Türkiye’de Sektörel Ticari Kredilerin Enflasyon Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Year 2023, Volume: 19 Issue: 2, 258 - 274, 29.12.2023

İrfan Ersin

Abstract

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) para politikaları sonucunda parasal aktarım mekanizması olan kredi kanalı, fiyatlar genel düzeyi ve ekonomik büyüme üzerinde etkili olabilmektedir. Genişletici para politikası, kredilerde de bir artışa yol açabilmekte ve bu durum üretimle birlikte enflasyonu etkileyebilmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de ticari kredilerin enflasyon üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışma kapsamında 11 ticari sektör dikkate alınmış ve enflasyon için de TÜFE (2003=100) endeksi kullanılmıştır. VAR analizinin kullanıldığı çalışmada, 2011-2021 dönemi arası aylık olarak dikkate alınmıştır. Analiz sonuçları, taşımacılık, depolama ve haberleşme sektörü; toptan ve perakende ticaret, motorlu araçlar servis hizmeti ile kişisel ve hane halkı ürünler sektörü; elektrik, gaz ve su kaynakları üretim dağıtım sanayi sektörü; savunma ve kamu yönetimi ve zorunlu sosyal güvenlik kurumları sektörü ve finans sektörünün TÜFE endeksi üzerinde pozitif etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Elde edilen sonuçların, iktisat literatüründeki varsayımları desteklediği anlaşılmıştır. Bu kapsamda sektörel kredilere ilişkin TCMB ve Bankacılık, Denetleme ve Düzenleme Kurumunun (BDDK) ortak politika ile fiyat istikrarını sağlayıcı şekilde ilgili sektörlere müdahale etmesinin ve para politikalarını şekillendirmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Enflasyon, Sektörel Krediler, Kredi Kanalı, TCMB, VAR Analizi

Investigation of the Effect of Sectoral Commercial Loans on Inflation in Turkey

Abstract

As a result of the monetary policies of the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT), the credit channel, which is a monetary transmission mechanism, can be effective on the general level of prices and economic growth. Expansionary monetary policy also lead to an increase in credits, and this may affect inflation along with production. The aim of this study is to examine the effect of commercial loans on inflation in Turkey. Within the scope of the study, 11 commercial sectors were taken into account and the CPI (2003=100) index was used for inflation. In the study, in which VAR analysis was used, the period of 2011-2021 was taken into account on a monthly basis. Analysis results, transportation, storage and communication sector; wholesale and retail trade, motor vehicle service and personal and household goods sector; electricity, gas and water resources production distribution industry sector; shows that the defense and public administration, compulsory social security institutions sector and the finance sector have a positive effect on the CPI index. It has been understood that the results obtained support the assumptions in the economics literature. In this context, it is thought that it would be appropriate for the CBRT and the Banking, Supervision and Regulatory Authority (BRSA) to intervene in the relevant sectors and shape monetary policies in a way to ensure price stability with a common policy regarding sectoral loans.

Keywords

Inflation, Sectoral Loans, Credit Channel, CBRT, VAR Analysis

References

• Bean, C., Paustian, M., Penalver, A., & Taylor, T. (2010). Monetary policy after the fall. Macroeconomic Challenges: The Decade Ahead, 26-28.
• Begeç, E. (2015). Yurtiçi kredi hacmindeki değişimlerin makroekonomik büyüklüklere etkisi: Türkiye örneği (Master's thesis, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü).
• Bölükbaş, M. (2019). Türkiye’de Enflasyon Cari Açık ve Bankacılık Sektörü Kredileri: 2006-2018 Dönemi İçin Bir İnceleme. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(2), 77-92.
• Büyükbaşaran, T., Karasoy-Can, G., & Küçük, H. (2022). Macroeconomic effects of bank lending in an emerging economy: Evidence from Turkey. Economic Modelling, 115, 105946.
• Cengiz, V. (2008). Keynesyen Ve Monetarist Görüşte Parasal Aktarım Mekanizması: Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 115-127.
• Choi, S., Furceri, D., Loungani, P., & Shim, M. (2022). Inflation anchoring and growth: The role of credit constraints. Journal of Economic Dynamics and Control, 134, 104279.
• Duck, N. W. (1993). Some international evidence on the quantity theory of money. Journal of Money, Credit and Banking, 25(1), 1-12.
• Durmuş, S., & Şahin, D. (2019). Türkiye’de Enflasyon, Döviz Kuru Ve Tüketici Kredileri Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (23), 95-112.
• Eşsiz, F. P., & Karabulut, K. (2018). Finansal İstikrarın Sağlanması Adına Makro İhtiyati Politikaların Kredi Büyümesi Üzerindeki Etkinliğinin Dinamik Panel Veri Yöntemiyle Ölçülmesi: 2000-2013. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), 661-681.
• Glynn, J., Perera, N., & Verma, R. (2007). Unit root tests and structural breaks: A survey with applications.
• Granger, C. W., & Weiss, A. A. (1983). Time series analysis of error-correction models. In Studies in econometrics, time series, and multivariate statistics (pp. 255-278). Academic Press.
• Hall, A. (1994). Testing for a unit root in time series with pretest data-based model selection. Journal of Business & Economic Statistics, 12(4), 461-470.