BibTex RIS Kaynak Göster

BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER

Yıl 2008, Cilt: 24 Sayı: 1, 364 - 379, 01.02.2008

Ekrem Şanver Çelik Ayhan Aslan Mustafa Alparslan

Öz

Balıklarda kan glukoz düzeyini çevresel ve biyolojik faktörler önemli derecede etkileyebilmektedir. Biyolojik faktörlerin başında balık türü, populasyon, üreme ve cinsiyet gelirken çevresel faktörlerin başında ise suyun özellikleri, sudaki toksik ve kirletici maddeler, mevsim ve yıllık döngü gelmektedir. Balıklarda gözlemlenen kan değerlerinin doğru bir şekilde yorumlanması için onları etkileyen faktörlerin bilinmesi ve göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu makalede, başlıca faktörlerden balık türü, üreme, mevsim, su sıcaklığı, hastalık, ağır metal ve pestisitlerin bazı balık türlerinde kan glukoz düzeyine etkileri ortaya konulmuş ve bu faktörlerin kan glukozunu etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Balık Kan Glukoz Biyolojik ve Ekolojik Faktörler

Kaynakça

  • E. E. Keha, İ. Küfrevioğlu, Biyokimya, Derya Kitabevi, Trabzon, (2000) 663.
  • T. Lovell, Nutrition and Feeding of Fish, New York, America, (1989) 260.
  • İ. Akyurt, Balık Besleme, Mustafa Kemal Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Ders Kitapları, Hatay, 3 (2004) 226. 4. B.
  • Hoşsu, A. Y. Korkut, A. Fırat, Balık Besleme ve Yem Teknolojisi, I. Ege Üniversitesi Su Ürünleri
  • Fakültesi Yayınları, İzmir, 50(19) (2001) 295.
  • A. Girgin Başusta, Balık Biyolojisi Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayın, Ankara, 772 (2005) 498.
  • C.Y. Chen, G.A. Wooster, R.G. Getchell, P.R. Bowser, M.B. Timmons, Aquaculture, 218 (2002) 89. 7. A.
  • Azizoğlu, İ. Cengizler, Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences, 20 (1996) 425. 8. A.
  • Yıldırım, M. Türkmen, İ. Altuntaş, Tr. J. of Veterinary and Animal Sicences, 23 (1999) 373.
  • S. Aydın, A. Yıldırım, O. Erdoğan, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 24 (2000) 523.
  • A. Yıldırım, M. Türkmen, İ. Altuntaş, Turk. J. Biol., 24 (2000) 49.
  • E. Ş. Çelik, H. Çakıcı, OMU Zir. Fak. Dergisi, 20(2) (2005) 15.
  • J. K. Jeon, P. K. Kim, Y. J. Park, H. T. Huh, J. Korean Fish. Soc., 28(2) (1995) 123.
  • M. Atamanalp, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, (2000) 120.
  • E. Ş. Çelik, Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 22(1-2) (2005) 115.
  • L. C. Folmar, T. Moody, S. Bonomelli, J. Gibson, Journal of Fish Biology, 41 (1992) 999.
  • WR. Miller, AC. Hendricks, JR. J. Cairns, Can J Fish Aquat Sci., 40 (1983) 420.
  • J. B. Smith, et al., The Progressive Fish-Culturist, 49 (1987) 108.
  • C. Audet, G. Claireaux, Can. J. Fish. Aquat., Sci., 49 (1992) 870.
  • D. S. Kaminska, U. Loos, V. Maier, H. H. Didschuneit, E. F. Pfeif-fer, Horm. Metabol. Res., 20 (1988) 727.
  • J. R.Strange, Transactions of The American Fisheries Society, 109 (1980) 298.
  • A. J. Matty, Fish Endocrinology, Croom Helm London and Sydney, Timber Press Portland, Oregan, (1985) 267.
  • A. Şahan, İ. Cengizler, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26 (2002) 849.
  • İ. Cengizler, A. Şahan (Azizoğlu), Turk. J. Vet. Anim. Sci., 24 (2000) 205.
  • D. Carthy, J. Stevenson, M. Roberts, J. Fish. Biol., 5 (1971) 1.
  • S. Chun, M. Oh, Marine Science Natl. Fish. Unıv. Pusan., 21 (1989) 205.
  • E. Rimsh, L. Adamova, All-Union Research Institute of Marine Fisheries and Oceanography, 81(1) (1973) 150.
  • M. Kocabatmaz, G. Ekingen, Doğa Bilim Der., 8(2) (1984) 149.
  • T. Aoki, Fish Diseases and Disorders. CABI Publishing, USA, (1999.
