Research Article
BibTex RIS Cite

6360 Sayılı Kanun’un Büyükşehir Belediyelerinin Bütçe Dengesi Üzerine Etkileri: Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyeleri Örneği

Year 2021, Issue: 60, 309 - 330, 25.12.2021
https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.934953

Abstract

Bu çalışmada, 6360 sayılı Kanun ile getirilen değişiklikler ana hatlarıyla açıklandıktan sonra kanunun Türkiye genelinde büyükşehir belediyelerinin mali yapısına etkileri araştırılmaktadır. Ardından söz konusu kanunun Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin bütçe dengesi üzerindeki etkileri ilgili belediyelerin faaliyet raporları ve Sayıştay raporları incelenerek analiz edilmektedir. Ayrıca, Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin 2010-2019 yılları arasındaki gelir gider hesapları analiz edilerek 6360 sayılı Kanun öncesi ve sonrası istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunup bulunmadığı Wilcoxon işaretli sıralar testi ile sınanmaktadır. Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin mali yapılarında giderek artan bozulmalar meydana gelirken özellikle kişi başı bütçe gelir-gider göstergeleri kanundan beklenilenin aksine olumsuz bir seyir göstermektedir. Bu sonuçların istatistiksel anlamlılığı Wilcoxon işaretli sıralar test istatistiği ile desteklenmektedir.

References

  • Adıgüzel, Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 6(3), 153-176.
  • Arıkboğa, E. (2018). Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkilerin Dağıtılması. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6(1), 1-34. https://doi.org/10.14782/marusbd.412624
  • Arıkboğa, Ü. (2016). Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13(33), 276-297.
  • Biricikoğlu, H., Yalnızoğlu, Y. (2018). 6360 sayılı kanunun etkinlik-verimlilik ile hizmette yerellik ilkeleri açısından değerlendirilmesi: Kocaali ilçesinde yapılan bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 255—284.
  • Çamdere, M. A., Genç, F. N. (2018). 6360 Sayılı Kanun’un Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: Denizli Büyükşehir Belediyesi Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 35-60. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.337096
  • Görmez, A.H., Kızıltaş-Uzunali, E. (2019). Büyükşehir Belediyelerinin Mali Yapıları ve Bütçe Sürdürebilirliği: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1304-1315.
  • Gül, H. Batman, S. (2014). Değişen Kentleşme Dinamikleri Karşısında 6360 Sayılı Yasanın İdari, Siyasi, Mali ve İktisadi Değerlendirilmesi, 12. KAYFOR Bildiriler Kitabı, Aydın, 322-335.
  • Kazan, A. (2014). The Effects of The Law 6360 on The Financial Structures of Metropolitan Municipalities. Sayıştay Dergisi, 104, 88-106.
  • Öner, Ş., Şahnagil, S. (2020). 6360 Sayılı Kanun’un Yönetsel Sonuçlarına Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin Yaklaşımları: Balıkesir Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 648-664. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.702314
  • Siverekli, E. (2015). Türkiye’de Merkezi Yönetim ile Belediyeler Arasındaki İlişki: Şanlıurfa Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 46, 21-42.
  • Toksöz, F., Özgür, A.E., Uluçay, Ö., Koç, L., Atar, G., Akalın, N. (2009). Yerel Yönetim Sistemleri. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Ulusoy, A., Akdemir, T. (2013). Mahalli İdareler, Teori-Uygulama-Maliye (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yalçın, A.Z., Gök, M. (2016). 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası’nın Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Mali Durumuna Etkisi: Balıkesir İli Örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 19(36), 687-723. https://doi.org/10.31795/baunsobed.662466
  • Yetkin, Hayal (2013). Merkezi Yönetim ve Yerel Yönetim Arasındaki Mali İlişkide Belediyelerin Rolü: Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi 5(2), 77-92.
  • 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 6360 sayılı Kanun gerekçesi, http://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0690.pdf.
  • 6447 sayılı Kanun, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130322-2.htm.
  • 04/04/2014 tarih ve 28962 sayılı yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140404-31.htm.
  • 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5779&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5.
  • 674 sayılı kanun hükmünde kararname, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun/ 4. Madde, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • Muhasebat Genel Müdürlüğü, Genel Yönetim Mali İstatistikleri, https://muhasebat.hmb.gov.tr/genel-yonetim-mali-istatistikleri.
  • Ordu Büyükşehir Belediyesi Faaliyet Raporları, https://www.ordu.bel.tr/Kurumsal/Plan-Program-Raporlar/12.
  • Sayıştay Raporları, https://www.sayistay.gov.tr/tr/?p=2&CategoryId=103.
  • Trabzon Büyükşehir Belediyesi Faaliyet Raporları, https://www.trabzon.bel.tr/fck-sayfalar.aspx?id=4351.
  • Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, 2020; Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri, 2020, https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx
  • Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporları, https://yerelyonetimler.csb.gov.tr/faaliyet-raporlari-i-88463

