MİMARLIK VE TASARIM EĞİTİMİ ÜZERİNE

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 64 - 72, 30.11.2018

Aysun Eyüboğlu Erşen

Öz

Dünyanın birçok
ülkesinde ve Türkiye’ de son yıllarda hızlanan inşaat sektörü; oluşturduğu yeni
pazarlar ve zengin reklam sunuşlarıyla dikkat çekmektedir. Sektörü oluşturan ve
besleyen meslek dalları da gün geçtikçe çeşitlenmekte ve giderek toplumda ilgi
odağı haline gelmektedir. İnşaat sektörünün ana mesleklerinden olan mimarlığın
“kimliği-varlığı”, “yetkinliği”, “meslek etiği”; toplumda artan ihtiyaçlara,
küresel boyutta ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak algısal değişimlere
uğramaktadır. Mimarlık mesleğine olan ilgi ve yönelim de artmaktadır. Söz
konusu ilginin ve gençlerin gelecek kurma düşlerinde mimarlık alanının önde
gelmesinin bir sonucu da, “hızla artan mimarlık fakülteleri ve öğrenci sayısı”
olarak görülebilir.

Çalışma; konuya
literatür taraması ile yaklaşarak “Ülkede mimarlık ve tasarım eğitimi nereye
gidiyor?” sorusuna cevap aramakta ve sonuçta bazı öneriler getirmektedir.
Konuya “Giriş” bölümü yapıldıktan sonra 1. Bölümde; tasarım kavramı ve tasarım
kavramının mimarlık mesleği ile ilişkileri irdelenmiştir. Aynı zamanda
yaratıcılıktan söz edilmiş; “yaratıcı mimarlık” ile “tasarımcı mimarlık”
ilişkisi vurgulanmıştır.

Çalışmanın 2. Bölümü
“KLÜ Mimarlık Fakültesi 1. Sınıf Temel Tasarım Ders İçeriğinin İrdelenmesi,
Öğrencilerin Başarı Durumları ve Ders Üzerine Gözlemler” başlığı ile
hazırlanmıştır. Bu bölümde; dört yıllık bir geçmişe sahip Kırklareli
Üniversitesinin Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümünün 1. Sınıfında görülen
“Temel Tasarım” dersinde öğrencilerin başarı durumları, mezun oldukları lise
türleri tablo halinde verilmiştir. MEB kaynaklarından liselerde okutulan “Temel
Tasarım” dersine en yakın bulunan “Görsel Sanatlar” dersinin içerikleri alınıp
değerlendirmesi yapılmıştır. Mimarlık Bölümü 1. sınıf temel tasarım dersinin
içeriği aktarılarak, dersin “tasarım” odaklı mimarlık eğitimindeki önemi
vurgulanmıştır. Bu bölümde; öğrencilere 1. Yarıyılda verilen “Temel Tasarım”
dersi ve içeriğine ilişkin öğrenci uygulamalarından örnekler verilmiş,
gözlemler yapılmıştır.

Çalışmanın 3. Bölümü
“Nasıl bir mimarlık eğitimi ?” başlığı ile kurgulanmıştır. Bu bölümde, güncel
mimarlığın durumu, tasarım eğitimi, mimarlık eğitiminin süresi ve niteliği
üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde ise Türkiye’de sayısı 90 olan mimarlık
fakülteleri ve sorunlarına ilişkin değinmelerle, küresel ölçekte hizmet
verebilecek “mimarların” eğitimine ilişkin öneriler yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı Eğitim, Tasarım Eğitimi, Mimarlık Eğitimi

ON ARCHITECTURE AND DESIGN EDUCATION

Öz

The construction
sector, which has been accelerating in recent years, attracts attention by new
markets and rich ad serving not just in Turkey, but also in the whole world.
All the branches which form and enrich the sector are getting more diverse and
attractive in the society. The identity of architecture, which is one of the
main occupations of the construction industry, is "identity",
"competence", "professional ethics"; is exposed to
perceptual effect depending on 
increasing needs in society, global dimension and technological developments.
The interest and orientation to the architecture profession are also
increasing. This can be seen as a result of the rapidly increasing number of
architectural faculty and students.

This study approaches
the issue with literature review, seeks an answer to the question of “Where
does architecture and design training go in the country?” and states some
solutions in the end. After the introduction chapter, in chapter 1, the concept
of design and the relation between the concept of design and the profession of
architecture are examined. At the same time creativity is mentioned in the same
chapter and the relation between "creative architecture" and
"designer architecture" is emphasized.

The title of the
second part of this study is "KLÜ Faculty of Architecture First Class
Basic Design Course Content, Students' Achievement Status and Course
Observations". In this chapter, the success status of the students ,who
are from "Basic Design" course which is seen in the first grade of
Architecture Department of the Faculty of Architecture of Kırklareli University
with a four-year history, and the high school types they graduated are given in
tabular form. The contents of the "Visual Arts" course, which is the
closest one to the "Basic Design" course taught in the high school,
is taken from MEB sources and evaluated. The content of the first grade basic
design course of the architecture department was transferred and emphasized the
importance of the course in architecture education focused on design. In this
chapter, different examples and applications of "Basic Design" course
are given.

The title of the
third part of this study is  "What
kind of architectural education?". In this chapter, the current state of
architecture, design education, the duration and quality of architectural
education are emphasized. In the conclusion part, 90 faculties of architecture,
which are in Turkey, and their problems; also the  "architects" to serve on a global
scale are mentioned.

