Abstract
This research involves revealing the codes that come into prominence in the ethical studies of businesses and discussing ethical studies in the context of Teleological and Deontological Theories. In this context, Turkey’s 50 largest enterprises that located in Fortune 500 list, in the year of 2019-2020, has been identified as research universe. Documents of 33 enterprises regarding the ethical studies were reached and the analyzes were made on these documents. Qualitative research method was used in the research. Analyzing the data, content analysis and descriptive analysis were carried out by using Maxqda program. As a result, ethical themes in ethical studies, are expressed in 12 groups. “Protecting confidential information ”, “compliance with the law ”, “offering equal opportunities to employees and fair approach” are among the most frequently repeated codes.It is concluded that businesses do their work ethically, with duties, responsibilities and rights thoughts and they place more emphasis on the process part (deontological theory), rather than focusing on their results or benefits (teleological theory).
References
- Akarsu, B. (1982). Ahlak öğretileri. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Arıkan, S. (1995). İşletmelerde sosyal sorumluluk ve iş ahlakı. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 171-180.
- Arslan, M. (2016). İş ahlakı ve önemi. Ömer Torlak ve Figen Dalyan, (Eds.). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk ve Etik içinde (ss. 29-56). 5. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınlar.
- Arslan, M. ve Berkman, Ü. (2009). Dünyada ve Türkiye’de iş etiği ve etik yönetimi. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
- Ashby, W. (1950). Teleology and deontology in ethics. The Journal of Philosophy, 47(26), 765-773.
- Bal, İ. ve Beren, F. (2003). Polis etiği. Ankara: Siyasal Kitapevi.
- Bayrak, S. (2001). İş ahlakı ve sosyal sorumluluk. İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Bentham, J. (1998). Legislator of the World: Writings on Codification, Law and Education. Philip Schofield ve Jonathan Harris (Eds.), Oxford: Clarendon.
- Brickley, J. A., Smith, C. W., Zimmerman, J. L. (2002). Business ethics and organizational architecture. Journal of Banking & Finance, 26, 1821-835.
- Cevizci, A. (2013). Uygulamalı Etik. İstanbul: Say Yayınları.
- Chandler, R. C. (1994). Deontological dimensions of administrative ethics. Handbook of Administrative Ethics. New York: Marcel Dekker.
- Copleston, F. (2000). Felsefe tarihi-yararcılık ve pragmatiz, (Çev. D. Canefe). İstanbul: İdea Yayınları.
- Curi, K. (1996). Environmental ewploitation and environmental ethics. Proceedings of the First International Symposium on Environmental Ethics. İstanbul: Boğaziçi University.
- Cohen, J. R., Pant, L.W. ve Sharp. D.J. (1998). The effect of gender and academic discipline diversity on the ethical evaluations, ethical intentions and ethicail orientation of potential public accounting recruits. American Accounting Horizons, 12(3), 250 – 270.
- Daft, R. L. (1997). Management (4.th Ed.).Texas: The Dryden Pres.
- DeGeorge, R. T. (1999). Business ethics (5th Ed.). New Jersey: Printice Hall.
- Josephson, M. (2001). Teaching ethical decision making and principled reasoning. W. Michael Hoffman, Robert E. Frederick, Mark S. Schwartz (Eds). Business Ethics: Readings and Cases in Corporate Morality (4th Ed.), New York: McGrawHill.
- Ferrell, O.C., Gresham. L. G. (1985). A contingency framework for understanding ethical decision making in marketing. Journal of Marketing, 49(3), 87-96.
- Fulmer, M. R. (1974). New management. New York: McMillan Publishing Company.
- Haşlak, İ. (2006). Etik kongresinin ardından akademik incelemeler. Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 185-192.
- Hellriegel, D., Slocum, J.W. (1992). Organizational behavior. St Paul: West Publications.
- Hosmer, L. R. T. (1996). The ethics of management (3rd Ed.), Chicago: Irwin.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (1998). Türk sermaye piyasasında etik değerler ve iş adabına ilişkin çalışma kuralları. İstanbul: Acar Matbaacılık.
- Kant, I. (2007). Ethica etik üzerine dersler (2. Baskı). (Çev. O. Özügül) İstanbul: Pencere Yayınları.
- Kılavuz, R. (2003). Kamu yönetiminde etik ve bir sorun alanı olarak yozlaşma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Küçükalp, K. ve Cevizci, A. (2014). Batı düşüncesi felsefî temeller (3. Baskı). İstanbul: İsam Yayınları.
