Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Zeynep Kolit; Gamze Ekici; A.elif Anıl Yağcıoğlu

doi:10.30720/ered.535384

Research Article

Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Year 2019, Volume: 7 Issue: 3, 171 - 178, 05.09.2019

Zeynep Kolit , Gamze Ekici , A.elif Anıl Yağcıoğlu

https://doi.org/10.30720/ered.535384

Cited By: 4

Abstract

Amaç: Ruhsal
hastalıklar ciddi emosyonel, davranışsal ve fiziksel sağlık sorunlarına neden
olabilir. Fiziksel sorunlar uyku bozukluğu, iştah sorunu, ağrı, uyuşukluk,
yorgunluk gibi belirtiler içermektedir. Bu çalışma ruhsal hastalıklarda
gevşeme eğitiminin ağrı, yorgunluk şiddeti ve uyku sorununa etkisini incelemek
amacıyla planlandı. Gereç ve yöntem: Çalışmaya
ruhsal bozuklukları olan bireylerden yaş ortalaması 38.42±13.65 yıl olan 15
kadın, 4 erkek olmak üzere 19 gönüllü dâhil edildi. Görsel Analog Skala (GAS)
ile ağrı, yorgunluk şiddeti ve uyku sorunu
müdahale öncesi ve sonrası değerlendirildi. Müdahale programında haftada 2 kez
5 hafta toplam 10 seans solunumla kombine progresif kas gevşeme ve postür
eğitimi verildi. Sonuçlar: Bireylerin
ağrı düzeyi (p=0,007), yorgunluk şiddeti (p=0,001) ve uyku sorunu (p=0,001) eğitim
öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı
farklılıklar bulunmuştur. Tartışma: Çalışmadan
elde edilen veriler doğrultusunda gevşeme eğitiminin ağrı, yorgunluk ve uyku
sorununun giderilmesi açısından iyileştirici etkileri ortaya koyulmuştur. Ruhsal
hastalıkların rutin tedavisine gevşeme eğitiminin dâhil edilmesi faydalı
olacaktır. Uzun dönem takibin yapıldığı, teşhis açısından homojen grupların
dâhil edildiği ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Keywords

