Okul Kültüründe Karizmatik Liderin Rolü

Year 2020, Volume: 20 Issue: 86, 85 - 114, 31.03.2020

Mustafa Ozgenel

Abstract

Problem Durumu: Karizmatik liderler, okul kültürü için bir değerdir. Örgütlerin kültürel yapısının değişimini ve gelişimini sağlamada karizmatik liderler önemli bir rol oynayacağı söylenebilir. Bu sebeple daha önce yapılan araştırmaların Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları dışında olması ve bu iki değişkenle yapılan çalışmaların sınırlı sayıda olması sebebiyle okul müdürlerinin karizmatik liderlik stilleri okulların kültürlerini ne düzeyde etkilediğini saptamak amacıyla bu çalışma ortaya çıkmıştır. Bu araştırma, karizmatik liderlerin okul kültürlerinde oynadığı rolün analizine yönelik yapılmıştır. Karizmatik liderin okul kültüründeki rolünün belirlenmesi, okul yönetimi sürecinde uygulayıcılara ve araştırmacılara katkı sunabilir. Bu anlamda araştırmanın amacı, okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan karizmatik liderlik stilinin okul kültürüne etkisini incelemektir. Bu genel amaç doğrultusunda aşağıdaki alt amaçlara cevap aranmıştır.
i) Okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan karizmatik liderlik stili ile okul kültürü arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
ii) Okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan karizmatik liderlik stili, okul kültürünü yordamakta mıdır?

Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırmada kamu okullarında görev yapan okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan karizmatik liderlik tarzı ile okul kültürü algısı arasındaki ilişkinin ve karizmatik liderlik tarzının, okul kültürünü yordayıp-yordamadığının belirlenmesi amaçlandığından nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılı İstanbul ili Üsküdar ilçesinde kamu okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Tabakalı örneklem yöntemi kullanılırken ilk önce okullar ilkokul, ortaokul ve lise olarak üç tabakaya ayrıldıktan sonra bu okul türlerinden 5’er okul basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Tabakalı örneklem yöntemi kullanılarak belirlenen okullardan toplam 490 öğretmen çalışmaya gönüllü katılmıştır. Katılımcı öğretmenin 294’ü (%60) kadın iken 196’sı (%40) erkektir. Öğretmenlerin 147’si (%30) ilkokullarda, 180’i (%36.7) ortaokullarda ve 163’ü (33.3) liselerde görev yapmaktadır. Bu araştırmada iki farklı ölçek kullanılmıştır. Öğretmenlerin okul kültürü algılarını belirlemek için Terzi (2005) tarafından geliştirilen 29 maddeden ve 4 alt boyuttan oluşan Okul Kültürü Ölçeği (OKÖ) kullanılmıştır. Okul Kültürü Ölçeği, destek kültürü, başarı kültürü, bürokratik kültür ve görev kültürü olarak dört alt boyuttan oluşmaktadır. Okul Kültürü Ölçeğinin bu araştırmada Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.904 olarak hesaplanmıştır. Öğretmenlerin karizmatik liderlik algılarını belirlemek için Conger ve Kanungo (1994) tarafından geliştirilen 24 maddeden ve 6 alt boyuttan (vizyon belirleme, çevresel duyarlılık, sıra dışı davranışlar sergileme, kişisel risk üstlenme, üye ihtiyaçlarına duyarlılık gösterme, statükoyu sürdürmeme) oluşan Karizmatik Liderlik Ölçeği (KLÖ) kullanılmıştır. Ölçek, Gül (2003) tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. Ölçek, Karizmatik Liderlik Ölçeğinin bu araştırmada Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.948 olarak hesaplanmıştır. Veriler araştırmacı tarafından toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS paket program kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler, korelasyon ve regrasyon analizleri yapılarak çözümlenmiştir.

