Ana Dili ve Yabancı Dil Eğitiminde Dört Temel Dil Becerisini Esas Alan Yazılı ve Uygulamalı Sınav Sisteminin Uygulamaya Yansımaları

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 87 - 103, 31.03.2025

Muhammed Kasımoğlu , Memet Karakuş

https://doi.org/10.17556/erziefd.1561542

Abstract

Ölçme değerlendirme sisteminde yapılan son değişiklikle ana dili ve yabancı dil derslerinde yapılan sınavlar, “yazılı ve uygulamalı” bir sisteme bürünmüştür. Yapılan bu çalışmanın amacı, ortaokul kademesinde görev yapan ana dili ve yabancı dil öğretmenleri ile bu kademede eğitim gören öğrencilerin görüşleri doğrultusunda dört temel dil becerisini esas alan yazılı ve uygulamalı sınav sisteminin uygulamaya yansımasını; gerçekleştirilen sistem değişikliğinin öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrası sınav puanlarını ne derece etkilediğini incelemektir. Bu amaç çerçevesinde çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni tercih edilmiştir. Araştırma grubunu ortaokulda görev yapan 5 Türkçe ve 5 İngilizce öğretmeni ile yine aynı okulda tüm sınıf düzeylerinde öğrenim gören 7 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış öğretmen ve öğrenci görüşme formları kullanılmıştır. Görüşme formları ile elde edilen veriler betimsel analiz ile incelenmiştir. Okuldaki bütün öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrası sınav puanları ise SPSS programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Analizler neticesinde yenilenen sınav sisteminde öğrencilerin yazılı sınav puanlarında düşüş olmuştur. Ancak uygulamalı sınav puanlarında ise artış gerçekleşmiştir. Öğretmen ve öğrenciler “yazılı sınavlar”a yönelik olarak soru tiplerinin çeşitlendirilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. “Konuşma uygulamalı sınavı”nda öğrenciye uygun konu belirlemenin önemi üzerinde durulmuştur. Öğrencilerin konuşma sırasında heyecanlanmasının onların konuşma uygulamalı sınavını direkt olarak etkilediği belirtilmiştir. “Dinleme uygulamalı sınavı”nda ise öğrenciler en çok dinlenilen metni çeşitli sebeplerle anlamada güçlük çektiklerini belirtmiştir. Ayrıca öğretmenler yazılı ve uygulamalı sınavların gerçekleştirilmesi ile bu sınavların puanlamasının uzun ve yorucu bir süreç getirdiğini belirtmektedirler. Tüm bunlardan hareketle ana dili ile yabancı dil derslerinin ölçme ve değerlendirme sisteminde yapılacak değişikliklerde ölçme araçlarında çeşitliliğe önem verilmesi gerekmektedir. Öğretmenlerin de sistemin zorluklarını göz önünde bulundurarak planlı, programlı ve donanımlı şekilde ölçme değerlendirme işlemlerini yürütmesi önerilmektedir.

Keywords

Yenilenen Sınav Sistemi, Yazılı Sınav, Uygulamalı Konuşma Sınavı, Uygulamalı Dinleme Sınavı

Reflections On Practice of The Written and Practical Exam System Based on Four Basic Language Skills in Native Tongue and Foreign Language Education

Abstract

With the latest change in the measurement and evaluation system, the exams held in mother tongue and foreign language courses have taken on a “written and practical” system. The aim of this study is to examine the reflection of the written and practical exam system based on four basic language skills in practice, in line with the opinions of mother tongue and foreign language teachers working at the secondary school level and students studying at this level; and to what extent the system change affected the students’ pre- and post-implementation exam scores. Within the framework of this purpose, a case study design using qualitative research methods was preferred in the study. The research group consisted of five Turkish and five English teachers working at the secondary school, and seven students studying at all grade levels at the same school. Semi-structured teacher and student interview forms were used as data collection tools. The data obtained from the interview forms were examined using descriptive analysis. The pre- and post-implementation exam scores of all students in the school were analyzed using the SPSS program. As a result, the renewed exam system caused a decrease in the students’ written exam scores, while it increased their practical exam scores. Teachers and students stated that question types should be diversified for “written exams”. In the “speaking practical exam”, the importance of determining a suitable topic for the student was emphasized. It was stated that students’ excitement during speaking directly affected their speaking practical exam. In the “listening practical exam”, students stated that they had difficulty understanding the text they listened to the most for various reasons. Here, the need to improve the exam environment comes to the fore. In addition, teachers stated that conducting written and practical exams and scoring these exams are a long and tiring process. Based on all these, it is suggested that in the changes to be made in the measurement and evaluation system of mother tongue and foreign language courses, it is recommended that special importance be given to diversity, and teachers should also act in a planned, programmed, and equipped manner, taking into account the difficulties of the system.