Ruhsal hastalıklar, Gevşeme, Ağrı, Yorgunluk, Uyku

References

(ARsLAn, M., & ÖzDEMiR, L. (2015). Kemoterapiye bağlı gelişen bulantı-kusmanın yönetiminde kullanılan tamamlayıcı tedavi yöntemleri. Turkish Journal of Oncology/Türk Onkoloji Dergisi, 30(1).)
(Choi, Y. K. (2010). The effect of music and progressive muscle relaxation on anxiety, fatigue, and quality of life in family caregivers of hospice patients. Journal of music therapy, 47(1), 53-69.).
Alan, H. (2015). Jinekolojik Kanser Hastalarında Kemoterapi Tedavisi Sürecinde Uygulanan Progresif Kas Gevşeme Egzersizleri ve Refleksolojinin Ağrı, Yorgunluk, Anksiyete, Depresyon ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi; Randomize Kontrol Çalışması.
Aslı, G. E. N. Ç., & Sıdıka, O. Ğ. U. Z. Kanserli Hastalarda Progresif Gevşeme Egzersizlerinin Kemoterapinin Yan Etkileri Üzerine Etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (5), 517-524.
Aydın, B., & İmamoğlu, S. (2001). Stresle başa çıkma becerisi geliştirmeye yönelik grup çalışması.
Aydin, A., Araz, A., & Asan, A. (2011). Görsel Analog Ölçegi ve Duygu Kafesi: Kültürümüze Uyarlama Çalismasi. Turk Psikoloji Yazilari, 14(27), 1.Bakanlığı, T. S. (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011-2023). Ankara, TC Sağlık Bakanlığı.
Carletto, S., Tesio, V., Borghi, M., Francone, D., Scavelli, F., Bertino, G., ... & Ostacoli, L. (2017). The effectiveness of a body-affective mindfulness intervention for multiple sclerosis patients with depressive symptoms: a randomized controlled clinical trial. Frontiers in psychology, 8, 2083.
Chan, A. S., Wong, Q. Y., Sze, S. L., Kwong, P. P. K., Han, Y. M. Y., & Cheung, M. C. (2012). A Chinese Chanbased mind–body intervention improves sleep on patients with depression: A randomized controlled trial. Scientific World Journal, 2012, 235206. https://doi.org/10.1100/2012/235206
Chien, H. C., Chung, Y. C., Yeh, M. L., & Lee, J. F. (2015). Breathing exercise combined with cognitive behavioural intervention improves sleep quality and heart rate variability in major depression. Journal of Clinical Nursing, 24, 3206–3214. https://doi.org/10.1111/jocn.12972
Çetinkaya F. Progresif gevşeme egzersizlerinin total kalça protezi ameliyatı olan hastaların uyku kalitesine etkisi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, 2013.
D’Amico, M. L., Jaffe, L. E., & Gardner, J. A. (2018). Evidence for interventions to improve and maintain occupational performance and participation for people with serious mental illness: a systematic review. American Journal of Occupational Therapy, 72(5), 7205190020p1-7205190020p11.
DALI, E. B., & DERSİ, İ. K. Y. STRES YÖNETİMİ.
Damush, T. M., Kroenke, K., Bair, M. J., Wu, J., Tu, W., Krebs, E. E., & Poleshuck, E. (2016). Pain self‐management training increases self‐efficacy, self‐management behaviours and pain and depression outcomes. European Journal of Pain, 20(7), 1070-1078.
Dayapoğlu, N., & Tan, M. (2012). Evaluation of the effect of progressive relaxation exercises on fatigue and sleep quality in patients with multiple sclerosis. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 18(10), 983-987.
Dünya Sağlık örgütü (DSÖ); Ruhsal bozukluklar, http://www.who.int/topics/mental_disorders/en/ ; DSÖ, 2017
Ergül, A. (2012). Çalışma yaşamında stresin bireysel performans üzerindeki etkileri: Eğitim ve sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma.
Gureje, O., Von Korff, M., Kola, L., Demyttenaere, K., He, Y., Posada-Villa, J., ... & Iwata, N. (2008). The relation between multiple pains and mental disorders: results from the World Mental Health Surveys. PAIN®, 135(1-2), 82-91.
Gültekin, B. K. (2010). Ruhsal bozuklukların önlenmesi: Kavramsal çerçeve ve sınıflandırma. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2(4).
Hasson, D., & Arnetz, B. B. (2005). Validation and findings comparing VAS vs. Likert scales for psychosocial measurements. International Electronic Journal of Health Education, 8, 178-192.
Hsu, H. M., Chou, K. R., Lin, K. C., Chen, K. Y., Su, S. F.,& Chung, M. H. (2015). Effects of cognitive behavioral therapy in patients with depressive disorder and comorbid insomnia: A propensity score-matched outcome study. Behaviour Research and Therapy, 73, 143–150. https://doi.org/10.1016/j.brat.2015.07.016
Ikiugu, M. N., Nissen, R. M., Bellar, C., Maassen, A., & Van Peursem, K. (2017). Clinical effectiveness of occupational therapy in mental health: A meta-analysis. American Journal of Occupational Therapy, 71(5), 7105100020p1-7105100020p10.