The Impact of The Law No. 6360 on Budget Balance of Metropolitan Municipalities: The Case of Ordu and Trabzon Metropolitan Municipalitie

Year 2021, Issue: 60, 309 - 330, 25.12.2021
https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.934953

Abstract

In this study, after an overall examination of Law No. 6360 its effects on the financial structures of metropolitan municipalities are evaluated. Next, the effects of the law on the budget balances of Ordu and Trabzon metropolitan municipalities are analyzed by examining the annual reports and Court of Accounts reports belong to the relevant municipalities. Moreover, the income and expense accounts of Ordu and Trabzon metropolitan municipalities between 2010-2019 are analyzed, and whether there was a statistical difference before and after Law No. 6360 was tested via the Wilcoxon signed ranks test. As a result of the law enforcement numbered 6360, it is determined that there are increasing deteriorations in the financial structures of Ordu and Trabzon metropolitan municipalities. It is observed that budget indicators, i.e., per capita income and expense show a negative course contrary to what is expected from the law. The significance of results is statistically tested and supported by the Wilcoxon signed ranks test statistics.

References

  • Adıgüzel, Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 6(3), 153-176.
  • Arıkboğa, E. (2018). Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkilerin Dağıtılması. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6(1), 1-34. https://doi.org/10.14782/marusbd.412624
  • Arıkboğa, Ü. (2016). Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13(33), 276-297.
  • Biricikoğlu, H., Yalnızoğlu, Y. (2018). 6360 sayılı kanunun etkinlik-verimlilik ile hizmette yerellik ilkeleri açısından değerlendirilmesi: Kocaali ilçesinde yapılan bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 255—284.
  • Çamdere, M. A., Genç, F. N. (2018). 6360 Sayılı Kanun’un Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: Denizli Büyükşehir Belediyesi Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 35-60. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.337096
  • Görmez, A.H., Kızıltaş-Uzunali, E. (2019). Büyükşehir Belediyelerinin Mali Yapıları ve Bütçe Sürdürebilirliği: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1304-1315.
  • Gül, H. Batman, S. (2014). Değişen Kentleşme Dinamikleri Karşısında 6360 Sayılı Yasanın İdari, Siyasi, Mali ve İktisadi Değerlendirilmesi, 12. KAYFOR Bildiriler Kitabı, Aydın, 322-335.
  • Kazan, A. (2014). The Effects of The Law 6360 on The Financial Structures of Metropolitan Municipalities. Sayıştay Dergisi, 104, 88-106.
  • Öner, Ş., Şahnagil, S. (2020). 6360 Sayılı Kanun’un Yönetsel Sonuçlarına Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin Yaklaşımları: Balıkesir Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 648-664. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.702314
  • Siverekli, E. (2015). Türkiye’de Merkezi Yönetim ile Belediyeler Arasındaki İlişki: Şanlıurfa Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 46, 21-42.
  • Toksöz, F., Özgür, A.E., Uluçay, Ö., Koç, L., Atar, G., Akalın, N. (2009). Yerel Yönetim Sistemleri. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Ulusoy, A., Akdemir, T. (2013). Mahalli İdareler, Teori-Uygulama-Maliye (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yalçın, A.Z., Gök, M. (2016). 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası’nın Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Mali Durumuna Etkisi: Balıkesir İli Örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 19(36), 687-723. https://doi.org/10.31795/baunsobed.662466
  • Yetkin, Hayal (2013). Merkezi Yönetim ve Yerel Yönetim Arasındaki Mali İlişkide Belediyelerin Rolü: Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi 5(2), 77-92.
  • 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 6360 sayılı Kanun gerekçesi, http://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0690.pdf.
  • 6447 sayılı Kanun, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130322-2.htm.
  • 04/04/2014 tarih ve 28962 sayılı yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140404-31.htm.
  • 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5779&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5.
  • 674 sayılı kanun hükmünde kararname, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun/ 4. Madde, https://www.mevzuat.gov.tr.
  • Muhasebat Genel Müdürlüğü, Genel Yönetim Mali İstatistikleri, https://muhasebat.hmb.gov.tr/genel-yonetim-mali-istatistikleri.
  • Ordu Büyükşehir Belediyesi Faaliyet Raporları, https://www.ordu.bel.tr/Kurumsal/Plan-Program-Raporlar/12.
  • Sayıştay Raporları, https://www.sayistay.gov.tr/tr/?p=2&CategoryId=103.
  • Trabzon Büyükşehir Belediyesi Faaliyet Raporları, https://www.trabzon.bel.tr/fck-sayfalar.aspx?id=4351.
  • Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, 2020; Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri, 2020, https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx
  • Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporları, https://yerelyonetimler.csb.gov.tr/faaliyet-raporlari-i-88463
There are 29 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Gamze Çürüksulu Usta 0000-0002-2831-0479