  • H. Yavuzcan Yıldız, S. Bekcan, A. C. Karasu Benli, M. Akan, Israel Journal of Veterinary Medicine, 60(3) (2005) 91.
  • L. S. Smith, Introduction to Fish Physiology, Argent Lab., New York, (1991).
  • S. Aydın, A. Çiltaş, Ö. C. Bilgin, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 25 (2001) 643.
  • S. Aydın, Z. Erman, Third International Symposium on Aquatic Animal Healt (August 30- September 2, 1998). Baltimore, Maryland, USA, (1998).
  • E. Ş. Çelik, S. Aydın, Fish Physiology and Biochemistry, 32(3) (2006) 255.
  • C. Haux, A. Larsson, Aquat. Toxicol., 5 (1984) 129.
  • K. Yamawaki, W. Hashimoto, K. Fujii, J. Koyama, Y. Ikeda, H. Ozaki, Bulletin of the Japanese Society of Scientific Fisheries, 52(3) (1986) 459.
  • S. Karataş, C. Erdem, B. Cicik, Ekoloji, 14(55) (2005) 18.
  • A. C. Ricard, C. Daniel, P. Anderson, A Hontela, Arch. Environmental Contam. Toxicol., 34(4) (1998) 377.
  • T. S. Gill, J.C. Pant, Toxicology Letters 18 (1983) 195.
  • C. B. R. Martinez, M. Y. Nagae, C. T. B. V. Zaia, D. A. M. Zaia, Braz. J. Biol., 64(4) (2004) 797.
  • M. M. Vijayan, C. Pereira, E. G. Grau, G. K Iwama, Biochem. Physiol., 116c(1) (1997) 85.
  • H. M. Levesque, T. W. Moon, G. C. Campbell A. Hontela, Aquatic Toxicology 60(3-4) (2002) 257.
  • A. R. Shakoori, A. L. Mughal, M. J. Iqbal, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 57 (1996) 487.
  • V. Lusková, M. Svoboda, J. Kolárová, Acta Vet. Brno, 71 (2002) 117.
  • J. J. Ceron, E. Sancho, M. D. Ferrando, C. Gutıerrez, E. Andreu, Toxicol. Environ. Chem., 60 (1997) 201.
  • A. Demael, D. Lepot M. Cossarini, G. Monod, Ecotoxic. and environ. safety., 13 (1995) 346.
  • B. K. Das, S. C. Mukherjee, Comparative Biochemistry and Physiology Part C, 134 (2003) 109.
  • E. Oruç, N. Üner, Pesticide Biochemistry and Physiology, 62(1) (1998) 65.
  • G. Christensen, E. Hunt, J. Fiandt, Toxicol. Appl. Pharmacol., 42 (1977) 523.
  • K.V. Sastry, K. M. Subhadra, Environmental Research 36 (1985) 32.
  • H. Peres, P. Gonçalves, A. Oliva-Teles, Aguaculture, 179 (1999) 415.
  • E. Railo, M. Nikinmaa, A. Soivio, Journal of Fish Biology, 26 (1985) 725.
  • J. A. Nelson, Y. Tank, R. G. Boutilier, The Journal of Experimental Biology, 199 (1996) 1295.
  • M. P. Wilkie, H. E. Simmons, C. M. Wood, The Journal of Eperimental Zoology, 274 (1996) 1.
  • H. Çakıcı, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale, (1999) 45.
  • R. Waagbo, A Review, Aquaculture and Fisheries Menagement 25 (1994) 175.
  • E. Casillas, L. S. Smith, Journal of Fish. Biology, 10 (1977) 481.
  • K. G. Iwama, O. B. Luis, Vijayan M.M. Afonso, Sress in Fish, Aquanet Workshop on Fish Walfare, Canada, (2004).
  • W. A. Wurts, World Aquaculture 56 (1995) 80.

MAIN FACTORS AFFECTING BLOOD GLUCOSE LEVEL IN FISH

Yıl 2008, Cilt: 24 Sayı: 1, 364 - 379, 01.02.2008

Ekrem Şanver Çelik Ayhan Aslan Mustafa Alparslan

Öz

Environmental and biologic factors can seriously effect the blood glucose level of fish. Fish species, population, reproduction and sex are among the important biological factors, while environmental factors can be described as features of water, toxic and pollutant matters, seasonal and annual cycle. Consideration and knowledge about factors affecting blood parameters are an important matter for evaluating blood parameters in fish. In the present article, the effects of main factors such as fish species, reproduction, seasonal, water temperature, disease, heavy metal and pesticide on blood glucose levels in some fish species, were evaluated, and it was concluded that these factors affected blood glucose level.

