Eleştirel Okuma Becerilerinin Yaratıcı Okuma Sürecini Değerlendirme Becerileri Üzerindeki Etkisi

Year 2020, Volume: 20 Issue: 88, 199 - 224, 20.07.2020

Yasemin Bakı

Abstract

Problem Durumu: Günümüz teknolojilerinin sunduğu sınırsız bilgi akışının yaşandığı çağımızda doğru bilgiye erişmek ve bunu etkin şekilde kullanabilmek için eleştirel okuma becerilerinin kazanılması vazgeçilmez bir zorunluluktur (Cheu-jey, 2016; Kuta, 2008). Alan yazındaki tanımlardan ve sınıflamalardan hareketle eleştirel okumanın, yaratıcı okumanın önemli bir basamağı olup yaratıcı okumayla iç içe olan bir okuma türü olduğu söylenebilir. Yaratıcı okuma sürecinde metinle yaşamın birleştirilmesinin yanı sıra orijinal düşünüş şekillerinin zihinsel düşünme süreçleriyle birleştirildiği karmaşık bir etkileşim söz konusudur. Bu süreçte kullanılan farklı teknikler öğrencilerin ilgilerini çekmekte, meraklarını arttırmakta ve hayal güçlerini daha çok kullanmalarına olanak tanımaktadır. Hayal gücünün aktive edilmesini sağlayan yaratıcı okuma süreci, yaratıcı düşünme becerisinin gelişimine de katkı sağlamaktadır. Bu beceri Türkçe Öğretimi Programı’nda öğrencilere kazandırılması amaçlanan temel becerilerden biri olmasının yanı sıra 21. yüzyıl yeterlilikleri içerisinde de en görkemli yerlerden birine sahiptir (Yurdakal, 2018).
Yaratıcılığın bütün ihtişamıyla sergilendiği bu yüzyılda oldukça ön plana çıkmasının yanı sıra yaratıcılık ve okuma arasında pozitif ve çift yönlü bir ilişki de mevcuttur. Yaratıcılığı yüksek bireyler okuma sürecinde de daha başarılı olmakla birlikte okuma becerisi gelişmiş bireyler de daha yaratıcıdır (Harris & Sipay, 1990; Ritche vd., 2013). Yaratıcı okuma sürecinde okuma materyaline yaratıcı hayal gücü aracılığıyla şekil verilmekte ve anlamlandırılmaktadır (Ramsey, 1930). Böylelikle düş gücü harekete geçirilerek öğrencilerin metnin ötesine geçmesini sağlanmakta ayrıca bu tekniklerle yaratıcılıkları ve hayal güçleri de gelişmektedir (Wang, 2006). Öğrencilerin yaratıcı okuma sürecinde hayal güçlerini kullanmaları, sıra dışı fikirler üretmeleri derse yönelik tutum ve motivasyonlarını da arttırmaktadır (Morris, 1972). Yaratıcı okumanın temel özelliklerinden olan özgürlük ve sıra dışılıkla okuma eylemi, esnek bir süreçte gerçekleştirildiği için öğrencilerin eğlenerek öğrenmelerine katkı sağlamakta böylelikle öğrenme ve anlama becerileri de gelişmektedir (Wang, 2006).
Yaratıcı okumanın sahip olduğu bu üstünlüklere rağmen Türkiye’de yaratıcı okumayla ilgili çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Bu araştırmalarda yaratıcı okuma uygulamalarının, yaratıcı okuma becerilerini (Aytan, 2014a; Turkel & Ünlücömert, 2013; Uzun, Bozkurt & Erdoğan, 2011; Yurdakal, 2018), okuduğunu anlamayı (Kasap, 2019) ve yaratıcı yazma becerilerini (Kasap, 2019; Susar Kırmızı & Kasap, 2017), yaratıcılığı (Hızır, 2014), okumaya yönelik tutuma etkisini (Yılmaz, 2009) geliştirmeye ilişkin etkileri incelenmiştir. Ayrıca yaratıcı okumaya dair geliştirilen ölçme araçlarının (Kasap ve Susar Kırmızı, 2017; Yurdakal & Susar Kırmızı, 2017) yanı sıra yaratıcı okumanın kuramsal boyutuna ilişkin de çeşitli araştırmalar mevcuttur (Aytan, 2014b; Aytan, 2014c; Çatuksöken, 2007; Ipsiroglu, 2000; Uzun, 2009). Yurt dışındaki çalışmalarda ise kuramsal bilgi verilen ve farklı düzeylerde yaratıcı okuma uygulamalarının etkililiğine dair çeşitli araştırmalar mevcuttur (Andresen ve Pawlak, 1976; Barrett, 2001; Dollins, 2016; Dunn, 1979; El-Hayek, 2016; Ericsson, 2013; Moorman ve Ram, 1994; Nardelli & Nardelli, 1955; Moorman & Ram, 1996; Ritchie vd., 2013; Tuzlukova, Eltayeb & Gilhooly, 2013; Wang, 2006).

