Çocukluk çağı zehirlenme olgularının epidemiyolojik ve demografik özelliklerinin incelenmesi

Yıl 2018, , 37 - 42, 10.09.2018

Şenay Güven Baysal , Feyza Mediha Yıldız

https://doi.org/10.33713/egetbd.441405

Cited By: 4

Öz

Amaç: Bu
çalışmada Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma
Hastanesi Çocuk Kliniği acil servisinde adli nitelikteki zehirlenme olgularının
epidemiyolojik ve demografik özelliklerinin incelenmesi ve alınabilecek
önlemlerin irdelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Acil
servise başvuran ve zehirlenme nedeniyle hastaneye getirilen her bir hastanın
bilgileri hasta takip formu aracılığıyla belgelendirildi ve kaydedildi. Olgular
yaş, cinsiyet, zehirlenme nedeni, mevsimsel dağılım, başvuru saati ve başvuruda
zehirlenmeye ait semptomlar açısından değerlendirildi.

Bulgular: Çocuk
acil servisine başvuran hastaların %0.21’ini zehirlenme vakası oluşturmaktaydı.
Toplam 138 olgudan 72’si erkek (%52.2), 66’sı kız (%47.8) hastalardan
oluşuyordu. Vakaların %87.7’sini 1-5 yaş arası hastaların oluşturduğu
saptanmıştır. Zehirlenmeye en sık yol açan ilaçların başında %25.6’lık oranla
analjezik antipiretik ilaçları gelmekteydi. Hastaların %18.8’in zehir danışma
merkezi hakkında bilgi sahibiyken bu merkezin aranma oranı çalışmamızda %8 olarak
tespit edilmiştir.  Olguların çoğu %87.7
kaza ile meydana gelmişti. İntihar girişimi nedeniyle zehirlenmeler tüm
olguların %6.5’ini oluşturuyordu. İntihar amaçlı zehirlenme vakalarında
kızların oranı belirgin bir şekilde yüksekti. (%88.8). Olguların %90’ı şifa ile
taburcu edilirken %7’si ailesi tarafından çıkarıldı ve %3’ü yoğun bakıma sevk
edildi.

Sonuç: Çocuk
acil servisine başvuran hastalardan elde ettiğimiz veriler daha önce yapılan
çalışmalarla benzerlik göstermektedir. Öncelikle eğitim düzeyinin arttırılmasının
zehirlenmelerin önlenmesine önemli ölçüde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Ayrıca hekimler tarafından Zehir Danışma Merkezininin  aranması ve merkezin önerilerinin uygulanması
da mortalite  ve morbidite oranını
azaltacaktır.

Anahtar Kelimeler

Zehirlenme, Çocukluk dönemi, Epidemiyoloji, Demografi

Kaynakça

• Arısoy N, Aji DY. Zehirlenmeler. Onat T (ed). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları: Cilt 2, Eksen Yayınları, İstanbul 1996; 1037-1055.
• Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr, Green JL, Rumack BH, Giffin SL. 2008 Annual Report of the American Association of Poison Control Centers' National Poison Data System (NPDS): 26th Annual Report.
• Geçim NO, İkincioğulları D, Harmancı N. Ulusal Zehir Merkezi’ne yapılan çocukluk çağı vaka başvurularının değerlendirilmesi: 5 yıllık retrospektif çalışma. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2006, 2(5):1-4.
• Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr, Green JL, Rumack BH, Heard SE; American Association of Poison Control Centers. 2007 Annual Report of the American Association of Poison Control Centers’ National Poison Data System (NPDS): 25th Annual Report. Clin Toxicol (Phila) 2008;46:927-1057.
• Özdemir R. Zehirlenmeler ve Hacettepe deneyimi. Katkı Pediatri Dergisi 2009 :47-68.
• Biçer S, Sezer S, ve ark. Çocuk Acil Kliniği 2005 Yılı Akut Zehirlenme Vakalarının Değerlendirilmesi. Marmara Medical Journal 2007; 20(1): 12-20.
• Şenel Güzel I, Esin Kibar A, Vidinlisan S. Ankara Dışkapı Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi çocuk acil servisine başvuran zehirlenme vakalarının demografik özelliklerinin incelenmesi. Genel Tıp Dergisi 2011;21(3):101-107.
• Akbay-Öntürk Y, Uçar B. Eskişehir Bölgesinde çocukluk çağı zehirlenmelerinin retrospektif değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2003; 46:103-113.
• Güzel I.Ş Ankara dışkapı çocuk hastalıkları eğitim ve araştırma hastanesi çocuk acil servisine ekim 2006 ekim 2007 tarihleri arasında başvuran zehirlenme vakalarının demografik özelliklerinin incelenmesi – Uzmanlık Tezi - İstanbul 2007.
• Penbegül L. İlaç Zehirlenmesi olan Çocuk Olgularda Demografik Özellikler ve Ailesel Etkenlerin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi – İstanbul 2006.
• Gürpınar T, Aşırdizer M, Zehirlenmelerde Hekim Sorumluluğu, Türkiye Klinikleri J Surg Med Sci 2006, 2(50):56-62).
• Kamış M. Sami Ulus hastanesi çocuk acil servisine başvuran adli olguların iki yıllık sürede değerlendirilmesi Uzmanlık Tezi - Ankara 2008.
• Wolf AD. Poisoning in children and adolescents. Pediatr Rev 1993; 14: 411-422,
• Uçar B, Ökten A, Mocan H. Karadeniz bölgesinde çocuk zehirlenme vakalarının retrospektif incelenmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 1993; 36: 363-371.
• Litovitz TL, Klein-Schwartz W, Caravati EM, Youniss J, Crounch B, Lee S. Annual report of the American Association of Poison Control Centers Toxic Surveillance System. Am J Emerg Med 1999; 17: 435-487.
• Andıran N, Sarıkayalar F. Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesinde son 6 yılda izlenen akut zehirlenme vakaları. Katkı Pediatri Dergisi 2001; 22: 396-408.)
• Bucak İ H, Turgut M, Tümgör G, Eynallı A. Çukurova Bölgesinde Üçüncü Basamak Bir Hastanede 2006-2010 Yılları Arasında Çocukluk Çağı İlaç Zehirlenmelerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2015;2:124-130