PDF

Turizmde bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı çok eski ve gelişmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojisi turizm ürünlerinin aracı turizm işletmelerine ulaşabilmesini sağlayan dağıtım ağlarının kurulmasını sağlamıştır. Bu dağıtım ağları dünya genelinde dört büyük firmanın merkezi sistemde kontrolü altındadır. Blokzincir, turizm işletmelerinde dağıtım ağını ve iş modelini tamamen değiştirecek yıkıcı bir teknolojidir. Turistin merkezsiz, güvenlikli, şeffaf ve aracısız işlem talebi turizm altyapısının değişmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Ancak, turizm işletmelerinde blokzincir teknolojisinin benimsenmesi ve uygulama alanı bulması oldukça yavaş olmuştur. Bu makalenin amacı turizm işletmeciliğinde bilgi ve iletişim teknolojisinden blokzincir teknolojisine geçiş sürecini ve turizmde blokzincir uygulama örneklerini incelemektir. Ayrıca, blokzincir teknolojisinin turizm işletmelerinde çok çeşitli uygulama fırsatları sunduğunu ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden alanyazın taraması yapılarak turizmde blokzincir kavramının detaylı ve derinlemesine araştırılmıştır. Kavramsal çerçevenin oluşturulabilmesi için, araştırmada “blokzincir” ve “turizm” anahtar kelimeleri geçen yazılı belgeler ayrıntılı olarak taranarak doküman analizi gerçekleştirilmiştir. Turizm işletmeciliğinde bilgi ve iletişim teknolojisinden blokzincir teknolojisine geçiş süreci kronolojik ve tarihsel olarak değerlendirilmiştir. Turizmde uygulanan blokzincir teknoloji uygulamaları ve örnekleri incelenmiştir. Elde edilen alanyazın bulguları ışığında, blokzincir teknolojisinin turizmin karmaşık ve çok aracılı ürün dağıtım ağında oluşan güvensizlik, şeffaflık ve merkezi sistemden kaynaklanan sorunları çözmede önemli bir yere sahip olacağı anlaşılmaktadır. Turizm işlemleri, blokzincir teknolojisi kullanılarak daha şeffaf, açık, güvenli ve merkezi olmayan bir sisteme geçebilecektir. Diğer taraftan, alanyazın bulguları blokzincir uygulamalarının teknoloji firmaları tarafından geliştirilmekte olduğunu; turizm işletmelerinin altyapılarının bu tür yıkıcı teknolojileri kurgulama ve uygulamada yetersiz kaldığını göstermektedir. Bu sorunun giderilmesinde, üniversitelere önemli rol düşmektedir. Teknoloji Transfer Ofisleri, Blokzincir Araştırma Merkezleri, Turizm Araştırma Merkezleri ve Turizm İşletmeleri blokzincir uygulamalarının geliştirilmesinde birlikte çalışarak turizm işletmelerine büyük katkı sağlayabilirler. Sonuç olarak, blokzincir teknolojisi ile yeniden yapılandırılacak iş modelleri turistler, turizmde çalışanlar ve turizm işletmecileri için turizm işleyişini ve ekosistemi kökten değişecektir.

Bilgi ve Iletişim Teknolojileri, Merkezsiz, Şeffaf, Turizm İşletmeleri, Blokzincir Teknolojisi

• Amadeus. (2017). Blockchain: Harnessing Its Potential in Travel, https://amadeus.com/en/insights/research-report/blockchain-harnessing-its-potential-in-travel, Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
• Anushya. (2019). How Blockchain Technology can Transform Travel and Tourism Industry?, https://Www.Bitdeal.Net/Blockchain-In-Travel-And-Tourism, Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.
• Antoniadis I., Spinthiropoulos K., ve Kontsas S. (2020). Blockchain Applications in Tourism and Tourism Marketing: a Short Review. İçinde A. Kavoura, E. Kefallonitis, P. Theodoridis (Editörler), Strategic Innovative Marketing and Tourism (ss. 375-384). Cham: Springer.