Jensen, M., Fayers, P.M., Haugen, D.F., Caraceni, A., Hanks, G.W., Loge, H.H., Fainsinger, R. (2011). Studies Comparing Numerical Rating Scales, Verbal Rating Scales, and Visual Analogue Scales for Assessment of Pain Intensity in Adults: A Systematic Literature Review. European Palliative Care Research Collaborative (EPCRC), EUROPE, 41(6):1073-193.
Kavak, F., Ünal, S., & YILMAZ, E. Şizofreni hastalarında gevşeme egzersizi ve müzik terapinin psikolojik belirtiler ve depresyon düzeyine etkisi.
Kweekkeboom KL, Abbott-Anderson K, Cherwin C, Roiland R, Serlin RC, Ward SE. Pilot randomized controlled trial of a patient-controlled cognitive-behavioral intervention for the pain, fatigue, and sleep disturbance symptom cluster in cancer. Journal of Pain and Symptom Management, 2012, 44:810-822. )
Mansel, J. K., & Carey, E. C. (2014). Nonpharmacologic approach to sleep disorders. The Cancer Journal, 20(5), 345-351.
Matcham, F., Rayner, L., Hutton, J., Monk, A., Steel, C., & Hotopf, M. (2014). Self-help interventions for symptoms of depression, anxiety and psychological distress in patients with physical illnesses: a systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 34(2), 141-157.
Neuendorf, R., Wahbeh, H., Chamine, I., Yu, J., Hutchison, K., & Oken, B. S. (2015). The effects of mind-body interventions on sleep quality: a systematic review. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2015.
Nooner, A. K., Dwyer, K., DeShea, L., & Yeo, T. P. (2016). Using Relaxation and Guided Imagery to Address Pain, Fatigue, and Sleep Disturbances: A Pilot Study. Clinical journal of oncology nursing, 20(5).
Norell-Clarke, A., Jansson-Fröjmark, M., Tillfors, M., Holländare, F., & Engström, I. (2015). Group cognitive behavioural therapy for insomnia: effects on sleep and depressive symptomatology in a sample with comorbidity. Behaviour research and therapy, 74, 80-93.
Ocaktan, M. E., Özdemir, O., & Akdur, R. (2004). Birinci Basamakta Ruh Sağliği Hizmetleri. Kriz dergisi, 12(2), 63-73
Ohnhaus EE, Adler R. Methodological problems in the measurement of pain: acomparison between the verbal rating scale and the visual analogue scale. Pain. 1975;1(4):379 -84.
Organization W. H. (2001). The world health report 2001: Mental health: new understanding, new hope. Geneva,
Otman, A.S., (2006). Egzersiz Tedavisinde Temel Prensipler Ve Yöntemler, (6), 115-123
Rethorst, C. D., Sunderajan, P., Greer, T. L., Grannemann, B. D., Nakonezny, P. A., Carmody, T. J., & Trivedi, M. H. (2013). Does exercise improve self-reported sleep quality in non-remitted major depressive disorder? Psychological Medicine, 43, 699–709. https://doi.org/10.1017/S0033291712001675
Sağbaş, Ö. (2009). Ruhsal Bozukluklarda Stresle Baş Etme ve Yaşam Kalitesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Seers, K., Crichton, N., Tutton, L., Smith, L., & Saunders, T. (2008). Effectiveness of relaxation for postoperative pain and anxiety: randomized controlled trial. Journal of advanced nursing, 62(6), 681-688.
Simeit R, Deck R, Marx CB. Sleep management training for cancer patients with insomnia. Support Care Cancer, 2004,12:176-183.
Stein, M. B., Belik, S. L., Jacobi, F., & Sareen, J. (2008). Impairment associated with sleep problems in the community: relationship to physical and mental health comorbidity. Psychosomatic Medicine, 70(8), 913-919.
Taylor, H. L., Rybarczyk, B. D., Nay, W., & Leszczyszyn, D.(2015). Effectiveness of a CBT intervention for persistent insomnia and hypnotic dependency in an outpatient psychiatry clinic. Journal of Clinical Psychology, 71, 666–683. https://doi.org/10.1002/jclp.22186
Tse, M. M., Vong, S. K., & Tang, S. K. (2013). Motivational interviewing and exercise programme for community‐dwelling older persons with chronic pain: a randomised controlled study. Journal of clinical nursing, 22(13-14), 1843-1856.
Vickers, A. J. (1999). Comparison of an ordinal and a continuous outcome measure of muscle soreness. International Journal of Technology Assessment in Health Care, 15(4), 709-716.
Wright, S., Courtney, U., & Crowther, D. (2002). A quantitative and qualitative pilot study of the perceived benefits of autogenic training for a group of people with cancer. European Journal of Cancer Care, 11(2), 122-130.
Yilmaz, C. K., & Kapucu, S. (2017). The Effect of Progressive Relaxation Exercises on Fatigue and Sleep Quality in Individuals With COPD. Holistic nursing practice, 31(6), 369-377.