Bulgular: Korelasyon analizine göre karizmatik liderlik ile bürokratik kültür düşük düzeyde; karizmatik liderlik ile görev kültürü, destek kültür ve başarı kültürü arasında orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki vardır (p<.01). En yüksek anlamlı ilişki karizmatik liderlik stili ile başarı kültürü arasında iken (r=0.603; p<.01); en düşük anlamlı ilişki ise karizmatik liderlik ile bürokratik kültürü arasında (r=0.235; p<.01) olduğu görülmektedir. Karizmatik liderlik stilinin, (en yüksekten en düşüğe doğru sırayla) başarı kültürünü (R=.603, R²=.364, F=279.26, p<.000), destek kültürünü (R=.593, R²=.351, F=264.07, p<.000), görev kültürünü (R=.543, R²=.295, F=204.52, p<.000) ve bürokratik kültürü (R=.5235, R²=.055, F=28.42, p<.000) anlamlı bir şekilde yordadığı görülmektedir. Ancak karizmatik liderlik stili, bürokratik okulu kültürünü anlamlı bir şekilde yordasa da yordama düzeyi çok düşüktür. Okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan karizmatik liderlik stili, görev kültüründeki toplam varyansın %29’unu, destek kültüründeki toplam varyansın %35’ini, başarı kültüründeki toplam varyansın %36’sını ve bürokratik kültürdeki toplam varyansın %5’ini açıklamaktadır. Ancak bürokratik kültürdeki toplam varyans oranı anlamlı olsa da dikkate değer düzeyde değildir. B katsayısı karizmatik liderlik stili ile okul kültürleri arasında pozitif yönlü ilişki olduğunu göstermektedir. Standardize edilmiş regresyon katsayısına (β) göre yordayıcı değişken karizmatik liderlik stilindeki bir birimlik değişikliğin bağımlı değişken okul kültürleri üzerinde ne kadar değişiklik meydana getireceğini gösterir. Örneğin karizmatik liderlik stilindeki 0.453 birimlik artış, görev kültüründe 0.543 birimlik olumlu değişikliğe neden olmakta ve artırmaktadır. Başka bir ifadeyle okul müdürlerinin karizmatik liderlik stili, görev kültürünü, destek kültürünü ve başarı kültürünü olumlu yönde ve önemli düzeyde etkilemektedir.

Sonuç ve Öneriler: Bu araştırmanın amacı doğrultusunda yapılan analizler sonucunda karizmatik liderlik ile bürokratik okul kültürü arasında düşük; başarı, destek ve görev kültürleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okul müdürleri başarı, destek ve görev kültürlerini şekillendirmek için karizmatik liderlik özelliklerine sahip olması ve bu özelliklerini uygulamaları ile göstermesi gerektiği söylenebilir. Ayrıca öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin karizmatik liderlik özelliklerinin, bürokratik okul kültürü hariç diğer başarı, görev ve destek kültürlerini önemli ve anlamlı düzeyde yordamaktadır. Başka bir ifadeyle okul müdürlerinin karizmatik liderlik özelliklerinin başarı, görev ve destek okul kültürlerini şekillendirirken önemli bir rol oynadığı ampirik olarak kanıtlanmıştır. Sonuçlar birlikte değerlendirildiğinde okul kültürünü tanıyan, anlayan ve etkileyen karizmatik liderlerin başarılı olabileceği söylenebilir. Müdürler, okul kültürünün oluşturulması, aktarımı ve değişiminde büyük bir potansiyele ve role sahip olduğunu anlamalıdır. Okul müdürlerinin okul kültürünü şekillendirmedeki karizmatik liderlik rolü vurgulanmalıdır. Müdürler, kültürün değişiminde ve yönetiminde önemli zaman, enerji ve kaynak harcamalıdır. Sonuç olarak, okul müdürleri için karizmatik liderlik ve okul kültürü alanlarında eğitim önerilebilir.

Keywords

Leadership, charismatic leadership

The Role of Charismatic Leader in School Culture

Abstract

Purpose: This study aims to investigate the level at which the charismatic leadership style of school principals perceived by teachers predicts the school culture.

Research Method: The correlational model, a quantitative research model, was conducted. In this study, 490 teachers participated in Uskudar, Istanbul. The School Culture Scale (Terzi, 2005) and the Charismatic Leadership Scale (Conger & Kanungo, 1994) were used to measure the teacher’s perception of the charismatic leadership and school culture Correlation analysis was performed to identify the relationship between the charismatic leadership style and the school culture perceived by the teachers. Regression analysis was performed to determine whether the charismatic leadership style was a predictor of school culture.

Findings: The findings obtained after the analyses showed that there was a significant positive relationship between the charismatic leadership and the success culture, support culture, mission culture, and bureaucratic culture and that the charismatic leadership style was a predictor of, respectively, the success culture, support culture, mission culture, and bureaucratic culture. The charismatic leadership explains 29% of the total variance in mission culture, 35% of the total variance in support culture, 36% of the total variance in success culture and 5% of the total variance in bureaucratic culture.

