Öz
In
order to survive in today's competitive environment, businesses have to make
strategically correct decisions and manage their resources correctly. In this
context, decisions taken by the purchasing unit in supply chain management are
vital. When buying raw materials, decision-makers can make the wrong decisions
only if they consider the availability and price of the materials. In
purchasing processes, Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods have been
used frequently and successful results have been obtained. In this study, the
approach to the procurement process of bead EPS, which is the raw material of
EPS (Expanded Polystyrene Hard Foam) board used as insulation material for
facades of buildings, has been approached with Axiomatic Design, one of the
MCDM methods. Criteria (unit price of material, lead time, maximum quantity loaded
on the vehicle (lot size), term compliance ratio and quality rejection rate)
and design intervals required for the application of the method were determined
by expert opinion. In the study, we first considered the criterion weights
equal and made a ranking. Afterwards, we calculated the criterion weights with
the Analytical Hierarchy Process (AHP), which is also an MCDM method, and
redesigned the ranking. Finally, we examined the effect of the width of the
design range on the results and interpreted our results.
Anahtar Kelimeler
Axiomatic design Analytical hierarchy process material selection purchasing design range
Kaynakça
- Akman, G. ve Alkan, A. (2016). İzmit kent içi ulaşımda alternatif toplu taşıma sistemlerinin aksiyomlarla tasarım yöntemi ile değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22(1), 54-63. doi: 10.5505/pajes.2015.55376
- Alkan, A., Diyaroğlu, D., Avcı, S. ve Aladağ, Z. (2018). Analytic network process & axiomatic design: a study in fast moving consumer goods industry. International Journal of Research –Granthaalayah, 6(11), 7-22. doi: 10.5281/zenodo.1708230
- Batur, G. D. ve Özyörük, B. (2018). Aksiyomatik tasarım ile tedarikçi seçimi: bebek maması üretimi için Türkiye'de bir uygulama. International Journal of Informatics Technologies, 11(2), 195-201. doi: 10.17671/gazibtd.392093
- Özel B. ve Özyörük, B. (2007). Bulanık aksiyomatik tasarım ile tedarikçi firma seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3), 415-423.
- Büyüközkan, G. ve Göçer, F. (2017). Application of a new combined intuitionistic fuzzy MCDM approach based on axiomatic design methodology for the supplier selection problem. Applied Soft Computing, 52, 1222-1238. doi: doi.org/10.1016/j.asoc.2016.08.051
- Carnevalli, J. A., Miguel, P. A. C. ve Calarge, F. A. (2010). Axiomatic design application for minimising the difficulties of QFD usage. International Journal of Production Economics, 125(1), 1-12. doi: doi.org/10.1016/j.ijpe.2010.01.002
- Celik, M., Kahraman, C., Cebi, S. ve Er, I. D. (2009). Fuzzy axiomatic design-based performance evaluation model for docking facilities in shipbuilding industry: The case of Turkish shipyards. Expert Systems with Applications, 36(1), 599-615.
- Dündar, S. (2008), Ders seçiminde analitik hiyerarşi proses uygulaması, Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 13(2), 217-226.
- Ersöz, F. ve Kabak, M. (2010). Savunma sanayi uygulamalarında çok kriterli karar verme yöntemlerinin literatür araştırması. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 97-125.
- Güngör, F. (2017). Sızdırmaz conta malzemesinin aksiyomatik tasarım medoduyla seçilmesi. El-Cezeri Journal Of Science And Engineering, 4(1).
- Kannan, D., Govindan, K. Ve Rajendran, S. (2015). Fuzzy axiomatic design approach based green supplier selection: a case study from Singapore. Journal of Cleaner Production, 96, 194-208.
- Karataş, M. ve Akman, G. (2009). Makine imalatı yapan firmaların yenilikçi kültür yapılarının aksiyomatik tasarım ile değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20, 45-62.
