DİASPORA ERMENİLERİ VE ABD MAHKEMELERİNDEKİ TAZMİNAT GİRİŞİMLERİ

Yıl 2012, Sayı: 41, 113 - 140, 01.04.2012

Aslan Yavuz Şir

Öz

Bu çalışmada Amerikan mahkemelerinde Türkiye Cumhuriyetidevleti ve iki banka aleyhine açılan tazminat davaları incelenecektir.Bunun için öncelikle Amerikan hukuk sistemi içerisinde DiasporaErmenileri lehine yapılan düzenlemeler ile davaya temel oluşturanhukuki durum ortaya konmaya çalışılacaktır. Ayrıca davaların konusukısaca incelenecek ve sürece ilişkin iddia ve karşı-iddialar ilemütalaalar tartışılacaktır. Diaspora Ermenilerinin diğer tazminatgirişimleri ile karşılaştırmalı bir değerlendirme yapılacak ve özelliklesigorta poliçelerinin tazmin edilmesine ilişkin girişimler ve bugirişimlerin sonuçlarının Türkiye Cumhuriyeti aleyhine açılan davalarayansımaları incelenecektir. Çalışmanın amacı Diaspora Ermenilerininbulundukları ülkelerde yürüttükleri faaliyetler açısından en kritik önemesahip bir konuda yaşanan gelişmeleri ve bu gelişmelerin 2015 öncesifaaliyetler açısından öneminin vurgulanmasıdır. Emval-i Metrukekonusu hukuki açıdan çözüme kavuşturulmuş bir konudur. Bu konudahak arama yolları bellidir ve Diaspora Ermenileri soykırım iddialarındaolduğu gibi terk edilmiş mallar konusunda da meşru hukuki yollardankaçınmaktadır. Bunun yerine 2015 öncesinde Ermeni malları konusunu,kendilerinin siyasi açıdan etkin oldukları ABD Kaliforniya eyaletindegündeme getirmeye çalışarak aslında Amerikan hukuki sistemiiçerisinde Türkiye’nin zorla muhatap kılınmaya çalışılacağı bir soykırımtartışmasını gündeme getirmeye çabalamaktadır

Anahtar Kelimeler

Diaspora, Ermeni, ABD, Tazminat, Uluslararası Hukuk, FSIA, KSHUY, Egemen Bağışıklığı, Zaman Aşımı

DIASPORA ARMENIANS AND THEIR RESTITUTION ATTEMPTS IN THE US COURTS

Öz

This article will analyze the compensation suits that were filedagainst Republic of Turkey and two Turkish banks in the Americancourts. Firstly, the article will present an overall evaluation of the legaladjustments in favor of Diaspora Armenians within the American legalsystem and the legal basis for the concurrent cases. Moreover, thesubject-matter of the cases will be presented, while a critical analysis onthe development of the cases, basic arguments and counter-arguments willalso be given. There will also be a comparative look at the simultaneous orprevious suits filed by the Diaspora Armenians regarding their demands forcompensation on the insurance policies that were given during the OttomanEmpire, and also the effects of these cases to the file suits against Republicof Turkey and two Turkish banks. The main aim of this article is to highlightsome major developments regarding the Diaspora attempts against Turkeyand its institutions before 2015. The issue of the Armenian abandonedproperties had been legally resolved in the past. It’s well established thatany attempt to challenge the current condition has to be made in a certainprocedural way. Thus, Diaspora Armenians beware of all the legitimatelegal and procedural methods that have been defined by the Turkishnational law and international law. Instead, they insist on bringing theirpolitical demands via propaganda in US California legislation in order toforce Turkey into a legal mass, which is illegitimate and irrelevant withregard to the US legal system

Anahtar Kelimeler

Diaspora, Armenian, US, Compensation, International Law, FSIA, CCP, Sovereign Immunity, Statute of Limitations

