HAVAYOLU SEKTÖRÜNDE REKABETÇİ HAMLELERİN BELİRLENMESİ: SEKTÖRE ÖZGÜ BİR TİPOLOJİ ÖNERİSİ

Year 2021, Volume: 12 Issue: 1, 52 - 69, 26.01.2021

Rukiye Sönmez Umut Eroğlu

https://doi.org/10.18354/esam.770578

Cited By: 4

Abstract

Bu araştırma rekabet dinamikleri çerçevesinde, Türkiye havayolu sektöründe rakip firmaların oluşturduğu rekabetçi hamlelerin belirlenmesini ve uygulamadaki mevcut hamlelerin sınıflandırılarak bir tipolojisinin oluşturulması amaçlamaktadır. Bu şekilde havayolu firmalarının stratejilerinin değişimi, süreç olarak ele alınabilmekte ve incelenebilmektedir. Veri toplama süreci ve yorumlama aşamasında, nitel araştırma yöntemine başvurulmuş böylece sektörün betimlenmesi sağlanmıştır. Sonuç olarak sektörde rekabetçi hamleler yoğun bir şekilde uygulanmakta ve rekabetin şiddetli olduğu görülmektedir. Uygulanan tüm hamleler tekrar sınıflandırıldığında pazar oluşturma, fiyatlandırma, hizmet, pazarlama ve promosyon, işbirliği ilişkileri ve kapasite hamleleri olarak altıya ayrılmaktadır. Önerilen bu tipoloji gelecekteki araştırmalara değer sunarak sektörün betimlenmesine katkı sağlayacaktır.

Keywords

Strateji, Stratejik Yönetim, Rekabet, Rekabet Dinamikleri, Rekabetçi Hamleler, Havayolu Sektörü