Araştırmanın Amacı: Bu araştırmada ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerinin, yaratıcı okuma sürecini değerlendirme becerilerine etkisi ve bu etkide cinsiyet değişkenin rolünün tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırma, tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Ortaokul 5. sınıf örnekleminde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubu, seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yoluyla belirlenmiş olup katılımcılar; Rize ilinde üç farklı ortaokulun 5. sınıfında öğrenim gören 265 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma grubunun demografik özellikleri incelendiğinde; 127’si (%47.9) erkek, 138’i (%52.1) kız öğrencidir. Araştırmada değişkenlere ilişkin betimsel istatistiklerin hesaplanmasında ve değişkenler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesinde yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. YEM analizi öncesinde verilerin modeli destekleyip desteklemediğine ilişkin değerlendirmeleri yapmak amacıyla bu analizde yaygın olarak kullanılan iki aşamalı yöntem kullanılmıştır.

Keywords

Yaratıcı okuma, eleştirel okuma, 5. sınıf, cinsiyet

The Effect of Critical Reading Skills on the Evaluation Skills of the Creative Reading Process

Abstract

Purpose: To raise authentically creative individuals, it is compulsory to employ contemporary reading methods. Although critical reading, which is the main medium for accessing the right knowledge, is defined as a sub-category for creative reading in which high cognitive processes are involved, the connection between these has not been clearly put forward. This study aimed at examining the effect of critical reading skills of 5th grade learners on their evaluation skills of creative reading process, and the role of gender in this effect through structural equation modelling.

Research Methods: The study was supported by relational screening model. The study group was formed by simple random sampling and composed of 265 5th grade learners. The data were collected through the Scale for the Evaluation of Creative Reading Process and the Critical Reading Scale. SPSS 23, AMOS 22.0, and structural equation modeling were utilized for data analysis. Maximum Likelihood method was selected in the estimation of parameters related to models which were formed for examining the effect of critical reading skills on the evaluation of creative reading process and the role of gender. To this end, fit indices (χ2/df, CFI, GFI, TLI, NFI, IFI, RMSEA, and SRMR) were used.

Findings: The study demonstrated that all hypotheses models were valid; critical reading skills explained the evaluation skills of creative reading process by 57%, and that they had a direct and strong impact on the evaluation skills of the critical reading process. In the female-learner model, critical reading skills affected the evaluation skills by 43%, whereas the male-learner model explained this effect by 67%. In addition, both models bear a direct and strong impact.

Implications for Research and Practice: The results of the study reveal that critical reading skill is a significant predictor for the evaluation of the creative reading process. It can be stated that the evaluation skills of the creative reading process may improve in conjunction with the development of critical reading skills.