Implications for Research and Practice: The charismatic leadership role of school principals in shaping the school culture should be emphasized. It may be suggested that charismatic leaders who manage the school culture effectively can be successful.

Keywords

Leadership, Charismatic Leadership

References

• Anthony, L. V. L. (1994). The relationship between transformational and transactional leadership and organizational culture, employee performance, and employee attrition (Unpublished doctoral dissertation). University of Miami, Florida.
• Antonakis, J. (2006). Leadership: what is it and how it is implicated in strategic change? International Journal of Management Cases, 8(4), 4-20.
• Antonakis, J. (2012). Transformational and charismatic leadership. In D. V. Day & J. Antonakis (Eds.), The Nature of leadership (256-288). Sage.
• Antonakis, J., & Atwater, L. (2002). Leader distance: A review and a proposed theory. The Leadership Quarterly, 13(6), 673-704.
• Antonakis, J., & House, R. J. (2013). The full-range leadership theory: The way forward. In Transformational and Charismatic leadership: The road ahead 10th anniversary edition (pp. 3-33). Emerald Group Publishing Limited.
• Antonakis, J., Avolio, B. J., & Sivasubramaniam, N. (2003). Context and leadership: An examination of the nine-factor full-range leadership theory using the Multifactor Leadership Questionnaire. The Leadership Quarterly, 14(3), 261-295.
• Antonakis, J., Bastardoz, N., Jacquart, P., & Shamir, B. (2016). Charisma: An ill-defined and ill-measured gift. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 3, 293-319.
• Antonakis, J., Cianciolo, A. T., & Sternberg, R. J. (2004). Leadership: Past, present, and future. The nature of Leadership, 3-15.
• Antonakis, J., Fenley, M., & Liechti, S. (2011). Can charisma be taught? Tests of two interventions. Academy of Management Learning & Education, 10(3), 374-396.
• Arikan, E., Kilic, G., & Becerikli, G. (2017). Karizmatik liderlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Kuşadası’ndaki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama [Relationship between charismatic leadership and organizational citizenship behavior: A study in five star hotels in Kusadasi]. Journal of Turkish Tourism Research, 1(4), 1-19.
• Arsenault, P. M. (1999). Using the social constructive perspective to investigate charismatic leadership (Doctoral dissertation). Temple University, Philadelphia.
• Ashkanasy, N. M., Wilderom, C. P., & Peterson, M. F. (2000). Handbook of organizational culture and climate. Sage.
• Aykanat, Z. (2010). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir uygulama [An application on the relationship between charismatic leadership and organizational culture] (Master's thesis). Karamanoglu Mehmetbey University, Karaman.
• Bacon, A. R. (2009). Perceptions of leadership: An exploratory study of charismatic leadership in the Air National Guard (Doctoral dissertation). Capella University, Minneapolis.
• Banks, G. C., Engemann, K. N., Williams, C. E., Gooty, J., McCauley, K. D., & Medaugh, M. R. (2017). A meta-analytic review and future research agenda of charismatic leadership. The Leadership Quarterly, 28(4), 508-529.
• Bass, B. M. (1990). From transactional to transformational leadership: Learning to share the vision. Organizational Dynamics, 18(3), 19-31.
• Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational culture. Public Administration Quarterly, 112-121.
• Baytok, A. (2006). Hizmet işletmelerinde örgüt kültürünün oluşturulmasında liderin rolü [The role of leader in formation of organisational culture in service enterprises] (Yayımlanmamış doktora tezi). Afyon Kocatepe University, Afyonkarahisar.
• Bell, R. M. (2013). Charismatic leadership case study with Ronald Reagan as exemplar. Emerging Leadership Journeys, 65(1), 83-91.
• Bennis, W. (2016). Bir lider olabilmek (U. Teksöz, Çev.). İstanbul: Aura.
• Beyer, J. M. (1999). Taming and promoting charisma to change organizations. The Leadership Quarterly, 10(2), 307-330.
• Brinkman, W. R. (2015). How charismatic leadership affects direct follower behavior and perceived meeting effectiveness. 6th IBA Bachelor Thesis Conference, November 5th, 2015, Enschede, The Netherlands.
• Britton, E. M. (2018). Influence of school principals on teachers' perceptions of school culture (Doctoral dissertation). Walden University, Washington.
• Bryman, A. (1993). Charismatic leadership in business organizations: Some neglected issues. The Leadership Quarterly, 4(3-4), 289-304.
• Bush, T. (2018). Eğitim liderliği ve yönetimi kuramları (R. Sarpkaya, Çev.). Ankara: Pegem.
• Cameron, K. S. & Quinn, R. E. (2017). Örgüt kültürü: Örgütsel tanı ve değişim (M. G. Gülcan ve N. Cemaloğlu, Çev.). Ankara: Pegem.
