A Study on The Diarchy System in The Le-Trinh Period in Tonkin (Vietnam) (17th-18th Centuries)

Yıl 2021, Cilt: 36 Sayı: 1, 253 - 286, 28.07.2021

Vi An Lu

https://doi.org/10.18513/egetid.974615

Öz

The diarchy of the Le-Trinh government in Dang Ngoai (Tonkin) was a distinctive mode of state administration that occurred in Vietnamese history in the seventeenth-eighteenth centuries. In this state model, a system that coexists both king and lord with dualistic institutions of the royal court of the Kings Le and the court of the Trinh Lords administered in the same land at the same time. This study aims to research and introduce the diarchy system of Tonkin in the Le-Trinh period. For this scope, firstly, the study overviews the origin of diarchy and some modes of dualistic state organization in history. Then, the study analyzes the historical context of Dang Ngoai in the 16th century that led to the appearance of the Le-Trinh diarchy. In addition, the study also reviews the state organization at the Le King’s royal court and the Trinh Lord’s court. According to the principles mentioned above, the study seeks the main features of the Le-Trinh diarchy and indicates the relationship between Kings Le and Trinh Lords in this distinctive state model. The features of the diarchy system in the Le-Trinh period briefly defined as follows: duumvirate mode; association of power; decentralization of power; the imperial mandate of kingship to lordship, and the auxiliary status of the Trinh Lords to the Kings Le; despotic military mode.

Anahtar Kelimeler

Diarchy, Co-ruler, Coregency, Dang Ngoai (Tonkin), Le-Trinh Period

Tonkin (Vietnam)’daki Le-Trinh Döneminde Diarşi Sistemi Üzerine Bir İnceleme (17.-18. Asırlarda)

Öz

Dang Ngoai (Tonkin)’deki Le-Trinh Hükümeti’nin diarşi sistemi, 17.-18. asırlarda Vietnam tarihinde uygulanan bir devlet yönetim tarzıdır. Bu yönetim biçiminde aynı zamanda aynı toprakta hem Kral hem Lord ile birlikte Le Kralı’nın sarayı ve Trinh Lordu’nun divanı olmak üzere ikili olarak teşkil edilen bir kamu idare yönetimi uygulanmıştır. Bu çalışma Le-Trinh dönemindeki diarşi sistemini tanıtmayı ve incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla öncelikle diarşinin menşei ve tarihteki bazı ikili hükümet teşkilatı tipleri genel bir bakış açısıyla ortaya konmuştur. Daha sonra, Dang Ngoai’nin 16. asırda Le-Trinh diarşisinin ortaya çıkışına neden olan tarihi süreç değerlendirilmiştir. İlave olarak, Le Kralı’nın sarayındaki devlet teşkilatı ve Trinh Lordu’nun divanındaki hükümet teşkilatı da etraflıca incelenmiştir. Yukarıda belirtilen çerçeve dahilinde makalede Le-Trinh dönemi diarşisinin temel özelliklerinin yanı sıra bu devlet teşkilatı tipinde Le Kralları ve Trinh Lordları arasındaki ilişkiler de ele alınmıştır. Le-Trinh dönemindeki diarşinin özellikleri kısaca şu şekilde ifade edilebilir: iki hükümdarlı yönetim tipi; iktidar ortaklığı; sorumlu iktidarın paylaşımı; Kralın Lordluğa impartorluk yetkisi vermesi ve Trinh Lordlarının Le Krallarına yardımcı hali; despotik askeri tip.

Anahtar Kelimeler

Diarşi, İki Hükümdarlı Yönetim, Eş-krallık, Dang Ngoai (Tonkin), Le-Trinh Dönemi

Kaynakça

• a. Kaynak Eserler Anonim, 1841 Anonim, Lê triều quan chế (Le Hanedanı’nın Bürokrasisi), A.51.
• Phan, 1821 Huy Chú Phan, Lịch triều hiến chương loại chí (Ardışık Hanedanlar Kurumlarının Kategorize Edilmiş Kayıtları).
• KĐVSTGCM, 1884 Quốc sử quán triều Nguyễn, Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục (Nguyen Hanedanı’nın Vakanüvislik Bürosu, Viet Tarihi’nin Tertip ve Tefsir Edilmiş Metinleri).
• ĐVSKTT, 1697 Sử quán triều Lê, Đại Việt Sử ký Toàn thư (Le Hanedanı’nın Vakanüvislik Bürosu, Dai Viet Krallığı’nın Tamamlanmış Yıllıkları.