Anahtar Kelimeler

Fish Blood Glucose Biological and Ecological Factors

Kaynakça

  • E. E. Keha, İ. Küfrevioğlu, Biyokimya, Derya Kitabevi, Trabzon, (2000) 663.
  • T. Lovell, Nutrition and Feeding of Fish, New York, America, (1989) 260.
  • İ. Akyurt, Balık Besleme, Mustafa Kemal Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Ders Kitapları, Hatay, 3 (2004) 226. 4. B.
  • Hoşsu, A. Y. Korkut, A. Fırat, Balık Besleme ve Yem Teknolojisi, I. Ege Üniversitesi Su Ürünleri
  • Fakültesi Yayınları, İzmir, 50(19) (2001) 295.
  • A. Girgin Başusta, Balık Biyolojisi Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayın, Ankara, 772 (2005) 498.
  • C.Y. Chen, G.A. Wooster, R.G. Getchell, P.R. Bowser, M.B. Timmons, Aquaculture, 218 (2002) 89. 7. A.
  • Azizoğlu, İ. Cengizler, Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences, 20 (1996) 425. 8. A.
  • Yıldırım, M. Türkmen, İ. Altuntaş, Tr. J. of Veterinary and Animal Sicences, 23 (1999) 373.
  • S. Aydın, A. Yıldırım, O. Erdoğan, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 24 (2000) 523.
  • A. Yıldırım, M. Türkmen, İ. Altuntaş, Turk. J. Biol., 24 (2000) 49.
  • E. Ş. Çelik, H. Çakıcı, OMU Zir. Fak. Dergisi, 20(2) (2005) 15.
  • J. K. Jeon, P. K. Kim, Y. J. Park, H. T. Huh, J. Korean Fish. Soc., 28(2) (1995) 123.
  • M. Atamanalp, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, (2000) 120.
  • E. Ş. Çelik, Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 22(1-2) (2005) 115.
  • L. C. Folmar, T. Moody, S. Bonomelli, J. Gibson, Journal of Fish Biology, 41 (1992) 999.
  • WR. Miller, AC. Hendricks, JR. J. Cairns, Can J Fish Aquat Sci., 40 (1983) 420.
  • J. B. Smith, et al., The Progressive Fish-Culturist, 49 (1987) 108.
  • C. Audet, G. Claireaux, Can. J. Fish. Aquat., Sci., 49 (1992) 870.
  • D. S. Kaminska, U. Loos, V. Maier, H. H. Didschuneit, E. F. Pfeif-fer, Horm. Metabol. Res., 20 (1988) 727.
  • J. R.Strange, Transactions of The American Fisheries Society, 109 (1980) 298.
  • A. J. Matty, Fish Endocrinology, Croom Helm London and Sydney, Timber Press Portland, Oregan, (1985) 267.
  • A. Şahan, İ. Cengizler, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26 (2002) 849.
  • İ. Cengizler, A. Şahan (Azizoğlu), Turk. J. Vet. Anim. Sci., 24 (2000) 205.
  • D. Carthy, J. Stevenson, M. Roberts, J. Fish. Biol., 5 (1971) 1.
  • S. Chun, M. Oh, Marine Science Natl. Fish. Unıv. Pusan., 21 (1989) 205.
  • E. Rimsh, L. Adamova, All-Union Research Institute of Marine Fisheries and Oceanography, 81(1) (1973) 150.
  • M. Kocabatmaz, G. Ekingen, Doğa Bilim Der., 8(2) (1984) 149.
  • T. Aoki, Fish Diseases and Disorders. CABI Publishing, USA, (1999.
  • H. Yavuzcan Yıldız, S. Bekcan, A. C. Karasu Benli, M. Akan, Israel Journal of Veterinary Medicine, 60(3) (2005) 91.
  • L. S. Smith, Introduction to Fish Physiology, Argent Lab., New York, (1991).
  • S. Aydın, A. Çiltaş, Ö. C. Bilgin, Turk. J. Vet. Anim. Sci., 25 (2001) 643.
  • S. Aydın, Z. Erman, Third International Symposium on Aquatic Animal Healt (August 30- September 2, 1998). Baltimore, Maryland, USA, (1998).
  • E. Ş. Çelik, S. Aydın, Fish Physiology and Biochemistry, 32(3) (2006) 255.
  • C. Haux, A. Larsson, Aquat. Toxicol., 5 (1984) 129.
  • K. Yamawaki, W. Hashimoto, K. Fujii, J. Koyama, Y. Ikeda, H. Ozaki, Bulletin of the Japanese Society of Scientific Fisheries, 52(3) (1986) 459.
  • S. Karataş, C. Erdem, B. Cicik, Ekoloji, 14(55) (2005) 18.
  • A. C. Ricard, C. Daniel, P. Anderson, A Hontela, Arch. Environmental Contam. Toxicol., 34(4) (1998) 377.
  • T. S. Gill, J.C. Pant, Toxicology Letters 18 (1983) 195.
  • C. B. R. Martinez, M. Y. Nagae, C. T. B. V. Zaia, D. A. M. Zaia, Braz. J. Biol., 64(4) (2004) 797.
  • M. M. Vijayan, C. Pereira, E. G. Grau, G. K Iwama, Biochem. Physiol., 116c(1) (1997) 85.
  • H. M. Levesque, T. W. Moon, G. C. Campbell A. Hontela, Aquatic Toxicology 60(3-4) (2002) 257.
  • A. R. Shakoori, A. L. Mughal, M. J. Iqbal, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 57 (1996) 487.
  • V. Lusková, M. Svoboda, J. Kolárová, Acta Vet. Brno, 71 (2002) 117.
  • J. J. Ceron, E. Sancho, M. D. Ferrando, C. Gutıerrez, E. Andreu, Toxicol. Environ. Chem., 60 (1997) 201.
  • A. Demael, D. Lepot M. Cossarini, G. Monod, Ecotoxic. and environ. safety., 13 (1995) 346.
  • B. K. Das, S. C. Mukherjee, Comparative Biochemistry and Physiology Part C, 134 (2003) 109.
  • E. Oruç, N. Üner, Pesticide Biochemistry and Physiology, 62(1) (1998) 65.
  • G. Christensen, E. Hunt, J. Fiandt, Toxicol. Appl. Pharmacol., 42 (1977) 523.
  • K.V. Sastry, K. M. Subhadra, Environmental Research 36 (1985) 32.
  • H. Peres, P. Gonçalves, A. Oliva-Teles, Aguaculture, 179 (1999) 415.
  • E. Railo, M. Nikinmaa, A. Soivio, Journal of Fish Biology, 26 (1985) 725.
  • J. A. Nelson, Y. Tank, R. G. Boutilier, The Journal of Experimental Biology, 199 (1996) 1295.
  • M. P. Wilkie, H. E. Simmons, C. M. Wood, The Journal of Eperimental Zoology, 274 (1996) 1.
  • H. Çakıcı, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale, (1999) 45.
  • R. Waagbo, A Review, Aquaculture and Fisheries Menagement 25 (1994) 175.
  • E. Casillas, L. S. Smith, Journal of Fish. Biology, 10 (1977) 481.
  • K. G. Iwama, O. B. Luis, Vijayan M.M. Afonso, Sress in Fish, Aquanet Workshop on Fish Walfare, Canada, (2004).
  • W. A. Wurts, World Aquaculture 56 (1995) 80.
Toplam 59 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA82ZA77FD
Bölüm Makale
Yazarlar

