Uluslararası Hukukta Devletlerin Egemen Eşitliği Kavramının Jus Cogens Niteliği

Year 2017, Volume: 31 Issue: 42, 37 - 53, 02.08.2017

Yasin Öztürk

Abstract

Uluslararası hukukta bazı meseleler devletlerin kısmi olarak
egemenliklerini devrettikleri istisnai durumlardandır.  Jus cogens kurallar bu istisnai durumların
uluslararası hukuktaki karşılığını ifade etmektedir. Jus cogense örnek olarak köleliğin
yasaklanması, insan hakları ihlallerinin önlenmesi, egemenlik, egemen eşitlik
vs. gösterilebilir. Bu açıdan  jus
cogensin önemi insancıl bir uluslararası hukuk ihtiyacının gelişmesinin öncülü
olmasından kaynaklıdır. Bu bağlamda jus cogens uluslararası hukukun gelişimi
açısından büyük önem arz etmektedir. Ancak jus cogensin istisnaları ve
ihlalleri kavramın özünün bozulmasına da kapı açmıştır. Devletlerin egemen
eşitliği kavramı da bu yönüyle jus cogensin tartışmalı konuları arasında yer
almaktadır. Devletlerin egemen eşitliği ilkesinin ihlal edilmesi  bu kavramın jus cogens niteliğine gölge
düşürmektedir. Bu açıdan devletlerin egemen eşitliği kavramının
değerlendirilmesi önemlidir.  Çalışmanın
temel amacı ise; devletlerin egemen eşitliği kavramının jus cogens niteliğinin
ortaya çıkarılması ve ihlallerinin ortaya konulmasıdır. Böylece egemen eşitlik
kavramının jus cogens niteliği vurgulanmış olacaktır.