Year 2019, Volume: 7 Issue: 3, 171 - 178, 05.09.2019

Zeynep Kolit , Gamze Ekici , A.elif Anıl Yağcıoğlu

https://doi.org/10.30720/ered.535384

Cited By: 4

Abstract

References

(ARsLAn, M., & ÖzDEMiR, L. (2015). Kemoterapiye bağlı gelişen bulantı-kusmanın yönetiminde kullanılan tamamlayıcı tedavi yöntemleri. Turkish Journal of Oncology/Türk Onkoloji Dergisi, 30(1).)
(Choi, Y. K. (2010). The effect of music and progressive muscle relaxation on anxiety, fatigue, and quality of life in family caregivers of hospice patients. Journal of music therapy, 47(1), 53-69.).
Alan, H. (2015). Jinekolojik Kanser Hastalarında Kemoterapi Tedavisi Sürecinde Uygulanan Progresif Kas Gevşeme Egzersizleri ve Refleksolojinin Ağrı, Yorgunluk, Anksiyete, Depresyon ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi; Randomize Kontrol Çalışması.
Aslı, G. E. N. Ç., & Sıdıka, O. Ğ. U. Z. Kanserli Hastalarda Progresif Gevşeme Egzersizlerinin Kemoterapinin Yan Etkileri Üzerine Etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (5), 517-524.
Aydın, B., & İmamoğlu, S. (2001). Stresle başa çıkma becerisi geliştirmeye yönelik grup çalışması.
Aydin, A., Araz, A., & Asan, A. (2011). Görsel Analog Ölçegi ve Duygu Kafesi: Kültürümüze Uyarlama Çalismasi. Turk Psikoloji Yazilari, 14(27), 1.Bakanlığı, T. S. (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011-2023). Ankara, TC Sağlık Bakanlığı.
Carletto, S., Tesio, V., Borghi, M., Francone, D., Scavelli, F., Bertino, G., ... & Ostacoli, L. (2017). The effectiveness of a body-affective mindfulness intervention for multiple sclerosis patients with depressive symptoms: a randomized controlled clinical trial. Frontiers in psychology, 8, 2083.
Chan, A. S., Wong, Q. Y., Sze, S. L., Kwong, P. P. K., Han, Y. M. Y., & Cheung, M. C. (2012). A Chinese Chanbased mind–body intervention improves sleep on patients with depression: A randomized controlled trial. Scientific World Journal, 2012, 235206. https://doi.org/10.1100/2012/235206
Chien, H. C., Chung, Y. C., Yeh, M. L., & Lee, J. F. (2015). Breathing exercise combined with cognitive behavioural intervention improves sleep quality and heart rate variability in major depression. Journal of Clinical Nursing, 24, 3206–3214. https://doi.org/10.1111/jocn.12972
Çetinkaya F. Progresif gevşeme egzersizlerinin total kalça protezi ameliyatı olan hastaların uyku kalitesine etkisi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, 2013.
D’Amico, M. L., Jaffe, L. E., & Gardner, J. A. (2018). Evidence for interventions to improve and maintain occupational performance and participation for people with serious mental illness: a systematic review. American Journal of Occupational Therapy, 72(5), 7205190020p1-7205190020p11.
DALI, E. B., & DERSİ, İ. K. Y. STRES YÖNETİMİ.
Damush, T. M., Kroenke, K., Bair, M. J., Wu, J., Tu, W., Krebs, E. E., & Poleshuck, E. (2016). Pain self‐management training increases self‐efficacy, self‐management behaviours and pain and depression outcomes. European Journal of Pain, 20(7), 1070-1078.
Dayapoğlu, N., & Tan, M. (2012). Evaluation of the effect of progressive relaxation exercises on fatigue and sleep quality in patients with multiple sclerosis. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 18(10), 983-987.
Dünya Sağlık örgütü (DSÖ); Ruhsal bozukluklar, http://www.who.int/topics/mental_disorders/en/ ; DSÖ, 2017
Ergül, A. (2012). Çalışma yaşamında stresin bireysel performans üzerindeki etkileri: Eğitim ve sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma.
Gureje, O., Von Korff, M., Kola, L., Demyttenaere, K., He, Y., Posada-Villa, J., ... & Iwata, N. (2008). The relation between multiple pains and mental disorders: results from the World Mental Health Surveys. PAIN®, 135(1-2), 82-91.
Gültekin, B. K. (2010). Ruhsal bozuklukların önlenmesi: Kavramsal çerçeve ve sınıflandırma. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2(4).
Hasson, D., & Arnetz, B. B. (2005). Validation and findings comparing VAS vs. Likert scales for psychosocial measurements. International Electronic Journal of Health Education, 8, 178-192.
Hsu, H. M., Chou, K. R., Lin, K. C., Chen, K. Y., Su, S. F.,& Chung, M. H. (2015). Effects of cognitive behavioral therapy in patients with depressive disorder and comorbid insomnia: A propensity score-matched outcome study. Behaviour Research and Therapy, 73, 143–150. https://doi.org/10.1016/j.brat.2015.07.016
Ikiugu, M. N., Nissen, R. M., Bellar, C., Maassen, A., & Van Peursem, K. (2017). Clinical effectiveness of occupational therapy in mental health: A meta-analysis. American Journal of Occupational Therapy, 71(5), 7105100020p1-7105100020p10.
