HİZMET SEKTÖRÜ ETKİNLİĞİNİN MAKRO DÜZEYDE İNCELENMESİ: KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI ÜYESİ ÜLKELERİN SAĞLIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR ANALİZ

Yıl 2009, Sayı: 33, 189 - 205, 16.05.2015

Ali Özdemir

Öz

Bu çalışmada Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİT) üyesi ülkelerin sağlık hizmeti bakımından etkinlikleri analiz edilmiştir. Etkinlik analizlerinde sıkça kullanılan doğrusal olmayan non-parametrik matematiksel bir model olarak Veri Zarflama Analizi (VZA), çalışma kapsamında ülkelerin  sağlık  hizmeti  etkinliklerini  incelemek  üzere  uygulanmıştır.  VZA  Modeli  tanımlanan girdiler  ile  çıktılar  bakımından  karar  birimlerinin etkinliğini  belirlemede  kullanılmaktadır.  Bu çalışmadaki karar değişkenleri Karadeniz Ekonomik  İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerdir. Çalışmada kullanılan girdiler: Kişi başına yapılan sağlık harcaması, kişi başına düşen doktor sayısı (binde),  kişi  başına  düşen  hastane  yatak  sayısı  (binde),  çıktılar  ise;  nüfus  ve  sağlıklı  beklenen  yaş olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Sektörü, Sağlık Hizmeti, Etkinlik Analizi, Veri Zarflama Analizi, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı.

Kaynakça

• ANDERSON G.F.; Reinhardt U., Hussey P. ve Petrosyan V.; (2003), “It’s the prices, stupid: Why the United States is so different from other countries”, Health Affairs, 22(3).
• ANELL A. ve Willis M.; (2000), “Intrenational comparision of health care system using resource profiles”, Bulletin of the World Health Organization, 78(6), ss.770-778.
• BHAT R.; (2001), “Methodology note: Data Envelopment Analiysis (DEA)”, Journal of Health Management, 3(2), ss.309-328. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER; İnternet
• Adresi:http://unstats.un.org/unsd/
• default.htm, Erişim Tarihi: 12/06/2007.
• BLENDON, R.J.; Schonen C., Des Roches C., Osborn R. ve Zapert K.; (2003), “Common concerns amid diverse systems: Health care experince in five countries”, Health Affairs, 22(3).
• CHARNES, A.; Cooper W.W. ve Rhodes E.; (1978), "Measuring the efficiency of decision making units." European Journal of Operations Research, ss. 429-444.
• DÜNYA BANKASI; İnternet Adresi: http://devdata.worldbank.org ;. Erişim Tarihi: 15/06/2007.
• DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ; İnternet Adresi:http://www.who.int/en/ , Erşim Tarihi: 12/06/2007.
• EVANS D.B.; Tandon A. Murray C. ve Lauer J.; (2001), “Comparative efficiency of national health systems: Cross national econometric analysis”, BMJ, 233(11), ss.307-310.
• GIOKAS D.; (2002), “The Use Of Goal Programming, Regression Analysis And Data Envelopment Analysis For Estimating Efficient Marginal Costs Of Hospitals”, Journal of Multicriteria Decision Analysis, 11, ss.261-268.
• HOFMARCHER M.M; Paterson I. ve Riedel M.; (2002), “Measuring Hospital Efficiency in Austria: A DEA approach”, Health Care Management Science, 5(1), ss.7-14.
• HOLLINGSWORTH B.; Dawson P.J. ve Maniakadis N.; (1999), “Efficiency Measurement Of Health Care: A Review Of Non-Parametric Methods And Applications”, Health Care Management Science, Vol.2, ss. 161- 172.
• KUMBHAKAR, S.C.; (2004), “Efficiency of World Health Systems” Erişim: 10/01/2006; at: http://www.economics.unsw.edu.au/RESEARCH/ SEMINAR/ Visitor/kumbhaker.pdf
• MIRMIRANI, S. ve H.C. Li; (1995), “Health care efficiency measurement: An application of Data Envelopment Analiysis”, International Review of Economics and Business, Vol. XLII, No.3
• MIRMIRANI, S.; (2005), “Health Care Delivery in OECD Countries, 1990- 2000: An Efficiency Assessment” The Business Review Cambridge, 3(2).
• ÖZDEMİR, A.İ.; (2006), “Avrasya Ülkelerinin Sağlık Hizmeti Etkinliklerinin DEA İle Analizi” Uluslar arası Küreselleşme Bağlamında Avrasya Top- lumları Konferansı, Bişkek, Kırgızistan.
• ÖZDEMİR, A.İ.; (2007), “Bağımsızlık Sonarsı BDT ve Kafkas Ülkelerinin Sağlık Hizmeti Etkinliğinin DEA ile Analizi” 2. Caucasus and Central Asie in the Globalization Proveos, Bakü, Azarbaycan, pp. 798-804.
• TANDON, A.; (2005), “Measuring Efficiency of Macro Systems: An Application to Millennium Development Goal Attainment”, Asian Development Review,.22(2), ss.108-125.
• YILDIRIM H.; (2004), “AB Sağlık Politikaları ve AB’ye Üye ve Aday Ülke Sağlık Sistemlerinin Karşılaştırmalı Teknik Verimlilik Analizi”, Ha- cettepe Üniversitesi, Doktora Tezi.