Keywords

Jus Cogens, Egemenlik Devri, Egemen Eşitlik

References

• Anand, R.P., Sovering Equality of States and International Law, Hope India Publications, 2008.
• Beckman, Robert, Butte, Dagmar, “Introduction to International Law”, https://www.ilsa.org/jessup/intlawintro.pdf (E.T. 06.06.2014)
• Beriş, H. Emrah,” Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S.63, C.1. 2007.
• Birleşmiş Milletler Sözleşmesi, http://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/35501-Birlesmis-Milletler-Antlasmasi.pdf
• Criddle, Evan J., Decent, Evan Fox., “A Fiduciary Theory of Jus Cogens”, The Yale Journal of International Law, C.34, S.33. 2009.
• Çapar, Selim, Şükrü Yıldırım, “Hobbes ve Locke’un Devlet Düşüncesine Katkıları”, http://www.arem.gov.tr/ortak_icerik/arem/Makale/Hobbes&Locke%28Capar-Yildirim%29.pdf (E.T. 11.06.2014)
• Denk, Erdem, Uluslararası Antlaşmalar Hukukunda Jus Cogens Kurallar, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 56, S. 2. 2001.
• “Doctrine Of Equality of States”, http://legal-dictionary.thefreedictionary.com/Doctrine+of+Equality+of+States (E.T. 16.06.2014)
• Dunoff, Jeffrey L., Sovereign Equality Obsolete? Understanding Twenty-First Century International Organizations, J. E. Nijman and W. G. Werner (ed.), Netherlands Yearbook of International Law 2012.
• Dickinson, Edwin Dewitt., The Equality of States in International Law, Cambridge Harvard University Press, London, 1920,ss.280. (e-book: https://archive.org/stream/cu31924007494820#page/n7/mode/2up)
• Evans, Gareth, Sahnoun, Mohamed ve Diğerleri, The Responsibilty to Protect Report of the International Commission on Interventionand State Sovereignty, International Development Research Center, Canada, 2001.
• Gaubatz, Kurt Taylor, “Democratic States and the Sovereign Equality Norm”, http://kktg.net/kurt/publications/pubs/Sovereign%20Equality.pdf (E.T. 15.06.2014)
• Gün, Ö. Rengin., “Örgütlenme İlkeleri Ve Örgüt Yönetimi Perspektifinden Birleşmiş Milletler’in Analizi”, Avrasya Dosyası, BM Özel, C. 8, S.1, 2002.
• Güneş, Şule Anlar., “Uluslar arası Toplumun Ortak Değerleri Sorunu, Çevrenin Korunması ve Jus Cogens Doktrini”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 59, S. 4. 2004.
• Hakyemez, Yusuf Şevki, “Çoğunlukçu Demokrasi Anlayışı Rousseau ve Türk Anayasaları Üzerine”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.4, C.52, 2003.
• http://www.polity.co.uk/global/pdf/GTReader2eHeld.pdf (E.T. 19.06.2014)
• Hossain, Kamrul, “The Concept of Jus Cogens and the Obligation Under The U.N Charter”, Santa Clara Journal of International Law, C.3, S.1, 2005.
• Karakoç, İrem, “Uluslararası Hukukta Emredici Kural Olgusuna Tarihsel Bir Yaklaşım”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 1, 2006.
• Kiraz, Sami, “Uluslararası İlişkilerde Egemenliğin Değişen Yüzü”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, C.5, S.1, 2012.
• Kingsbury, Benedict., “Sovereign and Inequality”, European Journal of International Law, S. 9, 1998.
• Koskenniemi, Martti., “The Politics of International Law”, http://v880.derecho.unam.mx:8083/papime/pdf/4.pdf (E.T. 19.06.2014)
• Krisch, Nico., “International Law in Times of Hegemony: Unequal Power and the Shaping of the International Legal Order”, The European Journal of International Law , C. 16, S.3. 2005.
• Moscow Conference; http://www.un.org/en/sections/history-united-nations-charter/1943-moscow-and-teheran-conferences/index.html (E.T. 13.06.2014)
• Nahar, Snigdha., “Sovereign Equality Principle in International Law”, http://www.globalpolitician.com/print.asp?id=4351 (E.T. 19. 06. 2014)
• Nieto-Navia, Rafael., “International Peremtory Norms( Jus Cogens) and International Humanitarian Law”, (ed. Lah Chand Vohrah, Faousto Pocar...vd. ), Man’s Unhumanity To Man Essays On International Law In Jonour Of Antony Cassese , Kluwer Law International, 2003.
• Öğüt, Selman., “Egemen Eşitlik Prensibine Modern Uluslararası Hukuk Açısından Bir İstisna Hali Olarak Yaklaşma”, MÜHF – HAD, C. 19, S. 3.
• Özman, M. Aydoğan, “Devletlerin Egemenliği ve Milletlerarası Teşekküller”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.21, S.1-4, 1964.
• Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri II. Kitap, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın-Yayın Yüksekokulu Basımevi, Ankara-1989.
• Preub, Ulrich K., “Devletlerin Eşitliği ve Anayasal Bir Küresel Düzende Anlamı”, Hacettepe Hukuk Fak. Dergisi, C. 1, S. 1, Çeviren: Aydın Atılgan, 2011.
• Roth, Brad R., Sovereign Equality and Non-Liberal Regimes, J. E. Nijman and W. G. Werner (ed.), Netherlands Yearbook of International Law, 2012.
• Stirk, Peter M. R., “The Westphalian Model And Sovereign Equality”, Review of International Studies, C.38, S.3, 2012.
• Şimşek, Galip Engin, “Uluslararası Hukukta Kişilik” , Ayşenur Tütüncü, Elif Uzun(Ed.) Uluslararası Hukuk I, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2567, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No:1537,Eskişehir, 2013.
• Trindade, Antônio Augusto Cançado, “Jus Cogens the Determınatıon and The Gradual Expansıon of Its Materıal Content In Contemporary Internatıonal Case-Law”, http://www.oas.org/dil/esp/3%20-%20cancado.LR.CV.3-30.pdf (E.T. 13.06.2014)
• Uygun, Oktay, “Küreselleşme ve Değişen Egemenlik Anlayışının Sosyal Haklara Etkisi”http://www.anayasa.gov.tr/files/pdf/anayasa_yargisi/anyarg20/uygun.pdf
• https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%201155/volume-1155-i-18232-english.pdf (E.T. 14.06.2015)