• Chadwick, L. J. (1999). A comparative analysis of transformational and transactional leadership in public school principals and their effect on school culture (Doctoral dissertation). Regent University.
• Cheng, Y. C. (1993). Profiles of organizational culture and effective schools. School Effectiveness and School Improvement: An International Journal of Research, Policy and Practice, 4(2), 85-110.
• Choi, J. (2006). A motivational theory of charismatic leadership: Envisioning, empathy, and empowerment. Journal of Leadership & Organizational Studies, 13(1), 24-43.
• Cicero, L., & Pierro, A. (2007). Charismatic leadership and organizational outcomes: The mediating role of employees' work‐group identification. International Journal of Psychology, 42(5), 297-306.
• Cinel, O. M. (2008). Karizmatik liderlik özelliklerinin örgütsel bağlılık unsurları üzerindeki etkileri ve bir araştırma [The effects of charismatic leadership features on organizational commitment and a research] (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Ciulla, J. B. (2003). The ethics of leadership. Belmont, CA: Wadsworth/Thomson.
• Conger, J. A. (1989). Leadership: The art of empowering others. Academy of Management Perspectives, 3(1), 17-24.
• Conger, J. A. (1990). The dark side of leadership. Organizational Dynamics, 19(2), 44-55.
• Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1987). Toward a behavioral theory of charismatic leadership in organizational settings. Academy of Management Review, 12(4), 637-647.
• Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of Management Review, 13(3), 471-482.
• Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1994). Charismatic leadership in organizations: Perceived behavioral attributes and their measurement. Journal of Organizational Behavior, 15(5), 439-452.
• Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1994). Charismatic leadership in organizations: Perceived behavioral attributes and their measurement. Journal of Organizational Behavior, 15(5), 439-452.
• Conger, J. A., Kanungo, R. N., & Menon, S. T. (2000). Charismatic leadership and follower effects. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 21(7), 747-767.
• Conger, J. A., Kanungo, R. N., Menon, S. T., & Mathur, P. (1997). Measuring charisma: dimensionality and validity of the Conger‐Kanungo scale of charismatic leadership. Canadian Journal of Administrative Sciences, 14(3), 290-301.
• Cooper, E. A. (2000). Corporate culture and performance: relating concepts and outcomes (Unpublished doctoral dissertation). Iowa State University, Ames, Iowa.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative. Boston: Pearson.
• Cokluk, Ö., Sekercioglu, G. & Buyukozturk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları [Multivariate statistics SPSS and LISREL applications for social sciences]. Ankara: Pegem.
• Dalgic, E. (2015). Okul yöneticilerinin algılanan liderlik stilleri ile okul kültürü arasındaki ilişkinin çok boyutlu incelenmesi [Multidimensional investigation of the reolationship between perceived leadership styles of school principals and school culture] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe University, Istanbul.
• Davidson, G. M. (2009). The relationship between organisational culture and financial performance in a South African Investment Bank (Doctoral dissertation). University of South Africa, South Africa.
• Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1982). Corporate cultures: The rites and rituals of organizational life. Reading/Т. Deal, A. Kennedy–Mass: Addison-Wesley, 98-103.
• Denison, D. R., & Mishra, A. K. (1995). Toward a theory of organizational culture and effectiveness. Organization Science, 6(2), 204-223.
• Dimmock, C., & Walker, A. (2005). Educational leadership: Culture and diversity. Sage.
• Doran, E. F. (1996). The effects of person-organization culture fit on employee organizational commitment and employee internet work motivation (Unpublished doctoral dissertation). California State University, Long Beach, CA, USA.
• Eren, E., Alpkan, L., & Ergun, E. (2003). Kültürel boyutlar olarak işletmelerde içsel bütünleşme ve dışsal odaklanma düzeylerinin performansa etkileri [The effects on the managerial performance of the levels of internal integrationand external orientationas cultural dimensions within the firms]. Doğus University Journal, 4(1), 55-70.
• Featherstone, G. L. (2017). Principal Leader Actions and Their Influence on School Culture and School Performance (Doctoral dissertation). Florida Atlantic University.
• Fiedler, F. E. (1972). Personality, motivational systems, and behavior of high and low LPC persons. Human Relations, 25(5), 391-412.