Keywords

Renewed Exam System, Written Exam, Applied Speaking Exam, Applied Listening System

References

• Airasian, P. W. (2000). Assessment in the classroom: A concise approach. McGraw Hill.
• Akarsu, B. (1984). Dil-kültür bağlantısı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Aksan, D. (1999). Anlambilim. Ankara: Engin Yayıncılık.
• Altunkaya, H. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dinleme eğitimi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 6(3), 198-207. https://doi.org/10.18298/ijlet.3106
• Aydın, M. & Uçgun, D. (2020). Ortaokul Türkçe dersi sınav sorularının programdaki kazanımlara göre incelenmesi. Journal of MotherTongue Education. https://doi.org/10.16916/aded.678478
• Berninger, V. W. & Winn, W. (2006). Implications of advancements in brain research and technology for writing development, writing instruction, and educational evolution. In C. A. Macarthur, S. Graham, & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp. 96-114). The Guildford Press.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Cazden, C. (1988). Classroom discourse: The language of teaching and learning. Heinemann. Coşkun, E. (2002). Okumanın hayatımızdaki yeri ve okuma sürecinin oluşumu. Türklük Bilimi Araştırmaları, 16, 11-20.
• Cross, J. (2010). Metacognitive instruction for helping less-skilled listeners. ELT Journal, 23, 1-9. https://doi.org/10.1093/elt/ccq073
• Çağ, H.D. (2022). Yurt dışında Türkçe öğrenenlerin söz edim kullanımlarının geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Çakan, M. (2008). Eğitim sistemimizde yaygın olarak kullanılan test türleri. In S. Tekindal (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme (pp. 92-125). Pegem Akademi.
• Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 99-114. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000101
• Çelebi, M. D. (2006). Türkiye’de anadili eğitimi ve yabancı dil öğretimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 285-307.
• Çerçi, A. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde konuşma becerisini ölçme değerlendirmede karşılaşılan sorunlar üzerine yabancılara Türkçe öğretenlerin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 3-16. https://doi.org/10.19171/uefad.430138
• Çintaş Yıldız, D. (2015). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2), 479-497. https://doi.org/10.21547/jss.256771
• Demir, O. (2015). Geçmişten günümüze Türkçe öğretim programlarının konuşma becerisi bakımından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 295-306. https://doi.org/10.17556/jef10313
• Demir, S. & Gül Özdil, B. (2019). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğrencilerinin konuşma becerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 865-88.
• Demir, T. (2010). Konuşma eğitiminde benmerkezci konuşmaya yönelik bir deneme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 415-430.
• Doğan, Y. (2007). İlköğretim ikinci kademede dil becerisi olarak dinlemeyi geliştirme çalışmaları (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik örnekleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204.
• Doğan, Y. (2012). Dinleme eğitimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eisenberg, L.S., Dirks, D.D., Takayanagi, S., & Martinez A. S. (1998). Subjective judgements of clarity and intelligibility for filtered stimuli with equivalent speech intelligibility index predictions. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 41(2), 327-339.
• Eyüp B. (2012) Türkçe öğretmeni adaylarının hazırladığı soruların yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 965-982.
• Garip, S. & Göçer, A. (2022). Türkçe dersi etkileşimli sınıf ortamlarında dinleme becerisinin gelişimi ve değerlendirilmesi. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 6(4), 112-132.
• Garip, S. & Göçer A. (2023). Türkçe dersi etkileşimli sınıf ortamlarında konuşma becerisinin gelişimi ve değerlendirilmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 12(1), 1249–1268.
