Otizmli Bireylerin Bakım Verenlerinin Yaşam Kalitesi ve Zaman Yönetimini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Year 2014, Volume: 2 Issue: 3, 121 - 129, 01.09.2014

Fahriye Akdem Burcu Semin Akel

Abstract

Amaç: Otizmli bireylerin bakım verenlerinin zaman yönetimleri ve yaşam kalitelerini etkileyebilecek faktörleri belirlemekti. Gereç ve yöntem: Çalışmada yaşı 3 ile 17 yıl arasında değişen 52 otizmli bireyin bakım vereni değerlendirildi. Tüm bakım verenlere Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Kısa Formu (WHOQOL-BREF-TR) ve Zaman Yönetimi Envanteri’nin (ZYE) Türkçe versiyonları uygulandı. Ayrıca bakım verenlerin sosyo-demografik özelliklerini ve yaşam kalitesi ve zaman yönetimini etkileyebileceği düşünülen günlük yaşama ait faktörleri tanımlamak için 20 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu dolduruldu. Otizmli çocukların duyusal işlemleme düzeyini tanımlamak için ise ‘Duyu Profili’ uygulandı.Bakım verenlerin yaşam kalitesi ve zaman yönetimi ile sosyodemografik özelliklere ait faktörler ve çocukların duyusal işlemleme becerileri arasındaki ilişki incelendi. Sonuçlar: Katılımcıların WHOQOL-BREF-TR formundan aldıkları puan ortalaması 89.15±12.6, zaman yönetimi anketi puan ortalaması ise 84.5±12.2 olarak bulundu. Bu sonuçlar kişilerin yaşam kalitesi ve zaman yönetiminin orta düzeyde olduğunu gösterdi. Yaşam kalitesi, bakım verenlerin kendilerine ayırdıkları zaman ve en önemlisi çocukların duyu işlemleme seviyesi ile ilişkili bulundu (p<0.05). Zaman yönetimi ile eğitim ve gelir durumu arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Tartışma: Otizmli çocuklar değerlendirilirken tedavide büyük rolü olan bakımveren de dikkate alınmalıdır. Çalışmamızda tespit edildiği üzere bakımverenin yaşamını etkileyen sosyodemografik özellikler, çocukların duyu bütünleme sorunları ve ailenin aktivite dengesi değerlendirmede önemsenmelidir

Keywords

Otizm, Zaman yönetimi, Yaşam kalitesi

Investigation of Factors Affecting Quality of Life and Time Management of Caregivers with Autistic Individuals

Abstract

Purpose: It is aimed to investigate the factors affecting quality of life and time management of caregivers of individuals with autism. Material and Methods: Fifty-two caregivers of individuals with autism between age range of 3-17 years were evaluated in the study. Turkish version of World Health Organisation Quality of Life Brief Form (WHOQOL-BREF-TR) and Time Management Inventory was done to all caregivers. A semi-constructed interview sheet consisting of 20 questions was applied to caregivers to define sosciodemographic properties and daily living related factors that can affect quality of life and time management. ‘ Sensory Profile’ was done to state level of sensory processing of children. The relation of quality of life and time management of caregivers with sosciodemographic factors and sensory processing level of children was investigated. Results: The avarage score of WHOQOL-BREF-TR was 89.15±12.6 and Time Mangement Inventory was 84.5±12.2. These results showed caregivers had moderate quality of life and time management. Time spent for themselves, and specially sensory processing of children were related with quality of life (p<0.05). Education and economic level of the caregivers were related with time management (p<0.05). conclusion: Caregivers who play a great role in treatment should be recognized while assessing autistic child. As sosciodemographic characteristics, sensory profile of children and occupational balance of caregivers were found to be important in the life of caregivers, they are needed to be taken into consideration while doing assessment

Keywords

Autism, Time management, Quality of life