Keywords

Critical reading, creative reading, gender, 5th-grade learners

References

• Adali, O. (2010). Etkilesimli ve elestirel okuma teknikleri. Istanbul: Toroslu Kitapligi.
• Adams, P. J. (1968). Creative reading, international reading association. Boston.
• Aktas, S. (2009). Edebi metin ve özellikleri. Atatürk University Turkiyat Araştırmaları Enstitusu Dergisi, 39, 187-200.
• Akyol, A. (2011). 2005 Ilkogretim ikinci kademe Turkce dersi ögretim programında elestirel okuma. Yayımlanmamis yuksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Universitesi, Afyon.
• Altunsöz, D. (2016). Turkçe dersi 4. sinif ögretim programinin ögrencilerin elestirel okuma becerilerini gelistirme acısından incelenmesi. Yayimlanmamis yuksek lisans tezi. Bartin Universitesi, Bartin.
• Andressen O., & Pawlak, C. (1976). A test to evaluate creative reading of fiction at the high school level. Online: ERIC document.
• Ataman, M. (2009). Turkçe derslerinde kullanilabilecek yaratici etkinlikler ve yaratici yazma örnekleri. Ankara: KÖK Yayincilik.
• Aytan, N. (2014a). Okuma cesidi olarak yaratici okumaya genel bir bakis. Akademik Sosyal Arastirmalar Dergisi, 2(5), 651-667.
• Aytan, N. (2014b). Turkce derslerinde yaratici okuma uygulamalari. Yayımlanmamis doktora tezi. Çanakkale 18 Mart University Egitim Bilimleri Enstitusu, Çanakkale.
• Aytan, N. (2016). Yaratici okuma becerisiyle zenginlestirilmis Turkce derslerinin ögrencilerin yaraticiliklarina etkisi. Dil ve Edebiyat Egitimi Dergisi, 17, 23-44.
• Balta, E. E., & Demirel, S. (2012). Waldmann modelinin 8. sınıf ögrencilerinin okudugunu anlama ve elestirel düsünme becerilerine etkisi. Turkish Studies 7(3), 469-476.
• Barrett, Katherine B.(2001). Using technology and creative reading activities to increase pleasure reading among high school students in resource classes. Online: ERIC document.
• Bayraktar, M. (2012). Sematik ögrenme modelinin elestirel okuma becerisini gelistirmeye etkisi. Yayimlanmamis yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Universitesi, Bolu.
• Cam, B. (2006). İlkögretim ögrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Turkce dersi akademik basarlari arasindaki iliski. Yayımlanmamis yüksek lisans tezi. Eskisehir Osmangazi University, Eskisehir.
• Cervetti, G., Pardales, M. J. & Damico, J. S. (2001). A tale of differences: comparing the traditions, perspectives, and educational goals of critical reading and critical literacy. An Electronic Journal of the International Reading Association, 4(9). [Online]: www.readingonline.org, Erşim Tarihi: 10.09.2020.
• Cheu-jey, L. (2016). A habermasian approach to critical reading. Educational Philosophy and Theory, 48(6), 579-588.
• Comber, B., & Nixon, H. (2011). Critical reading comprehension in an era of accountability. The Australian Educational Researcher, 38(2), 167.
• Comber, B., Nixon, H., Ashmore, L., Loo, S., & Cook, J. (2006). Urban renewal from the inside out: spatial and critical literacies in a low socioeconomic school community. Mind, Culture and Activity, 13(3), 228-246.
• Cotuksoken, Y. (2007). Okuma etkinligi ve yazınsal metinler baglaminda yasatici-yaratici okuma yontemi. Ankara Universitesi II. Ulusal Cocuk ve Genclik Edebiyati Sempozyumu, Ankara.
• Criscuolo, N. P. (1975). Seven creative reading programs for the secondary schools. The English Journal, 64 (2), 76-80.
• Dawson, P. (2005). Creative writing and the new humanities. New York: Taylor & Francis e-Library.
• Devine, T. G. (1986). Teaching reading comprehension. Boston: Allyn & Bacon.
• Dollins, C. A (2016). Crafting creative nonfiction: From close reading to close writing. The Reading Teacher, 70 (1), 49-58.
• Dunn, S. (1979). The gifted student in the intermediate grades: Developing creativity through reading. Reading Horizons, 19(4), 276-279.
• Eriksson, J. (2013). The clash of civilizations’ and its unexpected liberalism. E-International Relations. [Online]: http://www.e-ir.info.