- Kahraman, C. ve Çebı, S. (2009). A new multi-attribute decision making method: Hierarchical fuzzy axiomatic design. Expert Systems with Applications, 36(3), 4848-4861.
- Maldonado, A., García, J. L., Alvarado, A. ve Balderrama, C. O. (2013). A hierarchical fuzzy axiomatic design methodology for ergonomic compatibility evaluation of advanced manufacturing technology. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 66(1-4), 171-186.
- Ogot, M. (2011). Conceptual design using axiomatic design in a TRIZ framework. Procedia Engineering, 9, 736-744.
- Ulutürk, İ., Yurdakul, M. ve İç, Y. T. Aksiyomatik tasarım yöntemi ile yenilikçi ürün geliştirilmesi. Politeknik Dergisi, *(*): *, (*). doi: 10.2339/politeknik.591154
- Yazgan, H. R., Kır, S., Özbakır, S. ve Sezik, E. (2014). Sıra bağımlı tek makineli çizelgeleme probleminde erkenlik ve geçlik katsayılarının bulanık aksiyomatik tasarım yöntemi ile belirlenmesi. Journal of Industrial Engineering (Turkish Chamber Of Mechanical Engineers), 25(3), 25-32.
- Zein, A., Li, W., Herrmann, C. ve Kara, S. (2011). Energy efficiency measures for the design and operation of machine tools: an axiomatic approach. Glocalized Solutions for Sustainability in Manufacturing (pp. 274-279). Springer, Berlin, Heidelberg.
- https://www.austrotherm.com.tr (Erişim Tarihi, 30.10.2019).
Öz
İşletmeler,
günümüzün rekabetçi ortamında ayakta kalabilmek için stratejik olarak
doğru kararlar alarak kaynaklarını iyi yönetmek mecburiyetindedir. Bu bağlamda,
tedarik zinciri yönetiminde satınalma biriminin aldığı kararlar hayati öneme
sahiptir. Globalleşen dünyada, hammadde satınalma sürecinde tedarik edilecek
malzemelerin yalnızca bulunabilirliğinin ve fiyatının dikkate alınması yanlış
kararlar verilmesine yol açabilir. Satınalma süreçlerinde Çok Kriterli Karar
Verme (ÇKKV) yöntemleri literatürde sıklıkla kullanılmış ve başarılı sonuçlar
elde edilmiştir. Bu çalışmada, binaların dış cepheleri için yalıtım malzemesi
olarak kullanılan EPS (Genleştirilmiş Polistiren Sert Köpük) levhanın
hammaddesi olan boncuk EPS’nin satınalma sürecine ÇKKV yöntemlerinden
Aksiyomatik Tasarım ile yaklaşımda bulunulmuştur. Kriterler (malzemenin birim
fiyatı, tedarik süresi, araca yüklenen maksimum miktar (parti büyüklüğü),
termine uyum oranı ve kalite red oranı) ve yöntemin uygulanması için gerekli
olan tasarım aralıkları uzman görüşü ile belirlenmiştir. Çalışmada önce kriter
ağırlıkları eşit alınarak sıralama yapılmıştır. Sonrasında yine bir ÇKKV
yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile kriter ağırlıkları elde
edilmiş ve sıralama yeniden yapılmıştır. Son olarak, tasarım aralığı daralıp
genişletilerek bu aralığın sonuçlara etkisi incelenmiş ve elde edilen sonuçlar
yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Aksiyomatik tasarım Analitik hiyerarşi prosesi malzeme seçimi satınalma tasarım aralığı
Kaynakça
- Akman, G. ve Alkan, A. (2016). İzmit kent içi ulaşımda alternatif toplu taşıma sistemlerinin aksiyomlarla tasarım yöntemi ile değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22(1), 54-63. doi: 10.5505/pajes.2015.55376
- Alkan, A., Diyaroğlu, D., Avcı, S. ve Aladağ, Z. (2018). Analytic network process & axiomatic design: a study in fast moving consumer goods industry. International Journal of Research –Granthaalayah, 6(11), 7-22. doi: 10.5281/zenodo.1708230
- Batur, G. D. ve Özyörük, B. (2018). Aksiyomatik tasarım ile tedarikçi seçimi: bebek maması üretimi için Türkiye'de bir uygulama. International Journal of Informatics Technologies, 11(2), 195-201. doi: 10.17671/gazibtd.392093
- Özel B. ve Özyörük, B. (2007). Bulanık aksiyomatik tasarım ile tedarikçi firma seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3), 415-423.
