Termination of The Trademark License Contract and Trademark Licensee’s Right to Claim Equalization

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 285 - 313, 29.09.2023

Refik Emre Öztürk

Öz

A trademark license contract is a contract between licensor and licensee. Since the provision regarding the agent's claim equalization request applied to similar contracts that give monopoly rights, such as agency agreements, it is necessary to mentioned the right to demand claim equalization in trademark license agreements. A prerequisite for the claim equalization request is the termination of the license agreement. In this study, first of all, the trademark license contract in general and the termination of this contract are mentioned. Then the conditions under which the agent's right to claim equalization can be applied to trademark license contracts are mentioned. In this respect, the licensee who satisfies the form and material conditions of the claim equalization has the opportunity to assert the claim equalization against the licensor.

Anahtar Kelimeler

Trademark license, licensee, licensor, claim equalization

Marka Lisansı Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Lisans Alanın Denkleştirme İstemi

Öz

Marka lisansı sözleşmesi, lisans veren ile lisans alan arasında akdedilen ve sürekli nitelikte borç doğuran bir sözleşmedir. Acentenin denkleştirme istemine ilişkin hüküm, acentelik sözleşmesi gibi tekel hakkı veren benzeri sözleşmelere kıyasen uygulanacağından dolayı marka lisansı sözleşmelerinde de denkleştirme istemi hakkından bahsetmek gerekmektedir. Denkleştirme isteminin ön koşulu, lisans sözleşmesinin sona ermesidir. Bu çalışmada öncelikle genel olarak marka lisansı sözleşmesinden ve bu sözleşmenin sona erme sebeplerinden bahsedilmiş, ardından acentenin denkleştirme talep hakkına ilişkin hükümlerin kıyas yoluyla marka lisansı sözleşmelerine uygulanabilirliğine ve bunun şartlarına değinilmiştir. Marka lisansı alanın denkleştirme istemi hakkının şekli ve maddi şartlarını sağlayan lisans alan, lisans verene karşı denkleştirme istemini ileri sürme imkânına sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Marka lisansı, lisans alan, lisans veren, denkleştirme