• Edwin H. Smith. (1965). Developing creative reading author. Journal Of Reading, 8(4), 278-282.
• El-Hayek, H. (2016). The effect of an instructional programme based on the strategies of brain- storming and vocabulary lists in improving the creative reading skills among the tenth grade female students. Deanship of Academic Research, University of Jordan.
• Emiroglu, H. (2014). Elestirel okuma ögretiminin elestirel okuma becerisine etkisi. Yayimlanmamis yuksek lisans tezi. Düzce Universitesi, Düzce.
• Gainsburg, J. C. (1961). Critical reading is creative reading and needs creative teaching. The Reading Teacher, 15(3), 185-192.
• Gelen, İ. (2003). Bilissel farkındalık stratejilerinin Turkçe dersine iliskin tutum, okudugunu anlama ve kalıcılıga etkisi. Yayimlanmamis doktora tezi, Cukurova Universitesi, Adana.
• Guleryuz, H. (2003). Yaratici cocuk edebiyati. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Guleryuz, H. (2004). Yaratici beyin gücü ve okuma yetişegi. Ankara: Tekagaç Yayıncilik.
• Gunduz, B. (2015). Universite I. sinif ögrencilerinin kitap okuma aliskanliklari ve elestirel okuma becerileri üzerine bir durum çalismasi. Yayimlanmamis yuksek lisans tezi. Ihsan Dogramaci Bilkent Universitesi, Ankara.
• Guven, M., & B. Cam Aktas. (2013). Elestirel okuma ve gorsel okuma arasindaki iliski. Uluslararasi Egitim Programlari ve Ogretim Calısmalari Dergisi, 3(6), 31-45.
• Harris, A. J. & Sipay, E. R. (1990). How to increase reading ability: A guide to developmental & remedial method. New York: Longman.
• Haris, R. (1998). Introduction to creative thinking. [Online]: http://www.virtualsalt.com/ crebook1.htm. Erisim tarihi: 10. 06. 2016.
• Hizir, B. (2014). İlkögretimde yaratici okumanin yaratici dusunme becerisine etkisi. Yayımlanmamis yuksek lisans tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Kocman University Egitim Bilimleri Enstitusu.
• Hu, L., & Bentler, M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Incik, Y. (2012). Yaratici okur; okumanin sinir ötesi. [Online]: http://www.edebiyatdefteri.com/yazioku.asp?id=96221.
• Isik, H. (2010). Lise ögrencilerinin elestirel okuma seviyeleri ve elestirel okuma seviyeleri ile elestirel düşünme egilimleri ve okuma sikliklari arasındaki iliski. Yayımlanmamis yuksek lisans tezi. Eskisehir Osmangazi Universitesi, Eskisehir.
• Ipsiroglu, N. (2006). Resimlerle konusalim. Istanbul: Toroslu Kitapligi.
• Ipsiroglu, N., & Ipsiroglu , Z. (2000). Yaratici okuma-I. Istanbul: Ozyurek Yayınevi.
• Ipsiroglu, Z. (2010). Simdiki cocuklar bir harika. Istanbul: Toroslu Kitaplıgı.
• John, H. (2004). Creative reading young people: Reading and public libraries. December 29/30.
• Joreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the simplis command languange. Scientific Software İnternational, Inc. USA.
• Karabay, A. (2012). Elestirel okuma-yazma egitiminin Turkçe ögretmeni adaylarinin akademik basarilarina ve elestirel okuma-yazma duzeylerine etkisi. Yayimlanmamis doktora tezi. Cukurova Universitesi, Adana.
• Karabay, A. (2013). Elestirel okuma oz yeterlik algi ölçeginin gelistirilmesi. Electronic Turkish Studies, 8(13), 1107-1122.
• Karadeniz, A. (2014). Elestirel okuma özyeterlilik algisi ölceginin gecerlilik ve güvenirlik calismasi. Bartın University Egitim Fakultesi Dergisi, 3(1), 113-140.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel arastırma yontemi. Ankara: Nobel Yayın Dagıtım.
• Karasakaloğlu, N., & Bulut, B. (2012). Kurmaca metinlerin elestirel okuma becerisini gelistirme araci olarak kullanilmasi. Dokuz Eylül Universitesi Buca Egitim Fakültesi Dergisi, (33), 95-106.
• Karatay, H. (2013). Okuma egitimi: kuram, uygulama, olcme ve degerlendirme. Abdurrahman Guzel, Halit Karatay (Ed.). Turkce Ogretimi El Kitabi (221-264). Ankara: Pegem Akademi.
• Kasap, D., & Susar Kirmizi, F. (2017). Yaratici okuma surecini degerlendirme ölcegi: Gecerlik güvenirlik calismasi. Mersin Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 13(1), 166-175.