• Avunduk H. ve Aşan H. (2018). Blok Zinciri (Blockchain) Teknolojisi ve İşletme Uygulamaları: Genel Bir Değerlendirme, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33 (1), 369-384.
• Brandenburger M., Cachin C., Kapitza R. ve Sorniotti A. (2018). Blockchain and Trusted Computing: Problems, Pitfalls, and a Solution for Hyperledger Fabric, CoRR, arXiv, 1805.08541, 1-13.
• Buhalis D., Harwood T., Bogicevic V., Viglia G., Beldona S. ve Hofacker C. (2019). Technological Disruptions in Services: Lessons from Tourism and Hospitality, Journal of Service Management, 30 (4), 484-506.
• Chang Y.W., Hsu P.Y. ve Lan Y.C. (2019). Cooperation and Competition between Online Travel Agencies and Hotels, Tourism Management, 71, 187-196.
• Çilingir T. (2018). Turizmin Geleceği Blockchain Teknolojileriyle Değişiyor, https://Www.Dijitalbiz.Com/Turizmin-Gelecegi-Blockchain-Teknolojileriyle-Degisiyor/, Erişim tarihi: 31 Eylül 2019.
• Durbilmez S.E. ve Türkmen S.Y. (2017). Blockchain Teknolojisi ve Türkiye Finans Sektöründeki Durumu, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 4 (1), 30-45.
• Erceg A., Damoska Sekuloska J. ve Kelić I. (2020). Blockchain in the Tourism Industry-a Review of the Situation in Croatia and Macedonia, Informatics, 7 (5), 1-16.
• Gatteschi V., Lamberti F., Demartini C., Pranteda C. ve Santamaría V. (2018). Blockchain And Smart Contracts For Insurance: is The Technology Mature Enough?, Future Internet, 10 (20), 1-16.
• Guo Y. ve Liang C. (2016). Blockchain Application and Outlook in the Banking Industry, Financial Innovation, 2 (24), 1-12.
• Gültekin Y. (2017). Turizm Endüstrisinde Alternatif Bir Ödeme Aracı Olarak Kripto Para Birimleri: Bitcoin, Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 96-113.
• Jantoń-Drozdowska E. ve Mikołajewicz-Woźniak A. (2017). The Impact of the Distributed Ledger Technology on the Single Euro Payments Area Development, Equilibrium Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 12 (3), 519-535.
• Karaarslan E. ve Akbaş M.F. (2017). Blokzinciri Tabanlı Siber Güvenlik Sistemleri, Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 3 (2), 16-21.
• Kazandzhieva V. ve Santana, H. (2019). E-Tourism: Definition, Development and Conceptual Framework, Turizam: Međunarodni Znanstveno-Stručni Časopis, 67 (4), 332-350.
• Keskinkılıç M., Ağca Y. ve Karaman E. (2016). İnternet ve Bilgi Sistemleri Kullanımının Turizm Dağıtım Kanallarına Etkisi Üzerine Bir Uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8 (4), 445-472.
• Konstantinova S. (2019). Digital Transformation in Tourism, International Journal of Knowledge, 35 (1), 187-193.
• Kösesoy İ. (2019). Nesnelerin İnterneti Güvenliğinde Blok Zinciri Uygulamaları, Veri Bilimi, 2 (1), 1-9.
• Kurgun O. A., Kurgun H. ve Güripek E. (2007). Turizm Pazarlamasında Küresel Dağıtım Sisteminin (GDS) Stratejik Rolü ve Önemi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 262-274.
• KVK (2019). 2019 Tarih Ve 2019/143 Sayılı Karar Özeti, https://Kvkk.Gov.Tr/Icerik/5406/Kurul-Karar-Ozetleri, Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019.
• Lin I.C. ve Liao T.C. (2017). A Survey of Blockchain Security Issues and Challenges, International Journal of Network Security, 19 (5), 653-659.
• Lu Y. (2018). Blockchain and the Related Issues: A Review of Current Research Topics, Journal of Management Analytics, 5 (4), 231-255.