Kaynakça

• AKTAN, Gündüz (2009) “Devletler Hukukuna Göre Ermeni Sorunu” Ermeni Sorunu: Temel Bilgi ve Belgeler der. Ömer Engin Lütem (2009) Terazi Yayıncılık, Ankara
• AKTAR, Ayhan (2006) Türk Milliyetçiliği, Gayrimüslimler ve Ekonomik Dönüşüm İletişim Yayınları: İstanbul.
• BAGHDJİAN, Kevork K. (2010) The Confiscation of Armenian Properties by the Turkish Government said to be abondoned Published by Khatchig Babikian Literary Fund No.3 Antelias:Lebanon
• BAZYLER, Michael J. (2002) “The Holocaust Restitution Movement in Comparative Perspective”, Berkeley Journal of International Law, Volume: 20, Issue: 1
• - (2011) “From ‘Lamentation and Liturgy to Litigation’: The Holocaust-Era Restitution Movement as a Model for Bringing Armenian Genocide-Era Restitution Suits in American Courts” Marq. L. Rev. Sayı. 95
• BROWN, Philip Marshall (1927) “The Lausanne Treaty” The American Journal of International Law Vol. 21, No. 3
• ÇİÇEK, Kemal (2011) “Türk-Ermeni Tazminat Antlaşması” Ermeni Araştırmaları, No: 37-38
• DÜNDAR, Fuat (2010) Modern Türkiye’nin Şifresi: İttihat ve Terakki’nin Etnisite Mühendisliği (1913-1918) İletişim Yayınları: İstanbul
• HİGGİNS, R. (1982) “Asser Institute Lectures on International Law: Certain Unresolved Aspects of the Law of State Immunity”, Netherlands International Law Review, 29, ss. 265-276.
• HİGHET, Keith and George Kahale III (1991) “International Decisions: Chuidian v. Philippine National Bank” The American Journal of International Law, Vol. 85, No. 2
• KARACA, Taha Niyazi (2005) Ermeni Sorununun Gelişim Sürecinde Yozgat’ta Türk-Ermeni İlişkileri, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• KARAGUEUZİAN, Hrayr S. and Yair Auron (2009) A Perfect Injustice: Genocide and Theft of Armenian Wealth Transaction Publishers, New York
• KARDEŞ, Selahaddin (2008) “Tehcir” ve Emval-i Metruke Mevzuatı, Maliye Bak. Strateji Gel. Bşk. Yayınları: Ankara; Ayrıca hukuki bir inceleme için Önder Aytaç (2012) “Emval-i Metruke” Adalet Dergisi Sayı: 42
• KORALTÜRK, Murat ve Fatih Kahya (2009) “Mal Canın Yongasıdır” David M. Kohen Koleksiyonundan Belgelerle Osmanlı İmparatorluğu’nda Sigortacılık, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi Yayınları, İstanbul.
• LÜTEM, Ömer Engin (2009) Ermeni Sorunu: Temel Bilgi ve Belgeler der. Terazi Yayıncılık, Ankara
• NİELSEN, Fred K. (1937) American-Turkish Claims Settlement under the Agreement of December 24, 1923 and Supplemental Agreement Between The United States and Turkey Washington, U. S. Govt. print. Office
• ONARAN, Nevzat (2010) Emval-i Metruke Olayı: Osmanlı’da ve Cumhuriyette Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi Belge Yayınları: İstanbul
• ÖZDEMİR, Hikmet vd. (2010), Ermeniler, Sürgün ve Göç, Türk Tarih Kurumu, Ankara
• SALTZMAN, David ve Esther Neuwirth (2011) “Ten Years of Litigation by Heirs of Ottoman Armenians for Unpaid Insurance Proceeds: An End in Sight?” Middle East Critique Vol. 20. No. 3
• SOYSAL, İsmail (1983) Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, I. Cilt (1920- 1945), T.T.K
• TACAR, Pulat (2011) “Türkiye’ye Karşı Hukuk Savaşı: Ermeni Asıllı ABD Vatandaşlarının ABD Mahkemelerinde Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ve Ziraat Bankası’na Açtığı Davalar” Ermeni Araştırmaları, 10. Yıl Özel Sayı No: 37-38.
• ÜNGÖR, Uğur ve Mehmet Polatel (2011) Confiscation and Destruction: The Young Turk Seizure of Armenian Property Continuum, London and New York
• YEGPARIAN, Garen (2010) “We’ll Sue!” Armenian Weekly, 27 Aralık 2010