AKTİF YAŞLANMA VE HEMŞİRELİK BAKIMI

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 26 - 32, 14.07.2021

Servet Kalyoncuo , Pınar Tekinsoy Kartın

Öz

Dünyada ve ülkemizde son yıllarda yaşlı nüfusun artması ile birlikte aktif yaşlanma kavramı da önem
kazanmıştır. Yaşlıların bakış açılarına göre aktif yaşlanma fonksiyonların devam etmesi anlamına gelmektedir.
Aslında aktif yaşlanma kavramı yaşlı bireyin sadece fiziksel olarak aktif olması değil, ekonomik, sosyal,
kültürel, ruhsal alanlar gibi pek çok alana aktif katılımlarının devam etmesi anlamına gelmektedir. Yaşlı
bireylerin, her anlamda topluma katılımlarının sürdürülmesinin desteklenmesi gerekmektedir. Bu hususta
hemşirelerin yaşlılık, yaşlanma süreci, yaşlıların genel fizyolojik, psikolojik, sosyal pek çok değişen yönlerini
bilmesi ve ona göre süreci daha sağlıklı bir şekilde sürdürmelerini sağlaması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

aktif yaşlanma, hemşirelik, yaşlılık, sağlıklı yaşlanma

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Yıldız M. Bağlanma kuramı açısından yaşlılık dönemine genel bir bakış. Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 36(1): 1-30.
• Canlı S, Karataş N. Yaşlılar için bir halk sağlığı hemşireliği yaklaşımı: Fiziksel aktivite danışmanlığı. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2018; 17(2): 36-45.
• Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi. Dünya Nüfus Tahminleri Raporu; 2017. Erişim Linki: http://www.un.org.tr/tr/Dünyanüfustahminleri&Submit=Search [Erişim Tarihi: 08.09.2020]
• Bahar A. Huzurevinde yaşayan yaşlıların anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep; 2005: 1-100.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İstatistiklerle Yaşlılar Haber Bülteni; 2017. Erişim Linki: http://www.tuik.gov.tr/prehaberbultenleri.do?ıd=246442016 [Erişim Tarihi: 08.09.2020]
• Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı (2015-2020), Isbn: 978- 975-590-520-4. Anıl Matbaa; 2015: 3-30.
• Tajvar M, Arab M, Montazeri, A. determinants of health-related quality of life In Elderly In Tehran, Iran. Bmc Public Health; 2008: 323-331.
• Kalınkara V. Temel gerontoloji: Yaşlılık bilimi. 1. Baskı, Ankara, Nobel Yayıncılık; 2011.
• Çifçili S. Aktif yaşlanma: Fiziksel boyut. Turkish Family Physician. 2012; 3: 6-12.
• Aslan D. Uluslararası sağlık bakış açısıyla yaşlılık. In: Gökçe-Kutsal Y, Aslan D. editors. Temel Geriatri, Güneş Kitabevleri, Ankara; 2007: 111-117.
• Kulakçi H, Emiroğlu ON. Huzurevinde yaşayan yaşlıların bakımında Omaha Sistemi’nin kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2011; 4: 25-33.
• Altan ÖZ, Şişman Y. “Yaşlılara yönelik sosyal politikalar”, Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi. 2003; 7(2): 2-36.
• Niccoli T, Partridge L. Ageing as a risk factor for disease. Curr. Boil. 2012; 22: 741–752.
• Aslan M, Hocaoğlu Ç. Yaşlanma ve yaşlanma dönemiyle ilişkili psikiyatrik sorunlar. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017; 7(1): 53-62.
• Erdil F, Çelik SS, Baybuğa MS. Yaşlılık ve hemşirelik hizmetleri. İçinde: Kutsal YG, editör. Yaşlılık Gerçeği, 1. Baskı. Ankara: GEBAM; 2004: 57–78.
• Kurt G, Beyaztaş F, Erkal Z. “Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti”, Adli Tıp Dergisi. 2010; 24(2): 32-39.
• Pehlivan S, Karadakovan A. Yaşlı bireylerde fizyolojik değişiklikler ve hemşirelik tanılaması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 2(3): 385–395.
• Toraman F. “Yaşlılarda kas ve iskelet sistemi sorunları”. Gerofam –Kanıta Dayalı, Hakemli Gerontoloji Yönelimli Aile Hekimliği Dergisi. 2011; 2(2): 1-16.
