IS ENVIRONMENTAL AWARENESS AN EFFECTIVE FACTOR TO ENSURE SUSTAINABLE CONSUMPTION?

Year 2023, , 1062 - 1083, 30.09.2023

Sena Altın

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1343768

Abstract

Today, sustainable consumption and environmental sensitivity have an increasing importance. Sustainable consumption aims to protect natural resources, reduce waste production and minimise the risk of environmental damage. Individuals making product choices by considering environmental impacts and adopting recycling habits play a major role in this context. In addition, the fact that businesses organise their production processes with environmentally friendly methods and turn to renewable energy sources also helps to ensure sustainability. These conscious steps serve a critical function in protecting the right of future generations to live in a healthy environment. The aim of the study is to examine the relationship between environmental sensitivity and sustainable consumption behaviour. Within the scope of the study, 351 consumers were reached by questionnaire method. The data were analysed using T-test, Kruskall-Wallis test, Pearson correlation and multiple-simple linear regression model. As a result of the study, it was determined that there is a significant and strong positive relationship between environmental sensitivity and sustainable consumption in general.

Keywords

Sustainable Consumption, Environmental Sensitivity, Sustainable Marketing, Sustainability

SÜRDÜRÜLEBİLİR TÜKETİMİ SAĞLAMAK İÇİN ÇEVRESEL DUYARLILIK ETKİLİ BİR FAKTÖR MÜDÜR?

Abstract

Günümüzde sürdürülebilir tüketim ve çevresel duyarlılık giderek artan bir öneme sahiptir. Sürdürülebilir tüketim; doğal kaynakların korunması, atık üretiminin azaltılması ve çevreye zarar verme riskinin en aza indirilmesi amacını taşır. Bireylerin çevresel etkileri göz önünde bulundurarak ürün seçimleri yapması ve geri dönüşüm alışkanlıklarını benimsemesi bu bağlamda büyük bir rol oynar. Ayrıca işletmelerin üretim süreçlerini çevre dostu yöntemlerle düzenlemesi ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi de sürdürülebilirliğin sağlanmasına yardımcı olur. Bu bilinçli adımlar, gelecek kuşakların sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını koruma yolunda kritik bir işlev görür. Çalışmanın amacı; çevresel duyarlılık ile sürdürülebilir tüketim davranışı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma kapsamında 351 tüketiciye anket yöntemiyle ulaşılmıştır. Veriler analiz edilirken T testi, Kruskall-Wallis testi, Pearson korelasyon ve çoklu-basit doğrusal regresyon modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda genel olarak çevresel duyarlılıkla sürdürülebilir tüketim arasında anlamlı ve pozitif yönlü güçlü bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Sürdürülebilir Tüketim, Çevresel Duyarlılık, Sürdürülebilir Pazarlama, Sürdürülebilirlik

