Problem Durumu: Sosyobilimsel konular, bilim ile bağlantıları bulunan ve toplum tarafından sosyal önem arz edilen durumlar olarak tanımlanmaktadır. Günümüz fen bilimleri dersi öğretim programları incelendiğinde; sosyobilimsel konulara ayrı bir öğrenme alanı olarak yer verildiği görülmektedir. Fen eğitimi alanında gerçekleştirilen çalışmalar ise fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konuları derslerine entegre etme konusunda gerekli yeterliklere sahip olmadıklarını göstermektedir. Fen bilimleri öğretmenlerinin bilimin sosyal ve etik yönünü öğretmede yaşadıkları tüm zorluklara rağmen, sosyobilimsel konuların fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmenleri tarafından işbirliği içerisinde öğretimine odaklanmış çalışmalar ise sınırlıdır. Alanyazındaki bu eksikliği gidermek adına, bu çalışmada fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmeninin işbirliği içerisinde tasarladıkları sosyobilimsel konular odaklı çevre etiği dersi incelenmiştir.
Araştırmanın Amacı: Bu çalışmada fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmeninin sosyobilimsel konular odaklı çevre etiği dersini işbirliği içerisinde tasarlama ve öğretim sürecindeki tecrübelerini anlama ve betimleme amaçlanmıştır.
Araştırmanın Yöntemi: Fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyobilimsel konular odaklı çevre etiği dersini işbirliği içerisinde tasarlama ve öğretim sürecindeki deneyimleri üzerine odaklanılan bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Bu durum çalışmasında, araştırmacıların tek bir durumu incelerken katılımcıların farklı düşünce ve davranışlarını inceleme imkanı vermesi dolayısıyla yerleştirilmiş iç içe geçmiş tek durum deseni seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Amerika
82 Engin KARAHAN – Gillian ROEHRIG / Eurasian Journal of Educational Research 72 (2017) 63-82
Birleşik Devletleri’nde bir ortaöğretim kurumunda çevre etiği dersini işbirliği içerisinde yürüten bir fen bilimleri ve bir sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşmeler, gözlem notları ve yansıtıcı günlükler ile toplanmıştır. İlk görüşmede katılımcıların sosyobilimsel konular ile ilgili epistemolojik ve pedagojik inançlarını belirleme, ikinci görüşme de ise öğretmenlerin çevre etiği dersini işbirliği içinde tasarım ve öğretim sürecindeki tecrübelerini anlama amaçlanmıştır. Gözlem ve günlüklerde ise öğretim sürecinde gerçekleşen durumlar, görüşmelerde katılımcıların ortaya koydukları tecrübelerini destekleme amacıyla kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ise sırasıyla açık kodlama, örüntü ve kategorilerin belirlenmesi, tema ve modellerin oluşturulması izlenmiştir.
Araştırmanın Bulguları: Araştırma bulguları, fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin, öğretim programının ön gördüğü çevre eğitimi dersi içeriği ve ders kitaplarının sosyobilimsel konuların tüm boyutlarını yeterince içeremediklerine yönelik eleştiriler getirdiklerini göstermektedir. Dolayısıyla, sosyobilimsel konulara odaklandıkları çevre etiği dersini çevre sorunlarına sosyal, ekonomik ve çevresel bakış açıları ile inceleyebilmek adına üç boyut fikrine göre tasarlamışlardır. Öğrencilerini ders kapsamındaki projelere hazırlarken, ders dışı kaynakların öğrencileri sosyobilimsel konulara hazırlama ve motive etmede daha etkili olduğunu düşünerek ders kitapları yerine bu kaynakları kullanmayı tercih etmişlerdir. Bu bulgulara ek olarak, çevre etiği dersinin ilerleyen süreçlerinde öğrenci gruplarının ilgi duydukları alanlara yönelerek projelerini bu alanlarda gerçekleştirmelerini motive ederek, öğrencilerin karar verme süreçlerindeki kontrolünü zenginleştirmeyi amaçlamışlardır.
Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Fen bilimleri ve sosyal bilgiler öğretmenleri sosyobilimsel konular odaklı çevre dersindeki rollerini açıklarken, geleneksel öğretmenlik sorumluluklarından farklı olarak kendilerini danışmanlar olarak tanımlamışlardır. Dolayısıyla, kendileri içeriği sağlamaktan sorumlu kişi olmak yerine, öğrencilerin sosyobilimsel konular bağlamındaki ilgi ve çıkarlarını keşfetmelerinde onların danışacakları uzmanlar haline gelmişlerdir. Araştırmaya katılan öğretmenler; öğrencilerine ilgi duydukları konulara yönelik projeler gerçekleştirmelerine fırsat verme, öğrencilerini çevre dostu adımlar atmaya motive ederek tartışmalı sosyobilimsel konularda kendi bakış açılarını bu adımlarda ortaya koymalarını hedeflemişlerdir. Öğrencilerin gerçekleştirdikleri toplumsal çevre hareketleri göz önünde bulundurulduğunda, çevre eğitiminin öncül hedeflerinden olan öğrencilerin çözüm süreçlerinde rol oynayarak bir parçası olmaları hedefinin bu ders kapsamında sağlanması için önemli bir çaba gösterildiği ortaya çıkmaktadır. Öğretmenlerin sosyobilimsel konular ile ilgili farklı bakış açılarını öğrencilere kazandırma ve öğrencilerin kendi kontrolleri doğrultusunda aktif rol almaları, onların toplumun sosyobilimsel konulardaki yaygın algılarını eleştirebilme ve aksi doğrultuda adımlar atabilme noktasında önemli bir faktör olmaktadır.
Purpose: Science education literature has indicated that teachers do not always feel comfortable teaching socioscientific issues (SSI) that are infused with several social domains. In order to address this problem in teaching SSI, this study is designed to understand and describe the experiences of a science teacher and a social studies teacher, who collaboratively designed and taught an SSI-based environmental ethics class. Research Methods: The purpose of this descriptive case study was to portray how a science and a social studies teacher co-design and co-teach an environmental ethics class.The data collection instruments were interviews, observations, and reflective journals. Thematic analysis of the data was made via a qualitative data analysis software. Findings: The findings indicated that both participants criticized the science curriculum for not being able to address every dimension of SSI. Therefore, they structured their environmental ethics class based on the “triple bottom idea” in order to look at those issues from social, economic, and environmental points of view. One of the highlights of their environmental ethics class was the opportunity given to the students to work on projects they felt passionate about. The participants described their role in the environmental ethics class as a consultant, which was different from traditional settings. Therefore, they no longer provided the content, but rather consulted with their students to explore their vested interests. Implications for Research and Practice: Giving students power to choose their own project topics, the teachers aimed at enhancing the motivation of students in taking pro-environmental actions, as well as developing their own perspective about controversial SSI. Considering the community involvement of the students, this missing piece of students’ community involvement and agency in most educational settings was strongly present in the environmental ethics class.
Primary Language | English |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | November 20, 2017 |
Published in Issue | Year 2017 Volume: 17 Issue: 72 |