- Laczniak, G. R., Murphy, P. E. (1993), Ethical marketing decisions: the higher road. Boston: Allyn and Bacon.
- Macit, H. M. (2009). Teleolojik etik anlayışın deontolojik eleştirisi. Kaygı, 13:83-91.
- Marshall, G. (2009). Sosyoloji sözlüğü. (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü) . Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
- Menekşe, R. (2008). Ankara’da faaliyet gösteren A grubu seyahat acentalarında çalışmakta olan personelin tüketiciye karşı etik davranışlarını algılama düzeyleri üzerine ampirik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 83-117.
- Messerly, J.G. (1995). An introduction to ethical theories, University Press of America.
- Nill, A. L., Shultz, C. J. (1997). Marketing ethics across cultures: decisionmaking guidelines and the emergence of dialogic idealism. Journal of Macromarketing, 4-19.
- Özgener, Ş. (2004). İş ahlakının temelleri: yönetsel bir yaklaşım. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Pettit, P. (1994)b Consequencialism, (Ed. P. Singer), A Companion on Ethics. London: Blackwell.
- Pieper, A. (1999). Etiğe giriş. (1. Baskı). (Çev. V. Atayman, G. Sezer). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Pops, G. M. (1994). A teleological approach to administrative ethics. handbook of administrative ethics. New York: Marcel Dekker.
- Pybus, E. M. (1983). False dichotomies: rigt and good. Philosophy, 58(223), 19-27.
- Schlegelmılch, B. B. (1998). Marketing ethics: an international perspective. London:International Thomson Business Press.
- Shea, G. F. (1988). Practical ethics. New York: AMA Membership Publication Division.
- Tepe, H. (2011). Etik ve metaetik (2. Baskı.). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
- Trevino, L. ve Nelson, K. A. (2007). Managing Business ethics: straight talk about how to do it right (4th Ed.) Wiley & Sons,
- Türk İş İnsanları ve Sanayicileri Derneği (2005). Devlette etikten etik devlete: kamu yönetiminde etik. Cilt I, II, İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
- Ural, T., Yükselen, C. (2003). İşletme ve pazarlama etiği. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlak. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-49. Yaran, C. S. (2010). Ahlak ve etik. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Yüksel, Ö. Tunç, A. (2010). Pazarlama: ilkeler, yönetim ve örnek olaylar. (8. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Abstract
Bu araştırma işletmelerin etik çalışmalarında ön plana çıkan kodların ortaya konulması ve etik çalışmaların Teleolojik ve Deontolojik Kuram’lar bağlamında tartışılmasını kapsamaktadır. Bu kapsamda, 2019-2020 yılı Fortune 500 listesine yer alan Türkiye’nin en büyük 50 işletmesi, araştırma evreni olarak belirlenmiştir. 33 işletmenin etik çalışmalarına yönelik belgelere ulaşılmış ve analizler bu belgeler üzerinden yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde, Maxqda programından faydalanılarak, içerik analizi ve betimsel analiz yapılmıştır. Sonuç olarak, etik çalışmalarda yer alan etik temalar 12 grupta ifade edilmiştir. “Gizli bilgilerin korunması”, “yasalara uygunluk”, “çalışanlara fırsat eşitliğinin sunulması ve adil yaklaşım” en sık tekrarlanan kodlar arasında yer almaktadır. İşletmelerin etik çalışmalarını, bunların sonuçları ya da faydaları üzerine odaklanarak yürütmekten ziyade (teleolojik kuram), bu çalışmaları ödevler, sorumluluklar, haklar düşüncesiyle yaptıkları ve süreç kısmına daha fazla önem verdikleri (deontolojik kuram) kanısına varılmıştır.
References
- Akarsu, B. (1982). Ahlak öğretileri. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Arıkan, S. (1995). İşletmelerde sosyal sorumluluk ve iş ahlakı. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 171-180.
- Arslan, M. (2016). İş ahlakı ve önemi. Ömer Torlak ve Figen Dalyan, (Eds.). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk ve Etik içinde (ss. 29-56). 5. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınlar.
- Arslan, M. ve Berkman, Ü. (2009). Dünyada ve Türkiye’de iş etiği ve etik yönetimi. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
- Ashby, W. (1950). Teleology and deontology in ethics. The Journal of Philosophy, 47(26), 765-773.
- Bal, İ. ve Beren, F. (2003). Polis etiği. Ankara: Siyasal Kitapevi.