References

• Basdeo, D. K., Smith, K. G., Grimm, C. M., Rindova, V. P. ve Derfus, P. J. (2006). The Impact of Market Actions on Firm Reputation. Strategic Management Journal, 27(12):1205-1219.
• Baum, J., Li, S. X. ve Usher, J. M. (2000). Making the next move: How experiential and vicarious learning shape the locations of chains’ acquisition. Administrative Science Quarterly, 45, 766–801. doi:10.2307/2667019.
• Bridoux, F., Smith, K.G. ve Grimm, C. (2008). A Dynamic Perspective on Action Type and Firm Performance. A Mini Conference on Competitive Dynamics, Helsinki, February.
• Chen, E. L., (2007). Strategy as Competitive Moves: Extending Competitive Dynamics Research to New Markets and New Moves. Stanford University, Unpublished Dissertation, Stanford.
• Chen, M. J., ve Miller, D. (1994). Competitive Attack, Retaliation and Performance:An Expectancy‐Valence Framework. Strategic Management Journal 15(2):85-102.
• Chen, M. J., Venkataraman, S., Sloan Black, S. ve MacMillan, I. C. (2002). The Role of Irreversibilities in Competitive Interaction: Behavioral Considerations from Organization Theory. Managerial and Decision Economics, 23(4‐5):187-207.
• Chen, M.J. ve Danny, M. (2012). Competitive Dynamics: Themes, Trends, and a Prospective Research Platform. Academy of Management Annals, 6(1):1-89.
• Chen, M.J. ve Hambrick, D.C. (1995). Speed, Stealth, and Selective Attack: How Small Firms Differ from Large Firms in Competitive Behavior. Academy of Management Journal, 38(2):453-482.
• Chen, M.J. ve MacMillan, I.C. (1992). Nonresponse and Delayed Response to Competitive Moves: The Roles of Competitor Dependence and Action Irreversibility, Academy of Management Journal, 35(3):539-570.
• Chen, M.J., Smith, K.G. ve Grimm, C.M. (1992). Action Characteristics as Predictors of Competitive Responses, Management Science, 38, 439-455.
• Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu, 2016.
• Ferrier, W.J., Fhionnlaoich, C.M., Smith, K.G. ve Grimm, C.M. (2002). The Impact of Performance Distress on Aggressive Competitive Behavior: A Reconciliation of Conflicting Views, Managerial and Decision Economics, 23(4‐5):301-316.
• Ferrier, W.J., Smith, K.G. ve Grimm, C.M., (1999). The Role of Competitive Action in Market Share Erosion and Industry Dethronement: A Study of Industry Leaders and Challengers, Academy of Management Journal, 42(4):372-388.
• Fjeldstad, Ø. D., Becerra, M., ve Narayanan, S., 2004. Strategic Action in Network Industries:An Empirical Analysis of the European Mobile Phone Industry. Scandinavian Journal of Management, 20(1-2), 173-196.
• Gnyawali, D. R., Offstein, E, H. ve Lau, R.S. (2008). The Impact of the CEO Pay Gap on Firm Competitive Behavior, Group & Organization Management, 33(4):453-484.
• Hambrick, D.C., Cho, T.S. ve Chen, M.J. (1996). The Influence of Top Management Team Heterogeneity on Firms' Competitive Moves. Administrative science quarterly, 659-684.
• Hassu, M. (2004). Rekabet Hukuku ve Hava Taşımacılığı Sektörü, Rekabet Kurumu, Ankara.
• Levine, M.E., (1987). Airline Competition in Deregulated Markets: Theory, Firm Strategy, and Public Policy, Yale J. Regulation, 4, 393-494.
• Lyon, D.W. ve Ferrier, W.J. (2002). Enhancing Performance with Product-Market Innovation: The Influence of the Top Management Team. Journal of Managerial Issues, 452-469.
• Marcel, J.J., Barr, P.S., ve Duhaime, I.M. (2010). “The Influence of Executive Cognition on Competitive Dynamics”. Strategic Management Journal, 32:115–138.
• Miller, D. ve Chen, M.J. (1994). Sources and Consequences of Competitive Inertia:A Study of the U.S. Airline Industry. Administrative Science Quarterly, 39(1):1-23.
• Miller, D., ve Chen, M.J. (1996). The Simplicity of Competitive Repertoires:An Empirical Analysis. Strategic Management Journal, 17(6):419-439.
• Neuman, W.L. (2009) Toplumsal Araştırma Yöntemleri:Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, (çev. S. Özge), Yayın Odası, İstanbul.
• Orhan, G., Gerede, E. (2013). A Study of the Strategic Responses of Turkish Airline Companies to the Deregulation in Turkey. Journal of Management Research, 5(4):34.
• Perreault, W.D. ve Leigh, L.E. (1989). Reliability of Nominal Data Based on Qualitative Judgments. Journal of Marketing Research, 26(2):135.
• Smith, K. G., Grimm, C. M., Young, G. ve Wally, S. (1997). Strategic Groups and Rivalrous Firm Behavior: Towards a Reconciliation. Strategic Management Journal, 18(2):149-157.
• Smith, K.G., Ferrier, W.J. ve Ndofor, H. (2001). Competitive Dynamics Research:Critique and Future Directions, Handbook of Strategic Management, , 315-361.
• Smith, K.G., Grimm, C.M. ve Gannon M.J. (1992) Dynamics of Competitive Strategy. Sage Publications, Inc,
• Smith, K.G., Grimm, C.M., Gannon, M.J. ve Chen, M.J. (1991). Organizational Information Processing, Competitive Responses, and Performance in the Domestic Airline Industry. Academy of Management Journal, 34(1):60-85.
• Song, Y. (1997). An Investigation on the Patterns of Strategic Interactions and Competitive Dynamics in the Airline Industry:A Strategic Interaction Perspective, Unpublished Dissertation, State University of New York.
• Sönmez, R. (2017). İşbirliği ve Rekabet İkilemi: Rekabetçi İşbirliğinin Firmaların Rekabetçi Davranışlarına Etkisi Üzerine Türkiye Havayolu Sektöründe Bir Araştırma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Sönmez, R., ve Eroğlu, U. (2014). Rekabetçi Çevrede Rekabetçi Hamlelerin Özellikleri ve Misillemenin Belirlenebilirliği Üzerine Bir Araştırma, 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi. Muğla, 270-272.
• Sönmez, R., ve Eroğlu, U. (2018). Firmalar Arası Rekabetçi Etkileşim:Rekabetçi Hamlelerin Özellikleri ve Misilleme Arasındaki İlişki, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 13(1-2):41-69.
• Yang, X. U. (2011). Competitive Network and Competitive Behavior:A Study of the Us Airline Industry. Academy of Strategic Management Journal, 10(1).
• Young, G., Smith, K.G. ve Grimm C.M. (1996). ‘Austrian’ and Industrial Organization Perspectives on Firm-Level Competitive Activity and Performance. Organization Science 7(3):243–254.