• Nakamato S. (2008). Bitcoin P2P E-Cash Paper, https://Www.Metzdowd.Com/Pipermail/Cryptography/2008-October/014810.Html, Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019.
• Nam K., Dutt C.S, Chathoth P. ve Khan M.S. (2019). Blockchain Technology for Smart City and Smart Tourism: Latest Trends and Challenges, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 24 (5), 71-87.
• Özdemir A. I., Ar I.M. ve Erol I. (2019). Assessment of Blockchain Applications in Travel and Tourism Industry, Quality ve Quantity, 53, 1-15.
• Önder I. ve Treiblmaier H. (2018). Blockchain and Tourism: Three Research Propositions, Annals of Tourism Research, 72, 180-182.
• Pilkington M. (2017). Can Blockchain Technology Help Promote New Tourism Destinations? The Example of Medical Tourism in Moldova, SSRN Electron Journal, https://ssrn.com/abstract=2984479, Erişim tarihi: 26 Mart 2019.
• Rejeb A. ve Karim R. (2019). Blockchain Technology in Tourism: Applications and Possibilities, World Scientific News, 137, 119-144.
• Sirka S., Erdelyi J., Čičák P. ve Jelemenská K. (2019). Survey on Security Threats and Algorithms in Internet of Things Environment. 17th International Conference on Emerging Elearning Technologies and Applications (ICETA) (ss. 721-726). Slovakia: Starý Smokovec.
• Tanriverdi M., Uysal M. ve Üstündağ M.T. (2019). Blokzinciri Teknolojisi Nedir? Ne Değildir?: Alanyazın İncelemesi, Bilişim Teknolojileri Dergisi, 12 (3), 203-217.
• Taş O. ve Kiani F. (2018). Blok Zinciri Teknolojisine Yapılan Saldırılar Üzerine Bir İnceleme, International Journal of Informatics Technologies, 11 (4), 369-382.
• Tham A. ve Sigala M. (2020). Road Block(Chain): Bit(coin)s for Tourism Sustainable Development Goals?, Journal of Hospitality and Tourism Technology, 11 (2), 203-222.
• Ulusoy T. ve Dönmez C.Ç. (2018). Turizm Endüstrisine Alternatif Bir Firsat Yaklaşimi Olarak Blockchain Teknolojisinin Kullanilmasi. 4. Uluslararasi Türk Dünyasi Turizm Sempozyumu (ss. 236-243). Türkiye: Kastamonu.
• Valeri M. (2020). Blockchain Technology: Adoption Perspectives in Tourism. İçinde V. Ratten (Editör), Entrepreneurship and Organizational Change Managing Innovation and Creative Capabilities (ss. 27-35). Cham: Springer.
• Varelas S., Georgitseas P., Nechita, F. ve Sahinidis A. (2019). Strategic Innovations in Tourism Enterprises through Blockchain Technology. İçinde A. Kavoura, E. Kefallonitis ve A. Giovanis (Editörler), Strategic Innovative Marketing and Tourism (ss. 885-891). Cham: Springer.
• Vinod B. (2011). The Future of Online Travel, Journal of Revenue and Pricing Management, 10 (1), 56-61.
• Vinod B. (2020). Blockchain in Travel, Journal of Revenue and Pricing Management, 19 (1), 2-6.
• Yıldız S. ve İbiş S. (2019). Turizm Endüstrisinde Yeni Yaklaşimlar: Dağitik Kayit Defteri Teknolojisi. İçinde Ş. Özdemir, E. Pelit ve A. Avan (Editörler), 19. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı (ss. 855-864). İzmir: Egeus Matbaacılık.
• Zamyatina N.A. ve Solntseva O.G. (2019). Hotel Tech Ecosystem: Adaptations to Online Distribution. İçinde E.G. Popkova ve B.S Sergi (Editörler), ISC 2019 Scientific and Technical Revolution: Yesterday, Today and Tomorrow (ss. 194-204). Cham: Springer.