• Golub I. N. (1994). Actives for an interactive classroom. National Council of Teachers of English.
• Göçer A. (2005). İlköğretim II. kademe Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Göçer A. (2018). Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirme (2nd ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Göçer A. (2019). Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirmenin işlevselliğine etki eden önemli bir uygulama tekniği olarak geribildirim kullanımı. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 111–126.
• Graham S., Harris K.R. & Santangelo T. (2014). Research-based writing practices and the common core: Meta-analysis and meta-synthesis. The Elementary School Journal, 115(4), 498–522.
• Gronlund N. E. (1969). Measurement and evaluation in teaching. The Macmillan Company.
• Hengirmen M. (1999). Dilbilgisi ve dil-bilim terimleri sözlüğü. Ankara: Engin Yayıncılık. Karslı M. & Üstüner İ. S. (2013). Üniversiteye giriş sınav sistemindeki son değişikliğe ilişkin öğrenci algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 35–44.
• Kusuma Suci D. (2015) Classroom interactions in speaking class of English department of Muhammadiyah University of Surakarta. Doctoral dissertation. Muhammadiyah University of Surakarta.
• Linn R. L. & Miller M. D. (2005). Measurement and assessment in teaching. Prentice Hall.
• Maden S. & Durukan E. (2011). Türkçe dersi öğretmenlerinin ölçme değerlendirmeye ilişkin algıları. Millî Eğitim Dergisi, 190, 212–233.
• McMillan J. H. (2015). Biçimlendirici durum belirleme: geribildirim ve öğretimsel düzeltmeler In A. M. Sümbül & A. T. Kan (Eds.), Sınıf içi değerlendirme (6th ed.) pp159–180.Konya: Eğitim Yayınevi.
• Nitko A.J. & Brookhart S. M. (2016). Değerlendirme ve öğretimin entegrasyonu için planlama In B. Bıçak, M. Bahar & S. Özel (Eds.), Öğrencilerin eğitsel değerlendirilmesi (6th ed.) pp105–129. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Özbay M. & Melanlıoğlu D. (2012). Türkçe öğretim programlarının dinleme becerisi bakımından değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7(1), 87–97.
• Özdemir E. (1983). Anadili öğretimi. Türk Dili, 379–380.
• Resmî Gazete (2023). Millî eğitim bakanlığı ölçme ve değerlendirme yönetmeliği (Sayı:32304).
• Sallabaş M. E. (2011). Aktif öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Sinan A. T. (2006) Ana dili eğitimi üzerine bazı düşünceler. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 4(2), 75–78.
• Subaşı M. & Okumuş K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419–426.
• Temizkan M. & Sallabaş E. (2011) Okuduğunu anlama becerisinin değerlendirilmesinde çoktan seçmeli testlerle açık uçlu yazılı yoklama sorularının karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 207–220.
• Uçgun D. (2007). Konuşma eğitimini etkileyen faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 59–67.
• Ünlü A.G.S., Öztürk A.G.H. & Tağa A. G. T. (2014). Türkçe dersinde uygulanan sınavlar üzerine bir değerlendirme. The Journal of Academic Social Science Studies, 28, 513–523.
• Vandergrift L. (1997). The cinderella of communication strategies: reception strategies in interactive listening. Modern Language Journal, 81(4), 494–505.
• Vendryes J. V. (2001). Dil ve düşünce (Çev. Berke Vardar). İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Yalçınkılıç K. (2007). Türkçe öğretmen adaylarının okumaya ilişkin tutum ve görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 225–241.
• Yıldırım A. & Şimşek H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yukhimenko A.N., Mefodeva M.A., Belyaeva E.A. & Grigorieva L. L. (2017). Interactive teaching methods as means of stimulating reserves of student interaction. International Journal Scientific Study, 5(4), 58–62. https://doi.org/10 .17354/ijssSept/2017/012