Kaynakça

• AKIN, İrfan: “Acentenin Denkleştirme Hakkı ve Alman Hukukundaki Yeni Gelişmeler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, Cilt 62, Sayı 3, s. 613-642.
• ANTALYA, Gökhan: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 2. Baskı, Cilt V/1,3, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• ARKAN, Sabih: “Marka Tescil Başvurusunun Lisans Sözleşmesine Konu Olması – Bazı Sorunlar”, BATİDER, 2019, Cilt 35, Sayı 3, s. 39-44.
• ARKAN, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, 20. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2015. (ARKAN, Ticari İşletme)
• AYOĞLU, Tolga: “Dağıtım Sözleşmelerine Uygulanmak Üzere Yabancı Bir Hukuk Sisteminin Seçilmesinin Denkleştirme Talebi Bakımından Etkisi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2017, Cilt 12, Sayı 151-152, s. 9-27.
• BAŞARAN, Sıla: “Marka Lisans Sözleşmeleri”, İstanbul Barosu Dergisi, 2012, Cilt 86, Sayı 2, s. 172-183.
• BAŞLAR, Yusuf: “Marka Lisans Hakkının ve Marka Lisansı Sözleşmesinin Hukuki Niteliği”, Terazi Hukuk Dergisi, 2008, Cilt 3, Sayı 20, s. 81-94. (BAŞLAR, Nitelik)
• BAŞLAR, Yusuf: “Marka Lisansı Sözleşmesi Açısından Marka Hakkının Korunması”, Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi, 2008, Cilt 4, Sayı 14, s. 325-338.
• BAŞLAR, Yusuf: “Marka Lisansı Sözleşmesinin İşlevleri ve Çeşitleri”, Terazi Hukuk Dergisi, 2012, Cilt 7, Sayı 68, s. 38-46. (BAŞLAR, İşlev)
• BAŞLAR, Yusuf: Marka Lisansı Sözleşmesi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale, 2008, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. (BAŞLAR, Lisans)
• BİLGİNOĞLU, Nurettin Emre: “Marka Lisansı Sözleşmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, 2018, Cilt 13, Sayı 140, s. 78-89.
• BİNGÖL, Muhammet Emin: “TTK m. 122 Kapsamında Denkleştirme İsteminin Hukuki Niteliği”, Sorumluluk Hukuku (Seminerler) 2016 (Editör: Başak Baysal), 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016, s. 142-169.
• BOZBEL, Savaş: Fikri Mülkiyet Hukuku, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2015.
• BOZKURT YAŞAR, Sevgi: “Marka Lisansı Sözleşmesinin Şekli ve Sicile Kaydı”, Terazi Hukuk Dergisi, 2006, Cilt 1, Sayı 1, s. 32-40.
• CAN, Ozan: “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Acentelikle İlgili Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2012, Cilt 8, Sayı 2, s. 81-96.
• CEYLAN, Çiğdem: “Marka Lisansı Sözleşmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2017, 26 Nisan Dünya Fikri Mülkiyet Günü Özel Sayı, s. 59-89.
• ÇAPA, Mehmet Sadık: “Üçüncü Kişiler Tarafından Marka Hakkına Tecavüz Durumunda Basit Lisans Alanların Zararlarının Tazmini”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2017, Cilt 16, Sayı 2, s. 5867-590.
• DARI, Abdulkadir: “Acentenin Denkleştirme Talep Hakkının Hesaplanması ve Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2019, Cilt 9, Sayı 18, s. 373-393.
• DEMİR, Koray: “Tek Satıcının Denkleştirme Talebi”, 1. Baskı, Prof. Dr. Sabih Arkan’a Armağan, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• DOĞANAY, Muhammed Zahid: “Acentelik ve Dağıtım Sözleşmelerinde Denkleştirme Alacağının Hesaplanması”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, Cilt 29, Sayı 3, s. 2267-2308.
• DURAL, Halil Ali: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Uyarınca Acentenin Denkleştirme Talep Etme Hakkının Maddi Şartları”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2005, Cilt 4, Sayı 1, s. 303-313.
• ERCAN, Duygu: Denkleştirme Taleplerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk ve Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021.
• ERDEM, Ercüment: “Türk ve İsviçre Hukuklarında Denkleştirme Talebi”, Türk Ticaret Kanunu ile İlgili Makaleler (2009-2016), 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017, s. 1-112. (ERDEM, Denkleştirme)
• ERDEM, Ercüment: Milletlerarası Ticaret Hukuku, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017. (ERDEM, Ticaret)
• GÜLEKLİ, Yeşim: “Aşırı İfa Güçlüğü ve Alacaklının Tasavvurunun Boşa Çıkması Halinde İşlem Temelinin Çökmesi Öğretisi”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 1990, Cilt 15, Sayı 18, s. 43-69.
• GÜNDOĞDU, Gökmen / CANTÜRK, Barış Cihan: “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 122/5 Maddesi Uyarınca Marka Lisans Alanın Denkleştirme İstemi”, Banka ve Finans Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 8, Sayı 32, s. 1479-1528.
• GÜRPINAR, Bünyamin: “Sigorta Acenteleri Açısından Portföy Tazminatı”, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2015, Cilt 1, Sayı 2, s. 43-64.
• GÜVENÇ ULUÇLAR, Selvi Nazlı: Marka Lisans Sözleşmesi ve Markanın Hükümsüzlüğünün Lisans Sözleşmesine Etkisi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• KALENDER, Emre: Acentenin Denkleştirme Talep Hakkına İlişkin TTK m.122’nin, Marka Lisansı Alana Uygulanabilirliği, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2017, Cilt 8, Sayı 1, s. 91-112.
• KARASU, Rauf / SULUK, Cahit / NAL, Temel: Fikri Mülkiyet Hukuku, 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• KARASU, Rauf: “Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’na Göre Acentenin Denkleştirme Talebi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2008, Cilt 57, Sayı 4, s. 283-318.
• KAYA, Arslan: “Acentelik ve Tek Satıcılık ile Benzeri Diğer Tekel Hakkı Veren Sürekli Sözleşme İlişkilerinin Sona Ermesi Hâlinde Denkleştirme İstemi”, Yürürlüğünün 6. Yılında ve Yargıtay Kararları Işığında Türk Ticaret Kanunu Sempozyumu (Tebliğler ve Tartışmalar), 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2018, s. 9-43.
• KENDİGELEN, Abuzer: Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• KOCABIYIK, Sami: “Marka Lisansı Sözleşmesinin Fesih Yoluyla Sona Ermesi”, Legal Hukuk Dergisi, 2023, Cilt 21, Sayı 242, s. 465-486.
• OKTAY, Saibe: “İsimsiz Sözleşmelerin Geçerliliği, Yorumu ve Boşlukların Tamamlanması”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1996, Cilt 55, Sayı 1-2, s. 263-296.
• ÖLMEZ, Hande: Marka Lisansı Sözleşmeleri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2012, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ÖZCAN, Zeynep / KOÇ, Yaren: “Marka Lisans Sözleşmesi ve Sözleşmenin Taraflarının Yükümlülükleri”, Terazi Hukuk Dergisi, 2020, Cilt 15, Sayı 168, s. 1641-1650.
• ÖZYEŞİL, Bengü: Marka Lisans Sözleşmesi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• PEKDİNÇER, Remzi Tamer / GİRAY, Rabia Eda / BAŞ, Kadir: 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• SAK, Burak: Dağıtım Sözleşmelerinde Denkleştirme İstemi, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• ŞAHİN, Adem: “Acentelik Sözleşmesinin Kısmi Sona Ermesi Halinde Denkleştirme İstem Hakkı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2016, Cilt 22, Sayı 3, s. 2531-2555.
• ŞAN, Mehmet Emin: Marka Lisansı Sözleşmesinden Doğan Sorunlar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2016, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• TURNA, Özge: Marka Lisans Sözleşmeleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2014, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• UZUNALLI, Sevilay: “Sözleşmeyi Fesheden Acentenin Denkleştirme İstemine Hak Kazanması”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 5, Sayı 1, s. 115-130 (UZUNALLI, Acente)
• UZUNALLI, Sevilay: Marka Hukuku, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021. (UZUNALLI, Marka)
• ÜNAL, Mücahit / AYDIN, Sevgican: “Marka Lisans Hakkının İzinsiz Genişletilmesi veya Üçüncü Kişilere Devri”, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2015, Cilt 31, Sayı 1, s. 189-228.
• YASAMAN, Hamdi / YUSUFOĞLU BİLGİN, Fülürya / YÜKSEL, Sinan Hüdai / MEMİŞ KARTAL, Pınar / AYOĞLU, Tolga / YASAMAN, Zeynep: Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi, 1. Baskı, Cilt 3, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• YILDIZ, Burçak: “Acentenin Denkleştirme İstemi Hakkındaki Yargı Kararlarına İlişkin Bazı Değerlendirmeler”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2022, Cilt 13, Sayı 2, s. 534-548.
• YILDIZ, Ozan Ali: Sınai Mülkiyet Kanunu, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• YILMAZ, Canan: Marka Lisans Sözleşmeleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2001, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• YILMAZ, Hümeyra: Acentenin Denkleştirme İstemi, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• YÜKSEL, Ali Sait: Patent ve Lisans (Patent, Marka, Know-how) Sözleşmesi Hukuku, 1. Baskı, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1989.