• Kline, R B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (Third Edition). New York and London: The Guilford Press.
• Kurland, D. J. (2000). What is the critical reading? How the language really works: The fundamentals of critical reading and effective writing. [Online]: http://www.criticalreading.com/critical_reading.html.
• Kuta, K. W. (2008). Reading and writing to learn: strategies across the curriculum. Libraries Unlimited.
• Maker, J, & Lenier, M. (1996). Academic reading with active critical thinking. Belmont: Wadsworth Publishing Company.
• Martin C. E., & Cramond, B. (1983). Creative reading: Is it being taught to the gifted in elementary schools? Journal for the Education of the Gifted, January.
• Meydan, C. H. & Sesen, H. (2011). Yapısal esitlik modellemesi AMOS uygulamalari. Ankara: Detay Yayincilik.
• McDonald, N. B., & Trautman, T. S. (2006). Enhancing critical reading skills with kindergartners: A study of a computer-based intervention. Online: http://www.amered.com/docs/ReviewofEnhancingReadingSkills.pdf
• MEB. (2011). PISA Turkiye. Ankara: Yenilik ve Egitim Teknolojileri Genel Müdürlügü.
• Moorman, K., & Ram. A. (1996). Integrating reading and creativity: A functional approach. Proceedings of the Sixteenth Annual Cognitive Science Conference.
• Nardelli, R. R., & Nardelli, R. N. (1955). Creative reading includes emotional factors. The Reading Teacher, 9(1), 5-10.
• Nardelli, R. R. (2013). Creative reading includes emotional factors. San Diego: State College.
• Nation, I. S. P. (2009). Teaching ESL/EFL reading and writing. New York: Routledge.
• Orhan, O. (2007). Ilkögretim vatandaslik ve insan haklari egitimi dersinde elestirel okuma tekniginin kullaniminin değerlendirilmesi. Yayımlanmamis yuksek lisans tezi. Gazi University Egitim Bilimleri Enstitusu, Ankara.
• Ozdemir, E. (2005). Elestirel okuma. Ankara: Bilgi Yayinevi.
• Ozdemir, S. (2017). Ortaokul ögrencilerinin elestirel okuma özyeterlikleri. Mehmet Akif Ersoy Universitesi Egitim Bilimleri Enstitusu Dergisi, 5(7), 40-55.
• Ozensoy, A. U. (2011). Elestirel okumaya göre duzenlenmis sosyal bilgiler dersinin elestirel dusunme becerisine etkisi. Mersin Universitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 13-25.
• Ozmutlu, P., Gürler, I., Kaymak, H., & Demir, O. (2014). Ortaokul ögrencilerinin elestirel okuma becerilerinin cesitli degiskenlere göre incelenmesi. Turkish Studies, 9(3), 1121-1133.
• Padgett, R. (1997). Creative reading: What it is, how to do it, and why? National Council of Teachers of English, 1111 W. Kenyon Road, Urbana, IL 61801-1096.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival manuel. A step-by-step guide to data analysis using SPSS for Windows. Philadelphia, PA: Open University Press.
• Pirozzi, R. (2003). Critical reading, critical thinking. New York: Longman.
• Ramsey, E. (1930). Creative reading. The Elementary English Review, 7(5), 116-123.
• Rautman, A. E. (2014). A student’s guide to critical reading using APPS. College Teaching, 62(2), 76-76.
• Raykov, T., & Marcoulides, G. A. (2008). An introduction to applied multivariate analysis. Taylor & Francis Group, LLC. Rogers, T., Ieys, M., & Pearson, P. D. (1985). Teaching a reading comprehension skill: Fact and opinion. Retrieved from ERIC database.
• Ritchie, S. J., Luciano, M., Hansell, N. K., Wright, M. J. & Bates, T. C. (2013). The relationship of reading ability to creativity: Positive, not negative associations. Learning and Individual Differences, 26: 171-176.
• Sadioglu, O., & Bilgin, A. (2008). Ilkögretim ögrencilerinin elestirel okuma becerileri ile cinsiyet ve anne-baba egitim durumu arasindaki iliski. Ilkögretim Online, 7(3), 814-822.
• Sahin, Y. (2011). Okuma egitimi. Konya: Egitim Kitapevi Yayinlari.