Publication Date December 25, 2021
Acceptance Date September 29, 2021
Published in Issue Year 2021 Issue: 60

Cite

APA Çürüksulu Usta, G. (2021). 6360 Sayılı Kanun’un Büyükşehir Belediyelerinin Bütçe Dengesi Üzerine Etkileri: Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyeleri Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(60), 309-330. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.934953

Ethical Principles and Ethical Guidelines

The Journal of Erciyes University Faculty of Economics and Administrative Sciences places great emphasis on publication ethics, which serve as a foundation for the impartial and reputable advancement of scientific knowledge. In this context, the journal adopts a publishing approach aligned with the ethical standards set by the Committee on Publication Ethics (COPE) and is committed to preventing potential malpractice. The following ethical responsibilities, established based on COPE’s principles, are expected to be upheld by all stakeholders involved in the publication process (authors, readers and researchers, publishers, reviewers, and editors).

Ethical Responsibilities of Editors
Make decisions on submissions based on the quality and originality of the work, its alignment with the journal's aims and scope, and the reviewers’ evaluations, regardless of the authors' religion, language, race, ethnicity, political views, or gender.
Respond to information requests from readers, authors, and reviewers regarding the publication and evaluation processes.
Conduct all processes without compromising ethical standards and intellectual property rights.
Support freedom of thought and protect human and animal rights.
Ensure the peer review process adheres to the principle of double-blind peer review.
Take full responsibility for accepting, rejecting, or requesting changes to a manuscript and ensure that conflicts of interest among stakeholders do not influence these decisions.
Ethical Responsibilities of Authors
Submitted works must be original. When utilizing other works, proper and complete citations and/or references must be provided.
A manuscript must not be under review by another journal simultaneously.
Individuals who have not contributed to the experimental design, implementation, data analysis, or interpretation should not be listed as authors.
If requested during the review process, datasets used in the manuscript must be provided to the editorial board.
If a significant error or mistake is discovered in the manuscript, the journal’s editorial office must be notified.
For studies requiring ethical committee approval, the relevant document must be submitted to the journal. Details regarding the ethical approval (name of the ethics committee, approval document number, and date) must be included in the manuscript.
Changes to authorship (e.g., adding or removing authors, altering the order of authors) cannot be proposed after the review process has commenced.
Ethical Responsibilities of Reviewers
Accept review assignments only in areas where they have sufficient expertise.
Agree to review manuscripts in a timely and unbiased manner.
Ensure confidentiality of the reviewed manuscript and not disclose any information about it, during or after the review process, beyond what is already published.
Refrain from using information obtained during the review process for personal or third-party benefit.
Notify the journal editor if plagiarism or other ethical violations are suspected in the manuscript.
Conduct reviews objectively and avoid conflicts of interest. If a conflict exists, the reviewer should decline the review.
Use polite and constructive language during the review process and avoid personal comments.
Publication Policy
The Journal of Erciyes University Faculty of Economics and Administrative Sciences is a free, open-access, peer-reviewed academic journal that has been in publication since 1981. The journal welcomes submissions in Turkish and English within the fields of economics, business administration, public finance, political science, public administration, and international relations.

No submission or publication fees are charged by the journal.
Every submitted manuscript undergoes a double-blind peer review process and similarity/plagiarism checks via iThenticate.
Submissions must be original and not previously published, accepted for publication, or under review elsewhere.
Articles published in the journal can be cited under the Open Access Policy and Creative Commons license, provided proper attribution is given.
The journal is published three times a year, in April, August, and December. It includes original, high-quality, and scientifically supported research articles and reviews in its listed fields. Academic studies unrelated to these disciplines or their theoretical and empirical foundations are not accepted. The journal's languages are Turkish and English.

Submissions are first subject to a preliminary review for format and content. Manuscripts not meeting the journal's standards are rejected by the editorial board. Manuscripts deemed suitable proceed to the peer review stage.

Each submission is sent to at least two expert reviewers. If both reviews are favorable, the article is approved for publication. In cases where one review is positive and the other negative, the editorial board decides based on the reviews or may send the manuscript to a third reviewer.

Articles published in the journal are open access and can be cited under the Creative Commons license, provided proper attribution is made.