Ekrem Şanver Çelik Bu kişi benim

Ayhan Aslan Bu kişi benim

Mustafa Alparslan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Şubat 2008
Yayımlandığı Sayı Yıl 2008 Cilt: 24 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çelik, E. Ş., Aslan, A., & Alparslan, M. (2008). BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 24(1), 364-379.
AMA Çelik EŞ, Aslan A, Alparslan M. BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. Şubat 2008;24(1):364-379.
Chicago Çelik, Ekrem Şanver, Ayhan Aslan, ve Mustafa Alparslan. “BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 24, sy. 1 (Şubat 2008): 364-79.
EndNote Çelik EŞ, Aslan A, Alparslan M (01 Şubat 2008) BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 24 1 364–379.
IEEE E. Ş. Çelik, A. Aslan, ve M. Alparslan, “BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 24, sy. 1, ss. 364–379, 2008.
ISNAD Çelik, Ekrem Şanver vd. “BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 24/1 (Şubat 2008), 364-379.
JAMA Çelik EŞ, Aslan A, Alparslan M. BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2008;24:364–379.
MLA Çelik, Ekrem Şanver vd. “BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 24, sy. 1, 2008, ss. 364-79.
Vancouver Çelik EŞ, Aslan A, Alparslan M. BALIKLARDA KAN GLUKOZUNU ETKİLEYEN BAŞLICA FAKTÖRLER. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2008;24(1):364-79.

✯ Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
✯ Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, hakem, yazar ve editör için ayrı başlıklar altında etik kurallarla ilgili bilgi verilmelidir.
✯ Dergide ve/veya web sayfasında, ulusal ve uluslararası standartlara atıf yaparak, dergide ve/veya web sayfasında etik ilkeler ayrı başlık altında belirtilmelidir. Örneğin; dergilere gönderilen bilimsel yazılarda, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır.
✯ Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.