• Senturk, M. (2009). Ilkögretim programının elestirel dusunmeyi gelistirmesine iliskin ögretmen goruslerinin belirlenmesi (Diyarbakır ili örnegi). Yayimlanmamis yuksek lisans tezi. Fırat Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, Diyarbakır.
• Sever, S. (2010). Cocuk ve edebiyat. Izmir: Tudem Yayıncılık.
• Small, R. V., & Arnone, M. P. (2011). Creative reading-the antidote to readicide. Knowledge Quest Reversing Readicide, 39 (4). 12-15.
• Smith R. J. (1974). Using reading to stimulate creative thinking in the intermediate grades. Document Resume CS 001 259 Labuda, Michael, Ed. Creative Reading for Gifted Learners: A Design for 51.
• Sumer, N. (2000). Yapısal esitlik modelleri: Temel kavramlar ve ornek uygulamalar. Turk Psikoloji Yazıları, 3(5), 49-74.
• Torrance, E. P. (1970). Creative learning and teaching. New York: Dodd, Mead and Company.
• Turkel, A., & Unlucomert, N. (2013). Ogretici metinlere yonelik yaratici okuma uygulamasi örnegi ve surece iliskin ögrenci gorusleri. Turkish Studies, 8(12), 1345-1358.
• Tuzlukova, V., Eltayeb, C. & Gilhooly, A. (2013). Encouraging creative reading in EFL classroom. 3. International conference on foreign language learning and teaching, 2(1), 237-248.
• Unal, E. (2006). Ilkögretim ögrencilerinin elestirel okuma becerileri ile okudugunu anlama ve okumaya iliskin tutumlari arasindaki iliski. Yayimlanmamis yuksek lisans tezi. Osman Gazi Universitesi, Eskisehir.
• Unalan, S. (2006). Turkce ögretimi. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.
• Uzun, G. L. (2009). Yaratici bir surec olarak okuma. Dil Dergisi, 143, 7-19.
• Uzun, G. L., Bozkurt, U., & Erdoğan, T. (2011). Okuma sureci, okuma ciktilari ve yaratici okuma: Ilkögretim ögrencileri uzerine gozlemler icinde (Eds. G. L. Uzun ve U. Bozkurt) Theoretical and Applied Researches on Turkish Language Teaching. Essen: Die Blue Eule.
• Wang, K. H. (2006). A study of creative reading instruction in elementary school the affiliated high school of Tunghai University. Elementary Division Senior Student.
• Wheeler, L. K. (2007). Critical reading of an essay’s argument. [Online]: http://web.cn.edu/kwheeler/reading_basic.html.
• Wolf, W., King, M. L., & Huck, C.S. (1968). Teaching critical reading to elementary school children. Reading Research Quarterly, 3, 435-498.
• Yalçin. A. (2002). Turkce ögretiminde yeni yaklasimlar. Ankara: Akcag Yayinlari.
• Yalınkılıc, K., & Celik, M. E. (2011). Ilkögretim ikinci kademe ögrencilerinin ayri degişkenler bağlaminda elestirel okuma becerilerine ait gorunumleri. 4. Uluslararasi Turkcenin Egitimi-Ogretimi Kurultayi, 8-9 Eylül 2011, (s. 61-66), Sakarya: Sakarya Universitesi.
• Yavuz, H. (2010). Okuma bicimleri. Ankara: Timas Yayinlari.
• Yayli, D. & Ulper, H. (2011). Ilkogretim 5. sinif ögrencilerinin ayri degiskenler baglamında okur öz algilarina iliskin gorunumleri. Gunay, V. D., Fidan, Ö., Cetin, B. & Yildiz, F. (Hazirlayanlar), Turkçe ögretimi uzerine calismalar icinde. (s. 157-163). Izmir: Dokuz Eylül Universitesi Dil Egitimi Arastırma Uygulama Merkezi.
• Yildiz, C. (2008). Türkçe ögretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Yilmaz, N. (2009). Yaratici drama destekli yaratici okuma programi. Yaratici Drama Dergisi, 4(7), 93-116.
• Yilmaz, Z. A. (2006). İlk okuma yazma ögretimi uygulama ornekleriyle. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.
• Yurdakal, I. H. (2018). Yaratici okuma calısmalarının ilkokul 4. sınıfta okuma ve yaratici dusunme becerilerini gelistirmeye etkisi. Yayımlanmamis doktora tezi. Pamukkale Universitesi Egitim Fakültesi, Denizli.
• Yurdakal, I. H., & Susar Kirmizi, F. (2017). Yaratici okumaya yönelik algi ölcegi: güvenirlik ve gecerlik calismasi. Uluslararasi Turkce Edebiyat Kultur Egitim Dergisi, 6(3), 1726-1742.
• Yurtseven Uze, F. (2010). Yabanci dil olarak Turkce ögretiminde yazinsal metinlerin yeri ve onemi. Yayımlanmamis yuksek lisans tezi. Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, Istanbul.