• Fiedler, F. E. (1996). Research on leadership selection and training: One view of the future. Administrative Science Quarterly, 241-250.
• Fiol, C. M., Harris, D., & House, R. (2002). Charismatic leadership: Strategies for effecting social change. Leadership Quarterly, 10(3), 449-482.
• Fougère, M., & Moulettes, A. (2007). The construction of the modern west and the backward rest: studying the discourse of Hofstede's culture's consequences. Journal of Multicultural Discourses, 2(1), 1-19.
• Fullan, M. (2007). Leading in a culture of change. John Wiley & Sons.
• Gawerecki, J. C. (2004). The impact of principal leadership on student academic achievement: A case study of Southside Intermediate School (Doctoral dissertation). University of Missouri, Columbia.
• Gizir, S. (2008). Örgütsel değişim sürecinde örgüt kültürü ve örgütsel öğrenme. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 4(2), 182-196.
• Gordon, G. G., & DiTomaso, N. (1992). Predicting corporate performance from organizational culture. Journal of Management Studies, 29(6), 783-798.
• Grabo, A., Spisak, B. R., & van Vugt, M. (2017). Charisma as signal: An evolutionary perspective on charismatic leadership. The Leadership Quarterly, 28(4), 473-485.
• Green, L. M. (2016). The relationship between principals’ leadership styles and school culture, as assessed by teachers (Doctoral dissertation). Mississippi College.
• Groves, K. S. (2003). An examination of leader social intelligence and follower openness to organizational change as key components of charismatic leadership (Doctoral dissertation). Claremont Graduate University, California.
• Gruenert, S., & Valentine, J. (1998). Development of a school culture survey (Unpublished doctoral dissertation). University of Missouri.
• Gutierrez-Shackelford, E. (2016). The impact of neuroleadership brain domains versus charismatic leadership on employee motivation (Doctoral dissertation). Alliant International University, Los Angeles.
• Gul, H. (2003). Karizmatik liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine bir inceleme [A review on the relationship between charismatic leadership and organizational commitment] (Doktora tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kocaeli.
• Gul, H., & Aykanat, Z. (2012). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir araştırma [A research on the relationship between charismatic leadership and organizational culture]. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 17-36.
• Hadian, D. (2017). The relationship organizational culture and organizational commitment on public service quality; perspective local government in Bandung, Indonesia. International Review of Management and Marketing, 7(1), 230-237.
• Hallinger, P. (2003). Leading educational change: Reflections on the practice of instructional and transformational leadership. Cambridge Journal of Education, 33(3), 329-352.
• Hancerlioglu, O. (2018). Felsefe sözlüğü [Philosophical dictionary]. Istanbul: Remzi.
• Handy, C. (1995). Gods of management: The changing work of organizations. USA: Oxford University Press.
• Hart, A., Bergstrom, C. R., Chapa, S., Chowdhury, N., & Dion, M. (2012). Report of the society of actuaries predictive modeling survey subcommittee. https://www.soa.org/globalassets/assets/files/research/exp-study/research-2012-02-predictive.pdf adresinden 27 Haziran 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Hayes, A. (2019). What is stratified random sampling? https://www.investopedia.com/terms/stratified_random_sampling.asp adresinden 27 Haziran 2019 tarihinde edinilmiştir.
• Henderson, R. D. (2018). The Perception of the role of charismatic leadership in a research and development environment (Doctoral dissertation). Grand Canyon University, Arizona.
• Hofstede, G. H., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2010). Culture organization. McGrav-Hill.
• Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D., & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 286-316.
• House, R. J. (1976). A 1976 theory of charismatic leadership. Working Paper Series 76-06. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED133827.pdf adresinden 18 Mayıs 2019 tarihinde edinilmiştir.
• House, R. J. (1992). Charismatic leadership in service-producing organizaitons. International Journal of Service Industry Management, 3(2), 5-17.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Isaac, S., & Michael, W. B. (1995). Handbook in research and evaluation: A collection of principles, methods, and strategies useful in the planning, design, and evaluation of studies in education and the behavioral sciences. San Diego, CA: EdITS Publishers.
