Teknoloji ve Kültürün Diyalektiğini İzlemek: Teknolojik Kültürün İnşasında İletişim Teknolojileri Reklamları

Yıl 2018, Sayı: 2, 19 - 35, 26.04.2018

Ahmet Kaymas

Öz

Öz:

Bu çalışma kültür ve
teknoloji diyalektiği üzerinden bakarak, teknolojik kültürün inşasında iletişim
teknolojileri reklamlarını sorgulamayı amaçlamıştır. Yeni enformasyon ve
iletişim teknolojilerinin, toplumsal güç ve iktidar ilişkileri içerisinde ayırt
edici niteliğinin yanı sıra yeni bir kültürün inşasındaki rolü tam da böylesi
bir yapının çözümlenebilmesi adına bir çalışmanın gerçekleştirilmesini zorunlu
kılmaktadır. Çalışma içerisinde, yeni enformasyon ve iletişim teknolojileri
reklamları özelinden bakarak bir dizi soruya yanıt aranmaktadır. Bu doğrultuda;
çalışmanın yanıt aradığı sorular şöyle belirlenmiştir. Teknolojinin kültürel ve
toplumsal inşasında reklamlar, bir kültürün değerleri içerisine nasıl nüfuz
edebilir? Bilgi toplumunun egemen söylemlerinin kurucusu ve taşıyıcısı olarak
yeni enformasyon ve iletişim teknolojileri, kültürel değişim süreci içerisine
nasıl dâhil olabilirler. Bu sorulara yanıt bulabilmek amacı ile çalışma
içerisinde iki reklam kampanyası, göstergebilimsel analizler aracılığı ile
çözümlenmiştir. Teknolojinin toplumsal inşasına dair yol ve yöntemler arasında
yer alan teknoloji reklamlarının, bilgi toplumu ve onun ötesinde kapitalizmin
ihtiyaç duyduğu bir söylem repertuarı içerisinde belirleyici bir konuma sahip
olduğunu belirleyen bu çalışma, teknoloji ve kültür diyalektiğini yeni bir
kültürel değişim içerisinde değerlendirmiştir. Bilgi toplumu söylemi söz konusu
olduğunda, teknolojinin de bir teknolojik ütopya söylemi içerisinde yeni bir
toplum yapısını tanımlama biçimi tam da bu doğrultuda oldukça anlamlı bir
tartışma uzamı oluşturmuştur. Çalışmanın sonunda, kapitalizmin ihtiyaç duyduğu
söylemlerin yeni enformasyon ve iletişim teknolojileri reklamları ile kurulduğu
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

yeni enformasyon teknolojileri, bilgi toplumu, teknolojik ütopya, reklamlar

Kaynakça

• KaynakçaAbeele, Mariek M.P.Vanden (2016). “Mobile Youth Culture: A Conceptual Development”. Mobile Media&Communications. Vol: 4(1). 85-101. Başaran, Funda (2010). İletişim Teknolojileri ve Toplumsal Gelişme: Yayılmanın Ekonomi Politiği. Ankara: Ütopya Yayınları. Bell, Daniel (2015). An Introduction to Cybercultures. Londra ve New York: Routledge Press. Campbell, Norah, Deane, Cormac ve Murphy, Padraig (2015). “Advertising Nanotechnology: Imagining the Invisible”. Science, Technology&Human Values. Vol: 40(6). 965-977. Chan, Michael (2015). “Mobile Phone and the Good Life: Examining the Relationships Among Mobile Use, Social Capital and Subjective Well-Being”. New Media&Society. Vol: 17(1). 96-113. Çelik, Burçe (2009). “80 Sonrası Türkiye’sinde İletişim Teknolojileri ve Liberal Demokrasi”. Karaelmas 2009: Medya ve Kültür. Der: Nurçay Türkoğlu ve Sevilen Toprak Alayoğlu. İstanbul: Urban Yayıncılık. 283-298.Dijk, van Jan (2016). Ağ Toplumu. Çev: Özlem Sakin. İstanbul: Kafka Yayınları. Garland, Jenifer, Huising, Ruthanne ve Struben, Jeroen (2013). “What If Technology Worked in Harmony with Nature? Imagining Climate Change Through Prius Advertisements”. Organization. Vol: 20(5). 679-704. http://statista.com. “Number of Mobile Phone Users Worldwide 2013-2019”. Erişim Tarihi: 02.01.2018. http://www.teknokulis.com. “Cep’de 20 Yılı Geride Bıraktık”. Erişim Tarihi: 17.12.2017. http://www.youtube.com. “Apple’ın En İyi On Reklamı”. Erişim Tarihi: 10.01.2018. http://www.youtube.com. “Nokia 8110 Reklamı”. Siteye Yüklenme Tarihi: 22.11.2011, Erişim Tarihi: 09.01.2018. Küçükerdoğan, Rengin (2015). “Dijital Dünyalar, Sosyalleşme ve Reklamlar. Sosyal Medyada Göstergeler, Reklamlar Ve…”. Sosyal Medya Araştırmaları. Der: Deniz Yengin. 435-445. İstanbul: Paloma Yayınları. Murphy, Padraig, Deane, Cormac ve Campbell, Norah (2015). “Advertising Nanotechnology: Imagining the Invisible”. Science, Technology and Human Values. Vol: 40(6). 965-997. Orwell, George (2014). 1984. Çev: Celâl Üster. İstanbul: Can Yayınları. 2014. Parikka, Jussi (2017). Medya Arkeolojisi Nedir? Çev: Ebru Kılıç. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları. Parsa, Alev Fatoş ve Olgundeniz, Seda Sünbül (2014). “Reklam Dünyasında İmgenin Gücü: Arçelik ve Vestel Reklamlarında Robot Karakterlerle Yaratılan Evren”. E-Journal of New World Sciences Academy. Vol: 9(2). 95-106.Rifkin, Jeremy (2015). Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. Çev: Levent Göktem. İstanbul: Optimist Yayınları. Rizzo, Sergio (2008). “The Promise of Cell Phone: From People Power to Technological Nanny”. Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies. Vol: 14(2). 135-143. Robins, Kevin (1999). İmaj: Görmenin Kültür ve Politikası. Çev: Nurçay Türkoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Schachtner, Christina (2015). “Transculturality in the Internet: Culture Flows and Virtual Publics”. Current Sociology Monograph. Vol: 63(2). 228-243. Slack, Darly Jennifer ve Wise, J. Macgregor (2002). “Cultural Studies and Technology”. Handbook of New Media içinde. Der: Leah A. Liewrouw ve Sonia Livingstone. Londra, Thousand Oaks ve New Delhi: Sage Publications. 485-502. Taffel, Sy (2016). “Perspectives on the Postdigital: Beyond Rethorics of Progress and Novelty”. Convergence. Vol: 22(3). 324-328. Thornham, Helen ve Cruz, Edgar Gomez (2017). “(Im)mobility in the age of (Im)mobile Phones: Young Neets and Digital Practices”. New Media&Society. Vol:19(11). 1794-1809. Yücel, Halime ve Bourse, Michel (2017). Kültürel Çalışmaları Anlamak. Çev: Halime Yücel. İstanbul: İletişim Yayınları.