References

• Akdoğan, L. (2023). Sürdürülebilir tüketim: Kavramsal bir çalışma. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 43-53 . doi: 10.55580/oguzhan.1291379
• Aktaş, S. C., & Çiçek, B. (2019). Farklı kuşaktaki kadın ve erkeklerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1957-1978. doi: 10.15659/3.sektor-sosyal- ekonomi.19.12.1264
• Avcı, İ. & Yıldız, S. (2023). The effects of online second-hand product purchase motivations on sustainable consumption behavior and online repurchase intention in consumer-to-consumer electronic commerce (C2C) and the mediating role of electronic word-of-mouth marketing. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 16(1) , 137-164. doi: 10.15659/ppad.16.1. 1160820
• Bener, Ö. & Babaoğul, M. (2008). Sürdürülebilir tüketim davranışı ve çevre bilinci oluşturmada bir araç olarak tüketici eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, 5(1), 1-10.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (Second edition). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Çelik, A., & Küçük, A. (2022). Toplumsal cinsiyet açısından çevre duyarlılığı: Şanlıurfa örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(24), 386-406.
• Doğan, Z., Bulut, Z. A., & Kökalan Çımrın, F. (2015). Bireylerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4), 659-679
• Field, A. P. (2009). Discovering statistics using SPSS (Thirt edition). New York: Sage Publications Limited.
• Fischer, D., Böhme, T. & Geiger, S.M. (2017). Measuring young consumers’ sustainable consumption behavior: development and validation of the YCSCB scale. Young Consumers, 18(3), 312-326 doi: 10.1108/YC-03-2017- 00671
• George, D., & Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference (16th ed.) New York: Routledge.
• Hayta, A. (2009). Sürdürülebilir tüketim davranışının kazanılmasında tüketici eğitiminin rolü. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 143-151
• Jackson, T. & Michaelis, L. (2003). Policies for sustainable Consumption, sustainable development commission. London. https://www.merckgroup.com/en/sustainability-report/2022/? gclid=Cj0KCQjwoeemBhCfARIsADR2QCtQxc2zCmItEcjtrDy3LXgvPEZjLtdmKu4BDB8uCIV3k42Jk8BigncaAra3EALw _wcB
• Jackson, T. (2005). Motivating sustainable consumption. A review of evidence on consumer behaviour and behavioural change. A report to the Sustainable Development Research Network.
• Kadic-Maglajlica, S., Arslanagic-Kalajdzicb, M., Micevskic, M., Dlacicd, J. & Zabkar, V. (2019), Being engaged is a good thing: Understanding sustainable consumption behavior among young adults. Journal of Business Research, (104), 644-654
• Karaca, Ş. (2018). Yaşam tarzının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 403-425
• Karalar, R. & Kiracı, H. (2010). Bireysel Değerlerin Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(2), 79-106
• Karalar, R. & Kiracı, H. (2011). Çevresel sorunlara karşı bir çözüm önerisi olarak sürdürülebilir tüketim düşüncesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 63-76
• Kortunay, N. (2023). Sürdürülebilir tüketim davranışına yönelik tutumun bilişsel, duyuşsal ve davranışsal bileşenleri: Kavramsal bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2), 699-716. doi:10.47097/piar.1307437
• Küçükyörük, G. & Kurtuldu, G. (2022). Sürdürülebilir pazarlamanın sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkisinde çevre bilincinin aracılık rolü. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi e-Dergi, 11(2), 141-162, doi:10.47934/tife.11.02.04
• Lee, C. K., Levy, D. S. & Yap, C. S. F. (2015). How does the theory of consumption values contribute to place identity and sustainable consumption? International Journal of Consumer Studies, 39(6), 597–607. doi:10.1111/ijcs.12231
• Yeşil, M. & Turan, Y. (2020). Çevresel duyarlılık üzerine bir ölçek geliştirme çalışması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 418-435
• McLaren, S.J. (2007). Defining a role for sustainable consumption ınitiatives ın new zealand. 2nd International Conference on Sustainability Engineering and Science, Auckland, NZ
• Özgül, E. (2010). Tüketicilerin değer yapıları, gönüllü sade yaşam tarzı ve sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 117-150.
• Özsoy, T. & Madran, C. (2015). Ürün ömrü algısının sürdürülebilir tüketim boyutundan bir analizi. Global Journal of Economics and Business Studies, 4(7) , 73-91
• Raven P. H., Berg, L. R. & Hassenzahl D. M. (2012). Environment (8th edition). John Wiley & Sons, USA.
• Revuelta, M. B. (2017) Mineral Resources: From Exploration to Sustainability Assessment. Spain: Madrid.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Ed.). Boston: Allyn And Bacon.
• Tandaç Güneş, N. (2011). Pazarlama iletişiminde sürdürülebilir tüketim olgusuna farklı bir bakış: Ernest callenbach ve ekotopya yapıtı üzerine hermeneutik okuma çalışması. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 41, 103-124
• Tatar, A. (2021). Çevresel sorunlara duyarlılığın sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi. International Journal of Management and Administration, 5(9) , 103-117
• TC Dışişleri Başkanlığı. (2021). Çevre, iklim değişikliği ve suya dair sürdürülebilir kalkınma hedefleri. https://www.mfa.gov.tr/surdurulebilir-kalkinma.tr.mfa Erişim tarihi: 15.04.2022
• Yıldız, O. & Kelleci, A. (2023). Sürdürülebilir tüketim davranışının etkenleri: Türkiye’de Z kuşağı üzerine bir saha araştırması. Akademik Hassasiyetler, 21(10), 1-21 https://research.ebsco.com/c/kqcaaq/viewer/pdf/zxcewkhp3z
• Yılmaztürk, Y. & Akdoğan, Ç. (2023). Materyalizmin sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi: Yeşil satın alma niyetinin aracılık rolü. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(27), 51-82. doi:10.36543/kauiibfd.2023.003
• Tandaçgüneş, N. (2011). Pazarlama iletişiminde sürdürülebilir tüketim olgusuna farklı bir bakış: ernest callenbach ve ekotopya yapıtı üzerine hermeneutik okuma çalışması . İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty of Communication Journal, (41) , 103-124 .