• Jones, M. T. (1998). The relationship of organizational commitment to the organizational culture of high schools (Unpublished doctoral dissertation). Widener University, Harrisburg, PA, USA.
• Kahveci, G. (2015). Okullarda örgüt kültürü, örgütsel güven, örgütsel yabancılaşma ve örgütsel sinisizm arasındaki ilişkiler [Relationship between organizational culture, organizational trust, organizational alienation and organizational cynicism in schools] (Unpublished doctoral dissertation). Fırat University, Elâzığ.
• Keyton, J. (2005). Communication and organizational culture: A key to understanding work experiences. Sage.
• Kline, R. B. (2016). Yapısal eşitlik modellemesi ve uygulaması (S. Şen, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Koni, L. (2017). Leading change successfully to create a school culture of high expectations. 2017 Senior Manager’s Sabbatical Report, http://www.educationalleaders.govt.nz/content/download/81119/664084/file/Liz%20Koni%20-%20leading%20change%20-%20sabbatical%20report%202017.pdf adresinden 16 Mayıs 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Kuyumcu, M. (2007). İlköğretim okullarında okul kültürü ve takım liderliği [School culture and team leadership in elementary schools] (elâzığ ili örneği) (Doktora tezi). Fırat University, Elâzığ.
• Ladkin, D. (2010). Rethinking leadership: A new look at old leadership questions. UK: Edward Elgar Publishing.
• Le Clear, E. A. (2005). Relationships among leadership styles, school culture, and student achievement (Unpublished doctoral dissertation). University of Florida, Gainesville.
• Levay, C. (2010). Charismatic leadership in resistance to change. The Leadership Quarterly, 21(1), 127-143.
• Lewin, K. (1948). Resolvıng social conflicfs. New York: Harper & Brothers.
• Lok, P., & Crawford, J. (1999). The relationship between commitment and organizational culture, subculture, leadership style and job satisfaction in organizational change and development. Leadership & Organization Development Journal, 20(7), 365-374.
• Lucas, D. B. (2008). A study of the relationshıp between transformational leadership and constructive organızatiıonal culture in small manufacturing companies (Doctoral dissertation). Wayne State University, Detroit, Michigan
• Lucas, S. E. & Valentine, J. W. (2002). Transformational leadership: Principals, leadership teams and school culture. American Educational Research Association (New Orleans, LA, April 1-5, 2002).
• Lunenburg, A. C., & Ornstein, F. (2013). Eğitim yönetimi (G. Arastaman, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• MacNeil, A. J., Prater, D. L., & Busch, S. (2009). The effects of school culture and climate on student achievement. International Journal of Leadership in Education, 12(1), 73-84.
• Marks, D. E. (2002). A study of two leadership styles and school cultural norms in small middle schools (Unpublished doctoral dissertation): Virginia Commonwealth University, Richmond, VA,
• McEwan, E. K. (2018). Etkili okul yöneticilerinin 10 özelliği (N. Cemaloğlu, Çev.). Ankara: Pegem.
• Mees, G. W. (2008). The relationship among principal leadership, school culture, and student achievement in Missouri middle schools (Doctoral dissertation). University of Missouri, Columbia.
• Mete, E. S. (2017). The Path extended from organizational culture to innovative work behavior: A research on a defense company. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 403-428.
• Mhatre, K. H., & Riggio, R. E. (2014). Charismatic and transformational leadership: Past, present, and future. In D. V. Day (Ed.), Oxford library of psychology. The Oxford handbook of leadership and organizations (pp. 221-240). New York, NY, US: Oxford University Press.
• Miles, M. T. (2002). The relative impact of principal instructional and transformational leadership on school culture (Doctoral dissertation). University o f Missouri, Columbia.
• Milton, P. (2011). Educational leadership and school culture: A study of the perceptions of effective leadership (Unpublished doctoral dissertation). Clemson University, South Carolina.
• Mishra, N., & Silakari, S. (2012). Predictive analytics: A survey, trends, applications, oppurtunities & challenges. International Journal of Computer Science and Information Technologies, 3(3), 4434-4438.
• Morgan, G. A., Leech, N. L. Gloeckner, G. W., & Barrett, K. C. (2004). SPSS for introductory statistics: Use and interpretation. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Mumford, M. D., Hunter, S. T., Friedrich, T. L., & Caughron, J. J. (2009). Charismatic, ideological, and pragmatic leadership: An examination of multi-level influences on emergence and performance. In Multi-level issues in organizational behavior and leadership (pp. 79-116). Emerald Group Publishing.