- Bayrak, S. (2001). İş ahlakı ve sosyal sorumluluk. İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Bentham, J. (1998). Legislator of the World: Writings on Codification, Law and Education. Philip Schofield ve Jonathan Harris (Eds.), Oxford: Clarendon.
- Brickley, J. A., Smith, C. W., Zimmerman, J. L. (2002). Business ethics and organizational architecture. Journal of Banking & Finance, 26, 1821-835.
- Cevizci, A. (2013). Uygulamalı Etik. İstanbul: Say Yayınları.
- Chandler, R. C. (1994). Deontological dimensions of administrative ethics. Handbook of Administrative Ethics. New York: Marcel Dekker.
- Copleston, F. (2000). Felsefe tarihi-yararcılık ve pragmatiz, (Çev. D. Canefe). İstanbul: İdea Yayınları.
- Curi, K. (1996). Environmental ewploitation and environmental ethics. Proceedings of the First International Symposium on Environmental Ethics. İstanbul: Boğaziçi University.
- Cohen, J. R., Pant, L.W. ve Sharp. D.J. (1998). The effect of gender and academic discipline diversity on the ethical evaluations, ethical intentions and ethicail orientation of potential public accounting recruits. American Accounting Horizons, 12(3), 250 – 270.
- Daft, R. L. (1997). Management (4.th Ed.).Texas: The Dryden Pres.
- DeGeorge, R. T. (1999). Business ethics (5th Ed.). New Jersey: Printice Hall.
- Josephson, M. (2001). Teaching ethical decision making and principled reasoning. W. Michael Hoffman, Robert E. Frederick, Mark S. Schwartz (Eds). Business Ethics: Readings and Cases in Corporate Morality (4th Ed.), New York: McGrawHill.
- Ferrell, O.C., Gresham. L. G. (1985). A contingency framework for understanding ethical decision making in marketing. Journal of Marketing, 49(3), 87-96.
- Fulmer, M. R. (1974). New management. New York: McMillan Publishing Company.
- Haşlak, İ. (2006). Etik kongresinin ardından akademik incelemeler. Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 185-192.
- Hellriegel, D., Slocum, J.W. (1992). Organizational behavior. St Paul: West Publications.
- Hosmer, L. R. T. (1996). The ethics of management (3rd Ed.), Chicago: Irwin.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (1998). Türk sermaye piyasasında etik değerler ve iş adabına ilişkin çalışma kuralları. İstanbul: Acar Matbaacılık.
- Kant, I. (2007). Ethica etik üzerine dersler (2. Baskı). (Çev. O. Özügül) İstanbul: Pencere Yayınları.
- Kılavuz, R. (2003). Kamu yönetiminde etik ve bir sorun alanı olarak yozlaşma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Küçükalp, K. ve Cevizci, A. (2014). Batı düşüncesi felsefî temeller (3. Baskı). İstanbul: İsam Yayınları.
- Laczniak, G. R., Murphy, P. E. (1993), Ethical marketing decisions: the higher road. Boston: Allyn and Bacon.
- Macit, H. M. (2009). Teleolojik etik anlayışın deontolojik eleştirisi. Kaygı, 13:83-91.
- Marshall, G. (2009). Sosyoloji sözlüğü. (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü) . Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
- Menekşe, R. (2008). Ankara’da faaliyet gösteren A grubu seyahat acentalarında çalışmakta olan personelin tüketiciye karşı etik davranışlarını algılama düzeyleri üzerine ampirik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 83-117.
- Messerly, J.G. (1995). An introduction to ethical theories, University Press of America.
- Nill, A. L., Shultz, C. J. (1997). Marketing ethics across cultures: decisionmaking guidelines and the emergence of dialogic idealism. Journal of Macromarketing, 4-19.
- Özgener, Ş. (2004). İş ahlakının temelleri: yönetsel bir yaklaşım. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Pettit, P. (1994)b Consequencialism, (Ed. P. Singer), A Companion on Ethics. London: Blackwell.
- Pieper, A. (1999). Etiğe giriş. (1. Baskı). (Çev. V. Atayman, G. Sezer). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Pops, G. M. (1994). A teleological approach to administrative ethics. handbook of administrative ethics. New York: Marcel Dekker.
- Pybus, E. M. (1983). False dichotomies: rigt and good. Philosophy, 58(223), 19-27.
- Schlegelmılch, B. B. (1998). Marketing ethics: an international perspective. London:International Thomson Business Press.
- Shea, G. F. (1988). Practical ethics. New York: AMA Membership Publication Division.