Anahtar Kelimeler

Creative education, Design Education, Architect’s education

Kaynakça

• Akdemir, N. (2017). Tasarım Kavramının Geniş Çerçevesi: Tasarım Odaklı Yaklaşımlar Üzerine Bir İnceleme, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(1), 85-92. Alakuş, A.O.,- Mercin, L. (2009). Sanat Eğitim ve Görsel Sanatlar Eğitimi, Ankara:Pegem. Atalayer, F. (2004). Çağdaş Temel Sanat (Tasarım) Eğitimi ve Postmodernite-Geleneksellik, Eskişehir:Anadolu Sanat Dergisi, 15. Sayı. Ayaydın, A. (2010). Temel Tasarım Eğitiminde Bilgisayar Teknolojisinin Gerekliliği Ve Geleceği, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı.15. (https://pegem.net/dosyalar/dokuman/124721-20110827135925) Ayyıldız Potur, A. (2007). Mimarlık Eğitimi Başlangıcında Bireyin İlgi - Yetenek - Yaratıcılık Düzeyi İle Tasarım Performansı Arasındaki İlişkiler. (Yayınlanmamış doktora tezi/ Yıldız Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Begeç, H. (2012). Mühendislik-Mimarlık Öğrencileri İçin Mimarlık Bilgisi, İstanbul:Yalın. Birik, M.- Minsolmaz Yeler, G.- Eyüpoğlu Erşen, A.-Gündoğdu M. (2015). Sınırlar Özgürleştirir Mi? Bir Mimarlık Fakültesi Temel Tasarım Atölyesi Deneyimi, 9. Uluslararası Sinan Semp, Edirne. Birkan, G. (2015). http://www.mimarlikdergisi.com/, Mimarlık 383. Ciravoğlu, A. (2005). (http://www.mimarlikdergisi.com). Mimarlık Dergisi, sayı 324, Çellek, T. (2012). http://www.egitisim.gen.tr/tr/index.php/arsiv/sayi-31-40/sayi-36. Çetin, O. (2013). http://oguzcetin.gen.tr/ogrenme-stilleri.html. Çil, N. (2011). Mimarlık ve Resim Sanatında Yaratıcı Süreç, İstanbul:YEM. Edirne, J. (2004). Tasarımın Temel Prensipleri Ve İç Mimari Tasarımda Uygulama Örnekleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mimar Sinan Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Güneş, İ. (2016). https://jurix.com.tr/article/5176, Tasarım Sahibinin Hükümsüz Tasarım Tescilinden Doğabilecek Tazminat Sorumluluğu. Gürer, L. (1990). Temel Tasarım, İstanbul:İTÜ, s.21. Görgülü, Z. (2015). http://www.arkitera.com/gorus/684,Mimarlık Eğitimi Üzerine Bir Derleme. Hasol, D. (1995). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, 5.baskı, s.436, İstanbul:YEM. İpşiroğlu, Z. (1993). TED, Eğitimde Yaratıcılık, http://www.ted.org.tr/pdf. Kayım, E. S. (2009). http://www.mimarizm.com/haberler. Ketizmen Önal, G. (2011). http://dergipark.gov.tr/uumfd/issue/21674/233263, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, Yaratıcılık Ve Kültürel Bağlamda Mimari Tasarım Süreci, Koçkan, P. (2012).Tasarım Araştırmaları Bağlamında Tasarımcı Düşünme Ve Tasarım Süreci. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Minez, B. (2013). Mimarlık Eğitimi Sürecinde Bireyin Algı Değişiminin Görsel Çevre Değerlendirme Teknikleri İle İncelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Trakya Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne. Nalçakan, M.- Polatoğlu, Ç. (2008). Türkiye’deki Ve Dünyadaki Mimarlık Eğitiminin Karşılaştırmalı Analizi İle Küreselleşmenin Mimarlık Eğitimine Etkisinin İrdelenmesi, İstanbul:Megaron, [http://www.megaron.yildiz.edu.tr/yonetim/dosyalar/03-01-Megaron-079-103.pdf] Onat, E. (2013). Mimarlığa Yolculuk, 4. Basım, Ankara:Efil, s.9. Özdemir, E.E. (2016). Mimarlık Eğitiminde Temel Tasarım Dersinde Öğrencilerin Başarıları ve Öğrenme Stilleri İlişkisi, STD s. 139-156, e-ISSN 2149 – 6595. Pallasmaa, J., Çev. Kılıç, A.U. (201), Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, 2.baskı, s.88-89, İstanbul:YEM. Pazarlıoğlu Bingöl, M. (2016). Temel Tasarım Eğitiminde Kavramdan Üç Boyuta Geçişe Yönelik Bir Uygulama Örneği, -DOI: 10.7816/idil-05-21-05idil, Cilt 5, Sayı 21, Volume 5, Issue 21, www.idildergisi.com. San, İ. (2017). Çocuk ve Sanat, İstanbul:Yeni İnsan, s.115. Sarıoğlu Erdoğdu, G.P. (2016). Temel Tasarım Eğitimi: Bir Ders Planı Örneği, Planlama 26(1):7-19 Tuna, B. (2014). http://www.mimarlikdergisi.com Mimarlık Dergisi 375, Mimarlık Ve Eğitim Kurultayı. Tunalı, İ. (2010). Estetik Beğeni- Çağdaş Sanat Felsefesi Üzerine, İstanbul: Remzi, s.217. Turgut, Ü.-Salar, R.- Aksakallı, A.-Gürbüz, F. (2016). Bireysel Farklıkların Öğretim Sürecine Yansımasına Dair Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi: Nitel Bir Araştırma. (http://dergipark.gov.tr/befdergi/issue/28762/307852) Yücel, S.- Aydınlı, S. (2015). Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 31(1):17-23, http://dergipark.gov.tr/download/article.