• Çakan FÖ. İleri yaşta kardiyovasküler fizyolojide değişiklikler. Turk Kardiyol Dern Ars. 2017; 45(5): 5–8. doi: http://dx.doi:10.5543/tkda.2017.89856.
• Özbek Z, Öner P. Geriatrik fizyolojik ve biyokimyasal değişiklikler. Turk Klinik Biyokimya Dergisi. 2008; 6(2): 73–80.
• Smith CM, Cotter VT. Nursing standard of practice protocol:age-related changes in health. New York: Hartford Institute for Geriatric Nursing; 2008.
• Ishihara M, Kojima R, Ito M. Influence of aging on gastric ulcer healing activities of the antioxidants alpha-tocopherol and probucol. Eur J Pharmacol. 2008; 601: 143–147.
• Robertson DA, King-Kallimanis BL, Kenny RA. Negative perceptions of aging predict longitudinal decline in cognitive function. Psychol Aging. 2016; 31(1): 71-81. doi: https://dx.doi:10.1037/pag0000061
• Karadakovan A, Eti Aslan F. Yaşlılık ve bakım: Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. Nobel Kitabevi, Adana; 2011: 119-141.
• Aydoğan Ü, Onar T, Nerkiz P. Yaşlılıkta görülen fizyolojik değişiklikler. GeroFam. 2011; 2(3): 1-12.
• Fadıloğlu Ç, Parlar S. Yaşlılarda görülen inkontinans: İleri geriatri hemşireliği, İzmir: Meta Basım; 2006: 117-128.
• Weyand CM , Yang Z, Goronzy JJ. T-cell aging in rheumatoid arthritis. Curr Opin Rheumatol. 2014: 26(1); 93-100.
• Alvis BD, Hughes CG. Physiology considerations in geriatric patients. Anest Clin. 2015; 33(3): 447-456.
• Muz G, Özdil K, Erdoğan G, Sezer F. Huzurevi ve evde kalan yaşlılarda su tüketimi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi. Turk Hij Den Biyol Derg. 2017; 74(1): 143-150.
• Karadeniz G, Özden D. Yaşlılık dönemi fiziksel özellikleri. İçinde: Kurtman E, Kalkan M, editörler. Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık, 1. Baskı. İstanbul, Pegem Akademi Yayınları; 2008: 19-38.
• Yerli G. Yaşlılık dönemi özellikleri ve yaşlılara yönelik sosyal hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi; 2017. doi: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.1979
• Asi̇ Karakaş S, Durmaz H . Yaşlılık dönemi psikolojik özellikleri ve moral. Kocatepe Tıp Dergisi. 2017; 18(1): 32- 36. doi: https://doi.org/10.18229/kocatepetip.341681
• Charles ST, Carstensen, LL. “Social and emotional aging”, Annual Review of Psychology. 2010; 61: 383–409. doi: https://doi.org/10.1146/annurev.psych.093008.100448
• Bowling A. Enhancing later life: How older people perceive active ageing? Aging and Mental Health. 2008; 12(3): 293-301.
• Liotta G, Canhao H, Cenko F, Cutini R, Vellone E, Illario M, et al. Active ageing in Europe: Adding healthy life to years. Frontiers in medicine. 2018; 5: 123-126. doi: https://doi:10.3389/fmed.2018.00123
• Demirbilek T, Özgür AÖ. Gümüş ekonomi ve aktif yaşlanma bağlamında yaşlı istihdamı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2017; 10(1): 14-28.
• Hekmatpou D, Shamsi M, Zamani M. The effect of a healthy lifestyle program on the elderly’s health in Arak. Indian JMed Sci. 2013; 67(3): 70-77.
• Sinan Ö, Bilgili N. Yaşlılıkla ilgili yaygın inanç, tutumlar ve sağlık hizmetlerine yansıması. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2019; 16(3): 246-251.
• Özdemir L, Akdemir N. Yaşlı bireyde hemşirelik değerlendirmesi ve bakım uygulamaları. In: Arıoğul S, editör. Geriatri ve Gerontoloji. Ankara: Medikal&Nobel Tıp Kitabevi; 2006: 161-181.
• Zanjani S, Tol A, Mohebbi B, Sadeghi R, Jalyani KN, Moradi A. Determinants of healthy lifestyle and its related factors among elderly people. JEducHealth Promot. 2015; 4(1): 103-107.