Jensen, M., Fayers, P.M., Haugen, D.F., Caraceni, A., Hanks, G.W., Loge, H.H., Fainsinger, R. (2011). Studies Comparing Numerical Rating Scales, Verbal Rating Scales, and Visual Analogue Scales for Assessment of Pain Intensity in Adults: A Systematic Literature Review. European Palliative Care Research Collaborative (EPCRC), EUROPE, 41(6):1073-193.
Kavak, F., Ünal, S., & YILMAZ, E. Şizofreni hastalarında gevşeme egzersizi ve müzik terapinin psikolojik belirtiler ve depresyon düzeyine etkisi.
Kweekkeboom KL, Abbott-Anderson K, Cherwin C, Roiland R, Serlin RC, Ward SE. Pilot randomized controlled trial of a patient-controlled cognitive-behavioral intervention for the pain, fatigue, and sleep disturbance symptom cluster in cancer. Journal of Pain and Symptom Management, 2012, 44:810-822. )
Mansel, J. K., & Carey, E. C. (2014). Nonpharmacologic approach to sleep disorders. The Cancer Journal, 20(5), 345-351.
Matcham, F., Rayner, L., Hutton, J., Monk, A., Steel, C., & Hotopf, M. (2014). Self-help interventions for symptoms of depression, anxiety and psychological distress in patients with physical illnesses: a systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 34(2), 141-157.
Neuendorf, R., Wahbeh, H., Chamine, I., Yu, J., Hutchison, K., & Oken, B. S. (2015). The effects of mind-body interventions on sleep quality: a systematic review. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2015.
Nooner, A. K., Dwyer, K., DeShea, L., & Yeo, T. P. (2016). Using Relaxation and Guided Imagery to Address Pain, Fatigue, and Sleep Disturbances: A Pilot Study. Clinical journal of oncology nursing, 20(5).
Norell-Clarke, A., Jansson-Fröjmark, M., Tillfors, M., Holländare, F., & Engström, I. (2015). Group cognitive behavioural therapy for insomnia: effects on sleep and depressive symptomatology in a sample with comorbidity. Behaviour research and therapy, 74, 80-93.
Ocaktan, M. E., Özdemir, O., & Akdur, R. (2004). Birinci Basamakta Ruh Sağliği Hizmetleri. Kriz dergisi, 12(2), 63-73
Ohnhaus EE, Adler R. Methodological problems in the measurement of pain: acomparison between the verbal rating scale and the visual analogue scale. Pain. 1975;1(4):379 -84.
Organization W. H. (2001). The world health report 2001: Mental health: new understanding, new hope. Geneva,
Otman, A.S., (2006). Egzersiz Tedavisinde Temel Prensipler Ve Yöntemler, (6), 115-123
Rethorst, C. D., Sunderajan, P., Greer, T. L., Grannemann, B. D., Nakonezny, P. A., Carmody, T. J., & Trivedi, M. H. (2013). Does exercise improve self-reported sleep quality in non-remitted major depressive disorder? Psychological Medicine, 43, 699–709. https://doi.org/10.1017/S0033291712001675
Sağbaş, Ö. (2009). Ruhsal Bozukluklarda Stresle Baş Etme ve Yaşam Kalitesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Seers, K., Crichton, N., Tutton, L., Smith, L., & Saunders, T. (2008). Effectiveness of relaxation for postoperative pain and anxiety: randomized controlled trial. Journal of advanced nursing, 62(6), 681-688.
Simeit R, Deck R, Marx CB. Sleep management training for cancer patients with insomnia. Support Care Cancer, 2004,12:176-183.
Stein, M. B., Belik, S. L., Jacobi, F., & Sareen, J. (2008). Impairment associated with sleep problems in the community: relationship to physical and mental health comorbidity. Psychosomatic Medicine, 70(8), 913-919.
Taylor, H. L., Rybarczyk, B. D., Nay, W., & Leszczyszyn, D.(2015). Effectiveness of a CBT intervention for persistent insomnia and hypnotic dependency in an outpatient psychiatry clinic. Journal of Clinical Psychology, 71, 666–683. https://doi.org/10.1002/jclp.22186
Tse, M. M., Vong, S. K., & Tang, S. K. (2013). Motivational interviewing and exercise programme for community‐dwelling older persons with chronic pain: a randomised controlled study. Journal of clinical nursing, 22(13-14), 1843-1856.
Vickers, A. J. (1999). Comparison of an ordinal and a continuous outcome measure of muscle soreness. International Journal of Technology Assessment in Health Care, 15(4), 709-716.
Wright, S., Courtney, U., & Crowther, D. (2002). A quantitative and qualitative pilot study of the perceived benefits of autogenic training for a group of people with cancer. European Journal of Cancer Care, 11(2), 122-130.
Yilmaz, C. K., & Kapucu, S. (2017). The Effect of Progressive Relaxation Exercises on Fatigue and Sleep Quality in Individuals With COPD. Holistic nursing practice, 31(6), 369-377.