• Murphy, S. E., & Ensher, E. A. (2008). A qualitative analysis of charismatic leadership in creative teams: The case of television directors. The Leadership Quarterly, 19(3), 335-352.
• Nikoloski, K. (2015). Charismatic leadership and power: Using the power of charisma for better leadership in the enterprises. (JPMNT) Journal of Process Management – New Technologies, International, 3(2), 18-27.
• Nnadozie, C. A. (1993). A study of the relation between participation in decision-making and school culture and perception of job satisfaction among teachers (empowerment) (Unpublished doctoral dissertation). Morgan State University, Baltimore, Maryland, USA.
• Northouse, P. G. (2014). Introduction to leadership: Concepts and practice. Los Angeles: Sage.
• Nystrom, P. C. (1993). Organizational cultures, strategies, and commitments in health care organizations. Health Care Management Review, 18(1), 43-49.
• Oktay, E., & Gül, H. (2003). Çalışanların duygusal bağlılıklarının sağlanmasında Conger ve Kanungo’nun karizmatik lider özelliklerinin etkileri üzerine Karaman ve Aksaray emniyet müdürlüklerinde yapılan bir araştırma [A research on the effects of Conger and Kanungo's charmatic leader characteristics and Aksaray safety directors on the employment of emotional commıtments of employees]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 403-428.
• Ouchi, W. (1981). Theory Z: How American business can meet the Japanese challenge. Business Horizons, 24(6), 82–83.
• Ozdamar, K. (2017). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçek ve test geliştirme: Yapısal eşitlik modellemesi [Scale and test development in education, health and behavioral sciences: Structural equation modeling]. Eskişehir: Nisan.
• Ozgenel, M. & Ankaralioglu, S. (2020, February). Farklı okul kademelerinde görev yapan öğretmen algilarina göre yöneticilerin ruhsal liderlik stilinin okul kültürüne etkisi [The effect of administrators spiritual leadership style on school culture according to the perceptions of teachers working at different school levels]. International Symposium on Social Sciences and Educational Sciences, Istanbul.
• Ozgenel, M. & Dursun, İ. E. (2019, October). Okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışlarının okul kültürüne etkisi [The effect of paternalistic leadership behaviors of school principals on school culture]. 2nd International Congress on Seeking New Perspectives in Education, Marmara University, Istanbul.
• Ozgozcu, S. (2015). Eğitim örgütlerinde yöneticilerin liderlik davranışları, bilgi yönetimi ve örgüt kültürü ilişkisi [Leadership behaviors, information management and organizational culture relationship in educational organizations] (Doktora tezi). Ege University, İzmir.
• Peterson, K. D. (2002). Enhancing school culture: Reculturing schools excerpted from positive or negative. Journal of Staff Development, 23(3), 13-15.
• Peterson, K. D., & Deal, T. E. (1998). How leaders influence the culture of schools. Educational Leadership, 56, 28-31.
• Peterson, K. D., & Deal, T. E. (2002). The shaping school culture fieldbook. San Francisco: John Wiley & Sons.
• Reames, E. H. (1997). A study of the relationships between school work culture and teacher beliefs of efficacy and commitment in middle schools (Unpublished doctoral dissertation). Auburn University, Auburn, Alabama, USA.
• Riutort, P. (2017). Sosyolojiye giriş dersleri (E. C. Gürcan, Çev.). Ankara: Doğu Batı.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2013). Örgütsel davranış (İ. Erdem, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Sandybayev, A., & Yilmaz, B. (2015). Charismatic leadership and organizational culture: A Northern Cyprus perspective on the police service employees. International Journal of Research in Management, 5(2), 70-78.
• Sarwono, D. (1990). The impact of organizational culture on organization performance: the case of banks in Indonesia (Unpublished doctoral dissertation). Universty of Southern California, Los Angeles, USA.
• Schein, E. H. (1988). Organizational culture. Sloan School of Management, MIT.
• Schein, E. H. (1990). Organizational culture. American Psychological Association. Inc. 0003-066X/90/S00.75. Vol. 45, No. 2, 109-119
• Schein, E. H. (2004). Organizational culture and leadership. San Francisco, CA: Jossey.
• Schein, E. H. (2009). The corporate culture survival guide. San Francisco, CA: Jossey.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müler, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online 8(2), 23-74.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner's guide to structural equation modeling (3rd ed.). Routledge/Taylor & Francis Group.
