The Poet Azmi Güleç, All His Literal Works and Articles About Him

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 24, 525 - 556, 15.12.2019

Tayfun Haykır

Öz

Azmi Güleç was born in Istanbul in 1924. He entered the literature world at a young age. After graduating from Ankara University, Faculty of Agriculture, he
worked as an agricultural engineer in several cities of Anatolia. Then he came to Ankara and lived in this city until his death in 1979. He worked in the Ministry of
Agriculture and Rural Affairs in Ankara. In addition to the aforementioned office, his signatures began to be seen in the periodicals with the national sensitivity
since the mid-1940s. Azmi Güleç is a poet and cultural person who took part in the writings of different magazines like Orhun, Kürşad, Gurbet, Defne,Türk Yurdu,
Türk Dili, Töre, Hisar, Türk Edebiyatı, Filiz, Türk Folkloru Araştırmaları. Some of his poems published in these magazines were gathered in six books, which he named Yemin (1952), Fetih Yıldızı (1958), Kapısız Sokaklar (1963), Zamanların Ötesi (1967), Ağustos Güneşi (1967) ve Azmi’den Rubâîler (1970). In many of his poems he adopted the nationalist-hometown style and he continued the tradition of writing epic poems. There are also philosophical quatrains “Rubai” written with individual emotions. Some of these quatrains “Rubai”s were compiled into Classical Turkish Music literature. Beside his poetry, Azmi Güleç has also written articles that combine literary and folkloric association with Turkish culture and agriculture which was his main profession. In this respect, he is a conscious individual and an intellectual who is aware of his responsibilities towards society. In this article, the life of Azmi Güleç, his works and views of art are tried to be revealed. In addition, the periodicals he had written were scanned in order to reach his works that were not included in his books. Thus, the poems and articles remaining in the periodical
pages were reached. Later, the repeated publications of his poems were compared and it was seen what changes he made. Azmi Güleç’s unfinished works and book
projects are also listed. In addition, the writings about Azmi Güleç have been brought together. With the new information obtained, Azmi Güleç’s collection has been
revealed to a great extent and First-Order source texts/information that will contribute to his biography have been reached.

Anahtar Kelimeler

Azmi Güleç, Turkish literature, Turkish poetry, epic, rubaie, quatrains

Şair Azmi Güleç’in Hayatı, Külliyatı ve Hakkında Yazılanlar

Öz

Genç yaşta edebiyat dünyasına adım atan Azmi Güleç, 1924’te İstanbul’da doğmuştur. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinden mezun olduktan sonra ziraat
mühendisi olarak Anadolu’nun birkaç şehrinde görev yapar. Ardından Ankara’ya gelir ve vefat edeceği 1979’a kadar bu şehirde yaşar. Ankara’da da Tarım-Köy İşleri
Bakanlığında çalışmıştır. Söz konusu memuriyetinin yanı sıra 1940’lı yılların ortalarından itibaren dönemin millî hassasiyetlere sahip dergilerinde imzası görülmeye başlamıştır. Azmi Güleç; Orhun, Kürşad, Gurbet, Defne, Türk Yurdu, Türk Dili, Töre, Hisar, Türk Edebiyatı, Filiz, Türk Folkloru Araştırmaları gibi dergilerin
yazar kadrosunda yer almış bir şair ve kültür insanıdır. Bazıları bu dergilerde yayımlanan şiirlerini Yemin (1952), Fetih Yıldızı (1958), Kapısız Sokaklar (1963), Zamanların Ötesi (1967), Ağustos Güneşi (1967) ve Azmi’den Rubâîler (1970) adını verdiği altı kitapta bir araya getirmiştir. Şiirlerinin birçoğunda milliyetçi-memleketçi bir duyuş tarzı benimsemiş ve destan yazma geleneğini devam ettirmiştir. Ayrıca ferdî duygularla yazdığı felsefi içerikli rubaileri de vardır. Bu rubailerden birkaçı bestelenerek Klasik Türk Musikisi literatürüne kazandırılmıştır. Azmi Güleç, şairliğinin yanında esas mesleği olan ziraatçilik ile Türk kültürüne dair edebî ve folklorik müşterekleri birleştiren makaleler de kaleme almıştır. O, bu yönüyle bilinçli bir birey ve topluma karşı sorumluluklarının farkında olan bir aydındır.
Bu makalede Azmi Güleç’in hayatı, eserleri ve sanat görüşleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca kitaplarına girmeyen eserlerine ulaşmak için yazmış olduğu
süreli yayınlar taranmıştır. Böylelikle süreli yayın sayfalarında kalan şiirleri ve makalelerine ulaşılmıştır. Daha sonra şiirlerinin mükerrer yayımları karşılaştırılarak
ne gibi değişikliler yaptığı görülmüştür. Azmi Güleç’in yarım kalan çalışmaları, kitap projeleri de listelenmiştir. Bunlara ek olarak Azmi Güleç hakkında yazılanlar
bir araya getirilmiştir. Ulaşılan yeni bilgilerle Azmi Güleç’in hem külliyatı büyük ölçüde ortaya çıkarılmış hem de biyografisine katkı sağlayacak birinci dereceden
kaynak niteliğindeki metinlere/bilgilere ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Azmi Güleç, Türk edebiyatı, Türk şiiri, destan, rubai

Kaynakça

• Anonim, (1944), “Orhun’un Anketi”, Orhun, 15: 1944,15: 16-21. Anonim, (1945), Ulus, 14.10.1945, s. 5. Anonim, (1979), “Azmi Güleç’i Kaybettik”, Hisar, 257 (Kapak içi yazısı). ETİZ, M. Nihat, (2011), Cumhuriyet Dönemi Mülkiyeli Şairler (Antoloji), İzmir: Mülkiyeliler Birliği İzmir Şubesi Yayını. FEYZİOĞLU, Muin, (1979), “Edebiyatımızda Rubai ve Azmi Güleç”, Hisar, 259: 16-17. GÖZLER, Fethi, (1985), “Azmi Güleç Üzerine”, Eflatun, 94: 44. GÜLEÇ, Azmi, (1952), Yemin (Gülahmedoğlu Azmi adıyla), İstanbul. GÜLEÇ, Azmi, (1958), Fetih Yıldızı, Ankara: Ayyıldız Matbaası. GÜLEÇ, Azmi, (1963), Kapısız Sokaklar, Ankara: Orkun Basımevi. GÜLEÇ, Azmi, (1967a), Zamanların Ötesi. Ankara: Defne Yayınları. GÜLEÇ, Azmi. (1967b), Ağustos Güneşi. Ankara: Defne Yayınları. GÜLEÇ, Azmi. (1970), Azmi’den Rubâîler. Ankara: Defne Yayınları. HAYKIR, Tayfun, (2018), “Unutulmuş Milliyetperver Bir Şair ve Kültür İnsanı: Azmi Güleç”. TÜRKKÜM 2018 Uluslararası Türk Kültürü ve Medeniyeti Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı, Balıkesir: 296-305. SATOĞLU, Abdullah, (2012), Edebiyat Dünyamızdan Hoş Sedâlar, Ankara:Akçağ Yayınevi. SEFERCİOĞLU, Necmeddin, (2017), Tanıdığım Ünlü Türkçüler, Ankara: Altınordu Yayınevi. SOYUER, Halil, (2004), Şair Dostlarım. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.