“DROŞAK” GAZETESİ: AÇIK AÇIK TERÖRİZMİ SAVUNAN BİR ORGAN

Yıl 2015, Sayı: 50, 375 - 394, 01.06.2015

Jeanlouis Matteı

Öz

Yazar Ocak 1897’de çıkan Droşak gazetesinin sayısını inceliyor.Cenevre’de basılan Droşak (Bayrak) DevrimciDaşnaktsutyun/Taşnaktsutyun’un resmi organıydı. Söz konusu sayıdaözellikle 1896’da meydana gelen Van isyanı anlatılıyor. Çatışmalarda ensonunda öldürülen Taşnak Şefi Bedo’dan bahsediliyor. O şahıs“Ermenilerin koruyucu meleği” gibi gösteriliyor ve gazetede sık sıkErmeniler intikamlarını almaya çağrılıyorlar. Aslında Van meselesi devamedecekti ve gelecekteki yıllarda intikam fikriyle hareket eden AramManukyan ve İşkhan gibi komiteciler bölgedeki Ermenileri silahlandırarakve karşı gelenleri öldürerek 1915 Van İsyanını hazırlayacaklardı. Buvesileyle Van isyanının kendiliğinden ve hazırlıksız patladığını iddia edenErmeni tezleri çürütülüyor. Bir terörist /Taşnak komiteci tarafından PapazKomitas’ın öldürülüşünü anlatan gazetenin bölümü şunu açıkça gösteriyor:Taşnakların terörü her şeyden önce kendi halklarına yani Ermenilereyönelikti. Çeşitli belgelerle bir kıyas yaptıktan sonra yazar uluslararasıalanda Droşak gazetesini empoze etmek amacıyla Avetis Aharonyan veKristapor Mikaelyan’ın çabalarından bahsediyor. Droşak gazetesisonralarda bu sefer Fransızca olarak çıkan ama terörist doğasını gizleyenPro Armenia gazetesini doğuracaktı. Pro Armenia Taşnakların elinde birpropaganda aleti olacaktı

Anahtar Kelimeler

Droşak gazetesi, 1896 Van İsyanı, komiteci Bedo, Aram

(“DROSHAK” NEWSPAPER: A NEWSPAPER THAT OPENLY SUPPORTED TERRORISM)

Öz

The author studies a number of the Droşak newspaper issued inJanuary 1897. Droşak (Flag)was the official organ of the ARF (ArmenianRevolutionary Federation) or Dashnaktsutyun. İn this number in particularit is spoken of the Van Revolt of 1896. İn the same time it is spoken of thedeath of the revolutionary Bedo who fell in the fights. This person is shownas the” Protective Angel of the Armenians” and in the newspaper theArmenians are often called to revenge. İn fact the Van Problem was tocontinue in the following years. For this reason the Van Committee MembersAram Manukyan and İshan were to give weapons to the Armenians and kill alltheir opponents. By those violent means they prepared the 1915 Van Revolt.So the Armenian thesis pretending that the revolt happened of itself is rebuted.The part of the newspaper that tells how the Priest Komitas was killed by aterrorist from Dashnaktsutiun openly shows that the Armenian Terrorism fırstof all was directed against the other Armenians who refused to co-operate withthe Committees. After comparing different documents the author speaks of theefforts made by Avetis Aharonian and Kristapor Mikaelian for imposing theDroshak on the international arena. İn the future Droshak was to give birth tothe French Pro Armenia that was like a toy in the hands of the DashnaktsutyunMembers

Anahtar Kelimeler

Droshak newspaper, 1896 Van Revolt, Committee Member Bedo

Kaynakça

• Aharonyan, Avetis. Fedailer, Özgürlük Yolunda (The Fedayeens on the Road to Freedom). Translation from French: Figen Yılmaz, Introduction by L. Ketcheyan, Belge Publications, 2001.
• Chelebian, Antranik. Antranik Paşa, Pêrî Yayınları, Translation from Armenian to Turkish: Mariam Arpi and Nairi Arek, Istanbul, 2003
• Hüseyin Nâzım Paşa Ermeni Olayları Tarihi. - 2. Ed.. - Ankara: Prime Ministry Printing House, 1998. - 2 c. (LXI, 463, 543 p.) Prime Ministry General Directorate of State Archives No: 15
• Kazanjian, Levon. Renaissance of Van – Vasburagan Golden Age of Culture (Veradznoont Van – Vasburagani Mshagootyani Vosgetar 1850 – 1950) Foreword by Samuel H. Toumaian Printed by Toumaian Brothers Boston 1950.
• Mattei, Jean-Louis. “Mıgırdiç Portukalyan ve “Armenia” Gazetesi (Terörizmden Şüpheli Ilımlılığa)” (“Mkrtich Portukalian: From Terrorism to A Suspicious Moderation”, Ermeni Araştırmaları, Issue 42, 2012.
• Mattei, Jean-Louis. Büyük Ermenistan Peşinde Ermeni Komiteleri (The Armenian Committees’ Pursuit of a Greater Armenia), Bilgi Yayınları, Ankara, 2008.
• Minassian, Anahide Ter. La Question Arménienne, Editions Parenthèses, Marseille, 1983.
• Osmanlı Belgelerinde Ermeni İsyanları (Armenian Revolts in Ottoman Documents), 1896-1909 Prime Ministry General Directorate of State Archives Vol. III. 2008.