• Sergiovanni, T. J. (1984). Leadership and excellence in schooling. Educational Leadership, 41(5), 4-13.
• Sergiovanni, T. J., & Corbally, J. E. (1984). Leadership and organizational culture. Chicago: University of Illinois Press.
• Seyranian, V., & Bligh, M. C. (2008). Presidential charismatic leadership: Exploring the rhetoric of social change. The Leadership Quarterly, 19(1), 54-76.
• Shamir, B. (1999). Taming charisma for better understanding and greater usefulness: A response to Beyer. Leadership Quarterly, 10(4), 555–562.
• Shamir, B., & Howell, J. M. (1999). Organizational and contextual influences on the emergence and effectiveness of charismatic leadership. The Leadership Quarterly, 10(2), 257-283.
• Shastri, R. K., Mishra, K. S., & Sinha, A. (2010). Charismatic leadership and organizational commitment: An Indian perspective. African Journal of Business Management, 4(10), 1946-1953.
• Sorensen, J. B. (2002). The strength of corporate culture and the reliability of firm performance. Administrative Science Quarterly, 47(1), 70-91.
• Sy, T., Horton, C., & Riggio, R. (2018). Charismatic leadership: Eliciting and channeling follower emotions. The Leadership Quarterly, 29(1), 58-69.
• Sisman, M. (2014). Örgütler ve kültürler [Organizations and cultures]. Ankara: Pegem.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2015). Çokdeğişkenli istatistiklerin kullanımı (N. Baloğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Taylor, F. W. (2013). Bilimsel yönetimin ilkeleri (H. B. Akın, Çev.). Ankara: Adres.
• Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında örgüt kültürü [Organizational culture in primary schools]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43, 423-442.
• Trice, H. M., & Beyer, J. M. (1986). Charisma and its routinization in two social movement organizations. Research in Organizational Behavior, 8, 113–164.
• Trice, H. M., & Beyer, J. M. (1991). Cultural leadership in organizations. Organization Science, 2(2), 149-169.
• Turner, J. & Crang, C. (1996). Exploring school culture. Paper submitted to the Centre for Leadership in Learning, University of Calgary. http://www.educationalleaders.govt.nz/Culture/Understanding-school-cultures/Exploring-school-culture adresinden 16 Mayıs 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Waldman, D. A., & Javidan, M. (2009). Alternative forms of charismatic leadership in the integration of mergers and acquisitions. The Leadership Quarterly, 20(2), 130–142.
• Waldner, C. L. (2005). Relationship between a situational construct, organizational culture, and transformational and transactional leadership (Doctoral dissertation). Oklahoma State University, Oklahoma.
• Wallach, E. (1983). Individuals and organization: the cultural match. Training and Development Journal, 12, 28-36.
• Weber, M. (1947). The theory of economic and social organization (Trans. A. M. Henderson and Talcott Parsons). New York: Oxford University Press.
• Yalcinsoy, A. (2019). Örgüt kültürü ve örgüt ikliminin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinin analizi [Analysis of the impact of organizational culture and organizational climate on organizational silence]. Journal of Social Sciences of Muş Alparslan University, 7(2) 67-77.
• Yaldizbas, S. (2015). Karizmatik liderlik davranışlarının iş performansına etkisinde iş tatmininin aracılık rolü [Mediator role of job satisfaction on the relation between charismatic leadership behaviors and work performance] (Yayımlanmamış doktora tezi). Süleyman Demirel University, Isparta.
• Yavuz Tabak, B. (2017). Okullarda demokratik okul kültürüne ilişkin görüşlerin belirlenmesi [Determining opinions on democratic school culture in schools] (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi University, Ankara.
• Yesil, T. (2016). Destekleyici müdür davranışı ile okul kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi [The relationship between supportive principal behavior and school culture] (Yayımlanmamış yüksek lisans). Osmangazi University, Eskişehir.
• Yildiz, N. (2018). Örgüt kültürü ile örgüt yapısı arasındaki ilişki: Muğla’daki hastaneler üzerine bir araştırma [The relationship between organizational culture and organizational structure: A research on hospitals in Muğla] (Yayımlanmamış doktora tezi). Muğla Sıtkı Koçman University, Muğla.
• Yukl, G. (1999). An evaluation of conceptual weaknesses in transformational and charismatic leadership theories. The Leadership Quarterly, 10(2), 285-305.
• Zel, U. (2011). Kişilik ve liderlik [Personality and leadership]. Ankara: Nobel.
• Zhu, C., Devos, G., & Li, Y. (2011). Teacher perceptions of school culture and their organizational commitment and well-being in a Chinese school. Asia Pacific Education Review, 12(2), 319-328.