithic Bone Spoons from Barcın Höyük”, TÜBA-AR 18: 25-36.
• Gerrıtsen ve Özbal 2019: F.A. Gerritsen, R. Özbal, “Barcın Höyük, a Seventh Millennium Settlement in the Eastern Marmara Region of Turkey”, Documenta Praehistorica XLVI: 58-67.
• Gerrıtsen ve Özbal 2016: F.A. Gerritsen, R. Özbal, “Barcın Höyük and the Pre-Fikirtepe Neolithisation of the Eastern Marmara Region”, Anatolian Metal VII: 211-220.
• Gerrıtsen Vd. 2013a: F.A. Gerritsen, R. Özbal, L. Thissen, “Barcın Höyük. The Beginnings of Farming in the Marmara Region”, M. Özdoğan, N. Başgelen ve P. Kuniholm (Eds.) The Neolithic in Turkey. New Excavations and New Research. 5 vols. Northwestern Turkey and İstanbul. İstanbul: 93-112.
• Gerrıtsen Vd. 2013b: F.A. Gerritsen, R. Özbal, L. Thissen, “The Earliest Neolithic Levels at Barcın Höyük, Northwestern Turkey”, Anatolica 39: 53-92.
• Özbal Vd. 2017: R. Özbal F. Gerritsen, M. Erdalkıran, Özbal, H, “2015 Yılı Barcın Höyük Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 38.3: 17-32.
• Özbal Vd. 2016: R. Özbal F. Gerritsen, M. Erdalkıran, Özbal, H, “2014 Yılı Barcın Höyük Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 37.2: 407-422.
• Özdoğan 2016: E. Özdoğan, “Neolithic Beads of Anatolia: An Overview”, Anatolian Metal VII: 135-151.
• Roodenberg Vd. 2008: J.J. Roodenberg, A. Van As, S. Alpaslan-Roodenberg, “Barcın Hüyük in the Plain of Yenişehir (2005-2006). A Preliminary Note on the Fieldwork, Pottery and Human Remains of the Prehistoric Levels”, Anatolica 34: 53-66.
• Russell 2016: N. Russell, “Anatolian Neolithic Bone Tools”, Anatolian Metal VII: 125-134.
• Russell ve Grıffıtts 2013: N. Russell ve J. L. Griffitts, “Çatalhöyük Worked Bone: South and 4040 Areas”, I. Hodder (Ed.) Substantive Technologies at Çatalhöyük: Reports from the 2000-2008 Seasons, London/Los Angeles, 277-306.
• Russell 2012: N. Russell, “Worked Bone from BACH Area”, R. Tringham ve M. Stevanović (Ed.) Last House on the Hill, BACH Area Reports from Çatalhöyük, Turkey, Los Angeles, 347-359.
• Russell 2001: N. Russell, “The Social Life of Bone: A Preliminary Assessment of Bone Tool Manufacture and Discard at Çatalhöyük” A.M. Choyke ve L. Bartosiewicz (Eds.) Crafting Bone – Skeletal Technologies Through Time and Space, Oxford, 241-249.
• Sıdéra 2005: I. Sidéra, “Technical Data, Typological Data: A Comparison”, (Eds.) H. Luik, A. M. Choyke, C. E. Batey ve L. Lougas, From Hooves to Horns, from Mollusc to Mammoth. Manufacture and Use of Bone Artefacts from Prehistoric Times to the Present, Tallinn, 81-90.
• Sıdéra 2013: I. Sidéra, “Manufacturing Bone Tools: The Example of Kovačevo”, (Eds.) N. Miladinović-Radmilović ve S. Vitezović, Bioarchaeology in the Balkans, Balance and Perspectives, Belgrade/Sremska Mitrovica, 173-178.
• Vıtezovıć 2016: S. Vitezović, “Bos and the Bone Spoon Revisited: Spatula-Spoons in the Starčevo Culture”, K. Bacvarov ve R. Gleser (Eds.) Southeast Europe and Anatolia in Prehistory, Essays in Honor of Vassil Nikolov on his 65th Anniversary, Bonn: 189-196.
• Vıtezovıć 2011: S. Vitezović, “Early and Middle Neolithic Bone Industry in Northern Serbia”, Acta Archaeologica Carpathica 46: 9−60.
• Yelözer 2018: S. Yelözer, “The Beads from Aşıklı Höyük”, (Eds.) M. Özbaşaran , G. Duru ve M. C. Stiner, The Early Settlement at Aşıklı Höyük: Essays in Honor of Ufuk Esin, İstanbul, 383-404.