There are 43 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Subjects	Health Care Administration
Journal Section	Research Article
Authors	Zeynep Kolit 0000-0003-4172-8666 Gamze Ekici 0000-0002-7423-178X A.elif Anıl Yağcıoğlu 0000-0002-3269-150X
Publication Date	September 5, 2019
Published in Issue	Year 2019 Volume: 7 Issue: 3

Cite

APA	Kolit, Z., Ekici, G., & Anıl Yağcıoğlu, A. (2019). Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Ergoterapi Ve Rehabilitasyon Dergisi, 7(3), 171-178. https://doi.org/10.30720/ered.535384
AMA	Kolit Z, Ekici G, Anıl Yağcıoğlu A. Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. September 2019;7(3):171-178. doi:10.30720/ered.535384
Chicago	Kolit, Zeynep, Gamze Ekici, and A.elif Anıl Yağcıoğlu. “Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi”. Ergoterapi Ve Rehabilitasyon Dergisi 7, no. 3 (September 2019): 171-78. https://doi.org/10.30720/ered.535384.
EndNote	Kolit Z, Ekici G, Anıl Yağcıoğlu A (September 1, 2019) Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 7 3 171–178.
IEEE	Z. Kolit, G. Ekici, and A. Anıl Yağcıoğlu, “Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi”, Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, vol. 7, no. 3, pp. 171–178, 2019, doi: 10.30720/ered.535384.
ISNAD	Kolit, Zeynep et al. “Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi”. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 7/3 (September 2019), 171-178. https://doi.org/10.30720/ered.535384.
JAMA	Kolit Z, Ekici G, Anıl Yağcıoğlu A. Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2019;7:171–178.
MLA	Kolit, Zeynep et al. “Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi”. Ergoterapi Ve Rehabilitasyon Dergisi, vol. 7, no. 3, 2019, pp. 171-8, doi:10.30720/ered.535384.
Vancouver	Kolit Z, Ekici G, Anıl Yağcıoğlu A. Ruhsal Hastalıklarda Gevşeme Eğitiminin Ağrı, Yorgunluk Ve Uyku Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2019;7(3):171-8.