- Tepe, H. (2011). Etik ve metaetik (2. Baskı.). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
- Trevino, L. ve Nelson, K. A. (2007). Managing Business ethics: straight talk about how to do it right (4th Ed.) Wiley & Sons,
- Türk İş İnsanları ve Sanayicileri Derneği (2005). Devlette etikten etik devlete: kamu yönetiminde etik. Cilt I, II, İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
- Ural, T., Yükselen, C. (2003). İşletme ve pazarlama etiği. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlak. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-49. Yaran, C. S. (2010). Ahlak ve etik. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Yüksel, Ö. Tunç, A. (2010). Pazarlama: ilkeler, yönetim ve örnek olaylar. (8. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | December 25, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020 Issue: 1 - 19th International Business Congress Special Issue |
Cited By
Ethical Principles and Ethical Guidelines
The Journal of Erciyes University Faculty of Economics and Administrative Sciences places great emphasis on publication ethics, which serve as a foundation for the impartial and reputable advancement of scientific knowledge. In this context, the journal adopts a publishing approach aligned with the ethical standards set by the Committee on Publication Ethics (COPE) and is committed to preventing potential malpractice. The following ethical responsibilities, established based on COPE’s principles, are expected to be upheld by all stakeholders involved in the publication process (authors, readers and researchers, publishers, reviewers, and editors).
Ethical Responsibilities of Editors
Make decisions on submissions based on the quality and originality of the work, its alignment with the journal's aims and scope, and the reviewers’ evaluations, regardless of the authors' religion, language, race, ethnicity, political views, or gender.
Respond to information requests from readers, authors, and reviewers regarding the publication and evaluation processes.
Conduct all processes without compromising ethical standards and intellectual property rights.
Support freedom of thought and protect human and animal rights.
Ensure the peer review process adheres to the principle of double-blind peer review.
Take full responsibility for accepting, rejecting, or requesting changes to a manuscript and ensure that conflicts of interest among stakeholders do not influence these decisions.
Ethical Responsibilities of Authors
Submitted works must be original. When utilizing other works, proper and complete citations and/or references must be provided.
A manuscript must not be under review by another journal simultaneously.
Individuals who have not contributed to the experimental design, implementation, data analysis, or interpretation should not be listed as authors.
If requested during the review process, datasets used in the manuscript must be provided to the editorial board.
If a significant error or mistake is discovered in the manuscript, the journal’s editorial office must be notified.
For studies requiring ethical committee approval, the relevant document must be submitted to the journal. Details regarding the ethical approval (name of the ethics committee, approval document number, and date) must be included in the manuscript.
Changes to authorship (e.g., adding or removing authors, altering the order of authors) cannot be proposed after the review process has commenced.
Ethical Responsibilities of Reviewers
Accept review assignments only in areas where they have sufficient expertise.
Agree to review manuscripts in a timely and unbiased manner.
Ensure confidentiality of the reviewed manuscript and not disclose any information about it, during or after the review process, beyond what is already published.
Refrain from using information obtained during the review process for personal or third-party benefit.
Notify the journal editor if plagiarism or other ethical violations are suspected in the manuscript.
Conduct reviews objectively and avoid conflicts of interest. If a conflict exists, the reviewer should decline the review.
Use polite and constructive language during the review process and avoid personal comments.
Publication Policy
The Journal of Erciyes University Faculty of Economics and Administrative Sciences is a free, open-access, peer-reviewed academic journal that has been in publication since 1981. The journal welcomes submissions in Turkish and English within the fields of economics, business administration, public finance, political science, public administration, and international relations.
No submission or publication fees are charged by the journal.
Every submitted manuscript undergoes a double-blind peer review process and similarity/plagiarism checks via iThenticate.
Submissions must be original and not previously published, accepted for publication, or under review elsewhere.
Articles published in the journal can be cited under the Open Access Policy and Creative Commons license, provided proper attribution is given.
The journal is published three times a year, in April, August, and December. It includes original, high-quality, and scientifically supported research articles and reviews in its listed fields. Academic studies unrelated to these disciplines or their theoretical and empirical foundations are not accepted. The journal's languages are Turkish and English.
Submissions are first subject to a preliminary review for format and content. Manuscripts not meeting the journal's standards are rejected by the editorial board. Manuscripts deemed suitable proceed to the peer review stage.
Each submission is sent to at least two expert reviewers. If both reviews are favorable, the article is approved for publication. In cases where one review is positive and the other negative, the editorial board decides based on the reviews or may send the manuscript to a third reviewer.
Articles published in the journal are open access and can be cited under the Creative Commons license, provided proper attribution is made.