- Büyüközkan, G. ve Göçer, F. (2017). Application of a new combined intuitionistic fuzzy MCDM approach based on axiomatic design methodology for the supplier selection problem. Applied Soft Computing, 52, 1222-1238. doi: doi.org/10.1016/j.asoc.2016.08.051
- Carnevalli, J. A., Miguel, P. A. C. ve Calarge, F. A. (2010). Axiomatic design application for minimising the difficulties of QFD usage. International Journal of Production Economics, 125(1), 1-12. doi: doi.org/10.1016/j.ijpe.2010.01.002
- Celik, M., Kahraman, C., Cebi, S. ve Er, I. D. (2009). Fuzzy axiomatic design-based performance evaluation model for docking facilities in shipbuilding industry: The case of Turkish shipyards. Expert Systems with Applications, 36(1), 599-615.
- Dündar, S. (2008), Ders seçiminde analitik hiyerarşi proses uygulaması, Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 13(2), 217-226.
- Ersöz, F. ve Kabak, M. (2010). Savunma sanayi uygulamalarında çok kriterli karar verme yöntemlerinin literatür araştırması. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 97-125.
- Güngör, F. (2017). Sızdırmaz conta malzemesinin aksiyomatik tasarım medoduyla seçilmesi. El-Cezeri Journal Of Science And Engineering, 4(1).
- Kannan, D., Govindan, K. Ve Rajendran, S. (2015). Fuzzy axiomatic design approach based green supplier selection: a case study from Singapore. Journal of Cleaner Production, 96, 194-208.
- Karataş, M. ve Akman, G. (2009). Makine imalatı yapan firmaların yenilikçi kültür yapılarının aksiyomatik tasarım ile değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20, 45-62.
- Kahraman, C. ve Çebı, S. (2009). A new multi-attribute decision making method: Hierarchical fuzzy axiomatic design. Expert Systems with Applications, 36(3), 4848-4861.
- Maldonado, A., García, J. L., Alvarado, A. ve Balderrama, C. O. (2013). A hierarchical fuzzy axiomatic design methodology for ergonomic compatibility evaluation of advanced manufacturing technology. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 66(1-4), 171-186.
- Ogot, M. (2011). Conceptual design using axiomatic design in a TRIZ framework. Procedia Engineering, 9, 736-744.
- Ulutürk, İ., Yurdakul, M. ve İç, Y. T. Aksiyomatik tasarım yöntemi ile yenilikçi ürün geliştirilmesi. Politeknik Dergisi, *(*): *, (*). doi: 10.2339/politeknik.591154
- Yazgan, H. R., Kır, S., Özbakır, S. ve Sezik, E. (2014). Sıra bağımlı tek makineli çizelgeleme probleminde erkenlik ve geçlik katsayılarının bulanık aksiyomatik tasarım yöntemi ile belirlenmesi. Journal of Industrial Engineering (Turkish Chamber Of Mechanical Engineers), 25(3), 25-32.
- Zein, A., Li, W., Herrmann, C. ve Kara, S. (2011). Energy efficiency measures for the design and operation of machine tools: an axiomatic approach. Glocalized Solutions for Sustainability in Manufacturing (pp. 274-279). Springer, Berlin, Heidelberg.
- https://www.austrotherm.com.tr (Erişim Tarihi, 30.10.2019).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Endüstri Mühendisliği |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2020 |
| Kabul Tarihi | 16 Ocak 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 31 |
